Ba Lan, Litva cảnh báo Wagner có thể gây bất ổn cho sườn Đông NATO
Thủ tướng Ba Lan Mateusz Morawiecki và Tổng thống Litva Gitanas Nausea cảnh báo rằng sau khi di chuyển từ Nga đến Belarus, lính đánh thuê Wagner có thể tìm cách gây bất ổn ở sườn phía đông của NATO.
Binh sĩ Belarus và thành viên Wagner tham gia cuộc tập trận chung gần thành phố biên giới Brest, Belarus vào ngày 20/7 trong bối cảnh căng thẳng biên giới giữa Ba Lan và Belarus gia tăng. Ảnh: AP
Theo kênh CNN ngày 3/8, tại một cuộc họp báo chung với ông Nauseda, ông Morawiecki phát biểu: “Nhóm Wagner cực kỳ nguy hiểm và các đơn vị của nhóm này được triển khai tới sườn phía Đông của NATO để gây bất ổn”.
Trước đó, ông Morawiecki đã cảnh báo rằng trên 100 lính đánh thuê Wagner đã tiến về phía dải lãnh thổ chiến lược của Ba Lan, nằm giữa Belarus và vùng đất Kaliningrad của Nga.
Theo ông Nauseda, hai nhà lãnh đạo đã có một cuộc họp hiệu quả để thảo luận về tình hình an ninh ở biên giới của hai nước. Ông Nauseda viết trong một bài đăng trên Twitter: “Sự hiện diện của lính đánh thuê Wagner ở Belarus là một yếu tố rủi ro an ninh nữa đối với Litva và Ba Lan, cũng như các thành viên NATO. Chúng tôi luôn cảnh giác và chuẩn bị cho mọi tình huống có thể xảy ra”.
Ngày 3/8, theo Đài phát thanh và truyền hình Litva (LRT), ông Nauseda cho biết Litva đã thực hiện các biện pháp để củng cố an ninh ở biên giới với Belarus, trong đó có cả việc cập nhật kế hoạch triển khai quân đội. Ông Nauseda nói thêm: “Một số tay súng Wagner ở gần biên giới của chúng ta, đã chiếm các vị trí ở vùng Grodno, điều đó có nghĩa là tình huống này rất thuận lợi cho các hành động khiêu khích ở cả biên giới Ba Lan – Belarus và Litva – Belarus”.
Bộ trưởng Nội vụ Ba Lan cảnh báo nước này cùng với Litva và Latvia có thể cùng quyết định đóng cửa biên giới với Belarus, nếu xảy ra các sự cố nghiêm trọng liên quan đến Wagner.
Video đang HOT
Trước đó, các tay súng Wagner đã bắt đầu hoạt động huấn luyện cho quân đội quốc gia Belarus, khiến Ba Lan phải điều trên 1.000 quân tới gần biên giới. Hôm 1/8, Ba Lan cũng cáo buộc trực thăng quân sự Belarus đã vi phạm không phận Ba Lan.
Trong khi đó, theo hãng thông tấn TASS, ngày 1/8, Tổng thống Belarus Alexander Lukashenko cho biết ông có kế hoạch xúc tiến việc thành lập một đội quân hợp đồng, trong đó, các tay súng Wagner đóng tại Belarus sẽ trở thành xương sống của lực lượng này.
“Đó là sáng kiến của tôi. Tôi muốn họ ở lại trong lực lượng vũ trang của đất nước chúng tôi. Và dựa vào họ, thực hiện các bước tích cực hơn để thành lập một đội quân hợp đồng”, hãng tin BelTA dẫn lời ông Lukashenko phát biểu.
Đồng thời, ông Lukashenko nhấn mạnh rằng Belarus sẽ không gây chiến. Ông nói: “Chúng tôi không muốn bất kỳ cuộc chiến tranh nào và tôi nghĩ rằng mọi thứ sẽ ổn thôi. Nếu đối phương thấy rằng chúng tôi có thể trả đũa và họ sẽ phải chịu những tổn thất không thể phục hồi thì họ sẽ không bao giờ tấn công”.
Theo các báo cáo trước đó, Bộ Quốc phòng Belarus và Wagner đã xây dựng một kế hoạch hợp tác trong tương lai gần. Các đào tạo viên và tay súng Wagner đã tham gia vào các nhiệm vụ huấn luyện. Phía Belarus không tiết lộ có bao nhiêu thành viên Wagner đang hiện diện trên lãnh thổ của họ.
Sau vụ nổi loạn bất thành chống lại quân đội Nga vào cuối tháng 6, thủ lĩnh Yevgeny Prigozhin cùng các thành viên Wagner đã được Nga cho phép sang Belarus. Thỏa thuận trên do Tổng thống Belarus đứng ra làm trung gian. Theo đó, Nga sẽ bỏ các cáo buộc hình sự nhằm vào ông Prigozhin.
Hành tung bí ẩn của "trùm" Wagner sau vụ nổi loạn
Tổng thống Belarus Lukashenko xác nhận chủ nhân tập đoàn an ninh Wagner không có mặt trên lãnh thổ nước này, trong khi quan chức Lầu Năm Góc nói ông Prigozhin vẫn ở Nga suốt những ngày qua.
New York Times ngày 6/7 dẫn lời Tổng thống Belarus Alexander Lukashenko mô tả "ông trùm" lực lượng an ninh tư nhân Wagner Yevgeny Prigozhin là một "người tự do" và ông ta hiện đang có mặt ở trên lãnh thổ Nga, tương đồng với thông tin mà một số hãng tin Nga trước đó loan báo.
Tổng thống Belarus Alexander Lukashenko. Ảnh: New York Times
Theo Tổng thống Lukashenko, ông Prigozhin đã ở thành phố quê nhà St. Petersburg vào sáng 6/7 (giờ địa phương), sau đó "có thể ông ấy đã đi Moscow, có thể một nơi nào đó khác".
Bản thân ông Prigozhin không xuất hiện trước công chúng từ sau cuộc nổi loạn cách đây hai tuần. New York Times dẫn lời quan chức giấu tên Lầu Năm Góc khẳng định ông Prigozhin giành phần lớn thời gian ở Nga, hoặc là tại thủ đô Moscow, hoặc là St. Petersburg trong hai tuần qua.
Vẫn trong phát ngôn mới nhất, Tổng thống Lukashenko hoan nghênh các binh sĩ Wagner chuyển đến Belarus sau khi ông đứng ra làm trung gian cho một thỏa thuận giữa Wagner và nhà chức trách Nga nhằm chấm dứt cuộc nổi loạn xảy ra ngày 24/6.
Ông Lukashenko dành nhiều lời khen ngợi năng lực quân sự của Wagner và tuyên bố các binh sĩ Wagner có thể được huy động để bảo vệ Belarus. "Việc xóa sổ Wagner sẽ là bất công", ông nói. "Nếu chúng ta cần đội hình này để bảo vệ đất nước thì điều đó sẽ diễn ra".
Ông Prigozhin. Ảnh: Prime Media
Tuy nhiên, ông Lukashenko thông báo, các thành viên Wagner vẫn chưa chuyển đến các khu vực lán trại quân sự mà Belarus phân bổ cho họ. Hiện tại, hầu hết các thành viên Wagner vẫn ở trong các trại huấn luyện thuộc tỉnh Lugansk ở vùng Donbass.
Nhà lãnh đạo Belarus cũng mô tả số phận cuối cùng của Wagner sẽ được quyết định trong các cuộc đàm phán giữa ông, Tổng thống Nga Vladimir Putin và ông Prigozhin.
Theo Tổng thống Lukashenko, ông đã nói chuyện với Prigozhin vào ngày 5/7. Ông Lukashenko cho hay, Wagner sẽ tiếp tục "hoàn thành nghĩa vụ của họ đối với nước Nga càng lâu càng tốt".
Tổng thống Lukashenko cho biết thêm, nếu Wagner triển khai quân ở Belarus, tập đoàn quân sự tư nhân này sẽ phải ký hợp đồng mang tính ràng buộc về mặt pháp lý với các điều khoản rõ ràng.
Khu vực được cho là bố trí lán trại dành cho Wagner ở Belarus. Ảnh: PlanetLabs
Cùng ngày, khi được hỏi về tung tích của ông Prigozhin, phát ngôn viên Điện Kremlin Dmitri Peskov trả lời: "Chúng tôi không theo dõi nhất cử nhất động của ông ta. Chúng tôi không có khả năng cũng như ý định làm điều đó".
Nga hiện chưa công bố quyết định cuối cùng về số phận của Wagner. Hôm 26/6, Tổng thống Nga Putin tuyên bố, phần lớn binh sĩ Wagner là "người Nga yêu nước" và các thành viên tham gia nổi loạn đã bị kẻ xấu lợi dụng để "chống lại đồng đội, những người mà họ đã cùng chiến đấu vì lợi ích và tương lai của đất nước".
Tổng thống Nga khẳng định, các thành viên Wagner "có cơ hội phục vụ nước Nga bằng cách ký hợp đồng với Bộ Quốc phòng và các cơ quan thực thi pháp luật", hoặc có thể lựa chọn "trở về với người thân cùng bạn bè". "Ai muốn có thể đến Belarus", ông Putin nêu lựa chọn.
Bộ Quốc phòng Nga sau đó cho biết, công tác chuẩn bị bàn giao vũ khí hạng nặng của lực lượng an ninh tư nhân Wagner cho các đơn vị quân đội Nga "đang được tiến hành".
Tổng thư ký NATO: Hầu hết thành viên Wagner chưa tới Belarus Người đứng đầu NATO cho biết hầu hết lực lượng Wagner vẫn chưa di chuyển đến Belarus sau vụ bạo loạn bất thành do thủ lĩnh nhóm này phát động. Thủ lĩnh, người sáng lập Wagner, Yevgeny Prigozhin đứng cạnh một xe chở quân khi lực lượng này rút khỏi Bakhmut, Ukraine để chuyển giao các vị trí cho quân đội chính quy...