Vì sao Chí Phèo là vai diễn kinh điển của NSƯT Bùi Cường?
NSND Phạm Nhuệ Giang cho rằng Chí Phèo với diễn xuất của NSƯT Bùi Cường đã trở thành vai diễn kinh điển của màn ảnh, khó diễn viên nào có thể vượt qua.
Làng Vũ Đại ngày ấy của đạo diễn Phạm Văn Khoalà bộ phim được xếp vào hàng kinh điển của điện ảnh Việt Nam thế kỷ 20. Phim được chuyển thể từ ba tác phẩm văn học nổi tiếng của nhà văn Nam Cao, gồm Sống mòn, Chí Phèo và Lão Hạc. Phim tái hiện những số phận người bị xã hội xô đẩy đến bi kịch hóa, bần cùng hóa.
Đây cũng là bộ phim cho thấy cá tính sáng tạo mạnh mẽ và những đột phá trong nghệ thuật làm phim của đạo diễn, NSND Phạm Văn Khoa – một trong những gương mặt góp phần kiến tạo nền điện ảnh cách mạng Việt Nam.
Tạo hình của nghệ sĩ Bùi Cường trong vai Chí Phèo.
Chia sẻ với Zing.vn, NSND Phạm Nhuệ Giang, con gái của NSND Phạm Văn Khoa cho biết phim Làng Vũ Đại ngày ấy là tác phẩm rất tâm huyết của cha mình.
Trong trí nhớ của nữ NSND Phạm Nhuệ Giang, bố của chị là người rất tỷ mỉ, kỹ càng và nhân văn trong việc chọn diễn viên. NSND Phạm Văn Khoa đã không chọn diễn viên có ngoại hình xấu cho vai Chí Phèo, Thị Nở như suy nghĩ thông thường.
“Ngược lại, bố tôi đã chọn nghệ sĩ Đức Lưu và Bùi Cường đều là người có ngoại hình đẹp để đóng nhân vật xấu. Quan điểm của bố tôi là chọn diễn viên xấu đóng vai xấu, họ sẽ tự ti, mặc cảm nhưng nếu chọn diễn viên đẹp để hóa trang xấu, họ sẽ rất tự tin khi diễn xuất. Đó là quan điểm rất nhân văn khi làm việc với diễn viên của cha tôi”, NSND Nhuệ Giang khẳng định.
Làng Vũ Đại ngày ấy được thực hiện vào năm 1982, khi đó, Nhuệ Giang còn rất trẻ, nhưng vì tò mò với công việc làm phim nên con gái của NSND Phạm Văn Khoa luôn để ý công việc của người cha.
“Bố tôi rất chăm chút cho các vai diễn và cả việc hóa trang. Để có hàm răng giả cho Thị Nở, bố tôi đã kỳ công đặt tận bên bệnh viện Việt Đức. Hàm răng giả đó đã giúp nhân vật Thị Nở ra đúng chất nhân vật “xấu ma chê quỷ hờn” của làng Vũ Đại. Tôi vẫn nhớ khi ấy, tôi còn trẻ, đang đi học, và không học về điện ảnh, nhưng rất tò mò, nên luôn dõi theo, quan sát. Bố tôi thường làm việc với các diễn viên cả ở nhà vào buổi tối. Ông làm việc rất kỹ và tỷ mỷ từ những chi tiết nhỏ. Và quả thực, công sức của ông đã không bỏ phí khi diễn xuất của nghệ sĩ Bùi Cường và Đức Lưu rất xuất sắc”, nữ NSND chia sẻ.
NSND Phạm Nhuệ Giang là con gái của cố NSND Phạm Văn Khoa – đạo diễn của bộ phim kinh điển Làng Vũ Đại ngày ấy. Bộ phim đã làm nên tên tuổ.i cho nhiều diễn viên, trong đó có NSƯT Bùi Cường với vai Chí Phèo.
Theo NSND Nhuệ Giang, NSƯT Bùi Cường và NSƯT Đức Lưu đã có vai diễn ấn tượng và có thể nói là để đời với hình tượng Thị Nở, Chí Phèo. Rất khó để có diễn viên nào vượt qua được.
Con gái của cố NSND Phạm Văn Khoa bày tỏ sự thán phục với hiệu quả hóa trang của nhân vật. Dù thời đó, những năm 1980, công việc hóa trang, tạo hình của phim Việt còn rất thô sơ, nghèo nàn và hạn chế, nhưng Chí Phèo, Thị Nở đã đạt ấn tượng mạnh, thể hiện được sự kỹ tính của cả đạo diễn lẫn diễn viên về mặt tạo hình.
Trong đó, nghệ sĩ Bùi Cường phải làm ngoại hình xấu đi rất nhiều với những vết sẹo trên mặt. Trong nguyên tác văn học, Chí Phèo mang “gương mặt quỷ dữ của làng Vũ Đại” , và Chí Phèo của Bùi Cường đã làm đúng hình dung đó nên khiến người xem ấn tượng mạnh, và có thể nói là “thỏa mãn”.
“Tôi nhớ, nghệ sĩ Bùi Cường lúc đó phải mất nhiều giờ đồng hồ để hóa trang, từ đầu tóc đến gương mặt. Tất cả đều được làm kỹ. Khi vào vai, diễn xuất của Bùi Cường được đán.h giá rất cao, khiến người xem trải qua nhiều cảm giác, có cả sự sợ hãi và xúc động. Những phân cảnh như khi Chí Phèo say rượu chử.i bởi hay khi nhận vật khao khát hoàn lương đều là những phân cảnh khó nhưng nghệ sĩ Bùi Cường đã làm rất tốt”, NSND Nhuệ Giang nhấn mạnh.
Có thể nói, Chí Phèo của Bùi Cường đã trở thành một hình mẫu, và cũng là vai diễn đóng đinh trong sự nghiệp diễn xuất của ông. Vai diễn này cũng có ảnh hưởng không nhỏ đến các thế hệ diễn viên đi sau.
Không khó để nhận ra, những nhân vật Chí Phèo sau này trên sân khấu hay phim ảnh đều có ít nhiều ảnh hưởng từ cách tạo hình và xây dựng nhân vật của nghệ sĩ Bùi Cường.
Sinh thời, cố nghệ sĩ Bùi Cường cũng chia sẻ rằng ông đã dành nhiều tâm sức cho vai diễn trong phim Làng Vũ Đại ngày ấy. Để tạo cho mình vẻ ngoài say khướt, luộm thuộm của Chí Phèo, Bùi Cường dành nhiều thời gian để tập đôi mắt mơ màng, dáng đi chuệch choạc và đặc biệt là tự tạo cho mình tiếng cười đặc biệt có “một không hai” cả trong khi đang tắm.
Video đang HOT
Nghệ sĩ Bùi Cường qua đời vào sáng 3/8 tại Hà Nội
Nghệ sĩ Bùi Cường cũng từng thành thật rằng Chí Phèo là vai diễn được khán giả nhớ đến nhất dù ông đóng nhiều vai khác và còn làm cả công việc đạo diễn.
NSND Phạm Nhuệ Giang cho biết trong vai trò đạo diễn, NSƯT Bùi Cường cũng có những thành công nhất định, đáng lưu ý nhất là phim Vị tướng và hai bà vợ. Bùi Cường có phong cách và mảng miếng của riêng mình khi làm phim trong vai trò đạo diễn.
NSƯT Bùi Cường có tên trong danh sách được xét tặng danh hiệu NSND năm nay, ông đã ra đi khi chưa kịp nhận danh hiệu cao quý của nhà nước trao tặng. Nhưng vai diễn của ông, hình tượng nhân vật Chí Phèo bần cùng hóa, bi kịch hóa đầy gai góc và ám ảnh trong Làng Vũ Đại ngày ấy đã mãi mãi trở thành kinh điển của điện ảnh Việt.
Khuê Tú
Theo Zing
Sự nghiệp đồ sộ của gã Chí Phèo ám ảnh nhất màn ảnh Việt vừa từ giã cõi trần
Từ khi NSƯT Bùi Cường nhập vai Chí Phèo đến nay, chưa một ai đủ sức thay thế được ông. Hình tượng Bùi Cường với Chí Phèo đã trở thành huyền thoại.
Cách đây ít giờ, NSƯT Bùi Cường đã qua đời, sau một thời gian chống chọi với căn bệnh tai biến. Dư luận khá bất ngờ và không khỏi thương tiếc cho sự ra đi đột ngột của ông.
Nhắc đến NSƯT Bùi Cường, ai cũng nhớ tới hình ảnh gã Chí Phèo điên loạn độc nhất vô nhị trên màn ảnh Việt suốt hàng chục năm qua. Nhưng ít ai biết rõ về cuộc đời và sự nghiệp của ông.
Từ anh công nhân xí nghiệp thành diễn viên điện ảnh tài năng
Trước khi đến với nghề diễn, NSƯT Bùi Cường đã tốt nghiệp trường Trung cấp Kĩ thuật điện và về làm công nhân tại xí nghiệp điện Tam Quang.
Là một công nhân, nhưng đam mê diễn xuất vẫn luôn trực cháy trong Bùi Cường, bởi ông là người rất yêu nghề diễn.
Trong thời gian này, ông thường xuyên đóng các tiểu phẩm nhỏ. Thậm chí, ông còn tham gia đội kịch công nhân thành phố và đã từng đoạt Huy chương Vàng với vở diễn "Anh Tư".
Sau một thời gian đắn đo, Bùi Cường quyết định nhờ bạn gái nộp hộ hồ sơ vào trường Sân khấu điện ảnh. Khi ấy, ông đã ở tuổ.i 25, độ tuổ.i không còn trẻ so với các bạn diễn cùng trang lứa.
Khi đi thi, ông đóng tiểu phẩm Dạy em và đạt điểm cao nhờ tài năng ứng biến linh hoạt, tự nhiên của mình. Bùi Cường từ lúc đó đã được dự báo là một diễn viên xuất sắc trong tương lai.
Vì lớn tuổ.i nhất nên Bùi Cường được bầu làm lớp trưởng của lớp diễn viên khóa II, cùng khóa với những diễn vien nổi tiếng như Bùi Bài Bình, Ngọc Thu, Vũ Đình Thân, Thanh Quý, Minh Châu, Phương Thanh...
Trong suốt thời gian học tại trường, Bùi Cường luôn được đán.h giá là một sinh viên cần mẫn, luôn phấn đấu và nỗ lực để vượt qua giới hạn tuổ.i tác.
NSƯT Bùi Cường và NSƯT Đức Lưu (vai Thị Nở)
Về cơ duyên với vai Chí Phèo, NSƯT Bùi Cường chia sẻ trên Công an nhân dân (CAND): " Một buổi sáng nọ, đạo diễn Phạm Văn Khoa gọi tôi đến và bảo: "Cường này, cậu có thể cắt ngắn mái tóc dài đi không (hồi đó có mốt đàn ông để tóc dài ngang vai).
Tôi bảo, vâng, nếu là vì nghề diễn thì em sẵn sàng. Đạo diễn bảo tiếp, mình đang làm phim Làng Vũ Đại ngày ấy, mình muốn mời Cường vào vai Chí Phèo, Cường thử vào vai xem sao nhé!".
Tôi vừa mừng vừa lo khi nhận lời đạo diễn Phạm Văn Khoa. Mấy ngày sau đó, tôi tranh thủ tìm đọc sách của nhà văn Nam Cao để hình dung một Chí Phèo cho hợp lý.
Gã Chí Phèo kinh điển của màn ảnh Việt
Kể từ khi bộ phim Làng Vũ Đại ngày ấy công chiếu, khán giả đã vô cùng ấn tượng, thậm chí là ám ảnh với vai diễn Chí Phèo. Với sự điên loạn, cổ quái và đầy góc cạnh, Chí Phèo của Bùi Cường tạo một dấu ấn lớn trong nền điện ảnh nước nhà.
Nhiều người phải công nhận, từ trước tới nay, chưa hề có một vai diễn nào độc đáo, lột tả đúng tác phẩm và tạo nhiều cảm xúc đến thế. Và cứ như vậy, Chí Phèo trở thành vai diễn đóng đinh tên tuổ.i cho Bùi Cường, khiến không ai có thể thay thế được.
Nhưng ít ai biết rằng, Bùi Cường đã phải tư duy và đào sâu rất nhiều mới tạo nên được vai diễn hoàn thiện như vậy. Ông nói:
" Tôi thấy có hai điều đặc biệt ở Chí Phèo, một là dáng đi say rượu, hai là giọng cười đầy riêng biệt của Chí. Tôi cũng uống rượu để thử say xem thế nào, nhưng càng uống càng thấy mình... tỉnh.
Giọng cười hô hố, ha há cũng chả giống ai nhưng không thể lột tả được chân dung Chí Phèo. Hồi đó hàng xóm nhà tôi có nuôi một con chó, và có lần tôi thấy nó bị... hóc xương và cái ặc ặc trong cổ như vừa khóc vừa cười vừa đa.u đớ.n của nó khiến tôi quyết định sẽ cho Chí Phèo cái tiếng cười kiểu như thế.
Còn dáng đi say rượu đặc trưng của Chí cũng khiến tôi mất nhiều công sức, thời gian để tập và để diễn cho ra một Chí Phèo không trộn lẫn với những nhân vật khác" - trích theo CAND
Vết sẹo trên mặt Chí Phèo
Bùi Cường là một người khá biết hi sinh vì nghề. Để diễn được vai Chí Phèo, Bùi Cường đã phải chịu đa.u đớ.n, bỏng rát để bôi loại thuố.c đặc trị cho phụ nữ sau sinh lên mặt, nhằm hóa trang vết sẹo. Thậm chí, ông còn dám đề xuất việc để Chí Phèo hát, thay vì chỉ biết chử.i như trong chuyện.
Bùi Cường nhớ lại: " Tôi thấy cái thằng Chí Phèo cứ chử.i suốt cũng chán, uống rượu vào cứ ư ử hát mấy câu cho lạ và hay hơn".
NSƯT Bùi Cường cũng khá ngượng ngùng khi nhớ lại một kỉ niệm khi quay Chí Phèo. Đó là do ông quá nhập vai nên vừa vào đã vồ ngay vào bộ ngực của Thị Nở, khiến máy quay không bắt kịp. Sau đó, ông phải đóng lại cảnh tế nhị này vài lần, nhưng chẳng còn cảm xúc gì.
Bùi Cường trong vai Chí Phèo
Một bước thăng hoa và thành công liên tiếp
Sau cuộc thăng hoa với vai diễn Chí Phèo, NSƯT Bùi Cường liên tiếp gặt hái được nhiều thành công khác. Ông giành được Huy chương Vàng dành cho diễn viên chính xuất sắc nhất trong Liên hoan Phim Việt Nam lần thứ 6 (năm 1983).
Sau đó, Bùi Cường được mời vào một loạt phim nổi tiếng khác như: Phút thứ 89, Kẻ giế.t ngườ.i, Dòng sông vàng, Không có đường chân trời, Vụ áp phe Đông Dương và Biệt động Sài Gòn. Ở phim nào, vai diễn nào, ông cũng tạo được dấu ấn sâu sắc và để lại tên tuổ.i riêng.
Về tài năng của Bùi Cường, nhà biên kịch Hoàng Nhuận Cầm đã nhận xét: " Anh có khả năng thiên bẩm là vạch ra những cái lố bịch của người đời chỉ bằng một vài động tác cực kỳ đơn giản.
Bùi Cường trong phim Biệt động Sài Gòn
Quả vậy, có cảm giác trong con người anh luôn tiềm ẩn một sức diễn chưa hề vơi cạn. Bảng danh sách các vai diễn trong phim của anh cứ kéo dài ra mãi. Các vai đó dù lớn, dù nhỏ hầu hết đều được anh thể hiện có sức nặng, tất nhiên ở những mức độ khác nhau.
Nhìn lại các nhân vật do anh thể hiện ít thấy Bùi Cường trùng lặp. Được như vậy chính bởi hai tiếng "màn bạc" đối với anh, đồng nghĩa với sáng tạo" - trích CAND.
Ngoài ra, Bùi Cường cũng khá thành công dưới vai trò một đạo diễn. Bộ phim đầu tiên của ông là Anh hùng râu quặp đã khởi đầu cho thời kỳ nhiều phim "mì ăn liền" thời đó như Chuyện tình một ngôi sao, Kẻ cướp cô dâu.
Người đàn ông chung thủy với gia đình
Là một người thành công trong sự nghiệp và luôn bận rộn công việc, nhưng Bùi Cường luôn giữ được tình nghĩa bền chặt với người vợ đã đi theo mình suốt hơn 50 qua, từ thưở hàn vi đến khi nổi tiếng.
Bùi Cường và vợ ông đã từng có thời gian yêu nhau tới 10 năm, và chính bà cũng là người đã nộp hồ sơ giúp ông vào trường Sân khấu điện ảnh. Nghệ sĩ chia sẻ:
" Thưở đó, vợ chồng tôi được một cô bạn thân giới thiệu nên chơi trong nhóm có bạn có ba người. Trót si mê tâm hồn đẹp ẩn sâu đôi mắt ưu tư của bà ấy nên tôi chủ động "cưa ngầm", rồi nắm tay nhau lúc nào không hay. Mà ngày ấy nắm tay nhau là ghê lắm rồi đấy!
Bùi Cường bên vợ
Sống giữa thời buổi chiến tranh loạn lạc, tình yêu của tôi và bà xã không có chuyện lãng mạn hay làm gì cho nhau ghê gớm. Có lẽ bởi vậy khi đã trở thành vợ chồng, tôi muốn bù đắp những thiếu thốn như một lời cảm ơn dành cho người bạn đời của mình" - trích CAND.
Theo Bùi Cường, vợ ông là một người đảm đang tháo vát, giỏi kinh doanh và cũng không kém phần xinh đẹp.
Bùi Cường được bà chiều chuộng như một người đàn bà tự hào về sự nghiệp của chồng, yêu chồng và chẳng bao giờ muốn chồng bận tâm chuyện cơm áo mà xao nhãng những đam mê nghệ thuật.
Thời gian gần đây, NSƯT Bùi Cường chuẩn bị được Nhà nước phong tặng danh hiệu Nghệ sĩ nhân dân. Bởi vậy, sự ra đi đột ngột của ông đã để lại lại sự tiếc nuối không nhỏ trong lòng khán giả.
Theo Trí Thức Trẻ
Sao Việt bàng hoàng, xó.t x.a trước sự ra đi của "Chí Phèo" Bùi Cường Rất nhiều sao Việt đã không giấu nổi sự bàng hoàng và thương tiếc khi biết tin NSƯT Bùi Cường đã vĩnh viễn ra đi ở tuổ.i 73 sau cơn tai biến nặng. Rạng sáng ngày 3/8, NSƯT Bùi Cường đã ra đi sau khi chống chọi với cơn tai biến. Đối với khán giả, NSƯT Bùi Cường không phải là một cái...