AI chẩn đoán bệnh từ xa

Hệ thống chẩn đoán bệnh từ xa ứng dụng trí tuệ nhân tạo (AI) – VNSmartHealth của tác giả Trần Nguyễn Tuấn Anh (Đồng Nai) giúp chăm sóc sức khỏe cho người dân vùng núi.

Giao diện hệ thống chẩn đoán bệnh từ xa trên điện thoại.

Không cần ra khỏi làng bản

VNSmartHealth là hệ thống y tế từ xa, giúp chăm sóc sức khỏe tại các khu vực miền núi, vùng sâu, vùng xa, nơi tiếp cận dịch vụ y tế gặp nhiều khó khăn.

Tác giả Trần Nguyễn Tuấn Anh cho biết, hiện nay, người dân ở nhiều địa phương xa trung tâm vẫn đang phải đối mặt với hàng loạt rào cản khi tiếp cận y tế như: Thiếu bác sĩ, cơ sở vật chất lạc hậu, đường sá hiểm trở, khoảng cách xa với bệnh viện tuyến trên và cả những rào cản văn hóa, ngôn ngữ. Những bất cập này khiến việc khám chữa bệnh kịp thời trở nên xa vời, làm tăng nguy cơ bệnh tiến triển nặng, gây ra nhiều hệ lụy cho đời sống và kinh tế gia đình.

Theo số liệu của Tổng cục Thống kê, chỉ khoảng 30% trạm y tế xã ở vùng miền núi đạt chuẩn quốc gia, phần lớn thiếu bác sĩ, thiết bị chẩn đoán cơ bản. Tại nhiều nơi, người dân phải đi từ 3 – 5 giờ mới đến được bệnh viện huyện. Những con số ấy cho thấy sự bất bình đẳng rõ rệt trong cơ hội chăm sóc sức khỏe giữa đô thị và nông thôn, giữa miền xuôi và miền ngược.

Trước thực trạng đó, hệ thống VNSmartHealth được nghiên cứu và phát triển với mục tiêu xóa nhòa khoảng cách y tế giữa các vùng miền. Đây là giải pháp y tế từ xa tích hợp nhiều công nghệ tiên tiến như trí tuệ nhân tạo, phân tích hình ảnh y học, chẩn đoán triệu chứng tự động, hỗ trợ video call với bác sĩ, quản lý bệnh mãn tính qua thiết bị đeo, và đặc biệt là khả năng hoạt động offline – không cần kết nối Internet liên tục.

Với thiết kế thân thiện, dễ sử dụng và tối ưu cho điện thoại cấu hình thấp, VNSmartHealth hướng tới mọi đối tượng, kể cả người già, người ít tiếp xúc với công nghệ, hay đồng bào dân tộc thiểu số. Tác giả Tuấn Anh cho biết, người dân có thể sử dụng VNSmartHealth để nhập triệu chứng bằng văn bản, giọng nói hoặc hình ảnh.

AI sẽ phân tích và đưa ra nhận định ban đầu, hướng dẫn xử trí phù hợp. Những trường hợp cần theo dõi sát hoặc có dấu hiệu bất thường sẽ được kết nối trực tiếp qua video call đến bác sĩ tại trạm y tế xã hoặc bệnh viện tuyến trên.

Khả năng hoạt động ngoại tuyến giúp hệ thống hoạt động ổn định ngay cả ở nơi không có sóng điện thoại hoặc mạng Internet yếu – điều rất phổ biến ở vùng núi cao hay hải đảo.

Quản lý hiệu quả bệnh mãn tính tại nhà

Theo anh Tuấn Anh, VNSmartHealth cho phép theo dõi liên tục các chỉ số sức khỏe (như huyết áp, đường huyết, nhịp tim…) thông qua thiết bị đeo. Hệ thống sẽ cảnh báo sớm nếu phát hiện chỉ số bất thường, giúp người bệnh và cán bộ y tế chủ động điều chỉnh điều trị, hạn chế biến chứng.

Việc này đặc biệt quan trọng với người lớn tuổi mắc các bệnh như tiểu đường, tăng huyết áp – nhóm bệnh đang có xu hướng gia tăng ở nông thôn do thay đổi lối sống và thiếu kiến thức phòng bệnh.

Khi ứng dụng được triển khai rộng rãi, thay vì đi khám xa, mất công việc, tốn tiền xe cộ, ăn uống, người dân chỉ cần một chiếc điện thoại thông minh là có thể tiếp cận bác sĩ, được chẩn đoán và theo dõi sát sao . Đây là lợi thế lớn đối với các hộ nghèo, cận nghèo vốn có thu nhập bấp bênh và ít thời gian rảnh rỗi.

Ngoài chức năng chẩn đoán, VNSmartHealth còn tích hợp kho tư liệu giáo dục sức khỏe, giải thích bằng ngôn ngữ địa phương các kiến thức y tế cơ bản như phòng bệnh theo mùa, tiêm chủng, vệ sinh cá nhân, dinh dưỡng hợp lý… Những nội dung này giúp nâng cao nhận thức, hình thành thói quen chăm sóc sức khỏe đúng đắn cho người dân.

Cán bộ y tế xã có thể sử dụng VNSmartHealth để chẩn đoán sơ bộ nhờ sự hỗ trợ từ AI, hoặc gửi ảnh và dữ liệu bệnh nhân để bác sĩ tuyến trên hội chẩn. Hệ thống cũng giúp số hóa hồ sơ, giảm tải công việc giấy tờ, tiết kiệm thời gian và nâng cao hiệu quả làm việc.

Một cải tiến quan trọng khác của VNSmartHealth là hỗ trợ dịch thuật tự động sang các tiếng dân tộc thiểu số như Mông, Dao, Tày, Thái… giúp người dân giao tiếp dễ dàng hơn khi khai báo triệu chứng hoặc nhận hướng dẫn từ bác sĩ.

Trong tương lai, hệ thống có thể liên thông với bảo hiểm y tế, bệnh viện tuyến tỉnh, Trung ương, mở rộng ra các dịch vụ như quản lý thuốc, tư vấn sức khỏe tâm thần, chăm sóc trẻ em và phụ nữ mang thai. Thậm chí, VNSmartHealth có thể trở thành mô hình mẫu để áp dụng tại các quốc gia có điều kiện tương tự Việt Nam.