Bệnh dịch hoành hành cướp đi sinh mạng nhiều người nổi tiếng trong quá khứ
Đến nay, dịch Covid-19 đã lan ra gần như toàn thế giới và là thử thách nghiêm trọng đối với người dân của các nước.
Tuy nhiên, thế giới cũng từng hứng chịu những đại dịch khủng khiếp khiến hàng trăm triệu người tử vong, trong đó có nhạc sĩ thiên tài Pyotr Tchaikovsky…
Nhiều người nổi tiếng thế giới bị tử vong vì dịch bệnh (từ trên xuống, từ trái qua phải: P.Tchaikovsky, A.Rublev, A.Menshikov,Pericles, V.Komissarzhevskaya và Y.Sverdov)
Dịch hạch hay “Cái chết đen”
Pericles – chính khách, danh tướng tài ba, nhà hùng biện của Hy Lạp sống ở thế kỷ thứ 5 trước Công nguyên. Pericles còn được coi là một trong những người sáng lập nền dân chủ Athens. Dưới thời ông, Athens phát triển rực rỡ, trở thành trung tâm kinh tế, chính trị, văn hóa của Hy Lạp cổ đại.
Tuy nhiên, trong cuộc chiến tranh Peloponnese giữa hai thế lực hùng mạnh nhất Hy Lạp cổ đại – Athens và Sparta, khi quân đội của Pericles bước vào giai đoạn phản công, bệnh dịch hạch ở Athens đã làm thay đổi đột ngột tình thế. Đại dịch kéo dài 4 năm này đã cướp đi sinh mạng của gần 1/4 dân số thành phố (khoảng 30.000 người). Quân đội bị tổn thất nghiêm trọng, còn tinh thần của binh sĩ bị hủy hoại. Vào năm 429 trước Công nguyên, Pericles đã tử vong vì bệnh dịch này.
Họa sĩ người Nga Andrei Rublev cũng là nạn nhân của dịch hạch hay “Cái chết đen”. Đây được coi là dịch bệnh khủng khiếp nhất đã xảy ra trong lịch sử. Ước tính có khoảng 75 đến 200 triệu người tại châu Âu, châu Á và châu Phi tử vong vì bệnh dịch này từ năm 1346 đến năm 1353.
A.Rublev là họa sĩ vẽ tranh tượng thánh được kính trọng nhất ở thế kỷ XV. “Chúa Ba Ngôi” – một trong những bức tranh tượng thánh nổi tiếng của A.Rublev vẫn được coi là mẫu mực. Ông mắc dịch hạch và qua đời vào ngày 17-10-1428. A.Rublev đã được Giáo hội Chính thống giáo Nga phong thánh vào năm 1988.
Dịch bệnh đậu mùa
Alexander Menshikov là đại thần tâm phúc nhất của Hoàng đế vĩ đại nhất nước Nga – Pyotr Đại Đế. Từ một người hầu, ông trở thành cộng sự tin cậy của nhà vua. Sau khi Peter Đại Đế qua đời, Công tước, Đại Nguyên soái, A.Menshikov trở thành người cai trị nước Nga thực sự dưới thời Nữ hoàng Yekaterina I và Hoàng đế Peter II. Tháng 9-1727, A.Menshikov bị thất sủng và bị đày đi Siberia. Tuy nhiên, khi đó, dịch bệnh đậu mùa bùng phát ở đây. A.Menshikov bị mắc bệnh này và qua đời vào năm 1729.
Bệnh đậu mùa cũng không buông tha Vera Komissarzhevskaya. Bà là diễn viên kịch nổi tiếng của Nga đầu thế kỷ XX. Năm 1904, bà đã thành lập nhà hát kịch của mình và dự định thành lập trường sân khấu riêng vào năm 1909. Trong chuyến đi lưu diễn ở Tashkent, Thủ đô của Uzbekistan nơi bệnh dịch đậu mùa hoành hành, bà mắc bệnh và tử vong vào tháng 2-1910.
Bệnh tả ở Nga
Căn bệnh nguy hiểm này đã bùng phát lần đầu tiên tại Nga vào những năm 1830-1831 khiến 197.069 người tử vong. Năm 1893, dịch tả cũng xuất hiện ở Saint Petersburg. Pyotr Tchaikovsky, nhà soạn nhạc thiên tài Nga đã trở thành nạn nhân của bệnh này.
Vào cuối tháng 10-1893, P.Tchaikovsky đến nhà hàng Leiner ở Saint Petersburg. Trong bữa ăn, ông yêu cầu mang cho mình ly nước lạnh. Nhưng, bồi bàn đã mang cho P.Tchaikovsky ly nước lã mặc dù dịch tả đang diễn ra. Không chút nghi ngờ, ông đã uống hết ly nước ấy. Hôm sau, P.Tchaikovsky bắt đầu cảm thấy khó chịu trong người. Bác sĩ chẩn đoán ông mắc bệnh tả và chỉ định điều trị. Tuy nhiên, do bệnh tình chuyển biến nặng, P.Tchaikovsky qua đời vào ngày 25-10-1893.
Bệnh cúm Tây Ban Nha
Đại dịch này hoành hành dữ dội vào những năm 1918-1919, giết chết khoảng 50 triệu người trên toàn thế giới. Dịch cúm Tây Ban Nha xuất hiện ở Nga trong thời gian nội chiến kéo dài từ năm 1917 đến năm 1922. Nạn nhân nổi tiếng nhất của dịch bệnh này ở Nga khi đó là Yakov Sverdov – người bạn chiến đấu gần gũi nhất của Vladimir Lenin.
Yakov Sverdov từng giữ chức vụ Chủ tịch Ủy ban Chấp hành Trung ương toàn Nga. Khi V.Lenin bị ám sát và bị thương, Y.Sverdlov trở thành người đứng đầu đất nước trong thời gian ngắn. Đầu năm 1919, ông bị mắc cúm Tây Ban Nha ở Kharkov, Ukraine và trở về Mátxcơva vào ngày 8-3-1919. Do bệnh ngày càng trầm trọng, ông qua đời vào ngày 16-3-1919 bất chấp nỗ lực của các bác sĩ.
Đại dịch hạch đầu tiên mà loài người gánh chịu xảy ra vào triều vua nào?
Loài người phải đối mặt với nhiều đợt bùng phát dịch hạch trên diện rộng trong 2.000 năm qua, khiến gần 200 triệu người tử vong.
1. Loài người phải đối mặt với mấy đợt bùng phát dịch hạch trên diện rộng trong 2.000 năm qua?
Video đang HOT
A. Hai đợt
B. Ba đợt
Câu trả lời đúng là đáp án B: Loài người phải đối mặt 3 đợt bùng phát dịch hạch trên diện rộng trong 2.000 năm qua, khiến gần 200 triệu người tử vong.Đại dịch lần thứ nhất diễn ra vào thế kỷ 6. Đại dịch lần thứ hai (được gọi là Cái chết đen) quét qua châu Âu từ thế kỷ 14. Đại dịch lần thứ ba bắt đầu ở Trung Quốc trong thế kỷ 19 rồi lan sang các nước châu Á khác và Mỹ.
C. Bốn đợt
2. Đại dịch hạch đầu tiên mà loài người gánh chịu xảy ra có tên là gì?
A. Bệnh dịch hạch Justinian
Câu trả lời đúng là đáp án A: Đại dịch hạch đầu tiên gọi là Bệnh dịch hạch Justinian mà loài người gánh chịu xảy ra vào triều đại vua Justinian I (483 - 565 sau Công nguyên) cai trị Đế quốc Byzantine (còn gọi là Đông La Mã) bởi vi khuẩn dịch hạch (Yersinia pestis).
B. Bệnh dịch hạch Czar Peter II
3. Đại dịch hạch này giết chết bao nhiêu triệu người?
A. 50 triệu người
Câu trả lời đúng là đáp án A:Do điều kiện vệ sinh kém, dân trí thấp nên trận dịch này đã giết chết khoảng 50 triệu người khắp vùng Trung Á, Trung Đông, Bắc Phi, chiếm một nửa dân số thế giới khi ấy.Khi đại dịch diễn ra, xác con người và động vật rải rác khắp nơi, các hố chôn tập thể quá tải tới mức người ta phải đặt xác lên thuyền rồi cho trôi ra đại dương.
Người nhiễm bệnh khi ấy có thể được nhân viên y tế chữa trị hoặc thực hiện các biện pháp khắc phục tại nhà bằng cách tắm nước lạnh, dùng bột phấn để bôi và nhiều loại thuốc chứa alkaloid có dược tính mạnh.Tuy nhiên, đại dịch kết thúc cũng là khi đế chế Byzantine suy yếu, các nền văn minh khác được đà đã tái chiếm vùng đất Byzantine và đế quốc này không bao giờ có thể vực dậy được nữa.
B. 60 triệu người
C. 70 triệu người
4. Đại dịch này lây lan qua sinh vật nào sau đây?
A. Chuột
B. Muỗi
C. Bọ chét
Câu trả lời đúng là đáp án C: Thời Trung cổ, nhiều người nghĩ rằng, dịch hạch là do Thượng đế gửi tới để trừng phạt tội lỗi của họ. Đến thế kỷ 20, các nhà khoa học chắc chắn rằng, cả ba lần đại dịch đều do vi khuẩn Yersinia pestis có trong bọ chét và các loài động vật có vú cỡ nhỏ gây ra.
5. Thời gian để một người mắc bệnh dịch hạch nếu không được điều trị sẽ tử vong sau bao lâu?
A. Một tuần
B. Một tháng
C. Hai tháng đến nửa năm
Câu trả lời đúng là đáp án A: Một khi đã bị nhiễm vi khuẩn "cái chết đen", bệnh nhân được ước tính chỉ có thể sống sót trong vòng 60-180 ngày. Vào thời điểm những năm 1400 khi chưa phát minh ra kháng sinh, người mắc bệnh sẽ đồng nghĩa với cái chết.
6. Bệnh đậu mùa ở thế kỷ 17 diễn ra trong cuộc xâm chiếm nào?
A. Thực dân châu Âu xâm chiếm châu Mỹ
Câu trả lời đúng là đáp án A: Thực dân châu Âu xâm chiếm châu Mỹ vào thế kỷ 17 và mang theo cả bệnh đậu mùa (do virus variola gây ra) tới lục địa này. Bệnh đậu mùa đã cướp đi sinh mạng của khoảng 20 triệu người, gần 90% dân số ở châu Mỹ khi đó.
Bệnh dịch cũng khiến nhiều vị vua trị vì châu Âu tử vong, bao gồm Hoàng đế Habsburg Joseph I, Nữ hoàng Mary II của Anh, Czar Peter II của Nga và Vua Louis XV của Pháp.Đại dịch đã giúp người châu Âu dễ dàng xâm chiếm và phát triển các khu vực mới bỏ trống, thay đổi mãi mãi lịch sử của châu Mỹ và nền kinh tế toàn cầu. Các cuộc khai thác khoáng sản quy mô lớn khi đó là một bước ngoặt quan trọng trong sự hình thành của chủ nghĩa tư bản hiện đại.
Năm 1796, bác sĩ người Anh Edward Jenner khám phá ra rằng con người có thể miễn nhiễm với đậu mùa sau khi chúng ta tiêm vào cơ thể một loại virus tương tự variola nhưng ít gây hại hơn. Các thí nghiệm của Jenner như lấy mủ từ bệnh nhân mắc bệnh nhẹ và đưa chúng vào da hoặc mũi của những người khỏe mạnh. Kết quả cho thấy những người chưa bị bệnh sẽ chỉ bị nhiễm trùng nhẹ và phát triển khả năng miễn dịch với các đợt bùng phát mới.
Tuy vẫn có người chết nhưng con số dần giảm mạnh.Đây cũng chính là sự kiện dẫn đến sự ra đời của những liều vaccine (vắcxin) đầu tiên trên thế giới. Sau đó, nhiều quốc gia thực hành tiêm chủng để phòng đậu mùa. Năm 1980, Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) tuyên bố đậu mùa đã bị xóa sổ trên toàn thế giới. Cho đến nay đậu mùa vẫn là căn bệnh duy nhất mà con người xóa sổ được trên phạm vi toàn cầu.
B. Thực dân châu Âu xâm chiếm châu Phi
7. Đại dịch tả đầu tiên bắt đầu ở đất nước nào?
A. Nam Phi
B. Ấn Độ
Câu trả lời đúng là đáp án B: Đại dịch tả đầu tiên bắt đầu ở Jessore, Ấn Độ (1817-1823) và giết chết hàng triệu người dân Ấn Độ khi ấy. Sau đó, dịch tả bùng phát thêm nhiều đợt mới lan nhanh khắp các châu lục trong thời gian ngắn.Mãi tới năm 1854, khi đại dịch đã lan rộng ở châu Âu, bác sĩ người Anh khi đó là John Snow tìm ra nguồn lây và đã ngăn chặn sự bùng phát vào bằng cách ngăn người dân sử dụng nguồn nước máy ô nhiễm.
Dịch tả tại Anh nhanh chóng kết thúc trong vài ngày sau đó.Tổ chức Y tế Thế giới gọi dịch tả là "đại dịch bị lãng quên" vì nó kết thúc rồi lại bùng phát. Kể từ trận dịch đầu tiên năm 1897, đến nay thế giới đã trải qua 7 trận dịch mới. Đợt bùng phát thứ 7, bắt đầu vào năm 1961 và kéo dài cho đến ngày nay.
Dịch tả lây nhiễm 1,3-4 triệu người mỗi năm, tỉ lệ tử vong hàng năm từ 21.000-143.000.Vì dịch tả gây ra do ăn phải thức ăn hoặc uống nước bị nhiễm một loại vi khuẩn nhất định nên nó có ảnh hưởng rất lớn đến các quốc gia có nên kinh tế yếu kém, trình độ dân trí thấp, điều kiện vệ sinh và hệ thống y tế kém. Trong khi đó, các nước giàu có hơn gần như không lo lắng về bệnh dịch.
C. Ai Cập
8. Ổ dịch SARS (2002 - 2003) đầu tiên được phát hiện ở đâu?
A. Quảng Tây
B. Hồng Kong
C. Quảng Đông
Câu trả lời đúng là đáp án C: SARS hay hội chứng hô hấp cấp tính nặng, là một căn bệnh gây ra bởi một trong 7 loại coronavirus có thể lây nhiễm sang người là: 229E (alpha coronavirus), NL63 (alpha coronavirus), OC43 (beta coronavirus), HKU1 (beta coronavirus), MERS-CoV (beta coronavirus), SARS-CoV (beta coronavirus), SARS-CoV-2 (COVID-19).Ổ dịch đầu tiên được phát hiện ở Quảng Đông (Trung Quốc) vào năm 2003 và trở thành đại dịch toàn cầu khi nhanh chóng lan rộng ra tổng cộng 26 quốc gia.
Dịch SARS lây nhiễm hơn 8.000 người và giết chết 774 người trên toàn thế giới.Đại dịch kết thúc nhanh chóng, tỉ lệ tử vong thấp một phần nhờ hiệu quả của việc phản ứng nhanh, hành động quyết liệt của chính phủ các nước, bao gồm kiểm dịch các khu vực bị ảnh hưởng và cách ly các cá nhân bị nhiễm bệnh.
Sự bùng phát của dịch SARS cũng làm tăng nhận thức về việc ngăn chặn sự lây truyền bệnh do virus, đặc biệt là ở Hong Kong. Người dân có ý thức phòng bệnh hơn, các bề mặt nơi công cộng thường xuyên được vệ sinh sạch sẽ hơn và "sạch sẽ" trở thành yếu tố nhất định phải có trong mọi môi trường sống của người dân Hong Kong ngày nay.
9. Dịch Ebola (2014 - 2016) được đặt tên theo?
A. Một thành phố nơi bùng phát bệnh
B. Người mắc bệnh đầu tiên
C. Một dòng sông
Câu trả lời đúng là đáp án C: Virus Ebola được đặt tên theo một dòng sông gần với nơi bùng phát đầu tiên. Mặc dù dịch Ebola không lây nhiễm trên quy mô toàn cầu nhưng lại được đánh giá là cực kỳ nguy hiểm.
Nó bắt đầu ở một ngôi làng nhỏ ở Guinea vào năm 2014 và lan sang một số nước láng giềng ở Tây Phi trong vài tháng. Bệnh lây truyền thông qua tiếp xúc trực tiếp với máu, dịch tiết cơ thể như tinh dịch, sữa mẹ, mồ hôi, nước mắt hoặc chất bài tiết, chất thải của người mắc bệnh Ebola.Tháng 8-2014, WHO chính thức ban bố dịch Ebola là "trường hợp khẩn cấp y tế công cộng cần được quốc tế quan tâm".Bằng hàng loạt biện pháp cách ly, phòng ngừa, nâng cao ý thức phòng dịch trong cộng đồng và hoạt động cứu trợ y tế từ các tổ chức khác nhau, đến năm 2016, dịch bệnh được đẩy lùi.
Tuy nhiên, Ebola cũng đã giết chết 11.325 trong số 28.600 người nhiễm bệnh, hầu hết các trường hợp là ở Guinea, Liberia và Sierra Leone.Giống như "đại dịch bị lãng quên", Ebola gây ảnh hưởng nặng tại các quốc gia có điều kiện kinh tế và y tế lạc hậu. Người dân không đủ kiến thức và cách thức để tránh dịch.
Số câu trả lời đúng
Đỗ Hợp (T/H)
Ấn Độ áp dụng "khoảng cách an toàn" để phòng chống dịch Covid-19 Ở Ấn độ tất cả mọi người dân đều phải tuân thủ "khoảng cách an toàn" chống dịch Covid-19, nếu không sẽ bị phạt rất nặng. Mùa hàng phải đứng đúng điểm khoảng cách an toàn. Bất kỳ cửa hàng nào cũng phải áp dụng khoảng cách an toàn mùa dịch. Mọi người dân đều phải chấp hành đúng khoảng cách an toàn....