Vì sao nam giới chế.t vì ung thư gan nhiều hơn phụ nữ?
Ung thư gan gặp ở cả nam và nữ. Tuy nhiên, do thói quen uống rượu bia, hút thuố.c l.á ở nam giới nhiều hơn nên tỷ lệ mắc ung thư gan ở nam cao gấp 3 lần so với nữ giới.
Ảnh minh họa: Internet
Ung thư gan là nỗi lo sợ của tất cả mọi người. Người mắc bệnh ung thư gan sẽ dẫn đến suy giảm chức năng gan, suy thận, di căn đến các bộ phận khác trong cơ thể và hậu quả cuối cùng gây t.ử von.g. Vậy ung thư gan là gì? Tại sao ung thư gan ở nam lại nhiều hơn ở nữ?
Nguyên nhân gây ung thư gan chưa được biết chính xác. Tuy nhiên nghiệ.n rượu bia, thuố.c l.á chính là những yếu tố làm tăng nguy cơ mắc ung thư gan. Người uống rượu bia và các chất kích thích kéo dài kéo sẽ dẫn tới xơ gan. Giai đoạn bệnh tiến triển từ xơ gan sang ung thư gan là rất nhanh nếu như không được kiểm soát chặt chẽ. Chính thói quen uống bia rượu phổ biến tại Việt Nam đã đưa nước ta trở thành quốc gia có tỷ lệ mắc ung thư gan cao nhất thế giới theo số liệu năm 2018.
Theo một số thống kê, Việt Nam thuộc khu vực có tỉ lệ mắc và t.ử von.g do ung thư gan cao nhất trên thế giới. Ở nước ta, ung thư gan đứng thứ 3 trong các loại ung thư phổ biến nhất ở nam giới, sau ung thư phổi, dạ dày và thứ 8 ở nữ giới.
Năm 2000, ung thư gan ở VN chỉ có 5.700 ca, tăng lên 9.400 ca năm 2010. Dự báo đến 2020 có thể tăng trên 11.000 ca.
Bệnh khó sàng lọc phát hiện sớm vì ở giai đoạn sớm biểu hiện của bệnh thường mơ hồ, người bệnh ít chú ý tới. Trong đó có 80% ung thư gan là dạng ung thư biểu mô tế bào gan nguyên phát (chiếm 80%).
Ung thư gan gặp ở cả nam và nữ. Tuy nhiên, do thói quen uống rượu bia, hút thuố.c l.á ở nam giới nhiều hơn nên tỷ lệ mắc ung thư gan ở nam cao gấp 3 lần so với nữ giới. Ảnh minh họa: Internet
Ung thư gan gặp ở cả nam và nữ. Tuy nhiên, do thói quen uống rượu bia, hút thuố.c l.á ở nam giới nhiều hơn nên tỷ lệ mắc ung thư gan ở nam cao gấp 3 lần so với nữ giới.
Bên cạnh yếu tố uống rượu bia, thuố.c l.á, ung thư gan cũng có thể xuất phát từ những nguyên nhân sau:
Thủ phạm chính gây nên bệnh ung thư gan là virus viêm gan B. Người bị nhiễm viêm gan B có nguy cơ mắc ung thư gan cao gấp 200 lần so với người không bị nhiễm loại virus này. Thống kê đã chỉ ra rằng, có khoảng 81% người mắc viêm gan B bị ung thư gan. Chính vì vậy, người bị viêm gan B cần hết sức chú ý tới việc thăm khám sức khỏe định kỳ để phòng bệnh tốt nhất.
Xơ gan
80% bệnh nhân mắc ung thư biểu mô tế bào gan (HCC) có biểu hiện của xơ gan, do đó các yếu tố nguy cơ của xơ gan cũng được xem là yếu tố nguy cơ của HCC.
Gan được ví như “nhà máy thải độc” lớn nhất của cơ thể, ngoài chức năng hoạt hóa vitamin, cân bằng hormon, gan còn có tác dụng xử lý hóa học đối với các chất như đường, mỡ và đạm, giúp cho các cơ quan trong cơ thể dễ dàng hấp thụ.
Bình thường, gan có màu nâu, mềm, nhẵn, khối lượng từ 1,2-1,5kg. Khi bị xơ, gan bị đổi sang màu vàng nhạt, khối lượng giảm xuống, các mô gan được thay thế bằng mô xơ, sẹo, gan cứng, bề mặt sần sùi do các cục u nổi lên.
Viêm gan do nhiễm virus viêm gan A, B, C, D, E, do rượu, do viêm tắc tĩnh mạch gan, rối loạn chuyển hoá…
Ăn nhiều đồ chiên rán, thực phẩm độc hại bị tẩm ướp hóa chất bảo quản … cũng là một trong những nguyên nhân gây hại cho gan, có thể dẫn tới ung thư gan. Ảnh minh họa: Internet
Video đang HOT
Virus viêm gan C (HCV)
Virus này chiếm khoảng 30-50% các trường hợp mắc HCC ở Mỹ, và khoảng 7% các trường hợp mắc HCC ở Việt Nam.
VN có khoảng có 5 triệu người nhiễm HCV. Khoảng 30% người viêm gan C mãn tính có nguy cơ tiến triển thành xơ gan hoặc ung thư gan.
Tuổ.i tác
Tuổ.i càng cao thì tỷ lệ mắc ung thư gan cũng càng lớn. Cần thực hiện khám sức khỏe định kỳ đặc biệt là khám sàng lọc ung thư gan đối với nam trên 40 tuổ.i và nữ trên 50 tuổ.i để có thể phòng ngừa ung thư gan tốt hơn.
Tiề.n sử gia đình
Cần hiểu rằng, ung thư gan không phải là một bệnh di truyền. Tức cha, mẹ, anh, chị hoặc ông bà mắc ung thư gan thì con cái sinh ra cũng mắc ung thư gan là không phải. Bởi sự di truyền của ung thư gan được gọi là “tập hợp gia đình”. Ví dụ mẹ bị viêm gan B “truyền” virus viêm gan B cho con.
Tuy nhiên, việc tiêm vắc-xin phòng ngừa viêm gan B kịp thời cho đứ.a tr.ẻ ngay cả khi người mẹ mang virus viêm gan B, thì đứ.a tr.ẻ đó có thể được kiểm soát tốt.
Rau xanh, hoa quả tươi là những thực phẩm nên ăn để có lá gan khỏe mạnh. Ảnh minh họa: Internet
Thực phẩm bẩn
Các loại thực phẩm được bảo quản không tốt, dự trữ trong môi trường nóng và ẩm dễ sinh ra nấm, mốc. Một số loại nấm có khả năng sinh ra Aflatoxin, là chất gây ung thư mạnh trên thực nghiệm. Làm tăng nguy cơ mắc ung thư gan.
Tiếp xúc với hóa chất độc
Môi trường làm việc chứa chất có độc tính với gan như phòng thí nghiệm, thử nghiệm hạt nhân…. hay có thể kể tới Dioxin, yếu tố nguy cơ chính gây nên căn bệnh này do hậu quả của chiến tranh để lại với hàng triệu tấn.
Để có một lá gan khỏe mạnh cần chú ý 5 điểm sau:
1. Ăn “tạp” một chút: Rau xanh, thịt, cá, thực phẩm chay, ngũ cốc nguyên hạt, ngũ cốc mịn,… ăn càng nhiều loại càng tốt.
2. Ăn ít hơn một chút: Ăn ít muối, ít dầu, ít cay.
3. Ăn tươi một chút: Thực phẩm càng tươi, càng đúng mùa càng tốt, ăn nhiều các loại thực phẩm tự nhiên và ăn ít các loại thực phẩm chế biến.
4. Ăn chay một chút: Rau xanh và đậu phụ là an toàn, thịt phải có, nhưng tỷ lệ thịt nhất định phải giảm.
5. Ăn ít hơn một chút: Trong một bữa chỉ nên ăn đến 7, 8 phần no là được.
QUẢNG AN (TỔNG HỢP)
Theo Tiề.n phong
Những cách ăn uống 'phá nát' gan, nhiều người Việt đang làm hàng ngày
Nhiều người Việt với những thói quen ăn uống thường thấy, đang từng ngày 'phá nát' gan, thậm chí là tự rước cả ung thư gan mà không hề biết.
Gan đóng vai trò quan trọng trong quá trình tiêu hóa, trao đổi chất và thải độc cơ thể. Gan bị tổn thương thì không thể chuyển đổi hiệu quả các chất dinh dưỡng. Nhờ gan làm việc, các chất dinh dưỡng mà chúng ta ăn vào như protein, chất béo... được trao đổi một cách bình thường.
Do đó, chế độ ăn uống hạn chế kích thích gan rất quan trọng để duy trì sức khỏe bộ phận này.
Một số thực phẩm có thể gây tổn thương cho gan
Ăn nhiều thực phẩm nhiều dầu mỡ
Ảnh minh họa: Internet
Các thực phẩm chiên rán nhiều dầu mỡ, mặc dù rất thơm ngon, nhưng giàu chất béo, lượng calo cao, nếu ăn nhiều sẽ làm tăng gánh nặng cho các tế bào gan.
Lâu dần khả năng chuyển hóa chất béo sẽ suy giảm, dẫn đến lượng lớn chất béo tích tụ trong gan, hình thành gan nhiễm mỡ .
Gan bị bao phủ bởi lớp chất béo dễ dẫn đến viêm gan, nghiêm trọng hơn là xuất hiện xơ gan, ung thư gan.
Thường xuyên uống rượu
90% chất cồn vào cơ thể được chuyển hóa ở gan và nó có thể ảnh hưởng đến tất cả các khía cạnh của quá trình chuyển hóa chất béo, gây rối loạn chuyển hóa trong cơ thể, từ đó dẫn đến tích tụ quá nhiều chất béo trong gan, hình thành gan nhiễm mỡ do rượu, viêm gan và xơ gan do rượu. Nếu cứ tiếp tục duy trì thói quen sử dụng đồ uống có cồn, gan của bạn sẽ dần "hết hạn sử dụng".
Thuố.c có thể gây tổn thương gan trực tiếp hoặc thông qua sự chuyển hóa trong cơ thể. Theo thống kê, hiện có hơn 1.000 loại thuố.c có thể gây tổn thương gan. Thuố.c kháng sinh, thuố.c điều trị bệnh tim, thuố.c giảm cân,... đều có thể gây tổn thương gan. Ảnh minh họa: Internet
Uống thuố.c bừa bãi
Thuố.c có thể gây tổn thương gan trực tiếp hoặc thông qua sự chuyển hóa trong cơ thể. Theo thống kê, hiện có hơn 1.000 loại thuố.c có thể gây tổn thương gan. Thuố.c kháng sinh, thuố.c điều trị bệnh tim, thuố.c giảm cân,... đều có thể gây tổn thương gan.
Vì vậy, khi dùng thuố.c bạn nên có chỉ định của bác sĩ hoặc đọc hướng dẫn sử dụng để tránh uống thuố.c quá liều.
Nguồn gốc động vật
Thịt đỏ, trứng và sản phẩm từ sữa như phô mai, sữa chua ăn quá nhiều có thể khiến gan bị tổn thương. Khi đó, gan không thể chuyển hóa protein đúng cách và phá vỡ các axit amin trong cơ thể.
Nên chọn thịt nạc từ thịt gia cầm, protein không phải thịt như đậu, các loại hạt hay sữa đậu nành.
Khi nói đến giảm cân, hầu hết mọi người đều nghĩ đến việc ăn kiêng, đặc biệt là không ăn thực phẩm giàu protein và thực phẩm chính giàu tinh bột, tiêu biểu là cơm trắng. Nếu thời gian dài bạn không tiêu thụ những thực phẩm dinh dưỡng, sẽ dẫn đến gia tăng đáng kể lượng lớn chất béo phâ.n hủ.y trong cơ thể, và lượng lớn chất béo đó sẽ được đẩy đến gan. Ảnh minh họa: Internet
Mặn
Thực phẩm đóng hộp như súp, thịt hoặc rau, có nhiều muối và đường sẽ khiến cơ thể giữ nước. Để ngăn ngừa tổn thương gan, nên giảm lượng muối trong khẩu phần ăn, thay bằng tỏi, hạt tiêu hoặc gia vị khác.
Ăn thức ăn quá mặn sẽ làm tăng gánh nặng trao đổi chất của gan, ảnh hưởng đến tim gây các bệnh tim mạch và mạch má.u não, dẫn đến các vấn đề về huyết áp. Người có vấn đề về gan, tim mạch hay huyết áp đều nên hạn chế ăn mặn, lượng khuyến cáo trong ngày 5-6 g muối.
Ngọt
Nếu có vấn đề về gan, bạn cần tránh ăn đường để gan không phải hoạt động quá vất vả. Lượng đường quá cao sẽ ảnh hưởng đến quá trình trao đổi chất bình thường của gan, khiến chất béo tích tụ trong gan tăng lên khiến gan nhiễm mỡ.
Hạn chế thực phẩm có đường như kẹo, kem, bánh và loại mặn như khoai tây chiên. Bổ sung thực phẩm nhiều chất xơ và có đường tự nhiên như dâu tây, cam hoặc táo.
Thích ăn thực phẩm sống
Thường xuyên ăn thực phẩm sống như rau sống, gỏi cá, nem chua thịt sống, uống nước lã..., không chú ý đến vệ sinh, gan rất dễ bị nhiễm ký sinh trùng, có thể gây bệnh sán lá gan.
Thường xuyên ăn thực phẩm sống như rau sống, gỏi cá, nem chua thịt sống, uống nước lã..., không chú ý đến vệ sinh, gan rất dễ bị nhiễm ký sinh trùng, có thể gây bệnh sán lá gan. Ảnh minh họa: Internet
Ăn thực phẩm bị mốc
Aflatoxin trong thực phẩm bị mốc được coi là một trong những nguyên nhân chính gây nên bệnh ung thư gan. Nếu bạn vô tình ăn thực phẩm bị nấm mốc, chẳng hạn như các loại hạt như: hướng dương, đậu phộng, hạnh nhân.. đã bị thay đổi hương vị, hãy nhanh chóng nhổ nó ra và súc miệng cẩn thận.
Ăn kiêng để giảm cân không ăn cơm
Khi nói đến giảm cân, hầu hết mọi người đều nghĩ đến việc ăn kiêng, đặc biệt là không ăn thực phẩm giàu protein và thực phẩm chính giàu tinh bột, tiêu biểu là cơm trắng. Nếu thời gian dài bạn không tiêu thụ những thực phẩm dinh dưỡng, sẽ dẫn đến gia tăng đáng kể lượng lớn chất béo phâ.n hủ.y trong cơ thể, và lượng lớn chất béo đó sẽ được đẩy đến gan.
QUẢNG AN (TỔNG HỢP)
Theo Tiề.n phong
Căn bệnh ung thư nào có tỷ lệ mắc mới lớn nhất tại Việt Nam? Tại Việt Nam, sau nhiều năm đứng ở vị trí thứ 2, ung thư gan đã vượt qua ung thư phổi, vươn lên vị trí số một về tỷ lệ mắc mới. Theo báo cáo của Tổ chức Y tế thế giới (WHO) năm 2018, ung thư gan là một trong 5 loại ung thư gây t.ử von.g hàng đầu với gần 800.000...