Trung Quốc định hình vai trò trung gian hoà bình toàn cầu
Trong khi Ngoại trưởng Trung Quốc gặp người đồng cấp Ukraine thảo luận về giải pháp cho cuộc xung đột Nga-Ukraine, Trung Quốc cũng tổ chức một cuộc họp giữa các phe phái đối địch của Palestine.
Ngoại trưởng Trung Quốc Vương Nghị (phải) và người đồng cấp Ukraine Ukraine Dmytro Kuleba trong cuộc gặp tại Bắc Kinh ngày 24/7. Ảnh: Bộ Ngoại giao Ukraine (mfa.gov.ua)
Theo tờ Wall Street Journal ngày 25/7, Trung Quốc đang định vị mình là nhà trung gian hòa bình trong các cuộc đàm phán cấp cao đầu tiên với Ukraine kể từ khi xung đột với Nga nổ ra năm 2022.
Theo đó, nhà ngoại giao hàng đầu của Ukraine đã có cuộc gặp với người đồng cấp Trung Quốc hôm 24/7 để đàm phán trong nhiều giờ trong chuyến thăm cấp cao đầu tiên của ông tới Bắc Kinh kể từ khi cuộc xung đột với Nga nổ ra, và trong bối cảnh Kiev tìm kiếm sự ủng hộ của Bắc Kinh để chấm dứt xung đột.
Bộ trưởng Ngoại giao Trung Quốc Vương Nghị đã nhắc lại lời kêu gọi của Bắc Kinh về một giải pháp ngoại giao cho cuộc chiến trong cuộc gặp tại thành phố Quảng Châu, miền Nam Trung Quốc với người đồng cấp Ukraine Dmytro Kuleba, người cho biết Kiev sẽ đàm phán khi Moskva sẵn sàng tham gia một cách thiện chí. “Hiện tại, chưa quan sát thấy phía Nga có sự sẵn sàng nào như vậy”, ông Kuleba nói.
Ngược lại, người phát ngôn của Điện Kremlin trả lời rằng Nga luôn duy trì cởi mở đối với quá trình đàm phán.
Video đang HOT
Những nỗ lực khởi động đối thoại giữa Nga và Ukraine đã bị chững lại trong cuộc chiến làm đảo lộn an ninh châu Âu và gây ra cú sốc giá hàng hóa trên toàn thế giới. Một số quốc gia đã tìm cách làm trung gian cho các cuộc đàm phán hòa bình, bắt đầu với Thổ Nhĩ Kỳ trong những tuần sau khi giao tranh nổ ra vào tháng 2/2022.
Trung Quốc đã liên tục kêu gọi ngừng b.ắn ở Ukraine và đưa ra kế hoạch hoà bình với Brazil vào tháng 5 năm nay về việc giải quyết xung đột. Nhưng cuộc đàm phán ở Quảng Châu diễn ra sau khi Tổng thống Zelensky công khai chỉ trích Trung Quốc trong chuyến thăm Singapore vào tháng trước, cáo buộc Bắc Kinh “vận động các nước tẩy chay” hội nghị hòa bình ở Thụy Sĩ, nơi Ukraine tìm cách gây áp lực lên Nga để chấm dứt giao tranh theo các điều khoản của Kiev. Bắc Kinh nhấn mạnh rằng bất kỳ hội nghị hòa bình nào cũng phải được cả Ukraine và Nga ủng hộ, nhưng Moskva đã không được mời.
“Điều tốt nhất mà Ukraine có thể hy vọng là hàn gắn mối quan hệ với Trung Quốc”, Lucian Kim, một nhà phân tích cấp cao của Ukraine tại International Crisis Group cho biết.
Theo mô tả về cuộc họp hôm 24/7 tại Bộ Ngoại giao Trung Quốc, ông Vương Nghị lưu ý: “Trung Quốc tin rằng mọi xung đột phải được giải quyết bằng cách quay lại bàn đàm phán, và mọi tranh chấp phải được giải quyết thông qua các biện pháp chính trị. Gần đây, phía Nga và Ukraine đã, ở các mức độ khác nhau, ra hiệu rằng họ sẵn sàng đàm phán”.
Đối với Ukraine, cuộc đàm phán ở Trung Quốc cũng như tín hiệu về đàm phán với Nga diễn ra khi những câu hỏi ngày càng tăng về việc Washington có tiếp tục hỗ trợ cho Kiev hay không nếu cựu Tổng thống Donald Trump trở lại Nhà Trắng.
Ông Trump đã không trả lời trực tiếp câu hỏi về việc liệu Mỹ có cắt giảm tài trợ cho Ukraine hay không trong một cuộc phỏng vấn trên kênh Fox News được phát sóng vào tối 23/7. Ông lặp lại tuyên bố của mình rằng Nga sẽ không tấn công Ukraine nếu ông vẫn còn tại nhiệm. Ông đã nói với Tổng thống Zelensky trong một cuộc điện đàm vào tuần trước: “Chúng ta phải chấm dứt cuộc chiến này”.
Đến nay, Bắc Kinh đang tìm cách thể hiện mình là nhà trung gian hoà bình toàn cầu. Tuần này, Trung Quốc cũng đã tổ chức một cuộc họp giữa các phe phái đối địch của Palestine, bao gồm cả Hamas và Fatah, vốn đã tách biệt nhau trong nhiều năm. Đại diện của 14 nhóm ở Palestine đã ký một thỏa thuận hướng tới thống nhất và thành lập một chính phủ hòa giải lâm thời.
Tại sự kiện, Bộ Ngoại giao Trung Quốc cho biết Bắc Kinh đã đề xuất cách tiếp cận 3 bước để giải quyết vấn đề Palestine: Bước đầu tiên là thúc đẩy lệnh ngừng b.ắn toàn diện, lâu dài và bền vững ở Dải Gaza càng sớm càng tốt. Bước thứ hai là duy trì nguyên tắc “người Palestine quản lý Palestine” và cùng nỗ lực thúc đẩy quản trị hậu chiến ở Gaza. Bước thứ ba là thúc đẩy Palestine trở thành thành viên chính thức của Liên hợp quốc và bắt đầu thực hiện giải pháp hai nhà nước.
Cuộc phản công của Kiev có thể 'dọn đường' cho cuộc đàm phán hòa bình với Nga?
Một số quan chức Mỹ và châu Âu tin rằng chiến dịch phản công của Ukraine có thể "dọn đường" cho các cuộc đàm phán giữa Kiev - Moskva vào cuối năm nay, và Trung Quốc có thể là bên trung gian đưa Nga vào bàn đàm phán.
Binh sĩ Ukraine tập luyện b.ắn s.úng máy từ xe bọc thép chở quân (APC) M113 trong buổi huấn luyện ở vùng Donbas, Ukraine, ngày 7/4. Ảnh: Reuters
Theo tờ Wall Street Journal, các đại diện chủ chốt của Hội đồng An ninh Quốc gia Mỹ ủng hộ ý tưởng tổ chức các cuộc đàm phán giữa Kiev và Moskva. Dù vậy, tờ báo cho biết Bộ Ngoại giao Mỹ và Cơ quan Tình báo Trung ương (CIA) vẫn hoài nghi về kế hoạch này và muốn xem xét kết quả của cuộc phản công của Ukraine, trước khi tiến hành bất kỳ bước đi ngoại giao nào.
Tờ Wall Street Journal cho rằng "sự thay đổi trong quan điểm của phương Tây" về cách thức chấm dứt xung đột Nga - Ukraine diễn ra trong bối cảnh các nước này bày tỏ mối quan ngại lớn rằng họ không thể duy trì mức độ hỗ trợ quân sự cần thiết cho chính quyền Kiev trong tương lai.
Trong khi đó, một số nước phương Tây muốn xem liệu Trung Quốc có khả năng xoa dịu xung đột hay không. Giới quan sát nhận định điều này cũng cho thấy sự thay đổi trong cách nhìn nhận của phương Tây về vai trò của Bắc Kinh.
Trong những tháng qua, các phương tiện truyền thông liên tục dự đoán về cuộc phản công của quân đội Ukraine. Theo một số nguồn tin, Chính phủ Ukraine đã lên kế hoạch cho cuộc phản công lớn chống lại Nga trong vài tháng.
Đầu tháng 4, Thủ tướng Ukraine Denys Shmyhal cho biết Kiev đã lên kế hoạch phản công vào mùa hè. Trong khi đó, truyền thông Mỹ đưa tin cuộc phản công dự kiến sẽ bắt đầu vào ngày 30/4. Tờ Foreign Policy dẫn lời nhà lập pháp Ukraine Oleksandra Ustinova cho biết Kiev thực sự đã hy vọng phát động cuộc phản công cuộc phản công vào tháng 4, nhưng sau đó đã hoãn lại vô thời hạn do thiếu vũ khí.
Hôm 3/5, ông Yevgeny Prigozhin, lãnh đạo Tập đoàn quân sự tư nhân Wagner có trụ sở tại St Peterburg (Nga), cho biết cuộc tấn công của lực lượng vũ trang Ukraine đã bắt đầu và có thể bước vào giai đoạn tích cực trong tương lai gần.
Trong khi đó, trong bài phát biểu ngày 7/5, Tổng thống Volodymyr Zelensky khẳng định Ukraine đang gấp rút chuẩn bị cho những "sự kiện mới" trong tháng 5 và 6 này.
Bộ Ngoại giao Nga nhấn mạnh những dự đoán công khai ở các nước phương Tây, cùng những kỳ vọng vào cuộc phản công sắp diễn ra của Ukraine, chỉ xác nhận sự can thiệp trực tiếp của những nước này vào cuộc xung đột.
Hôm 23/4, Thư ký Hội đồng Quốc phòng và An ninh Quốc gia Ukraine Alexey Danilov đã bác bỏ lời kêu gọi đối thoại nhằm giải quyết xung đột với Nga, đồng thời kêu gọi phương Tây cung cấp thêm vũ khí. Trước đó, Ngoại trưởng Nga Sergey Lavrov cho biết Moskva luôn ủng hộ việc tổ chức đàm phán, song ông nhấn mạnh đối thoại về tình hình xung quanh Ukraine chỉ có thể thực hiện nếu các lợi ích và quan ngại chính đáng của Nga được tính đến.
Về phần mình, trong tuyên bố được đưa ra hôm 5/5, Bộ trưởng Ngoại giao Trung Quốc Tần Cương khẳng định Bắc Kinh sẽ kiên trì thúc đẩy các cuộc đàm phán hòa bình nhằm giải quyết cuộc khủng hoảng Ukraine. Ông Tần Cương cho biết: "Trung Quốc sẵn sàng duy trì liên lạc và phối hợp với Nga để có những đóng góp thiết thực cho giải pháp chính trị đối với cuộc khủng hoảng này".
Sudan đạt được thỏa thuận ngừng b.ắn mới kéo dài 7 ngày Với vai trò trung gian hòa giải của Nam Sudan, các bên xung đột Sudan đã đạt được thỏa thuận ngừng b.ắn 7 ngày, bắt đầu từ 4/5. Hôm 2/5, Bộ Ngoại giao Nam Sudan ra thông cáo cho biết, sau các cuộc điện đàm của Tổng thống nước này Salva Kiir Mayardit với lãnh đạo các bên xung đột ở quốc gia...