Báo Mỹ: Phương Tây đang thừa nhận thực tế Ukraine có thể phải ‘đổi đất lấy hòa bình’
Theo tờ Washington Post, các thành viên châu Âu thuộc Tổ chức Hiệp ước Bắc Đại Tây Dương (NATO) ngày càng tin tưởng vào khả năng thương lượng kết thúc cuộc xung đột Nga – Ukraine, bao gồm cả nhượng bộ về lãnh thổ, mặc dù Kiev vẫn phản đối.
Binh sĩ Ukraine tham gia buổi huấn luyện ở ngoại ô Kiev ngày 21/11/2023. Ảnh: AFP/TTXVN
“Một số quốc gia châu Âu đang trải qua sự thay đổi âm thầm nhưng ngày càng tăng hướng tới một lệnh ngừng bắn để Nga kiểm soát một số lãnh thổ mà Ukraine tuyên bố chủ quyền, đồng thời trao cho Kiev một số hình thức bảo đảm an ninh”, tờ Washington Post đưa tin hôm 13/11.
Theo tờ báo, các cuộc thảo luận sau cánh cửa đóng kín đã được thúc đẩy bởi tình hình chiến trường ảm đạm đối với Ukraine và viễn cảnh nguồn tài trợ của Mỹ dần cạn kiệt khi Tổng thống đắc cử Donald Trump nhậm chức vào tháng 1/2024. Dẫn lời 10 nhà ngoại giao của Liên minh châu Âu (EU) và NATO, nguồn tin tiết lộ rằng trong khi một số quan chức vẫn công khai tuyên bố ủng hộ Kiev, một số quốc gia đang tìm cách “đặt nền móng” cho các cuộc đàm phán hòa bình.
Một trong những ý tưởng đang được đưa ra là để Nga giữ các vùng lãnh thổ mà nước này đang kiểm soát, trong khi Ukraine sẽ nhận được lực lượng gìn giữ hòa bình của phương Tây hoặc các đảm bảo an ninh khác, song không phải là tư cách thành viên NATO.
“Chắc chắn không còn là điều gì đó cực đoan nữa”, một quan chức phương Tây giấu tên nói với tờ Washington Post. Một quan chức cấp cao khác của NATO cho biết những người đưa ra các đề xuất đổi đất lấy hòa bình không còn bị phản đối như trước đây nữa.
Bà Camille Grand, quan chức của Hội đồng Quan hệ Đối ngoại châu Âu, chia sẻ rằng giữa các thành viên NATO “có 50 sắc thái khác nhau” về thỏa thuận hòa bình Ukraine sẽ như thế nào. Họ cũng không thể đoán được Tổng thống đắc cử Trump sẽ đề xuất điều gì sau khi tuyên thệ nhậm chức vào tháng 1 tới.
Theo tờ báo, chính quyền Tổng thống đương nhiệm Joe Biden đã gấp rút cung cấp viện trợ quân sự cho Ukraine trước thời điểm ông Trump nhậm chức. Ngày 13/11, Ngoại trưởng Antony Blinken đã đến Brussels để thảo luận về chiến lược với các quan chức cấp cao của NATO, EU và Ukraine.
Một ngày trước đó, Tổng thống Pháp Emmanuel Macron tuyên bố “không được quyết định gì về Ukraine mà không có người Ukraine, cũng như về châu Âu mà không có người châu Âu”.
Tuy nhiên, những đề xuất này đang gây ra vấn đề cho NATO, vì Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky đã từ chối mọi đề xuất từ bỏ các yêu sách lãnh thổ.
Cùng ngày, cố vấn của ông Zelensky, ông Mikhail Podoliak đã đăng trên mạng xã hội X rằng các đề xuất hòa bình đến từ phương Tây chỉ là “hòa bình với cái giá phải trả là nạn nhân” và không liên quan đến “kịch bản thực sự buộc Nga phải chấm dứt chiến dịch quân sự”.
Thách thức lớn nhất đối với phương Tây là điều hướng thông điệp công khai như thế nào về các cuộc đàm phán sau gần 3 năm đổ hàng tỷ USD viện trợ cho Ukraine với lập luận về mối đe dọa hiện hữu đối với châu Âu.
“Đó là điều quan trọng về bất kỳ thỏa thuận nào mà chúng tôi thực hiện. Điều đó không bao giờ có thể được coi là chiến thắng của Nga”, một quan chức giấu tên nói.
Mỹ và các đồng minh đã chuyển hàng trăm tỷ USD tiền mặt, vũ khí, thiết bị và đạn dược cho Ukraine kể từ năm 2022.
Đầu năm nay, Moskva đã nêu các điều khoản để chấm dứt chiến dịch quân sự đặc biệt, trong đó có việc Kiev rút khỏi tất cả các khu vực đã sáp nhập Nga, phi phát xít hóa Ukraine, cũng như nước láng giềng phải chấp thuận trung lập về quân sự và chính trị vĩnh viễn.
Kế hoạch mới của Ukraine trong xung đột với Nga
Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky đưa ra "kế hoạch chiến thắng" nhằm sớm kết thúc xung đột với Nga, trong lúc tình hình chiến sự miền đông nhiều khó khăn.
Reuters hôm qua đưa tin Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky dự kiến trình "kế hoạch chiến thắng" tại Hội nghị thượng đỉnh các nhà lãnh đạo Liên minh Châu Âu (EU) và Hội nghị các bộ trưởng quốc phòng NATO diễn ra tại Brussels (Bỉ) từ ngày 17.10 (giờ địa phương). Ông nhấn mạnh kế hoạch đó có thể chấm dứt xung đột Nga - Ukraine "muộn nhất là vào năm tới".
Có phụ lục bí mật
Trước đó hôm 16.10, ông Zelensky đã trình bày "kế hoạch chiến thắng" tại Quốc hội Ukraine với 5 điểm chính, trong đó có việc được mời gia nhập NATO không điều kiện và gói răn đe chiến lược phi hạt nhân ở Ukraine, kèm 3 phụ lục bí mật. Trả lời phỏng vấn sau đó với hãng tin RBC-Ukraine, trợ lý tổng thống Ukraine Mikhail Podoliak tiết lộ phần bí mật của "kế hoạch chiến thắng" gồm chính xác loại vũ khí nào nên được dùng để phá hủy hậu cần của Nga ở rất xa tiền tuyến, mục tiêu nào sẽ bị tấn công và cần bao nhiêu vũ khí cho việc này.
Điểm xung đột: Xe tăng Leopard phải đeo lồng chống UAV; oanh tạc cơ B-2 ném bom Houthi
Tổng thư ký NATO Mark Rutte hôm 16.10 nói rằng "kế hoạch chiến thắng" đại diện cho "một tín hiệu mạnh mẽ" từ ông Zelensky, nhưng ông nhấn mạnh: "Điều đó không có nghĩa là tôi ủng hộ toàn bộ kế hoạch đó. Sẽ hơi khó khăn một chút, vì có nhiều vấn đề". Ông Rutte cho biết thêm 32 thành viên NATO sẽ phải thảo luận chi tiết về kế hoạch để hiểu rõ hơn.
Tổng thống Ukraine Zelensky phát biểu tại Quốc hội Ukraine ở Kyiv ngày 16.10.ẢNH: REUTERS
Trong khi đó, phát ngôn viên Bộ Ngoại giao Nga Maria Zakharova cáo buộc ông Zelensky đang dùng kế hoạch nói trên để đẩy NATO tới cuộc xung đột trực tiếp với Nga và cảnh báo kế hoạch đó sẽ mang lại bất hạnh cho người dân Ukraine, theo TASS.
Mỹ tiếp sức Ukraine
Tổng thống Zelensky đưa ra kế hoạch trên vào thời điểm quan trọng, khi lực lượng Nga tiến lên ở miền đông Ukraine và một mùa đông ảm đạm với tình trạng cắt điện đang đến gần, theo Reuters. Hôm qua, ông Zelensky thông báo trên ứng dụng nhắn tin Telegram rằng ông đã thảo luận về "kế hoạch chiến thắng", vũ khí tầm xa, việc cung cấp các gói viện trợ với Tổng thống Mỹ Joe Biden trong cuộc điện đàm hôm 16.10.
Ukraine bắt buộc sơ tán tại Kupiansk
Trong cuộc điện đàm, ông Biden công bố gói viện trợ quân sự mới trị giá 425 triệu USD cho Kyiv, theo trang tin The Kyiv Independent dẫn thông báo từ Nhà Trắng. Gói viện trợ mới sẽ bao gồm năng lực phòng không bổ sung, vũ khí không đối đất, xe bọc thép và đạn dược quan trọng để đáp ứng nhu cầu cấp thiết của Ukraine. Nhà Trắng cho biết thêm trong những tháng tới, Mỹ cũng sẽ cung cấp cho Ukraine hàng trăm tên lửa đánh chặn phòng không, hàng chục hệ thống phòng không chiến thuật, hệ thống pháo binh bổ sung, lượng lớn đạn dược, hàng trăm xe bọc thép chở quân và xe chiến đấu bộ binh...
Quân Ukraine diễn tập tại Donetsk ngày 14.10. ẢNH: REUTERS
Ngoài ra, Bộ trưởng Công nghiệp quốc phòng Úc Pat Conroy hôm qua thông báo Úc sẽ tặng 49 xe tăng Abrams M1A1 cũ do Mỹ sản xuất cho Ukraine, nhằm giúp Kyiv tăng cường lực lượng trên bộ trước chiến dịch mùa đông đầy khó khăn, theo AFP. Xe tăng Abrams M1A1 nặng hơn 60 tấn và được trang bị hỏa lực mạnh.
Cơ sở hạ tầng năng lượng Ukraine bị tấn công
Tỉnh trưởng tỉnh Mykolaiv (miền nam Ukraine) Vitaliy Kim cáo buộc lực lượng Nga tấn công cơ sở hạ tầng năng lượng trong đêm 16.10 và rạng sáng 17.10 gây mất điện, theo Reuters. Không quân Ukraine tuyên bố đã bắn hạ 22 trong số 56 máy bay không người lái (UAV) do Nga phóng trong đêm, mất dấu 27 chiếc, có 5 chiếc đánh trúng cơ sở hạ tầng ở các khu vực gần tiền tuyến, và 2 chiếc bay sang Belarus. Đến tối qua chưa có thông tin về phản ứng của Nga.
Ukraine thông qua mức tăng thuế cao chưa từng có Theo phóng viên TTXVN tại châu Âu, ngày 10/10, Verkhovna Rada (Quốc hội) Ukraine đã thông qua dự luật thứ hai liên quan đến việc tăng thuế, trong đó thuế quân sự tăng từ 1,5% lên 5%, là mức cao nhất từ trước tới nay. Binh sĩ Ukraine tham gia buổi huấn luyện ở ngoại ô Kiev. Ảnh (tư liệu) minh họa: AFP/TTXVN...