Viện Tối cao rút kinh nghiệm về cách tính thiệt hại trong vụ án oan của ông Nguyễn Văn Dũng
Phải căn cứ ngày ban hành quyết định đình chỉ điều tra (không phải ngày người bị thiệt hại nhận được quyết định) để tính thiệt hại về tinh thần cho người bị làm oan.
Mới đây, VKSND Tối cao ban hành thông báo rút kinh nghiệm việc giải quyết yêu cầu bồi thường thiệt hại trong hoạt động TTHS thuộc trách nhiệm của VKSND đối với vụ việc yêu cầu bồi thường thiệt hại của ông Nguyễn Văn Dũng, sinh năm 1961 ở Tây Ninh.
Ông Dũng tại phiên tòa sơ thẩm. Ảnh: LÊ ÁNH
Theo hồ sơ, ngày 27-7-1979, Công an huyện Trảng Bàng, tỉnh Tây Ninh khởi tố vụ án “Cướp tài sản riêng của công dân” và khởi tố bị can, bắt tạm giam đối với 7 người, trong đó có ông Nguyễn Văn Dũng. Ngày 11-5-1983, VKSND tỉnh Tây Ninh ban hành các quyết định đình chỉ điều tra với 7 người trong cùng vụ án, xác định 7 người này đã bị oan.
Ngày 12-3-2020, VKSND tỉnh Tây Ninh đã ban hành các quyết định bồi thường cho 7 người, tổng số t.iền của mỗi người là hơn 1 tỉ đồng gồm các khoản t.iền thu nhập bị mất hoặc giảm sút, thiệt hại về tinh thần, các chi phí khác.
VKSND tỉnh Tây Ninh đã tổ chức chỉ trả t.iền bồi thường cho 6 người. Riêng ông Dũng không đồng ý số t.iền này nên đi kiện, yêu cầu VKSND tỉnh Tây Ninh bồi thường hơn 10,9 tỉ đồng.
Video đang HOT
Xử sơ thẩm hồi tháng 3-2022, TAND tỉnh Bình Dương đã ghi nhận mức bồi thường của VKSND tỉnh Tây Ninh và quyết định VKSND tỉnh Tây Ninh bồi thường cho ông Dũng số t.iền là 1 tỉ đồng. Ông Dũng kháng cáo.
Tháng 8-2022, xử phúc thẩm, TAND Cấp cao tại TP.HCM đã chấp nhận một phần kháng cáo của ông Dũng đối với việc bồi thường thiệt hại về tinh thần với nhận định: VKSND tỉnh Tây Ninh không tống đạt tại thời điểm ban hành quyết định đình chỉ điều tra ngày 11-5-1983 cho ông Dũng để chấp nhận bồi thường thiệt hại về tinh thần cho ông Dũng từ ngày khởi tố cho đến ngày ông Dũng nhận được quyết định đình chỉ với số t.iền hơn 1,7 tỉ đồng.
Sau khi xét xử phúc thẩm, VKSND tỉnh Tây Ninh có văn bản đề nghị kháng nghị giám đốc thẩm đối với bản án phúc thẩm của TAND Cấp cao tại TP.HCM.
Trong văn bản rút kinh nghiệm, VKSND Tối cao cho rằng việc tòa án cấp phúc thẩm chấp nhận một phần kháng cáo của ông Dũng đối với 13.112 ngày (từ ngày 11-5-1983 đến ngày 4-4-2019, khoảng thời gian không bị bắt nhưng chưa được tống đạt hợp lệ quyết định đình chỉ điều tra) là áp dụng không đúng quy định của pháp luật về các trường hợp được bồi thường thiệt hại về tinh thần và khoảng thời gian tính bồi thường về tinh thần của người bị oan trong TTHS.
Căn cứ khoản 3 Điều 27 Luật Trách nhiệm bồi thường của nhà nước năm 2017 và Điều 11 Nghị định 68/2018 thì thời điểm cuối cùng để tính khoảng thời gian được bồi thường tổn thất về tinh thần của ông Dũng là đến ngày có văn bản làm căn cứ yêu cầu bồi thường (quyết định đình chỉ điều tra ngày 11-5-1983) đồng thời là ngày ông Dũng được trả tự do.
Cạnh đó, theo VKSND Tối cao, theo Điều 4, 62, 76 Luật Trách nhiệm bồi thường của nhà nước năm 2017 không có cơ sở để áp dụng các quy định về việc tuyên lãi và lãi suất chậm trả phát sinh trong quá trình thi hành bản án. Thực tế trong thời gian qua, hầu hết các bản án, quyết định của tòa án về giải quyết bồi thường nhà nước đều không tuyên t.iền lãi chậm chi trả đối với khoản t.iền bồi thường và án phí.
Đơn vị bồi thường không biết người bị thiệt hại đề nghị kháng nghị giám đốc thẩm?
Cũng trong thông báo rút kinh nghiệm, VKSND Tối cao cho rằng trong thời gian qua, đã có bản án người bị thiệt hại đề nghị giám đốc thẩm nhưng đơn vị giải quyết bồi thường không nắm được nên đã làm thủ tục đề nghị cấp kinh phí dẫn đến việc người bị thiệt hại không đồng ý nhận t.iền bồi thường.
Do vậy, VKSND Tối cao yêu cầu các địa phương phải báo cáo ngay Vụ 7 VKSND Tối cao các trường hợp giải quyết tại tòa án có phát sinh kháng cáo, kháng nghị, hoặc vướng mắc trong quá trình tham gia giải quyết vụ việc thi hành bản án, quyết định của tòa án, để được hướng dẫn, giải quyết kịp thời.
Vợ chồng bị kết án oan kiện đòi bồi thường hơn 28,6 tỉ đồng
Cùng với thiệt hại về tinh thần do bị khởi tố, kết án oan sai, 2 vợ chồng ở Đắk Nông khởi kiện tòa án yêu cầu bồi thường thiệt hại về kinh tế với tổng số t.iền hơn 28,6 tỉ đồng.
Ngày 8-12, ông Nguyễn Văn Võ (SN 1963, ngụ xã Đắk Búk So, huyện Tuy Đức, tỉnh Đắk Nông) cho biết đã nộp đơn khởi kiện, yêu cầu TAND huyện Tuy Đức bồi thường thiệt hại do oan sai theo Luật trách nhiệm bồi thường của Nhà nước.
Các cơ quan tiến hành tố tụng tổ chức buổi xin lỗi công khai vợ chồng ông Võ
Theo nội dung vụ kiện, ông Võ bị khởi tố, bắt tạm giam 215 ngày, cấm đi khỏi nơi cư trú 390 ngày. Còn bà Nguyễn Thị Thưởng (SN 1962, vợ ông Võ) bị khởi tố, cấm đi khỏi nơi cư trú 605 ngày. Sau đó, TAND huyện Tuy Đức tuyên phạt ông Võ 2 năm tù, bà Thưởng 2 năm tù nhưng cho hưởng án treo, gây oan sai cho 2 vợ chồng.
Do đó, vợ chồng ông Võ khởi kiện, yêu cầu TAND huyện Tuy Đức bồi thường tổng cộng hơn 28,6 tỉ đồng. Trong đó, thiệt hại về tài sản hơn 28,1 tỉ đồng, thiệt hại về tinh thần gần 250 triệu đồng, các chi phí thăm nuôi, soạn đơn, thuê luật sư kêu oan... hơn 200 triệu đồng.
Như Báo Người Lao Động đã phản ánh, năm 2008, vợ chồng ông Võ bán cho 2 phụ nữ 1 mảnh đất giá 100 triệu đồng. Năm 2016, 2 người này yêu cầu ký thủ tục sang tên cho ông Nguyễn Văn C. nhưng vì không giao dịch với ông C. nên vợ chồng ông Võ từ chối ký.
Khi 2 người phụ nữ khởi kiện thì ông Phạm Văn Quân, lúc đó là thẩm phán TAND huyện Tuy Đức, cho rằng vợ chồng ông Võ có dấu hiệu phạm tội nên ký quyết định tạm đình chỉ giải quyết vụ án dân sự, chuyển hồ sơ sang công an điều tra.
Ngày 11-4-2018, Công an huyện Tuy Đức khởi tố vợ chồng ông Võ về tội "Lạm dụng tín nhiệm chiếm đoạt tài sản". Sau khi TAND tỉnh Đắk Nông tuyên hủy toàn bộ bản án sơ thẩm, các cơ quan tiến hành tố tụng huyện Tuy Đức không tìm ra chứng cứ chứng minh hành vi phạm tội, vợ chồng ông Võ được xác định oan sai.
Vườn cây gỗ sưa c.hết đứng do không có người chăm sóc. Ảnh gia đình ông Võ chụp năm 2020
Tại buổi thương lượng bồi thường lần thứ nhất vào ngày 10-10, vợ chồng ông Võ yêu cầu bồi thường 28,6 tỉ đồng nhưng TAND huyện Tuy Đức đề xuất bồi thường 270 triệu đồng.
Ngày 10-11, TAND huyện Tuy Đức tổ chức buổi thương lượng lần thứ 2 và đề xuất bồi thường hơn 398 triệu đồng nhưng vợ chồng ông Võ không đồng ý.
Theo ông Nguyễn Văn Võ, trên diện tích 6 ha đất của gia đình ông trồng rất nhiều loại cây có giá trị kinh tế cao, trong đó có 4.600 cây gỗ sưa đỏ trồng từ năm 2012. Khi ông bị bắt giam, vợ bị cấm đi khỏi nơi cư trú, không ai chăm sóc nên vườn cây c.hết. Gia đình ông đã cung cấp hóa đơn chứng từ mua 4.000 cây, còn 600 cây tự ươm trồng, thiệt hại khoảng 20 tỉ đồng.
Vụ Vạn Thịnh Phát, chồng bà Trương Mỹ Lan gây thiệt hại hơn 9.116 tỷ đồng Liên quan đến vụ Vạn Thịnh Phát, chồng bà Trương Mỹ Lan bị đề nghị truy tố tội Vi phạm quy định về hoạt động ngân hàng, hoạt động khác liên quan đến hoạt động ngân hàng, với vai trò giúp sức cho vợ. Liên quan đến vụ án Vạn Thịnh Phát, trong khi bà Trương Mỹ Lan bị đề nghị truy tố...
