3 năm 71 vụ oan sai: Phần nổi tảng băng?
Ngày 5/6, thảo luận về Báo cáo kết quả giám sát án oan, các đại biểu Quốc hội băn khoăn, liệu con số 71 vụ oan sai có phải là tất cả, hay chỉ là phần nổi của tảng băng? Nhiều đại biểu cũng bày tỏ bức xúc trước việc đùn đẩy, dây dưa, kéo dài trong bồi thường cho những người bị oan sai.
Ông Nguyễn Thanh Chấn được trả tự do sau 10 năm chịu án oan. Ảnh: Anh Tuấn
“Báo cáo giám sát về tình hình oan sai của Ủy ban Thường vụ Quốc hội vẫn chủ yếu dựa vào báo cáo của các cơ quan tố tụng là đối tượng giám sát, do đó vẫn có những hạn chế về nguồn thông tin. Trong khi đó hệ thống tố tụng không tự phát hiện oan sai nên câu hỏi đặt ra là: phải chăng những vụ việc phát hiện chỉ là phần nổi của tảng băng; chưa kể tình trạng người bị bức cung, nhụ.c hìn.h khi được tha thì rất e sợ tiết lộ, thậm chí buộc phải cam kết không khiếu nại”, đại biểu (ĐB) Trương Trọng Nghĩa (TPHCM) nói.
“Phải chăng những vụ việc phát hiện chỉ là phần nổi của tảng băng; chưa kể tình trạng người bị bức cung, nhụ.c hìn.h khi được tha thì rất e sợ tiết lộ, thậm chí buộc phải cam kết không khiếu nại”.
ĐB Trương Trọng Nghĩa
ĐB Lê Đình Khanh (Hải Dương) nói rằng, do thời gian giám sát và lực lượng có hạn, nên số liệu trong báo cáo có thể chưa phải là tất cả. Vẫn còn đâu đó những vụ chưa được nêu ra do không có điều kiện để xem xét lại hồ sơ của hơn 200 nghìn vụ án. “Trong quản lý trại tạm giam, tạm giữ còn để xảy ra 78 vụ t.ự sá.t. 6 trường hợp chế.t do bị can đán.h nha.u. Có ai dám bảo đảm rằng trong trường hợp t.ự sá.t nêu trên không có vụ nào oan sai”, ĐB Nguyễn Thị Khá (Trà Vinh) nói.
Bức cung, nhụ.c hìn.h ít nhưng nghiêm trọng
ĐB Nguyễn Tuyết Liên (Sóc Trăng) cho rằng, bức cung, dùng nhụ.c hìn.h là một trong nguyên nhân trực tiếp dẫn đến việc oan sai. Theo bà Liên, các vụ bức cung, dùng nhụ.c hìn.h tuy xảy ra rất ít nhưng để lại hậu quả nghiêm trọng, ảnh hưởng trực tiếp đến quyền, lợi ích hợp pháp của cá nhân. Đồng thời ảnh hưởng hình ảnh của các cơ quan tư pháp, niềm tin vào nền tư pháp nước nhà. Điển hình là vụ 7 thanh niên bị bắt giam oan trong vụ án đặc biệt nghiêm trọng với tội danh giế.t ngườ.i, cướp tài sản xảy ra năm 2013 ở tỉnh Sóc Trăng.
ĐB Trương Trọng Nghĩa nói việc lạm dụng hay thích sử dụng nhụ.c hìn.h, cho rằng dùng nhụ.c hìn.h ở mức độ nào đó là cần thiết là một nguyên nhân dẫn đến oan sai. Oan sai còn do tình trạng “trọng cung hơn trọng chứng”, “lấy cung thay chứng”, bị cáo đã nhận tội rồi thì có thể kết thúc vụ án, không cần đầu tư thu thập chứng cứ nữa.
Theo ông Nghĩa, vụ Hồ Duy Hải (Long An) là điển hình cho những sai sót trên, khi tội phạm diễn ra trong đêm, sáng ra điều tra viên đến lập biên bản, hiện trường còn nguyên, các vật chứng còn nguyên. Nhưng khi đưa ra xét xử thì các vật chứng quan trọng nhất như hun.g kh.í lại bị mất, bị thay thế; giám định dấu tay thì không có dấu tay bị cáo; có biểu hiện ngoại phạm. Khi xét xử thì chủ yếu dựa vào bản cung và lờ.i kha.i của nhâ.n chứn.g dẫn đến bản án gây nhiều tranh cãi trong dư luận.
Oan sai, nhưng 21 năm chưa được bồi thường
Video đang HOT
Theo ông Huỳnh Nghĩa, Trưởng đoàn ĐBQH thành phố Đà Nẵng, việc bồi thường oan sai diễn ra quá chậm. “Tâm lý người dân bị oan vốn đã rất nặng nề, nhưng dường như tâm lý của cơ quan tố tụng còn nặng nề hơn. Việc phải thừa nhận làm sai là điều quá khó đối với các cơ quan tố tụng, vì phải qua các quy trình, thủ tục rườm rà, kéo dài thời gian”, ông Nghĩa nói. Ông cho rằng, chính tâm lý này dẫn đến việc bồi thường oan sai không kịp thời.
Nhắc lại vụ việc ông Lương Ngọc Phi (Thái Bình) bị oan sai nhưng 9 năm chưa được bồi thường, hay vụ ông Phan Văn Lá (Long An) 21 năm chưa được giải quyết bồi thường, ĐB Bùi Văn Xuyền (Thái Bình) cho rằng, bất luận từ nguyên nhân gì, khi đã xác định rõ được người bị oan thì các cơ quan có trách nhiệm, cụ thể là các cơ quan tố tụng có trách nhiệm phải bồi thường. Phải nhanh chóng vào cuộc để giải quyết một cách sớm nhất cho người bị oan.
“Dù có khó khăn gì chăng nữa cũng phải có phương án giải quyết nhanh nhất trả lại quyền lợi cho người bị oan. Phải coi đây là trách nhiệm và chủ động của các cơ quan tiến hành tố tụng chứ không phải là một việc kiện dân sự thông thường, giải quyết bình thường, theo thủ tục bình thường”, ông Xuyền nói.
Đề cập vấn đề bồi hoàn, theo ông Huỳnh Nghĩa, Luật Trách nhiệm bồi thường nhà nước đã quy định, người thi hành công vụ có lỗi gây ra thiệt hại có nghĩa vụ hoàn trả cho ngân sách nhà nước một khoản tiề.n mà Nhà nước đã bồi thường cho người bị thiệt hại theo quyết định của cơ quan có thẩm quyền. Theo Báo cáo giám sát, trong 3 năm, các cơ quan tố tụng hình sự phải bồi thường trên 40 tỷ đồng. Tuy nhiên, lại không có trường hợp nào phải bồi hoàn.
“Luật đã quy định nhưng tại sao các ngành, các cấp không thực hiện? Đây là vấn đề rất lớn, cần phải được xem xét nghiêm túc để trả lời cho cử tri”, ông Nghĩa đề nghị.
Trả lời trước những thắc mắc trên, Chánh án TAND Tối cao Trương Hòa Bình khẳng định, ngành tòa án đang nỗ lực phối hợp các cơ quan chức năng để bồi thường cho những người bị oan sai. Đối với vụ ông Lương Ngọc Phi, tòa đang giải quyết theo trình tự tố tụng. Vụ ông Nguyễn Thanh Chấn (Bắc Giang) đã xin lỗi công khai và thương lượng việc bồi thường. Ông Chấn cũng đã đồng ý mức bồi thường 7,2 tỷ đồng và đang làm thủ tục chi trả.
Tương tự, vụ ông Phan Văn Lá, các cơ quan tiến hành tố tụng đã cùng nhau thống nhất sẽ bồi thường 470 triệu cho ông Lá. Ông Bình đề nghị, cần xem xét tập trung việc giải quyết bồi thường oan sai về một đầu mối, tránh tình trạng như hiện nay. Theo ông Bình, có thể giao đầu mối về cho tòa án hoặc Bộ Tư pháp thay mặt Nhà nước thực hiện việc bồi thường.
Giao công an xã quyền điều tra dễ lạm quyền, oan sai
Thảo luận dự án Luật Tổ chức cơ quan điều tra hình sự 2/6, nhiều đại biểu Quốc hội cho rằng, thời gian qua, xảy ra nhiều vụ công an xã bắt giam, oan, sai, nhụ.c hìn.h, đán.h đậ.p nên nếu trao quyền điều tra, xác minh sợ bộ cho công an xã thì quá nguy hiểm.
Ông Nguyễn Đình Quyền, Phó Chủ nhiệm Ủy ban Tư pháp Quốc hội, cho rằng, nếu giao thẩm quyền bảo vệ hiện trường, tiếp nhận, thu thập thông tin ban đầu cho công an xã thì dễ gây đảo lộn hiện trường vụ án.
Nguyên Phó Chánh án TAND Tối cao Trần Văn Độ nói: Luật này cho người ta quyền kiểm tra, xác minh sơ bộ, được gọi hỏi thì nguy hiểm quá. Quy định thế này thì ông xã có quyền gọi hỏi bất kỳ ai”.
Văn Kiên – Dũng Nguyễn
Viện trưởng Viện KSND Tối cao Nguyễn Hòa Bình: “Chúng tôi xin lỗi những người bị oan”
Dẫu còn một vụ án bị oan, chúng tôi cũng đau như mọi người dân. Sắp tới, chúng tôi tiếp tục tăng cường các biện pháp đồng bộ. Thay mặt lãnh đạo ngành, chúng tôi xin lỗi những người bị oan và sẽ tiếp tục quyết liệt hơn nữa để hạn chế đến mức thấp nhất tình hình oan sai.
Bộ trưởng Bộ Công an Trần Đại Quang: “Xử nghiêm cán bộ bức cung, nhụ.c hìn.h”
Đối với cán bộ, chiến sĩ công an có hành vi vi phạm trong quá trình điều tra xử lý tội phạm, quan điểm nhất quán của Bộ Công an là xử lý nghiêm theo pháp luật. Từ ngày 1/1/2011 đến nay đã có 40 cán bộ, chiến sĩ công an bị khởi tố, điều tra, truy tố, xét xử về các tội xâm phạm hoạt động tư pháp. Đồng thời, lãnh đạo, chỉ huy các đơn vị để cán bộ, chiến sĩ có hành vi xâm hại hoạt động tư pháp đều bị xử lý trách nhiệm liên đới.
Theo Danviet
Hôm nay Toà tối cao công khai xin lỗi ông Nguyễn Thanh Chấn
Thông tin từ gia đình ông Nguyễn Thanh Chấn, vào lúc 9h30 sáng nay (17/4), Tòa Phúc thẩm - TAND tối cao sẽ tổ chức buổi xin lỗi, cải chính công khai đối với người tù oan 10 năm tại UBND xã Nghĩa Trung, Việt Yên, Bắc Giang.
Ông Thân Ngọc Hoạt, người đại diện theo ủy quyền của ông Nguyễn Thanh Chấn cho biết, ông Chấn cùng những người thân gồm bà Nguyễn Thị Chiến (vợ ông Chấn), ông Thân Ngọc Hoạt, bà Thân Thị Hải (người sát cánh cùng gia đình ông Chấn trong quá trình kêu oan) đều đã nhận được giấy mời tham dự buổi xin lỗi cải chính công khai cho người bị kết án oan Nguyễn Thanh Chấn.
Giấy mời do ông Ngô Hồng Phúc, Phó Chánh tòa Phúc thẩm, TAND tối cao ký mời tham dự buổi xin lỗi diễn ra tại trụ sở UBND xã Nghĩa Trung, Việt Yên, Bắc Giang.
Theo ông Thân Ngọc Hoạt, trước đó vào ngày 17/3, gia đình đã có buổi làm việc và gửi đơn đòi bồi thường lần thứ hai tới TAND tối cao. Đồng thời, cũng đã gửi đơn đề nghị xem xét giải quyết vụ việc đòi bồi thường tới Ban Thường vụ Quốc hội, Chủ tịch nước. Trong đó có đề nghị cơ quan chức năng phải công khai xin lỗi gia đình trước xã hội.
Chiều muộn ngày hôm qua (16/4), PV Dân trí đã có mặt tại gia đình ông Nguyễn Thanh Chấn để lắng nghe những tâm tư, nguyện vọng của người tù oan 10 năm trước ngày diễn ra buổi xin lỗi cải chính công khai.
Ông Nguyễn Thanh Chấn vẫn làm công việc thường ngày phụ giúp vào công việc kinh tế của gia đình. (Ảnh chụp chiều 16/4).
Trong căn nhà đơn sơ, xập xệ, ông Nguyễn Thanh Chấn cho biết: "Tôi cảm thấy hồi hộp khi biết thông tin TAND tối cao tổ chức buổi xin lỗi công khai trước toàn dân, đó là sự kiện trọng đại kể từ khi tôi chính thức được minh oan và trở thành người vô tội. Nay sức khỏe của tôi cũng dần được bình phục và ổn định, hàng ngày tôi đã giúp đỡ vợ con chăn nuôi, lao động sản xuất để kiếm thêm thu nhập cho gia đình".
Trở về sau những năm tháng chịu án oan, ông Nguyễn Thanh chấn đã cùng vợ Nguyễn Thị Chiến tập trung chăm lo cho mẹ già và lao động, chăn nuôi sản xuất.
Từ ngày được trả tự do, ông Chấn đã tu sửa được chiếc máy xay xát để phục vụ gia đình. Chính tay ông Chấn đã nuôi được một lứa lợn, bán ra được 17 triệu, chăm và bán được 2 con bò thu về khoảng 50 triệu đồng. Số tiề.n này trước mắt cũng đủ để trang trải cho cuộc sống của gia đình, xây dựng một hầm biogas và công trình phụ.
Ông Chấn hy vọng, sau ngày được xin lỗi công khai, mọi người sẽ không còn hoài nghi về những đồn thổi trước đó về ông.
Bà Nguyễn Thị Chiến, vợ ông Nguyễn Thanh Chấn cũng không giấu nổi sự xúc động khi biết tin TAND tối cao tổ chức buổi xin lỗi. "Gia đình chúng tôi rất vui mừng và phấn khởi trước thông tin TAND tối cao xin lỗi và thừa nhận để xảy ra oan trái. Chúng tôi luôn tin tưởng vào chính sách pháp luật, đường lối của Đảng và Nhà nước, mong rằng cơ quan tố tụng sẽ không để xảy ra hiện tượng oan sai, tương tự như gia đình chúng tôi."
Theo bà Chiến, trong thời gian chồng bị kết án oan, bà vừa gánh vác trọng trách là người trụ cột trong gia đình, không những thế còn liên tục đi kêu oan và tiếp tế cho chồng. Lúc đầu gia đình còn có một chút kinh tế do vay mượn họ hàng, nhưng sau này trở nên khánh kiệt, chẳng vay mượn được ai nữa. May có ông Thân Ngọc Hoạt chấp nhận đi vay lãi tại ngân hàng để có tiề.n tiếp tục đi kêu oan. Hiện gia đình vẫn còn nợ một khoản tiề.n lớn là 3 sổ đỏ đem thế chấp ngân hàng với giá khoảng 180 triệu đồng/ sổ.
Hiện ba người con của ông Chấn vẫn chưa có được một cuộc sống ổn định từ ngày ông bị kết tội oan. Sau khi người cha bị bắt đi tù, chị Nguyễn Thị Quyền đã đi xuất khẩu lao động bên Đài Loan, kiế.m tiề.n gửi về đỡ đần cho mẹ và kêu oan cho cha. Hiện chị vẫn vẫn chưa thể trở về nước do chưa có đủ tiề.n trả cho Công ty. Còn hai người con trai của ông Chấn vẫn đang làm lao động tự do tại địa phương, thu nhập bấp bênh.
Khi nhận được giấy mời tham dự buổi xin lỗi công khai, ông Chấn hồi hộp: Mặc dù đã được tuyên là án oan nhưng một số người vẫn nghĩ tôi là đồng phạm với Lý Nguyễn Chung tham ra giế.t ngườ.i. Ngày mai, khi tòa án xin lỗi công khai sẽ là lời minh bạch giải oan cuối cùng cho tôi. Đó là sự bù đắp rất lớn về mặt tinh thần để tôi có thể sống thoải mái, hòa nhập cộng đồng và tập trung chăm lo cho gia đình.
"Hy vọng Tòa án nhân dân tối cao và các cơ quan chức năng sẽ sớm có quyết định về việc đền bù cho tôi và gia đình sau 10 năm tôi phải chịu án oan. Hiện giờ con gái Nguyễn Thị Quyền chỉ còn biết trông chờ vào số tiề.n được đền bù để để có thể nộp cho công ty và được trở về nước đoàn tụ với gia đình trong thời gian sớm nhất" - ông Chấn cho biết.
Thái Cường
Theo Dantri
Ông Chấn gửi đơn lên Quốc hội đề nghị xem xét việc đòi bồi thường Ngày 17/3, người tù oan Nguyễn Thanh Chấn (56 tuổ.i), ở huyện Việt Yên, Bắc Giang đã có buổi làm việc tại Tòa phúc thẩm TAND Tối cao và gửi đơn lên Quốc hội đề nghị xem xét giải quyết việc đòi bồi thường tổn thất cho hơn 10 năm ngồi tù oan của mình. Sáng 17/3, ông Chấn cùng vợ là bà...