Vì sao bị mãn kinh trước t.uổi?
Phụ nữ hoảng sợ khi bị mãn kinh truớc t.uổi, mặc dù họ vẫn đang trẻ trung và khoẻ mạnh.
Trung bình cứ 100 phụ nữ trước t.uổi 40, trung bình cứ 1000 trường hợp trước t.uổi 30 có một có thể nghe kết luận chẩn đoán: Mãn kinh – GS. BS Malgorzata Binkowska (Đại học Y Warszawa, Ba Lan) khẳng định.
Thưa giáo sư, bạn gái tôi đã vài năm phấn đấu để có thai. Vô hiệu. Sau hàng loạt xét nghiệm, bác sĩ phụ khoa kết luận: mãn kinh sớm. Bạn tôi mới ngoài ba mươi t.uổi. Mãn kinh truớc t.uổi bốn mươi?
Bạn gái của chị là trường hợp cá biệt. Trung bình cứ 100 phụ nữ trước t.uổi 40, chỉ có một trường hợp không may rơi vào tình trạng như vậy trước t.uổi 30 – trung bình cứ 1000 trường hợp – có một, và trước t.uổi 20 – trung bình cứ 10.000 trường hợp – có một.
Nguyên nhân rất khác nhau và thường khó nhận biết. Xin nói thêm, y học hiện đại còn phân loại dạng mãn kinh sớm, tức hiện tượng cạn kiệt hoạt động hooc-môn buồng trứng vào quãng giữa 40 và 45 t.uổi. Những trường hợp dạng này đông đảo hơn.
Giáo sư có thể giải thích, tại sao giới hạn rơi vào t.uổi 45?
Bởi trong nhóm sắc tộc, vị trí địa lý và khí hậu phụ nữ bước vào thời mãn kinh tự nhiên trung bình ở t.uổi 51 với sai số 5 năm nhỏ hơn hoặc lớn hơn thời điểm có thể, tức con số thống kê lấy quãng giữa 46-56 t.uổi. Thế nên, sẽ là bất thường nếu mãn kinh xuất hiện trước 46 t.uổi.
Với những trường hợp “bất thường”, triệu chứng có giống mãn kinh sinh lý tự nhiên?
Tương tự, và cường độ có thế mạnh hoặc yếu hơn. Đó là những làn sóng “bốc hỏa” đột ngột, tức những cơn khí nóng bốc lên đầu, đi liền với nó là tình trạng vã mồ hôi hột, rối loạn giấc ngủ, tâm trạng bức bối, cáu giận vô cớ, mệt mỏi toàn thân và tính khí thất thường. Bất chợt tắt kinh hoặc k.inh n.guyệt thất thường sau khi ngừng sử dụng giải pháp ngừa thai hooc-môn có thể là dấu hiệu đầu tiên.
Tuy nhiên bởi lẽ gần như tất cả phụ nữ trong độ t.uổi sinh nở đều có thể chứng kiến tình trạng k.inh n.guyệt chậm hai-ba tuần hoặc thậm chí không xuất hiện suốt hai-ba tháng, nên không vội kết luận, đã mãn kinh.
Trước tiên cần loại trừ khả năng “vỡ kế hoạch” và xem xét những nguyên nhân tắt kinh dễ gặp khác. Cần phải nghiêm túc tham khảo ý kiến bác sĩ, bởi nguyên nhân có thể vì tình trạng stress đột xuất, do sử dụng thuốc chữa bệnh hoặc tác dụng phụ của giảm béo. Không hiếm trường hợp chỉ cần kiên nhẫn chờ đợi, quan sát nghiêm túc và tiến hành xét nghiệm hooc-môn.
Video đang HOT
Giáo sư có thể cho biết, cần làm những xét nghiệm gì?
Trước tiên cần làm xét nghiệm nồng độ estrogen và các hooc-môn vùng chân đồi não bộ – những hợp chất kích thích hoạt động của buồng trứng, ngoài ra chúng tôi đ.ánh giá chức năng của buồng trứng và tử cung qua kết quả siêu âm, và tập hợp thông tin về tình trạng sức khỏe của đối tuợng đến thời điểm đó.
Chúng tôi cũng tìm hiểu về những triệu chứng mãn kinh điển hình: có bị triệu chứng “bốc hỏa”? Có vã mồ hôi hột? Có mất ngủ? Tim loạn nhịp? Khó tập trung? Cũng như cảm giác khô hạn nơi thầm kín hoặc tình trạng đau rát gia tăng trong những lúc “chiều chuộng”?
Đối tượng cũng có thể cảm thấy trầm uất, buồn rầu – một phần do hậu quả thiếu hụt estrogen đặc trưng của thời mãn kinh. Ngoài ra, nếu mẹ và bà ngoại từng mãn kinh sớm, có thể đối tượng bị rối loạn di truyền. Những bệnh từng mắc thời thơ ấu cũng đóng vai trò đặc biệt quan trọng, đặc biệt là hậu quả của quá trình điều trị các bệnh ung thư, bởi một số dạng xạ trị và hóa trị có thể làm thui chột chức năng của buồng trứng và đồng thời đẩy nhanh quá trình lão hóa.
Cần lưu ý đến vấn đề gì trong các xét nghiệm hooc-môn?
Theo lập luận nồng độ estrogen – estradiol quan trọng nhất cần phải rất thấp, trong khi nồng độ FSH, tức hooc-môn vùng chân đồi não bộ – hợp chất kích thích tế bào trứng phát triển, đồng thời sản xuất estrogen, phải cao. Những xét nghiệm này cần thực hiện lặp lại sau 4-6 tuần và sau vài tháng, để khẳng định, hiện tượng chỉ mang tính nhất thời hay ổn định. Cũng cần tiến hành những trắc nghiệm hooc-môn cơ bản, để đ.ánh giá, việc bổ sung hooc-môn thứ hai của buồng trứng quan trọng nhất – progesterone – có thể dẫn đến hành kinh.
Ngoài ra người ta cũng áp dụng trắc nghiệm estrogen – progesterone để loại trừ những nguyên nhân gây tắt kinh khác.
Theo giáo sư, nguyên nhân gặp nhiều nhất của mãn kinh sớm là gì?
Không hiếm trường hợp rất khó chẩn đoán. Có thể là hậu quả những rối loạn liên quan đến nhiều tuyến, thí dụ đối tượng mắc bệnh tuyến giáp – nơi xuất hiện kháng thể làm tổn thương cấu trúc và chức năng của cơ quan này. Có thể xuất hiện kháng thể tấn công buồng trứng. Tình trạng vẫn xảy ra trong nhiều bệnh tự miễn dịch.
Nguyên nhân cũng có thể vì các chất độc môi trường dẫn đến tình trạng thoái hóa hooc-môn – hiện tượng có thể làm tổn thương cấu trúc buồng trứng, hoặc do virus, thí dụ bệnh quai bị tấn công ở t.uổi trưởng thành. Virus quai bị có thể làm thui chột không chỉ khả năng sinh sản của đàn ông – thực tế đã biết từ lâu – mà cả phụ nữ.
Gần đây ngày càng nhiều đối tượng từng áp dụng liệu pháp điều trị ung thư trở thành nạn nhân của mãn kinh trước t.uổi. Ngoài ra cũng có thể liên quan đến một số hội chứng di truyền đã được mô tả.
Bị mãn kinh sớm luôn khiến chị em lo lắng
Các rối loạn dinh dưỡng có phải là thủ phạm?
Hội chứng sợ ăn, háu ăn, sự thay đổi cân nặng đột ngột có thể dẫn đến tình trạng tắt kinh lâu dài, song cơ chế xuất hiện những rối loạn ấy khác hẳn. Sản xuất estrogen khi ấy rất thấp, song nồng độ các hooc-môn kích thích trứng hoạt động cũng thấp. Nỗ lực từng buớc cải tiến thực đơn và thay đổi cân nặng có thể phục hồi hoạt động tự nhiên của hooc-môn buồng trứng.
Trái lại hút t.huốc l.á chắc chắn thúc đẩy nhanh thời gian mãn kinh (rút ngắn từ 18 tháng đến 24 tháng so với bình thường), bởi hút thuốc thường xuyên làm tổn thương cấu trúc mỏng manh của buồng trứng.
Thế còn tác động của stress?
Cũng may, những sự kiện bi đát, sốc tâm lý chỉ dẫn đến tình trạng tắt kinh trong thời gian nhất định.
Thưa giáo sư, tương lai đối tượng thế nào – trường hợp chẩn đoán mãn kinh trước t.uổi đã kết luận?
T.uổi mãn kinh trở thành t.uổi sinh học của đối tượng. Vậy nên thậm chí nếu đối tượng mới 30 t.uổi, song về mặt sinh học đã 50 t.uổi. Tình trạng thiếu hụt trầm trọng và không bình thường estrogen vào lứa t.uổi này sẽ thúc đẩy nhanh hơn quá trình lão hóa.
Có thể nhận ra dấu hiệu già trước t.uổi?
Có thể. Thoạt tiên da mặt khô vì mất nước, tiếp theo các nếp nhăn xuất hiện nhanh hơn. Đó là những biểu hiện bên ngoài. Bên trong sẽ gia tăng nguy cơ xuất hiện các bệnh hệ tim-mạch, bệnh loãng xương, bệnh Alzheimer (mất trí nhớ). Vì thế nạn nhân hội chứng mãn kinh trước t.uổi cần áp dụng liệu pháp hooc-môn thay thế, để tự bảo vệ trước những mối đe dọa đã kể và đẩy lùi thời gian bệnh xuất hiện.
Theo giáo sư, nên áp dụng liệu pháp hooc-môn thay thế trong thời gian bao lâu?
Tối thiểu đến 51 t.uổi, tức thời điểm đa số phụ nữ bước vào t.uổi mãn kinh sinh lý học.
Liệu pháp mang lại lợi ích gì?
Ngoài tác dụng giảm thiểu nguy cơ xuất hiện các bệnh hệ tim-mạch đặc biệt nguy hiểm, liệu pháp hooc-môn còn phát huy vai trò xoa dịu những triệu chứng mãn kinh, giúp nạn nhân cảm thấy khỏe mạnh và thoải mái hơn cả về thể chất và tâm lý.
Nên nhớ, với tác động của liệu pháp, đối tượng có thể vẫn tiếp tục hành kinh. Tất nhiên chỉ là sự ra m.áu do tác động nhân tạo của hooc-môn, các chu kỳ không có trứng rụng, song đối tượng vẫn có cảm giác bình thuờng như đồng loại – vẫn thường xuyên phải mua băng vệ sinh và cảm thấy, như không hề có chuyện gì khác lạ, không còn mặc cảm xấu hổ.
Tại sao phải xấu hổ?
Mọi người không biết, mãn kinh trước t.uổi là gì. Phụ nữ hoảng sợ, bởi mãn kinh – thí dụ ở t.uổi 30 – là chuyện kinh khủng. Bản thân nạn nhân cảm thấy mình “bị khuyết tật” và e ngại đối tác coi thường. Tiếc rằng thực tế vẫn xảy ra như thế. Trong khi đối tuợng vẫn quyến rũ, trẻ, đẹp. Đơn giản, chỉ vì cơ thể thiếu một hooc-môn và hoàn toàn có thể bổ sung.
Giáo sư nói như vậy có nghĩa, đối với nhiều người, phụ nữ chỉ là phụ nữ – một khi buồng trứng còn hoạt động?
Đúng thế. Quan niệm sai lầm bắt nguồn từ sự thiếu hụt kiến thức sơ đẳng về sinh học con người.
Theo Tri Thức
Hành trình tìm đến ánh sáng tri thức của "anh hùng thầm lặng"
Vượt qua số phận, hoàn cảnh, SV khiếm thị Đào Thu Hương, người được tập đoàn phần mềm hàng đầu thế giới Microsoft vinh danh là "Anh hùng thầm lặng" vì sự phấn đấu không ngừng nghỉ; Hương cũng là một trong 10 gương mặt trẻ được vinh danh tại "Lễ tuyên dương 10 gương mặt trẻ Việt Nam tiêu biểu năm 2010" do TƯ Đoàn TNCS Hồ Chí Minh tổ chức ngày 20/3 vừa qua.
Có người đã từng nói: Mỗi con người đều có một hoàn cảnh khác nhau, nhưng quan trọng là chúng ta biết vượt qua hoàn cảnh ấy như thế nào. Với một SV khiếm thị như Đào Thu Hương (ở ngõ Thiên Hùng (Khâm Thiên- TP.Hà Nội) thì sự vượt khó ấy chính là kết quả tốt nghiệp thủ khoa khoa Tiếng Anh, Đại học sư phạm 1 Hà Nội năm 2010.
"Anh hùng thầm lặng" không ngừng nghỉ phấn đấu vươn lên
Suốt gần hai mươi năm qua, từ khi biết mình bị bệnh khuyết tật ở mắt, Hương đã tự tìm cho mình cách học riêng để không bỏ dở con đường học tập. Với sự nỗ lực của bản thân và sự giúp đỡ của bố mẹ và các bạn, trong năm 2010 vừa qua, Hương hoàn thành chương trình đại học tại khoa Tiếng Anh, Đại học sư phạm Hà Nội 1 với tổng điểm cao nhất 8,75.
Cũng từ đó, câu chuyện về cô gái khiếm thị với sức học phi thường trở thành câu chuyện về nghị lực sống mạnh mẽ được truyền tai nhau trong giới SV Hà Nội.
Nhớ lại những khó khăn ban đầu khi bước vào trường đại học, Hương cho biết: "Suốt những năm học đại học thì khó khăn lớn nhất của mình là không có tài liệu, không có sách vở. Do vậy học ở trên lớp phải tập trung nghe thầy cô giáo giảng bài. Dựa vào sự giúp đỡ rất nhiệt tình, kịp thời của các bạn ở trong lớp. "
"Ngoài ra bố mẹ cũng hỗ trợ mình trong việc quét sách lên máy tính. Các bạn sinh viên tình nguyện đọc sách ghi âm lên vào băng, đĩa. Như vậy mình mới có sách để học. Tuy nhiên sách quét lên máy hoặc là băng ghi âm như thế thì đến với mình tương đối muộn so với giáo trình in của các bạn. Cho nên đến cuối kì phải học dồn tương đối nhiều", Hương chia sẻ.
Tiếp sức mạnh cho "Anh hùng" là người mẹ và người thầy
Sau những bước đi và thành công của Hương luôn có dáng hình của mẹ. Hương chia sẻ: khi vào cấp 3 mẹ đã bán xe máy để mua cho Hương chiếc laptop. Chiếc laptop ấy chính là bạn đồng hành của Hương trong suốt chặng đường học tập. Người mẹ ấy không quản ngại vất vả, ngày ngày đưa con đi làm, đón con về.
Năm ngoái, Hương là một trong những thủ khoa được Chủ tịch UBND TP.Hà Nội tặng bằng khen.
Cũng chính người mẹ ấy đã động viên Hương vượt qua mặc cảm, khó khăn, tạo mọi điều kiện tốt nhất để con gái tiếp cận với tri thức. Đến hôm nay, dù khó khăn đã vơi bớt một phần, người mẹ ấy đã có thể mỉm cười hạnh phúc về những gì con gái mình làm được.
Một thầy giáo đã tình nguyện hiến giác mạc nhưng Hương không thể nhận được tấm lòng cao thượng đó bởi lẽ Hương bị bệnh bẩm sinh, không thể lấy giác mạc của người khác thay thế được. Thầy giáo ấy tuy mắc bệnh nặng nhưng tẫn tận dụng từng giờ phút để sống và làm việc. Chính nhờ tấm lòng của thầy, của cha mẹ và người thân mà Hương như càng có thêm nghị lực. Hương luôn quan niệm: Dù cơ thể có khiếm khuyết nhưng trí tuệ và tâm hồn vẫn luôn lành lặn, nguyên vẹn bởi ánh sáng có thể chiếu rọi từ trái tim và nghị lực của mỗi người.
Tiếp thêm nghị lực sống từ các hoạt động cộng động
Với khả năng tiếng Anh lưu loát và nghị lực vượt lên số phận của mình, ngay từ khi chưa ra trường, Thu Hương đã được tổ chức phi chính phủ Samaritan's Purse nhận làm biên dịch và phiên dịch viên. Tối về, Hương còn tranh thủ dạy thêm tiếng Anh cho các em nhỏ.
Lịch dạy thêm kín tuần vào các buổi tối, bên cạnh đó còn tranh thủ dịch thêm tài liệu khiến cho Hương cảm thấy luôn thiếu thời gian. Cũng chính vì muốn chia sẻ với những người bị khiếm thị như mình, Hương đã thiết kế CD dạy nói tiếng Anh cho các em khiếm thị và giành giải 3 Cuộc thi chế tạo đồ dùng học tập của trường Đại học sư phạm 1 Hà Nội. Hương còn tham gia dẫn chương trình bằng song ngữ cho các buổi hòa nhạc từ thiện và các phong trào do hội người mù tổ chức.
Chính những việc làm như thế đã tạo thêm động lực cho Hương để cảm thấy cuộc sống của mình có nhiều điều đáng làm. Nhớ về cô SV đầy nghị lực Đào Thu Hương, TS Trần Xuân Điệp- Trưởng khoa ngoại ngữ Đại học sư phạm 1 Hà Nội cho biết: SV khiếm thị Đào Thu Hương đã để lại cho chúng tôi ấn tượng rất sâu sắc. Vì em đã không may về mặt thể xác nhưng quyết tâm rất lớn, đạt kết quả cao. Cụ thể là trong kì thi tốt nghiệp đại học vừa rồi em đỗ không những loại giỏi mà còn thủ khoa, cao hơn cả những người bình thường. Và nỗ lực như thế được rất nhiều giáo viên công nhận và các bạn công nhận.
Một nhà giáo dục đã nói: con người sinh ra không phải để tan biến như một hạt cát vô danh. Họ sinh ra để in dấu trên mặt đất, in dấu trong trái tim người khác. Tấm gương vươn lên hoàn cảnh để trở thành người có ích của Hương là minh chứng cho sự ghi dấu ấy.
VGT(Theo Giáo dục & Thời đại)
Teen quý tộc thì không cần phấn đấu giỏi? Không ít người còn cho rằng chỉ có con nhà nghèo cần học để... vượt lên số phận. Còn khi gia đình dư giả, có khả năng tự kinh doanh thì cũng chẳng cần học nhiều làm gì? Điều đó thật là sai lầm! Nhà nghèo mới cần học để chống nghèo? Nhiều bạn trẻ hiện nay không tìm được mục tiêu để...
