Từ n.ữ sin.h trường làng đến Quả Cầu Vàng 2019
Lê Ngọc Liễu từ bỏ mức lương hơn 100 triệu/tháng ở trường ĐH của đức vua Abdullah (Ả Rập Xê Út) để về nước.
Nghiên cứu sinh duy nhất nhận giải tài năng ở Đức
TS Lê Ngọc Liễu – một trong 10 nhà nghiên cứu đạt giả.i thưởn.g Quả cầu vàng năm 2019 – từng là cô gái Việt Nam duy nhất nhận giải tài năng trẻ ở Đức 6 năm trước.
Năm 2013, Bộ Giáo dục và Nghiên cứu Đức (BMBF) trao giải cho 25 nhà khoa học trẻ có công trình nghiên cứu xuất sắc về phát triển bền vững. Lúc này nghiên cứu sinh Lê Ngọc Liễu là người Việt Nam duy nhất và là một trong số 25 nhà khoa học trẻ trên thế giới được vinh danh.
Từ học trò trường làng, bị từ chối hướng dẫn tới giả.i thưởn.g Quả cầu vàng 2019
Đề án nghiên cứu của TS Lê Ngọc Liễu chú trọng việc tinh lọc nhiên liệu sinh học từ rơm và các vật liệu phế thải. Chị tin rằng năng lượng là giải pháp then chốt nhất liên quan vấn đề dân số toàn cầu đang ngày càng gia tăng và năng lượng tái tạo là con đường tốt nhất cho vấn đề này.
Công trình nghiên cứu của TS Liễu đã tạo ra giải pháp tái tạo thực sự cho nhu cầu năng lượng của thế giới. Chị khẳng định lợi ích quan trọng nhất của các nguồn năng lượng tái tạo là giảm ô nhiễm môi trường. Các nhiên liệu lỏng, nhiên liệu sinh học vốn được tạo ra từ sinh khối có thể tái tạo, đang ngày càng trở thành nguồn nhiên liệu cho giao thông vận tải trong tương lai.
Ban Giám khảo đán.h giá cao nghiên cứu của TS Liễu khi nhấn mạnh tầm quan trọng của nhiên liệu sinh học như một nhiên liệu thay thế cho nhiên liệu hóa thạch, cũng như chú trọng phát triển công nghệ tiết kiệm năng lượng để tách lọc và tinh chế vật liệu sinh khối.
Năm nay, Bộ Giáo dục và Nghiên cứu Đức kỷ niệm 10 năm trao giả.i thưởn.g, đã chọn 50 trong số hơn 200 nhà nghiên cứu từng được trao giải để vinh danh. TS Lê Ngọc Liễu là một trong số đó. Tới thời điểm này, chị là 1 trong 3 người Việt Nam được Bộ Giáo dục Đức trao giải.
Cô học trò trường làng
Sinh ra và lớn lên ở xã Gia Bình, huyện Trảng Bàng, Tây Ninh, TS Lê Ngọc Liễu là học sinh trường làng chính hiệu. Bố mẹ buôn bán nhỏ lẻ, quyết định theo nghề giáo của chị được cả nhà ủng hộ.
Chị Liễu bảo mỗi giai đoạn học tập của mình đều có những người thầy truyền động lực. Đó là cô giáo Diễm ở Trường THCS xã Gia Bình với những bài giảng về hiện tượng Vật lý đơn giản nhưng để giải thích ở phương diện khoa học rất thú vị. Thầy giáo Phụng dạy toán Trường THPT Trảng Bàng nói rằng “toán có khả năng tự học”. Những năm tháng học đại học và sau đại học ở Trường ĐH Bách khoa TP.HCM thì GS Mẫn hướng chị tới nghiên cứu khoa học như hôm nay.
TS Lê Ngọc Liễu từng nhận 2 giả.i thưởn.g quốc gia (EUREKA 2007 và VIFOTEC 2008).
2 giả.i thưởn.g quốc tế (Green Talents 2013 của Đức và IES Prestigious Engineering Achievement Award 2010 của Singapore).
Video đang HOT
Lọt vào vòng chung kết 2 giả.i thưởn.g quốc tế (ASEAN-US Science Prize for Women 2019 của ASEAN-US và Falling Wall Labs 2014 của Đức)
Tới nay chị đã công bố 17 bài báo danh mục Q1, trong đó 12 bài tác giả chính.
Chị Liễu cũng là tác giả chính 1 chương sách chuyên khảo NXB Elsevier; Tác giả chính 1 patent của Hoa Kỳ; chỉ số trích dẫn 900, chỉ số h-index: 14
Điều chị Liễu không nghĩ tới là dù tốt nghiệp kỹ sư ngành Công nghệ thực phẩm – đồ uống, đến khi nhận học bổng tiến sĩ của ĐH Quốc gia Singapore lại chuyển hướng nghiên cứu Công nghệ hóa học và sinh học phân tử. Đây là cơ duyên đưa chị tới thách thức mới, nhưng cũng mang lại những thành công.
Bị từ chối huớng dẫn vì tiếng Anh quá kém
Con đường nghiên cứu khoa học của chị không phải toàn hoa hồng. Điều cay đắng nhất đến giờ chị vẫn nhớ là bị những giáo sư ở ĐH Quốc gia Singapore từ chối huớng dẫn vì tiếng Anh kém.
“Là học sinh trường làng lại theo ngành kỹ thuật nên khả năng tiếng Anh của tôi khá kém. Hồ sơ tôi được Trường ĐH Quốc gia Singapore nhận vì thành tích khoa học chứ không phải vì tiếng Anh. Khi học tiến sĩ đòi hỏi phải có IELTS 6,5 nhưng cố hết mình tôi cũng chỉ lên được 6,0. Lúc ở ĐH Quốc gia Singapore tôi có xin thei một số giáo sư để làm nghiên cứu, thế nhưng mọi người đều không nhận.
Sau đó khoa đề nghị tôi đi gặp GS Neal Chung. GS Chung nhìn hồ sơ của rất tốt nên ông gọi điện hỏi các GS khác tại sao lại từ chối thì họ nói rằng vì tiếng Anh của tôi không tốt, không thể giao tiếp được”- TS Liễu kể.
Tuy nhiên, lần này chị Liễu thấy mình may mắn vi được chính GS Chung nhận làm hướng dẫn. “Ông nói rằng tiếng Anh của ông cũng không tốt nên rất hiểu tâm lý của tôi. GS Chung đán.h giá tôi là một người nghiên cứu tốt. Chính câu nói của ông đã cho tôi thêm động lực”- chị kể.
Nhận vào nhóm nghiên cứu, GS Chung cho cô Wang Yan – hiện là GS ở Trung Quốc – để hướng dẫn chị.
“Cô Wang Yan đã cho tôi nhiều bài học quý giá. Cô là người rất kiên nhẫn vì lúc này khả năng tiếng Anh của tôi cũng không tốt. Còn GS Chung không theo sát nhưng khi tôi cần gì ông đều sẵn sàng giúp đỡ ngay lập tức. Thậm chí ông có thể gửi email cho bất kỳ người nào để nhờ giải quyết vấn đề tôi cần. Sự hướng dẫn của GS Chung và cô Wang Yan giúp tôi hiểu mình nên trở thành một nhà giáo như thế nào”- chị kể.
Đến thời điểm hiện tại, TS Lê Ngọc Liễu vẫn khiêm tốn nhận mình không giỏi về giảng dạy mà chỉ có thể giúp sinh viên hiểu đủ bài. Dù vậy chị tâm niệm để bài giảng lôi cuốn đều xuất phát từ giảng viên. Với chị yếu tố đầu tiên cần ở sinh viên là sự chăm chỉ, thái độ học tập, còn lại mọi việc có thể giải quyết.
Đam mê nhưng không có nghĩa làm “sống chế.t”
Bảo vệ thành công tiến sĩ ở ĐH Quốc gia Singapore, chị Lê Ngọc Liễu được ĐH Khoa học và Công nghệ của đức vua Abdullah (Ả Rập Xê Út) mời về làm việc. Ở đây chị từng được trả mức lương sau thuế lên tới hơn 100 triệu đồng/ tháng.
Chị bảo phụ nữ một khi tìm được niềm đam mê trong nghiên cứu sẽ tự khắc nuôi tốt bản thân. Với chị, nghiên cứu là phải mở ra nhiều hướng và thử những cái mới.
Năm 2017, từ chối mức thu nhập hàng trăm triệu đồng, TS Liễu quyết định về nước đầu quân vào Trường ĐH Quốc tế. Ở đơn vị mới, thu nhập giảm hơn một nửa nhưng chị thấy may mắn khi được đồng nghiệp hỗ trợ. Trường cũng thực hiện cơ chế tự chủ nên đối đãi công bằng.
Nữ giả.i thưởn.g Quả cầu Vàng 2019 tự nhận mình là người nhiệt tình với sinh viên, yêu thích công việc và du lịch. Tới nay, chị đã đi trên 30 nước trên thế giới.
“Với tôi, nghiên cứu là đam mê nhưng sẽ tự cân bằng. Tôi rất thích câu nói “chỉ cần bạn muốn thì bạn sẽ tìm được cách để giải quyết vấn đề”. Tôi cũng rất biết cách yêu bản thân, cuộc sống” – chị nói.
Lê Huyền
Theo vietnamnet
Tiến sĩ làm việc cật lực 10 năm lương vẫn chỉ 4,5 triệu đồng/tháng
Nhiều nhà khoa học trẻ cống hiến cho nghiên cứu hơn 10 năm nhưng mức lương nhận được chỉ 4,5 triệu đồng/tháng.
Không ít tiến sĩ, phó giáo sư đang phải đứng trước ngưỡng cửa lựa chọn đam mê hay từ bỏ để đi theo cái gọi là "cơm áo gạo tiề.n".
Lương 10 năm tăng... 500 ngàn đồng
PGS.TS Kim Huệ, Đại học Đà Nẵng từng tốt nghiệp cử nhân và tiến sĩ tại Đại học kỹ thuật Darmstad (Liên bang Đức). Có khoảng thời gian chị được mời về làm việc tại Viện nghiên cứu cơ khí Annodor Đức, với mức lương khởi điểm 2.300 Euro, tương đương gần 55 triệu đồng/tháng.
Tuy nhiên mong muốn về quê hương cống hiến và cũng là tìm kiếm hạnh phúc cá nhân, PGS Kim Huệ đồng ý làm việc Đại học Đà Nẵng từ năm 2010, mức lương chị được nhận 4 triệu đồng/tháng cùng 500 ngàn tiề.n phụ cấp.
Nhiều nhà khoa học trẻ cống nghiên cho cứu hơn 10 năm nhưng mức lương nhận được chỉ 4,5 triệu đồng/tháng, liệu họ có bằng lòng? (Ảnh minh họa)
Tính đến nay gần 10 năm gắn bó và làm việc, dù hài lòng với lựa chọn của mình, nhưng chế độ đãi ngộ là điều PGS Huệ băn khoăn nhất. Vì số tiề.n lương chị nhận được quá ít hỏi, cống hiến gần một thập kỷ lương mới tăng thêm được 500 ngàn đồng, tức là tăng trung bình 50 ngàn đồng/năm. "Quá bèo bọt", chị nói.
Làm bài toán so sánh với thu nhập của nhiều sinh viên mới ra trường có thể nhận mức lương từ 10 - 15 triệu đồng/tháng mới thấy rõ sự khập khiễng, không hợp lý.
"Tiến sĩ tốt nghiệp nước ngoài, có kinh nghiệm nghiên cứu quốc tế, trình độ tiếng Anh tốt làm việc trong môi trường giáo dục đại học mà chỉ nhận mức lương từ 5 - 10 triệu đồng mỗi tháng. Chính điều đó khiến những nhà khoa học không mấy mặn mà với công việc nghiên cứu", PGS Huệ phân tích.
PGS.TS Ngọc Dung, giảng viên Đại học Công đoàn cho biết, để hoàn thành chương trình học thạc sĩ hoặc tiến sĩ, người đó phải tiêu tốn trung bình từ 100- 300 triệu đồng tùy vào ngành học và số tiề.n phân bổ cho các công trình nghiên cứu.
" Trong khi mức lương nhận được theo học hàm, học vị chỉ 3- 4,5 triệu đồng/tháng. Như vậy một nhà khoa học phải 'nhịn ăn, nhịn tiêu' 10 năm mới đủ tiề.n để đi học lấy một cái bằng", PSG Dungnói.
Sự chênh lệch trong tỷ giá và chế độ lương dẫn đến tình trạng không ít các nhà khoa học trẻ không muốn về Việt Nam cống hiến, đúng hơn là họ không mặn mà với số tiề.n ít ỏi ấy.
PGS Dung cho rằng, để đủ tiề.n trang trải cho cuộc sống gia đình gần như các giảng viên tiến sĩ, phó giáo sư phải tích cực dạy thêm, tham gia hướng dẫn các bạn nghiên cứu sinh và cũng phải tích cực nghiên cứu khoa học đến bạc cả đầu mới may chăng đủ nuôi gia đình.
Lương thấp nhưng sao vẫn cố làm?
Mức lương đãi ngộ cho các tiến sĩ, phó giáo sư đều được cho là quá thấp so với mặt bằng chung thu nhập của xã hội. Nhưng tại sao không mấy ai chịu từ bỏ nghề nghiên cứu?
Chia sẻ về điều này, TS Lương Thu Hoài nói điều đó nghĩa là họ chấp nhận sự hạn chế này để đán.h đổi lấy vinh quanh trong nghề. "Nói đúng hơn là chúng tôi buộc phải bằng lòng với chế độ đãi ngộ để được tiếp tục sống với nghiên cứu", TS Hoài nói.
Tuy nhiên theo TS Hoài, không thể cào bằng tất cả, lương tiến sĩ đại học lại bằng lương của giáo viên phổ thông. Chúng ta nên thêm những quy định riêng cho từng đối tượng để tạo nhiều động lực cho đội ngũ thạc sĩ, tiến sĩ, phó giáo sư chuyên tâm nghiên cứu.
Nếu cứ kéo dài mãi như vậy, rồi đến một ngày gánh nặng mưu sinh lớn dần, nhà khoa học không đủ sức chống chọi thì khi đó họ sẽ thôi ước mơ về đam mê.
PGS.TS Huỳnh Văn Sơn, Phó Hiệu trưởng Đại học Sư phạm TP.HCM phân tích, nếu xét theo khu vực các nước Đông Nam Á, mức lương của nhà khoa học Việt Nam hơi thấp, nếu không muốn nói là quá "bèo".
Tiến sĩ Sơn phân tích về một số điểm tồn tại trong chế độ đãi ngộ với giới khoa học. Thứ nhất là sự mất cân bằng trong chế độ tiề.n lương và thu nhập chính đáng của giảng viên; giữa làm việc và cống hiến.
Thứ hai, sự mất cân bằng về thi đua và khen thưởng, do chưa xác định đúng mối quan hệ giữa chất lượng chuyên môn, hiệu quả công việc với chức danh nghề nghiệp và danh hiệu thi đua, danh hiệu nghề nghiệp. Thứ ba, sự mất cân bằng giữa nhu cầu quản trị đại học với cơ chế tự chủ đại học hiện hành và cách thức lựa chọn các vị trí đứng đầu còn lúng túng.
Vị PGS này cho rằng điều quan trọng là các đại học song song với công tác tự chủ nên có thêm những chính sách thu hút và đãi ngộ đối với các nhà khoa học. Khi họ được quan tâm tạo điều kiện tốt để làm nghiên cứu, có các khoản tài trợ thường xuyên cho đề tài, thì mới mong tầng lớp tinh hoa phát huy tốt khả năng.
"Tất nhiên việc thay đổi chế độ đãi ngộ không phải chuyện 'một sớm, một chiều", PGS Sơn nói.
Theo VTC
Những nhà giáo, nhà khoa học tâm huyết Trong 5 năm gần đây, các cán bộ, giảng viên của Trường Đại học PCCC đã có gần 50 công trình được công bố trên các tạp chí quốc tế thuộc danh mục ISI/ SCPUS. Đây là một thành tích đáng ghi nhận cho quá trình lao động, sáng tạo của đội ngũ các nhà giáo, nhà khoa học trẻ hiện đang công...