Ấp đảo Thiềng Liềng: Điểm đến du lịch cộng đồng độc đáo ở TP.HCM

Mấy năm về trước, Thiềng Liềng chỉ là một ấp đảo hoang sơ với những cánh đồng muối bạt ngàn, trắng xóa.

Sau khi mô hình du lịch cộng đồng được triển khai, diện mạo của ấp đảo nhỏ bé này đang dần thay da đổi thịt.

Ấp đảo xanh mến khách

Cách TP.HCM khoảng 70km về hướng Đông Nam, Thiềng Liềng như một mảnh đất thần tiên yên bình, e ấp nép mình sau những rừng đước bạt ngàn của xã đảo Thạnh An, huyện Cần Giờ. Đây là điểm đến lý tưởng cho những ai muốn tránh xa khỏi những ồn ào, đông đúc của phố thị. Lần đầu tiên đến Thiềng Liềng, chị Hoàng My – du khách đến từ Hà Nội bất ngờ khi một thành phố phát triển như TP.HCM lại có những nơi hoang sơ, xanh mướt như thế.

Những ruộng muối ở Thiềng Liềng. Ảnh: Nguyễn Thanh Tuấn

“Khung cảnh bình dị này đối lập với sự ồn ào, hối hả của trung tâm thành phố. Đây thực sự là một điểm đến để chữa lành”, chị My cho biết. Bên cạnh thiên nhiên xanh mát, Thiềng Liềng mang đến nhiều trải nghiệm mới lạ cho du khách, như đạp xe ngắm nhìn ruộng muối, thử làm diêm dân, làm bánh dân gian, thưởng thức đờn ca tài tử, ngâm chân thư giãn, đi bộ trong rừng…

Nhà muối – nơi du khách được tìm hiểu về nghề làm muối của diêm dân. Ảnh: Nguyễn Thanh Tuấn

“Đạp xe quanh ấp đảo, thăm các ngôi nhà xanh mướt cây trái, những homestay đáng yêu cùng những món ăn đậm chất địa phương thực sự rất thú vị. Mặc dù quãng đường ra Thiềng Liềng khá vất vả, nhưng bù lại những trải nghiệm và sự mến khách của người dân nơi đây rất đáng để du khách một lần khám phá”, chị My nhận xét.

Nhiếp ảnh gia Nguyễn Thanh Tuấn.

Còn với nhiếp ảnh gia Nguyễn Thanh Tuấn, đây là lần thứ 3 anh tới ấp đảo này. Tuấn ấn tượng nhất với sự chân thành và mến khách của người dân đảo. Anh chia sẻ: “Hiện tại đảo còn khá hoang sơ, nên cơ sở vật chất, phương tiện đến đảo cũng còn nhiều khó khăn. Tuy nhiên, mình thấy đảo cũng có đầy đủ nơi lưu trú, nhiều hộ kinh doanh homestay giá cả phải chăng. Quan trọng ở tình cảm, tinh thần mến khách, nên mình có cảm giác như đến nhà thăm người thân. Cũng như mọi người, mình cũng không muốn đảo bị phát triển, bê tông nhiều quá, mình thích 1 hòn đảo xanh, mộc mạc hơn”.

Những thay đổi tích cực

Ngày 28/12/2022, mô hình du lịch cộng đồng Thiềng Liềng giai đoạn 1 chính thức được công bố. Đây được xem là sản phẩm du lịch cộng đồng đúng nghĩa đầu tiên của TP.HCM trong nỗ lực làm mới sản phẩm, đón khách du lịch.

Sau hiệu quả lạc quan giai đoạn 1, Sở Du lịch TP.HCM phối đã phối hợp Viện Nghiên cứu phát triển kinh tế và du lịch tiến hành điều tra và khảo sát để xây dựng, hoàn thiện và phát triển điểm đến du lịch cộng đồng Thiềng Liềng giai đoạn 2. Ngày 29/12/2023, Sở Du lịch TP.HCM, UBND huyện Cần Giờ phối hợp với Viện nghiên cứu và phát triển kinh tế du lịch ra mắt giai đoạn 2 mô hình du lịch cộng đồng ở Thiềng Liềng.

Những món ăn dân dã đậm chất địa phương. Ảnh: Nguyễn Thanh Tuấn

Sau gần 2 năm, điểm du lịch thân thiện, mến khách này đã thu hút được hơn 5.000 lượt khách. Bên cạnh sinh kế chính trước đây là làm muối thì hàng tháng bà con sẽ có thêm những khoản thu nhập từ du lịch, giúp cải thiện đời sống. Kể từ khi trở thành điểm đến du lịch, diện mạo Thiềng Liềng đã có nhiều thay đổi tích cực, đường sá sạch sẽ, nhà cửa tinh tươm, thu nhập người dân tăng thêm, đời sống vì thế càng được cải thiện, tình làng nghĩa xóm ngày càng gắn kết.

Bà Bùi Thị Ngọc Hiếu, Phó Giám đốc Sở Du lịch TP.HCM, chia sẻ, để vận động được người nông dân trở mình làm du lịch cộng đồng, Sở Du lịch cùng Viện nghiên cứu và phát triển kinh tế du lịch đã dành nhiều tâm huyết và dày công hướng dẫn, động viên. Bởi lẽ, việc tiếp xúc, phục vụ, và sáng tạo các sản phẩm du lịch đối với bà con làm nông còn khá xa lạ.

“Nhớ lại thời điểm ban đầu, các hộ dân kiên quyết không làm du lịch trên chính vùng đất mình sinh sống, họ cho rằng đây là điều khó khăn và quá sức với họ. Tuy nhiên, chúng tôi đã kiên trì vận động, chỉ ra những lợi ích về mặt kinh tế, cũng như những giá trị tốt đẹp trong nét văn hóa đơn sơ, giản dị mà Thiềng Liềng đã vốn có. Khi đã thấy được những lợi ích đến từ du lịch, bà con trên đảo đã thay đổi và ý thức được chính bản thân họ cũng sẽ là một hướng dẫn viên du lịch. Bằng sự chu đáo, dễ mến và hiếu khách, các hộ dân đã dễ dàng lấy lòng được những thực khách khi đến với ấp đảo xinh đẹp này”, bà Hiếu nhấn mạnh.

Quả siro dùng để làm nước uống giải nhiệt. Ảnh: Nguyễn Thanh Tuấn

Ngay từ đầu làm mô hình du lịch cộng đồng này, Sở Du lịch thành phố đặt tiêu chí cho tổ công tác phải giữ môi trường sinh thái trên địa bàn, tất cả mọi hoạt động không được làm ảnh hưởng đến tự nhiên. “Đây cũng là điều khá nan giải vì thói quen sinh hoạt của bà con trước đây đa số đều sử dụng những vật dụng nhựa vì tính thuận tiện và giá thành rẻ. Nhưng từ khi giai đoạn 2 hình thành, việc giảm thiểu rác thải nhựa đã được phổ biến rộng rãi đến bà con nơi đây”, Phó Giám đốc Sở Du lịch TP.HCM chia sẻ.

Theo ông Nguyễn Ngọc Xuân, Phó Chủ tịch UBND huyện Cần Giờ, điểm khó của du lịch Thiềng Liềng là cách biệt với đất liền và du khách chỉ di chuyển bằng đường thủy. Hiện chưa có tuyến đò cố định hàng ngày, chỉ đón khách đoàn có tour đặt trước với hợp tác xã còn khách lẻ thì chưa có. “Huyện đang lên kế hoạch kêu gọi xã hội hóa xây dựng tuyến đò cố định hàng ngày, phục vụ đưa đón người dân qua lại và khách du lịch. Đồng thời, huyện đầu tư đường sá, tạo không gian tự nhiên như trồng cây xanh và hoa phục vụ đón khách”, ông Xuân nói.