Bí ẩn chưa lời giải về quần thể đá ‘biết đi’ của phương Đông

Rujm el-Hiri, một quần thể đá cổ xưa ước tính gần 5.000 năm tuổ.i, có khá nhiều biệt danh, từ Stonehenge của phương Đông, Stonehenge vùng Levant, và Bánh xe của các hồn ma.

Hình ảnh quần thể đá Rujm el-Hiri được chụp năm 2024. ẢNH: CHUYÊN SAN REMOTE SENSING

Bên cạnh đó, không thiếu các giả thuyết được đưa ra nhằm giải thích sự tồn tại từ ban đầu của Rujm el-Hiri. Dù vẫn chưa chạm đến sự thật giúp giải mã bí ẩn liên quan đến quần thể đá phương Đông, báo cáo đăng trên chuyên san Remote Sensing đã loại trừ được một giả thuyết phổ biến về sự tồn tại của cấu trúc cổ xưa.

Các nhà nghiên cứu bác bỏ khả năng Rujm el-Hiri là một đài quan sát thiên văn, ít nhất theo như quan điểm của đài thiên văn thời hiện đại. Lý do là mặt đất bên dưới quần thể đá đặc biệt này vẫn đang di chuyển.

Mỗi năm, các đĩa kiến tạo bên dưới khu vực xung quanh Cao nguyên Golan dịch chuyển từ 0,8 đến 1,5 cm. Điều này có nghĩa Ruim el-Hiri, hiện cách bờ đông của biển Galilee khoảng 16 km, đã dịch chuyển 40 m so với điểm ban đầu trong 4.000 năm qua.

Sự dịch chuyển như trên đã hoàn toàn phá vỡ sự sắp xếp thẳng hàng nguyên thủy của cấu trúc đá.

“Rujm el-Hiri xoay theo chiều kim đồng hồ và chuyển dịch khỏi vị trí ban đầu đến hàng chục mét”, báo cáo viết. “Điều đó có nghĩa phương hướng hiện tại của các bức tường xuyên tâm và lối vào không còn như lúc 4.000 đến 2.000 năm trước công nguyên. Vì thế không tồn tại khả năng cấu trúc đá được cố ý xếp thẳng hàng với các thiên thể như đồn đoán lâu nay”, báo cáo nêu rõ.

Các nhà nghiên cứu kết luận Ruim el-Hiri khó có thể là đài thiên văn.

Lần đầu được phát hiện năm 1968, cấu trúc đá là sự tồn tại bí ẩn và không mang theo manh mối nào có thể giải thích tại sao người xưa lại xây dựng nên quần thể này.

Với đường kính 150 m, chu vi của Ruim el-Hiri trải rộng khoảng 500 m.

Một quần thể quy mô như thế chắc chắn phải phục vụ mục đích đặc biệt và nhiều khả năng quan trọng. Đến nay, các nhà nghiên cứu vẫn tiếp tục tìm cách giải mã bí ẩn đằng sau Ruim el-Hiri.