5 sai lầm chế độ ăn phổ biến ảnh hưởng hệ tiêu hóa của trẻ

Chế độ dinh dưỡng là nền tảng suốt đời cho sức khỏe , đóng vai trò then chốt trong sự phát triển toàn diện, đặc biệt là hệ tiêu hóa của trẻ em.

Tuy nhiên, nhiều bậc cha mẹ vẫn dễ mắc phải 5 sai lầm phổ biến, từ việc lạm dụng nước ép đến coi thức ăn là phần thưởng, có thể dẫn đến các vấn đề về hệ tiêu hóa nghiêm trọng như táo bón mạn tính và rối loạn hệ vi sinh .

Bỏ qua chất xơ, lạm dụng thực phẩm trắng và thực phẩm chế biến sẽ ảnh hưởng đến hệ tiêu hóa của trẻ. Ảnh: PHƯƠNG LÊ.

Dưới đây là 5 sai lầm phổ biến trong chế độ ăn uống , hủy hoại hệ tiêu hóa của trẻ mà chuyên gia dinh dưỡng chia sẻ.

Bỏ qua chất xơ, lạm dụng thực phẩm trắng và thực phẩm chế biến

Một trong những sai lầm hàng đầu là thiếu hụt chất xơ. Theo chuyên gia, carbohydrate chế biến kỹ (bánh mì trắng, mì ống, gạo trắng, ngũ cốc tinh chế) đang chiếm ưu thế trong chế độ ăn của trẻ.

Hậu quả: Chất xơ giúp tạo khối lượng và độ mềm cho phân, đảm bảo nhu động ruột (sự co bóp cơ giúp di chuyển chất thải) diễn ra trơn tru. Chế độ ăn ít chất xơ trực tiếp dẫn đến phân cứng, táo bón mạn tính, gây đau khi đi đại tiện và nứt hậu môn.

Giải pháp: Bổ sung thực phẩm giàu chất xơ như ngũ cốc nguyên hạt, đậu, trái cây và rau củ để nuôi dưỡng lợi khuẩn đường ruột. Ông khuyến nghị yến mạch, gạo lứt và cố gắng ăn ít nhất 5-7 khẩu phần trái cây, rau củ tươi mỗi ngày.

Dựa quá nhiều vào nước ép trái cây

Khi con kén ăn, nhiều cha mẹ có xu hướng ép nước trái cây, dù là loại nguyên chất 100%. Tuy nhiên, khi xay ép, chất xơ bị loại bỏ hoàn toàn.

Hậu quả: Lượng đường cao trong nước ép làm tăng đột ngột đường huyết, thúc đẩy môi trường viêm nhiễm ở niêm mạc ruột. Điều này tạo điều kiện cho vi khuẩn gây bệnh và nấm men phát triển, dẫn đến loạn khuẩn đường ruột. Ngoài ra, đường lỏng khiến dạ dày nhanh rỗng, trẻ dễ đói trở lại, dẫn đến tiêu thụ quá nhiều calo mà thiếu hụt dinh dưỡng.

Giải pháp: Hạn chế tối đa lượng nước ép, lý tưởng là dưới 110 ml/ngày cho trẻ nhỏ, hoặc bỏ hẳn. Thay thế bằng nước lọc, sữa hoặc trái cây nguyên quả. Nếu cần thêm hương vị, có thể cho nước lọc vào trái cây thái lát (chanh, dưa chuột) mà không cần xay nhuyễn.

Sử dụng thức ăn như một phần thưởng hoặc công cụ thương lượng

Việc hứa hẹn bánh quy sau khi đi khám bác sĩ hoặc kem để xoa dịu cơn giận dữ đã vô tình dạy cho trẻ một mối liên hệ không lành mạnh: thức ăn là một cơ chế đối phó để kiểm soát căng thẳng và cảm xúc mạnh mẽ.

Hậu quả: Về lâu dài, trẻ có nguy cơ ăn quá nhiều do cảm xúc, lập trình hệ tiêu hóa của mình phải làm việc quá sức một cách không cần thiết (ăn vì buồn chán, buồn bã thay vì cơn đói sinh lý).

Giải pháp: Tách biệt thức ăn với cảm xúc. Sử dụng những phần thưởng không phải thức ăn như lời khen ngợi, nhãn dán, thời gian chất lượng hoặc các hoạt động vui chơi. Cha mẹ nên làm gương bằng cách ăn uống chánh niệm (tập trung), thảo luận về đặc tính nhiên liệu và hương vị của thức ăn, không gán cho nó giá trị cảm xúc.

Gán cho trẻ cái mác “kén ăn”

Khi trẻ cau mày hoặc nổi cơn tam bành với món ăn mới, cha mẹ không nên vội vàng gán cho trẻ cái mác “kén ăn”. Điều này có thể trở thành một lời tiên tri tự ứng nghiệm, khiến cha mẹ hạn chế sự đa dạng trong chế độ ăn của con.

Quan điểm chuyên gia: Trẻ cần ít nhất 10-15 lần tiếp xúc với một món ăn mới trước khi chấp nhận.

Giải pháp: Tập cho bé tiếp xúc, chứ không phải ép buộc. Luôn luôn cho trẻ ăn kèm một phần nhỏ thức ăn mới với một loại thức ăn an toàn. Hãy để bé chạm, ngửi, hoặc thậm chí liếm thức ăn mới mà không đòi hỏi trẻ phải ăn ngay.

Bỏ qua nhu cầu bù nước

Mất nước là nguyên nhân hàng đầu gây ra các vấn đề tiêu hóa, chỉ đứng sau tình trạng thiếu chất xơ.

Hậu quả: Ruột già cần đủ nước để giữ cho phân mềm và được bôi trơn. Mất nước làm ảnh hưởng đến lớp niêm mạc bảo vệ ruột, khiến nó dễ bị kích ứng và viêm. Trẻ em thường uống nhiều nước ép hoặc soda, nhưng nước lọc mới là dạng tinh khiết nhất.

Giải pháp: Biến nước lọc thành thức uống mặc định ngay từ khi trẻ thức dậy. Cha mẹ nên thiết lập các tín hiệu trực quan (như bình nước riêng yêu thích) và theo dõi lượng nước trẻ uống, đảm bảo trẻ uống đủ nước lọc giữa các bữa ăn, chứ không chỉ khi trẻ cảm thấy khát.