Vụ bắt cóc Thủ tướng Libya: Đảo chính hụt

Thủ tướng Libya cho rằng vụ bắt cóc ông là một vụ đảo chính hụt và tuyên bố sẽ nặng tay trừng phạt các nhóm vũ trang liên quan.

Ngày 11/10, Thủ tướng Libya Ali Zeidan đã tuyên bố rằng vụ ông bị bắt cóc hôm 9/10 là một vụ đảo chính “hụt” và cảnh báo rằng một số nhóm vũ trang ở đất nước này đang tìm cách biến Libya thành một “Afghanistan hay Somalia khác”.

Trong bài phát biểu xúc động nhất kể từ khi lên nắm quyền vào năm 2012, Thủ tướng Ali Zeidan cho biết nhiều tay s.úng đã bắt giữ ông ngay trong phòng khách sạn ở trung tâm thủ đô Tripoli hôm thứ Năm: “Bọn chúng đi trên 100 chiếc xe với các loại vũ khí hạng trung và hạng nặng. Đây là một cuộc đảo chính bất hợp pháp.”

Thủ tướng Zeidan phát biểu sau khi bị bắt cóc

Ông Zeidan đã yêu cầu nhóm bắt cóc mình giải thích cho hành động này. Ông cho biết những kẻ bắt cóc tự giới thiệu mình đến từ “phòng hành động cách mạng”, sở chỉ huy của một nhóm dân quân có tên gọi Lá khiên Libya được lãnh đạo quốc hội Nuri Abu Sahmain thành lập ở Tripoli vào mùa hè này.

Ông kể lại: “Tôi đã đối mặt với những kẻ tự xưng là chiến binh cách mạng. Chúng đòi hỏi mọi thứ, chúng mang theo vũ khí và bom cùng những biện pháp hăm dọa khác nhau nhưng tôi từ chối không làm bất cứ điều gì theo yêu cầu của chúng.”

Ông Zeidan cũng cho hay những kẻ bắt cóc đã tấn công và n.hục m.ạ các nhà ngoại giao đang trọ tại khách sạn Corinthian trong khi tìm kiếm ông: “Chúng vào phòng các phái bộ ngoại giao và quốc tế để hăm dọa các nhân viên ở đây và bắt họ quỳ xuống sàn nhà.”

Được biết khách sạn Corinthian là nơi đại sứ quán Đức và Qatar “đóng quân” cùng với phái bộ hỗ trợ của Liên minh Châu Âu.

Ông Zeidan cảnh báo các phe nhóm vũ trang vẫn đang cố tình không chịu giải giáp vũ khí ở Libya rằng họ sẽ không thể tiếp tục hoạt động mà không bị trừng phạt. Ông khẳng định: “Trong thời gian tới chúng tôi sẽ tập trung vào vấn đề an ninh. Nếu có bất kỳ ai bị t.iêu d.iệt trong các chiến dịch an ninh này, tôi yêu cầu người nhà của họ đừng tìm cách trả thù mà hãy hỏi vì sao anh ta b.ị g.iết.”

Bài phát biểu trên truyền hình này đã đặt Thủ tướng Zeidan, một cựu luật sư nhân quyền từng phải tị nạn ở Thụy Sĩ, vào thế đối lập với các phe nhóm dân quân đầy quyền lực ở thủ đô Tripoli trong một cuộc đọ sức mà ông gọi là cuộc chiến vì dân chủ.

Ông tuyên bố: “Những kẻ bắt cóc tôi là những cựu chiến binh cách mạng không chịu tuân thủ luật pháp. Họ không muốn thiết lập nền dân chủ. Khi không thể hạ bệ được chính phủ bằng lá phiếu, họ tìm cách hạ bệ chính phủ bằng vũ khí.”

Thủ tướng Zeidan cũng đã phát động những cuộc điều tra hình sự đối với các thủ lĩnh dân quân và yêu cầu những phe nhóm vũ trang đã bắt cóc ông buông s.úng đầu hàng. “Khi tôi nói bằng giọng điệu ôn hòa, họ nghĩ rằng Zeidan đang sợ hãi hay yếu đuối, nhưng họ đã nhầm.”

Cảnh sát Libya phá cửa xông vào một ngôi nhà trong chiến dịch an ninh

Thủ tướng Zeidan cáo buộc một nhóm nghị sĩ thiểu số trong quốc hội đang tìm cách phá hoại nỗ lực chính trị của ông. Mặc dù thủ tướng không đề cập đến tên đối thủ của mình nhưng ông không hề giấu giếm sự thù địch đối với phong trào Anh em Hồi giáo với đảng Công lý và Xây dựng lớn thứ 2 trong quốc hội. Hồi tháng trước, sau khi gặp gỡ các lãnh đạo quân sự mới của Ai Cập, ông Zeidan về nước và tuyên bố: “Anh em Hồi giáo đang tìm cách phá hoại tôi trong nhiều tháng trời.”

Trong cuộc phỏng vấn với Guardian tháng trước, lãnh đạo đảng Công lý và Xây dựng Mohammed Sawan đã tuyên bố rằng đảng này đang tìm cách hạ bệ ông Zeidan bằng các biện pháp hợp hiến, tuy nhiên họ vẫn chưa tìm được vị thủ tướng thay thế phù hợp.

Ngày càng có nhiều bằng chứng cho thấy các đơn vị phiến quân đã cùng bắt tay với nhau thực hiện vụ bắt cóc ông Zeidan. Vài giờ sau khi ông này bị đưa đi, hãng tin LANA tuyên bố ông này đã bị bắt giữ và sẽ bị truy tố hình sự. Tuy nhiên cơ quan tư pháp Libya nói rằng họ không ban hành bất cứ lệnh bắt nào với ông Zeidan và cho biết họ đã bắt đầu điều tra các đơn vị bán vũ trang ở Tripoli có liên quan đến vụ bắt cóc này.

Một quan chức Libya cho rằng đây là một âm mưu đảo chính, và âm mưu này thất bại vì người dân Libya đã thể hiện sự ủng hộ không ngờ đối với vị thủ tướng mà một tuần trước đây vẫn bị coi là yếu đuối và bất lực. Ông này nói: “Những kẻ bắt cóc Zeidan nghĩ rằng chúng sẽ trở thành anh hùng, thế nhưng toàn bộ chính phủ đã sát cánh cùng Zeidan. Nhiều người không thích Zeidan cũng bày tỏ sự giận dữ với vụ bắt cóc này.”

Thủ tướng Zeidan cho biết ông đang tìm cách tái thiết lại quân đội Libya, mặc dù ông đang vấp phải sự phản đối từ quốc hội về vấn đề ngân sách huấn luyện cho quân đội.

Trong khi ông Zeidan phát biểu, những người biểu tình thuộc phe đối lập đã tụ tập bên ngoài, và các đơn vị quân đội trang bị vũ khí hạng nặng đã được huy động để đề phòng xảy ra đụng độ vũ trang. Trong khi đó, những kẻ ủng hộ al-Qaeda ở thành phố Benghazi đã kêu gọi người dân tấn công người nước ngoài với khẩu hiệu “T.iêu d.iệt những kẻ phản bội và bọn nước ngoài” để phản đối vụ biệt kích Mỹ đột kích vào Tripoli và bắt đi một thủ lĩnh al-Qaeda hồi tuần trước.

Theo Guardian