Ăn uống quá đà dịp lễ Tết có thể gây ra các bệnh, vậy ăn uống hợp lý trong dịp nghỉ lễ bằng cách nào?

Chế độ dinh dưỡng, ăn uống quá đà dịp lễ Tết khiến nhiều người mắc phải và gây ra nhiều vấn đề về sức khỏe trong dịp lễ Tết.

Vậy sử dụng thực phẩm, ăn uống như thế nào là đúng cách? Tìm hiểu thông tin qua gợi ý của chuyên gia từ bài viết dưới đây!

GS.TS.Lê Thị Hợp, Chủ tịch Hội Dinh dưỡng Việt Nam, nguyên Viện trưởng Viện Dinh dưỡng quốc gia cho biết. Thực tế tình trạng dinh dưỡng không hợp lý có thể khiến nhiều người gặp các vấn đề về sức khỏe trong dịp nghỉ lễ.

Thời điểm cuối năm, các dịp tụ tập ăn uống, lễ hội, tất niên và Tết càng khiến mọi người dễ mắc các bệnh lý hơn do các buổi tiệc thường nhiều chất dinh dưỡng, kèm theo đó là làm lượng calo cao, ít rau xanh , quả chín . Chưa kể, việc sử dụng rượu bia cũng là nguyên nhân gây nên các gánh nặng cho đường tiêu hóa và gây bệnh.

1. Ăn uống quá đà dịp lễ Tết có thể gây ra các bệnh nào?

Thực tế cho thấy, việc chìm đắm liên miên trong các buổi tiệc ăn uống và liên hoan cuối năm diễn ra quá thường xuyên, không được kiểm soát cũng trở thành nguyên nhân gây ra các hậu quả khôn lường đối với sức khỏe của con người. Đặc biệt là sức khỏe của người mắc các bệnh mạn tính.

Không chỉ vậy, thời điểm cuối năm các loại thực phẩm có lượng calo cao như bánh chưng, đồ ngọt có xu hướng gia tăng. Đây cũng là nguyên nhân khiến người dân xảy ra tình trạng thừa cân , béo phì.

Trong khi đó, trẻ em lại là đối tượng dễ bị suy dinh dưỡng trong dịp nghỉ lễ Tết vì phụ huynh cho trẻ ăn uống lựa chọn theo sở thích, trẻ kén ăn có thể không ăn đủ lượng chất dinh dưỡng mà cơ thể trẻ cần gây ra tình trạng suy dinh dưỡng .

Ăn uống hợp lý dịp lễ Tết ở đây được hiểu là tùy thuộc vào cân nặng, lứa tuổi và các tình trạng khác kèm theo như sinh lý, sức khỏe – Ảnh Internet

Việc sử dụng thực phẩm không đúng cách, cần cân đối lại các loại thực phẩm có thể khiến một số người mắc bệnh mạn tính không lây như bệnh gout, bệnh huyết áp hoặc bệnh tim mạch, tiểu đường có thể bùng phát.

Đặc biệt, trong bữa ăn quá nhiều chất dinh dưỡng và ăn uống không theo giờ giấc còn làm hệ tiêu hóa bị xáo trộn. Ngoài ra còn có thể gây ra tình trạng đầy hơi, trướng bụng, xuất hiện cảm giác ậm ạch, ợ hơi và ợ chua.

Đối với những trường hợp nhẹ có thể gây ra tình trạng rối loạn tiêu hóa. Trong khi đó trường hợp nặng hơn có thể gây ra nhiều bệnh tiêu hóa khác như bệnh dạ dày , gan, mật, tụy,… Thời điểm tất niên cuối năm diễn ra thường xuyên, tụ tập bạn bè trước Tết khiến mọi người sử dụng rượu bia tăng lên. Đây cũng là nguyên nhân gây gánh nặng cho gan. Đặc biệt những người mắc bệnh gan mạn tính có thể gây ra đợt viêm gan cấp.

Nhóm đối tượng có nguy cơ mắc các bệnh lý mạn tính cao hơn bình thường:

- Trẻ em.

- Người cao tuổi.

- Người mắc bệnh mạn tính.

Đây là những đối tượng ngay khi thay đổi chế độ ăn uống khác so với chế độ ăn uống thông thường sẽ trở thành nguyên nhân khiến những đối tượng này dễ mắc bệnh hơn vào thời điểm cuối năm.

Người mắc bệnh lý cuối năm cần chú trọng bảo vệ sức khỏe, cân đối dinh dưỡng trong dịp nghỉ lễ Tết – Ảnh Internet

Ăn uống quá đà dịp lễ Tết cuối năm không theo giờ giấc còn khiến các phản xạ có điều kiện được hình thành trong thời gian kéo dài của đường tiêu hóa, bài tiết men tiêu hóa bị thay đổi. Tình trạng này gây ra đầy hơi, chướng bụng và nếu kéo dài còn có thể trở thành bệnh lý như loét đường tiêu hóa, bệnh gan hoặc tụy. Những nguy hiểm trong rối loạn tiêu hóa đặc biệt trên đối tượng trẻ em là mất nước và điện giải khiến sức khỏe của trẻ bị suy kiệt nhanh chóng.

Những người mắc bệnh lý cuối năm cần chú trọng bảo vệ sức khỏe, cân đối dinh dưỡng trong dịp nghỉ lễ Tết như người bị đái tháo đường, bị bệnh tăng huyết áp và suy tim hay rối loạn mỡ máu và người mắc bệnh gan.

2. Ăn uống hợp lý dịp lễ Tết có khó không?

Hầu hết mọi người đều có suy nghĩ ăn uống thả ga trong dịp lễ Tết sau đó ra tết mới suy nghĩ tới kế hoạch giảm cân, ăn kiêng để lấy lại vóc dáng.

Tuy nhiên, ăn uống hợp lý dịp lễ Tết không khó như mọi người vẫn nghĩ. Chưa kể, xây dựng thói quen ăn uống hợp lý còn vô cùng quan trọng trong việc bảo vệ sức khỏe của con người.

Xây dựng chế độ ăn uống hợp lý là quan trọng nhất, việc ăn uống hợp lý có tác dụng đáp ứng nhu cầu của con người về năng lượng các chất bột, đạm, đường, chất béo, vitamin và khoáng chất cũng như việc uống đủ nước.

Ăn uống quá đà dịp lễ Tết là thói quen không tốt, nên thay đổi thói quen ăn uống này để bảo vệ sức khỏe – Ảnh Internet

Ăn uống hợp lý dịp lễ Tết ở đây được hiểu là tùy thuộc vào cân nặng, lứa tuổi và các tình trạng khác kèm theo như sinh lý, sức khỏe để lựa chọn chế độ ăn phù hợp.

Một vài đối tượng cần được lưu ý như phụ nữ có thai, nhu cầu ăn uống chứa nhiều dinh dưỡng cao hơn bình thường. Trẻ em, người cao tuổi hoặc người mắc bệnh mạn tính đều cần tuân thủ các chế độ ăn khác nhau, phù hợp thể trạng và sức khỏe.

Thời điểm cuối năm, đặc biệt dịp lễ Tết mọi người dễ hình thành các thói quen xấu như thức khuya, dậy muộn. Những thói quen này có thể dẫn tới việc bỏ bữa, ăn uống qua loa, không đúng bữa hoặc tiện đâu ăn đó. Chế độ ăn uống này sẽ gây ra nhiều ảnh hưởng tới sức khỏe đặc biệt là hệ tiêu hóa.

Để có một sức khỏe tốt trong dịp lễ Tết cuối năm, bạn cần thực hiện chế độ ăn đầy đủ 3 bữa sáng, trưa và tối trong 1 ngày và đảm bảo chất lượng của mỗi bữa ăn giúp cung cấp đủ năng lượng, dinh dưỡng cần thiết cho cơ thể.

Chưa kể, dịp lễ Tết mọi người thường có xu hướng ăn nhiều thịt, thiếu rau xanh , hoa quả. Các chuyên gia dinh dưỡng cũng cho biết thêm, cần lưu tâm đến các bữa ăn trong ngày tết. Ngoài ra, đặc biệt cần tránh xa các loại thực phẩm gây hại cho sức khỏe, các loại đồ uống như rượu bia , thuốc lá và chất kích thích đối với người mắc bệnh mạn tính.

Vốn dĩ, việc tham gia vào các bữa tiệc tất niên, hội họp gia đình hay bạn bè đều không thể tránh khỏi trong dịp lễ, Tết. Vì vậy nên lựa chọn thói quen ăn uống khóa học. Đây cũng là cách giúp bạn duy trì sức khỏe trong dịp lễ, Tết nguyên đán sắp tới.

“Vạch mặt” các thói quen xấu gây ra loại ung thư là nỗi ám ảnh của chị em phụ nữ

Theo các bác sĩ, ung thư vú là bệnh thường gặp nhất ở nữ giới. Có nhiều nguyên nhân dẫn đến căn bệnh này, trong đó, lối sống không lành mạnh, chế độ ăn uống thiếu khoa học cũng là một trong những nguyên nhân thường gặp.

Các bác sĩ Bệnh viện K cho biết, ung thư vú là tình trạng bệnh lý do tế bào tuyến vú phát triển không kiểm soát được, tạo ra các khối u ác tính, có khả năng xâm lấn xung quanh và di căn xa.

Bình thường, các tế bào tuyến vú được sinh ra và mất đi theo một chu trình đã được lập từ trước. Cơ chế này giúp số lượng tế bào tuyến vú được sinh ra với số lượng vừa đủ, cân bằng giữa số lượng tế bào sinh ra và tế bào chết đi.

Chế độ ăn không cân đối, thiếu rau xanh, quả chín hoặc hay ăn các thực phẩm rán nướng ở nhiệt độ cao, ăn khuya là nguyên nhân gia tăng mắc ung thư vú. Ảnh minh họa

Khi có các đột biến gen xảy ra, hội tụ đủ các điều kiện đặc biệt để vượt qua được hệ thống kiểm soát miễn dịch của cơ thể, tế bào tuyến vú sẽ được sinh ra liên tục, mất kiểm soát và tạo thành các khối u bao gồm rất nhiều tế bào không bình thường. Đó là các khối u ác tính tại vú, hay còn gọi là ung thư vú.

Những tế bào này có khả năng xâm lấn vào mạch máu, mạch bạch huyết xung quanh và di chuyển đến những vùng xa vị trí khối u ban đầu, tạo ra các khối di căn.

Cũng theo các bác sĩ Bệnh viện K, ung thư vú là bệnh thường gặp nhất ở nữ giới. Có nhiều nguyên nhân dẫn đến căn bệnh này, trong đó, lối sống không lành mạnh, chế độ ăn uống thiếu khoa học cũng là một trong những nguyên nhân thường gặp.

Cụ thể, các bác sĩ chỉ ra rằng, ung thư vú có liên quan đến tình trạng thừa cân, béo phì, uống nhiều rượu, hút thuốc và ít vận động. Do các tế bào tuyến vú hoạt động phụ thuộc vào nội tiết tố estrogen nên các nguyên nhân làm tăng estrogen có thể làm tăng nguy cơ mắc ung thư vú.

Trong khi đó, thừa cân, béo phì, uống nhiều rượu bia, sử dụng liệu pháp hormone estrogen thay thế... làm cơ thể phơi nhiễm với estrogen nhiều hơn và do đó kích thích tế bào tuyến vú tăng sinh - một điều kiện để các đột biến sinh ung thư xuất hiện. Thừa cân và ít vận động còn có liên quan đến tăng nguy cơ tái phát ở những người đã mắc ung thư vú.

Xét dưới góc độ dinh dưỡng, PGS.TS Nguyễn Thị Lâm, nguyên Phó Viện trưởng Viện Dinh dưỡng Quốc gia cho biết: Ở những người thường có chế độ ăn không cân đối, thiếu rau xanh, quả chín (gây thiếu chất xơ và các chất chống oxy hóa, các vitamin khoáng chất) hoặc hay ăn các thực phẩm rán nướng ở nhiệt độ cao (có nhiều chất béo thể đồng phân kèm theo các chất gây ung thư), uống rượu bia không kiểm soát, hút thuốc lá nhiều, sống trong môi trường độc hại, ăn các thực phẩm không an toàn chứa nhiều hóa chất... thì nguy cơ mắc ung thư, trong đó có ung thư vú cao hơn so với những người khác.

Để dự phòng, phát hiện ung thư vú thì việc sàng lọc phát hiện sớm là việc làm không thể thiếu. Ảnh TL

Ví dụ, các nhà nghiên cứu đã chỉ ra rằng, nếu thường xuyên lạm dụng đồ uống có cồn sẽ làm tăng nồng độ estrogen và hoạt hóa các thụ thể của yếu tố tăng trưởng giống insulin, từ đó kích hoạt sự sinh sôi của các tế bào tuyến vú dẫn đến ung thư vú.

Cùng với đó, một chế độ ăn uống nhiều đường và chất béo sẽ khiến phụ nữ dễ mắc ung thư vú hơn. Các nhà nghiên cứu thuộc Trung tâm Ung thư Anderson, Đại học Texas (Mỹ) đã phát hiện ra rằng khi ăn nhiều đường, các khối u tuyến vú trong cơ thể người sẽ phát triển nhanh và dễ di căn hơn.

Ngoài ra, chất béo trans thường được tìm thấy trong thực phẩm chế biến sẵn như bánh quy giòn, bánh rán và bánh ngọt đóng gói sẵn cũng là một trong những nguyên nhân chính gây ưng thư vú.

Một số nghiên cứu khác cho thấy, việc ăn vặt sát giờ đi ngủ ban đêm cũng tăng nguy cơ mắc ung thư vú. Do đó, ăn sớm và bỏ những món ăn nhẹ lúc nửa đêm có thể giảm nguy cơ mắc căn bệnh này.

Để giảm nguy cơ mắc bệnh, PGS.TS Nguyễn Thị Lâm khuyến cáo, trước hết thì vấn đề dinh dưỡng lành mạnh, hoạt động thể lực đều đặn giảm các căng thẳng trong cuộc sống là những yếu tố quan trọng để dự phòng các bệnh ung thư nói chung và ung thư vú nói riêng.

Về mặt dinh dưỡng, theo PGS.TS Nguyễn Thị Lâm, chúng ta cần chế độ ăn uống lành mạnh, các thực phẩm an toàn, chế biến đúng cách góp phần để dự phòng ung thư. Nên chọn thực phẩm an toàn từ các nguồn tin cậy: Siêu thị, các cửa hàng thực phẩm sạch, mua của người quen, biết nguồn gốc thực phẩm là yếu tố quan trọng.

Bên cạnh đó, nên ăn các rau quả có màu xanh thẫm, màu tím đỏ, màu vàng là những rau có nhiều chất chống oxy hóa cũng góp phần ngăn ngừa ung thư. Trong chế biến thực phẩm không dùng các chất béo chiên đi chiên lại nhiều lần để giảm bớt nguy cơ ung thư. Đồng thời, hạn chế rượu bia thuốc lá; kiểm soát cân nặng không bị thừa cân béo phì cũng góp phần hạn chế ung thư.

Để dự phòng, phát hiện ung thư vú thì việc sàng lọc phát hiện sớm là việc làm không thể thiếu. Việc này nên được tiến hành đều đặn với phụ nữ từ 40 tuổi trở lên, những phụ nữ trong gia đình có tiền sử mắc bệnh (mẹ, dì,...bị ung thư vú, ung thư buồng trứng, ung thư cổ tử cung)...

Ngoài ra, nên tiến hành tự khám vú tại nhà ít nhất một tháng một lần; 6 tháng một lần đi khám sàng lọc tại cơ sở y tế chuyên khoa, siêu âm vú, chụp XQuang tuyến vú.