Vỡ mộng làm giàu nhờ livestream tại Trung Quốc
Nhiều bạn trẻ đổ xô đi livestream nhằm kiếm thu nhập nhưng chỉ một số ít thành công với ước mơ làm giàu.
Trước khi đại dịch Covid-19 diễn ra, anh He Zhiqing vốn sở hữu một nhà máy ở miền nam Trung Quốc và bán hàng thông qua việc livestream cùng gia đình. Trong vòng 3 năm bán hàng theo cách này, gia đình anh Zhiqing đã thu hút được hơn 4 triệu người theo dõi trên nền tảng mạng xã hội Douyin.
Độ nổi tiếng của gia đình anh Zhiqing đến mức có những nhãn hàng như tã t.rẻ e.m đề nghị trả 8.000 Nhân dân tệ, tương đương 1.200 USD cho 45 giấy quảng cáo trong buổi livestream của gia đình. Trong những tháng cao điểm, gia đình này có thể kiếm đến 200.000 Nhân dân tệ thông qua các hợp đồng quảng cáo và t.iền thu từ livestream.
So sánh với khoản thu nhập bình quân 1.000 Nhân dân tệ/tháng của hơn 40% dân số Trung Quốc, rõ ràng công việc livestream của gia đình anh Zhiqing quả là béo bở.
Thế nhưng kể từ năm 2020, đại dịch Covid-19 đã buộc hàng loạt cửa hiệu đóng cửa và lùa mọi người lên mạng giao dịch, qua đó khiến nghề livestream trở nên cạnh tranh hơn bao giờ hết.
“Thị trường hiện nay khó khăn hơn so với trước dịch. Rất nhiều người nổi tiếng cũng bắt đầu livestream. Trước đây chỉ có vài người nên độ cạnh tranh thấp, thế nhưng giờ có quá nhiều người tham gia mảng kinh doanh này”, anh Zhiqing chia sẻ.
Tình trạng nhiều khu vực bị giãn cách cũng như người tiêu dùng ngại phải đến chỗ đông người đã khiến livestream trở thành điểm sáng với các hãng bán hàng trong mùa dịch. Kể cả khi dịch Covid-19 đã được khống chế, nhiều nhãn hàng nhận ra rằng họ có thể tiết kiệm được rất nhiều chi phí khi đầu tư quảng cáo qua livestream hơn là bỏ số t.iền lớn thuê những khu cửa hiệu đắt đỏ tại các trung tâm.
Tuy nhiên, sự bùng nổ của livestream cũng như thói quan mua sắm trực tuyến của người tiêu dùng đã khiến hàng loạt kênh bán hàng nở rộ trên mạng, qua đó làm bão hòa thị trường nhanh chóng.
Tờ SCMP cho biết ngành công nghiệp livestream của Trung Quốc đã tăng trưởng 16 lần trong khoảng 2015-2019, qua đó đạt tổng giá trị 108 tỷ Nhân dân tệ. Trong khi đó hãng tư vấn Frost&Sullivan dự báo con số này có thể đạt tới 310 tỷ Nhân dân tệ vào năm 2024 với đà đi lên của công nghệ thanh toán, mạng xã hội cũng như thói quen tiêu dùng online của giới trẻ.
Xin được nhắc là con số này chỉ tính doanh thu bán hàng chứ chưa cộng thu nhập từ hợp đồng quảng cáo, phí đăng ký cùng những khoản thu khác trên livestream.
Về phía người bán hàng, tổng số kênh livestream tại Trung Quốc đã tăng gấp đôi kể từ năm 2015 lên gần 470 triệu người vào năm 2020. Con số này được dự báo sẽ đạt gần 640 triệu người vào năm 2025. Số người đăng ký xem livestream trả t.iền tại Trung Quốc cũng tăng 9 lần trong khoảng 2015-2019 lên 36 triệu người và ước tính con số này sẽ đạt 60 triệu người vào năm 2024.
Vỡ mộng làm giàu
Video đang HOT
Sự bùng nổ của ngành livestream đã khiến bản thân thị trường này có sự thay đổi, chuyển đổi từ mô hình chuyên về giải trí, quảng bá trò chơi điện tử sang thương mại điện tử. Giờ đây tại Trung Quốc, bạn có thể mua bất cứ thứ gì từ son môi, nước hoa cho đến thực phẩm hay các đồ xa xỉ hàng hiệu khác.
Dẫu vậy, trong khi nhiều bạn trẻ đổ xô đi livestream nhằm kiếm thu nhập mùa dịch khi cơ hội việc làm không có thì chỉ một số thành công với ước mơ làm giàu của mình.
“Trở thành một streamer là một lựa chọn không tồi cho sự nghiệp nhưng cũng tương tự như bao ngành khác, cạnh tranh trong ngành này là rất lớn. Dù rào cản để gia nhập thị trường không cao nhưng dần dần ngành livestream sẽ chuyển hướng chuyên nghiệp hơn khi các khách hàng ngày một khó tính, đòi hỏi sự đầu tư nhiều hơn của các streamer. Hệ quả là những người mới gia nhập thị trường sẽ ngày càng khó kiếm được doanh thu dễ dàng như trước”, Cựu giám đốc Zhang Dingding của Viện nghiên cứu Sootoo chia sẻ.
Những streamer nổi tiếng tại Trung Quốc như Li Jiaqi hay Viya Huang có thể kiếm được hàng chục triệu Nhân dân tệ mỗi năm qua các hợp đồng quảng cáo, doanh thu bán sản phẩm và quà tặng từ người theo dõi. Thế nhưng số liệu của hãng Zhaihehe cho thấy trong nửa đầu năm 2019, những streamer bình thường chỉ kiếm được chưa đến 1.000 Nhân dân tệ bình quân mỗi tháng.
Tệ hơn, những top streamer k.iếm t.iền nhiều nhất chỉ chiếm 0,7% tổng số kênh livestream nhưng lại kiếm được 60% tổng thu nhập của toàn ngành.
Báo cáo của Boss Zhippin cũng cho thấy trên nền tảng livestream Momo, chỉ khoảng 24% số streamer kiếm được hơn 10.000 Nhân dân tệ mỗi tháng. Hơn 70% số người livestream làm việc 10-12 tiếng mỗi ngày nhưng chưa kiếm nổi con số này mỗi tháng.
Trả lời phỏng vấn của SCMP, một người đàn ông giấu tên họ Gao cho biết mình đã tham gia ngành livestream từ năm 2017 và hiện đang có 4 đội streamer kinh doanh trong mọi mảng, từ giải trí cho đến bán hàng.
“Có ít nhất một nửa thị trường livestream hiện nay chẳng thể kiếm đủ thu nhập và số còn lại thì chỉ kiếm được ít t.iền với con số tương đương một nhân viên văn phòng, khoảng 5.000-6.000 Nhân dân tệ/tháng. Chỉ duy nhất một vài streamer là làm giàu được nhờ nghề này”, ông Gao cho biết.
Không giống như ông Gao chấp nhận thuê các nhóm để kinh doanh trong ngành livestream, cô Yin Ran, một phụ nữ 25 t.uổi trở thành streamer toàn thời gian cho một công ty tại Thượng Hải, chủ yếu bán hàng xa xỉ từ túi cho đến đồng hồ trong 6-8 tiếng mỗi ngày.
Không hào nhoáng như vẻ bề ngoài, công việc này khiến cô chẳng có mấy thời gian để ăn uống. Thậm chí đôi khi người hỗ trợ kỹ thuật sẽ nói thay cô trên sóng livestream một lúc để Yin Ran có thời gian ăn trưa bởi theo quy định, quá trình phát sóng không được để trống màn hình.
“Vào thời điểm 2017-2018, một streamer giỏi có thể kiếm 20.000-30.000 Nhân dân tệ.tháng mà chẳng phải tốn nhiều công sức. Thế nhưng giờ đây chúng tôi phải lao động vất vả chỉ để kiếm 2.000-3.000 Nhân dân tệ/tháng”, Cô Yin Ran than vãn về sự cạnh tranh ngày càng khốc liệt của thị trường.
Ngành công nghiệp livestream: Lời gợi mở cho nền kinh tế số Việt Nam
Sự kết hợp giữa livestream và thương mại điện tử có thể tạo ra một ngành công nghiệp với quy mô hàng chục tỷ USD. Đây hứa hẹn sẽ là một thành tố rất quan trọng trong sự phát triển của nền kinh tế số.
Sức mạnh của nền kinh tế streaming
Video đang là tương lai của nền kinh tế nội dung trên Internet, còn livstream sẽ trở thành xu hướng của các nội dung video. Nhiều thống kê đã chỉ ra rằng, trong năm 2018, 80% người dân Mỹ xem nội dung trên các nền tảng livestream hàng tuần.
Mỗi người Mỹ xem nội dung video trung bình khoảng 83 phút/ngày. Trong đó, thời lượng xem các nội dung livestream nhiều gấp 10 lần so với các video tĩnh. Khoảng 42% người dùng Mỹ cho biết chính bản thân họ cũng từng là người phát đi nội dung livestream trên mạng.
Cùng với sự phát triển của tốc độ kết nối Internet và cấu hình các thiết bị đầu cuối, dịch vụ streaming sẽ được ứng dụng nhiều hơn vào giải trí, hội họp trực tuyến và bán hàng online.
Thực tế, người dùng có xu hướng chia sẻ nhiều hơn trên mạng xã hội đối với các nội dung dưới dạng video. Tỷ lệ người dùng chia sẻ nội dung video nhiều hơn khoảng 39% so với các nội dung tĩnh như text và ảnh.
Thống kê cũng cho thấy, 48% người dùng đã từng chia sẻ video về một nhãn hàng nào đó trên mạng xã hội. Quảng cáo video vì thế cũng thu hút được lượng tương tác cao hơn 30% và thời gian xem gấp 3 lần so với các loại hình quảng cáo thông thường.
Khoảng 10 năm trước, video livestream thường chỉ được dùng để truyền tải nội dung game. Thế nhưng, với sự phát triển mạnh của hạ tầng kết nối Internet và cấu hình của các thiết bị đầu cuối, livestream giờ đây đang được ứng dụng nhiều hơn vào các nội dung giải trí, thương mại điện tử,...
Dịch vụ streaming của Netflix có tốc độ tăng trưởng rất nhanh trong đại dịch Covid-19.
Trong đại dịch Covid-19, những nền tảng streaming phim, âm nhạc đang cho thấy sự vượt trội của mình so với cách thức phân phối nội dung truyền thống. Chỉ cần mua 1 gói dịch vụ Netflix với giá tương đương một túi bỏng ngô ngoài rạp, người dùng đã có thể xem rất nhiều bộ phim mà không cần ra khỏi nhà.
Chính vì lý do này, hàng loạt các siêu phẩm bom tấn đã chọn các nền tảng streaming làm nơi công chiếu. Sự chuyển hướng tiếp cận này đã cứu nhiều nhà sản xuất khỏi một "bàn thua trông thấy" trong mùa dịch.
Theo dự báo, đến năm 2022, video sẽ chiếm khoảng 82% lưu lượng Internet. Con số này thậm chí có thể đạt 90% nhờ sự phát triển của 5G. Đây chính là những t.iền đề để nền kinh tế streaming có thể phát triển mạnh mẽ hơn nữa trong tương lai.
Trung Quốc kiếm hàng tỷ USD nhờ livestream qua mạng
Trong vòng 5 năm trở lại đây, ngành công nghiệp livestream đang trở thành một trào lưu tại Trung Quốc. Quốc gia này đã rất thành công trong việc phát triển live commerce - một hình thức kết hợp giữa livestream và thương mại điện tử.
Theo báo cáo của iiMedia Research Group, lĩnh vực live commerce tại Trung Quốc đã có mức doanh thu 61 tỷ USD trong năm 2019. Con số này trong năm 2020 sẽ là 136 tỷ USD. Live commerce hiện chiếm khoảng 7% trong cơ cấu doanh thu 867 tỷ USD của cả ngành thương mại điện tử tại Trung Quốc và được dự đoán sẽ còn tăng mạnh trong thời gian tới.
Hình ảnh mô tả một phiên livestream bán hàng ở Trung Quốc. Sự kết hợp giữa livestream và thương mại điện tử tại quốc gia này đã tạo ra một ngành công nghiệp với quy mô hàng chục tỷ USD.
Trải nghiệm live commerce tại Trung Quốc được ví như sự kết hợp giữa nền tảng livestream Facebook Live và trang thương mại điện tử Amazon.
Không giống như trải nghiệm 2D khi vào các trang web thương mại điện tử thông thường, kênh livestream cho phép người mua hàng có thể nhìn sản phẩm ở nhiều khía cạnh khác nhau. Chính điều này đã khiến doanh số bán hàng của live commerce tăng trưởng mạnh so với hình thức TV Shopping truyền thống.
Trong đại dịch Covid-19, nhiều nhà bán lẻ Trung Quốc đã chuyển sang live commerce như một cách để cứu vãn tình thế. Kết quả là, trong năm 2020, số người bán hàng thông qua livestream trên Taobao Live (nền tảng live streaming lớn nhất Trung Quốc) tăng gần 300%. Riêng trong tháng 2/2020, thời điểm bùng phát của làn sóng Covid-19 đầu tiên, số người bán hàng trên nền tảng này đã tăng 720% so với chỉ 1 tháng trước đó.
Livestream đã trở thành một kênh bán hàng chính yếu đối với nhiều doanh nghiệp Trung quốc.
Tại Trung Quốc, live commerce đang trở thành kênh bán hàng chủ lực của nhiều cửa hàng, doanh nghiệp. Không chỉ nông dân, hộ kinh doanh cá thể mà ngay cả các quan chức địa phương, người nổi tiếng cũng tham gia vào trào lưu này.
Tháng 4/2020, tỷ phú Jack Ma - người sáng lập Tập đoàn Alibaba đã tham gia vào một cuộc thi bán hàng online với ngôi sao livestream Lý Giai Kỳ (Austin Li). Đến tháng 8 cùng năm, CEO Lei Jun của Xiaomi cũng đã lần đầu tiên trực tiếp tham gia vào một buổi livestream bán hàng trên mạng, từ đó thu về số t.iền 30 triệu USD.
Trong Quý 3/2020, chỉ riêng Vi Á (Huang Wei) - người được mệnh danh là "nữ hoàng livestream Trung Quốc" đã có doanh thu bán hàng lên tới 890 triệu USD. Các ngôi sao khác trong top 50 streamer hàng đầu Trung Quốc như Lý Giai Kỳ hay Xin Youzhi cũng có mức doanh thu hàng chục, hàng trăm triệu USD.
Cụ Cui Shuxia (Thiểm Tây, Trung Quốc) đang bán những quả mơ mà mình trồng được thông qua hình thức livestream.
Chính sự xuất hiện của những ngôi sao livestream đã tạo nên một cơn sốt đối với cộng đồng mạng nước này. Cũng vì lẽ đó, livestreaming đang trở thành kênh bán hàng phổ biến và dễ tiếp cận với mọi thành phần trong xã hội Trung Quốc.
Từ những người nông dân bán hoa quả tại vườn, nhân viên môi giới chứng khoán cho tới các tour du lịch, đâu đâu người ta cũng thấy sự xuất hiện của các streamer.
Và cũng từ đây, livestream đã trở thành một kỹ năng không thể thiếu của các nhân viên kinh doanh. Thậm chí, Trung Quốc đã liệt kê livestream là 1 trong 10 nghề nghiệp mới cùng với kỹ sư blockchain và tiếp thị Internet.
Sự xuất hiện của nền kinh tế streaming với những ví dụ sinh động tại thị trường Trung Quốc sẽ là một mô hình đáng học hỏi cho Việt Nam. Với dân số trẻ, yêu thích công nghệ và tỷ lệ người sử dụng Internet cao, Việt Nam hoàn toàn có tiềm năng để biến livestream trở thành một ngành công nghiệp mũi nhọn trong nền kinh tế số.
(Còn tiếp)
Mark Zuckerberg nói về meme yêu thích nhất CEO Facebook cho biết video nướng thịt vào năm 2016 là khoảnh khắc "gây bão" về chính mình mà ông yêu thích nhất. Hôm 18/3, Mark Zuckerberg có buổi phỏng vấn với nhà đầu tư mạo hiểm Josh Constine qua ứng dụng Clubhouse. Khi được hỏi về khoảnh khắc lan truyền trên Internet (meme) về chính mình được yêu thích nhất, CEO Facebook...
