Tổng thống Putin tuyên bố sẵn sàng hòa giải Israel-Palestine
Tổng thống Nga Vladimir Putin khẳng định, Moscow sẵn sàng đóng vai trò trung gian hòa giải giữa Israel và Palestine, trong bối cảnh xung đột ở Dải Gaza leo thang.
Phát biểu tại Hội nghị Thượng đỉnh Cộng đồng các quốc gia độc lập (CIS) do Kyrgyzstan chủ trì hôm 13/10, Tổng thống Nga Putin cho biết, Moscow có thể đóng vai trò trung gian hòa giải Israel-Palestine nhờ mối quan hệ hữu nghị với cả hai nước.
Tổng thống Nga Vladimir Putin. Ảnh: Sputnik
“Chúng tôi có nhiều đồng bào sống ở Israel, những người từng là công dân của Liên Xô và Nga. Đây là thực tế mà chúng tôi không quên. Mặt khác, quan hệ của Nga với thế giới Arab cũng rất tốt đẹp, bao gồm cả Palestine”, ông Putin khẳng định.
Tổng thống Putin nêu rõ, trong trường hợp Nga được đề nghị đứng ra làm trung gian, Moscow sẵn sàng hòa giải thông qua một thỏa thuận mà các bên cùng có thể chấp nhận.
“Không có giải pháp giải quyết xung đột Palestine-Israel nào ngoài đàm phán. Mục tiêu là thực thi “công thức hai nhà nước” của Liên hợp quốc (LHQ), gồm việc thành lập một nhà nước Palestine độc lập với thủ đô ở Đông Jerusalem, cùng tồn tại hòa bình và an ninh với Israel”, ông Putin trước đó nêu quan điểm.
Tổng thống Nga cũng tin rằng, Israel có quyền tự vệ và đảm bảo sự tồn tại hòa bình của họ sau cuộc tấ.n côn.g do lực lượng Hamas. Ông đồng thời kêu gọi các bên chấm dứt đổ má.u, nhấn mạnh Nga sẵn sàng phối hợp cùng tất cả các bên.
Xung đột ở Dải Gaza bùng phát sau khi lực lượng vũ trang Hamas của người Palestine ngày 7/10 phóng loạt rocket rồi mở đợt tấ.n côn.g phối hợp bằng đường bộ, đường không và đường biển vào Israel. Ước tính 150-200 người tại Israel bị Hamas bắt làm con tin trong vụ đột kích bất ngờ.
Video đang HOT
Dải Gaza chìm trong khói lửa vì hỏa lực Israel. Ảnh: GettyImages
Israel sau đó phát động chiến dịch tấ.n côn.g Dải Gaza và phong tỏa toàn diện khu vực này. Israel ngày 13/10 yêu cầu 1,1 triệu dân tại miền Bắc Dải Gaza sơ tán về khu vực phía Nam, khiến tình hình ở Dải Gaza hỗn loạn chưa từng thấy.
Tính đến sáng 14/10, đụng độ khiến khoảng 1.300 người tại Israel thiệ.t mạn.g, 3.400 người bị thương. Tại Dải Gaza, gần 1.800 người thiệ.t mạn.g, trong đó 1/3 là tr.ẻ e.m và hơn 6.300 người bị thương.
Guardian hôm 13/10 dẫn thông báo của không quân Israel xác nhận, họ đã thả khoảng 6.000 quả bom các loại xuống Dải Gaza trong chưa đầy một tuần, nhiều hơn số bom mà Mỹ khai hỏa một tháng khi tiến hành chiến dịch chống tổ chức khủn.g b.ố Nhà nước Hồi giáo (IS) tự xưng ở cả Iraq lẫn Syria; và thấp hơn một chút lượng bom Mỹ sử dụng một năm ở Afghanistan.
Hình ảnh do truyền thông khu vực ghi lại cho thấy, các tòa nhà ở Dải Gaza liên tiếp bị đán.h sập. LHQ ghi nhận chiến dịch né.m bo.m của Israel đã phá hủy hoàn toàn 752 tòa nhà dân cư, 11 nhà thờ Hồi giáo và hàng chục trường học
Lý do Ukraine không chọc giận Trung Quốc dù Bắc Kinh gần gũi với Moskva
Tổng thống Ukraine muốn duy trì quan hệ với Trung Quốc như là nhà đầu tư, đối tác thương mại và nhà trung gian hòa giải tiềm năng.
Tổng thống Ukraine Zenlenski. Ảnh: Politico
Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky đã từng rất thẳng thắn khi đưa ra những lời chỉ trích gay gắt đối với các quốc gia như Hungary và Đức vì đã quá gần gũi với Nga khi xung đột mới nổ ra ở nước này. Nhưng hiện nhà lãnh đạo Ukraine lại thể hiện một quan điểm đối ngoại hoàn toàn khác với đối tác hàng đầu của Moskva: Trung Quốc.
Có những lý do chính đáng để Ukraine không chọc giận Trung Quốc, bất chấp "mối quan hệ đối tác không giới hạn" của Bắc Kinh với Moskva. Ông Zelensky muốn duy trì quan hệ với Trung Quốc như là nhà đầu tư, đối tác thương mại và bên trung gian hòa giải tiềm năng - thay vì "đẩy Bắc Kinh" ra xa và có nguy cơ rằng Trung Quốc sẽ chấp thuận xuất khẩu vũ khí cho Nga. Trong những năm tới, tiềm lực tài chính mạnh Trung Quốc cũng có khả năng đóng một vai trò trong việc giúp Ukraine tái thiết sau sự tàn phá do xung đột.
Khi nhà lãnh đạo Trung Quốc đến thăm Moskva vào tuần này, có nhiều đồn đoán rằng cuối cùng ông Tập cũng có thể tiến hành một cuộc điện đàm đầu tiên với Tổng thống Zelensky kể từ khi xung đột với Nga nổ ra. Mặc dù chưa có cuộc điện đàm nào được xác nhận, nhưng Cố vấn An ninh Quốc gia Mỹ Jake Sullivan cho biết ông hoan nghênh cuộc thảo luận như vậy giữa ông Tập Cận Bình và ông Zelensky, đồng thời lưu ý: "Chúng tôi tin rằng (Trung Quốc) và chính ông Tập nên lắng nghe trực tiếp quan điểm của Ukraine chứ không phải chỉ là quan điểm của Nga".
Hôm 20/3, hãng thông tấn Ukrinform.net (Ukraine) dẫn lời người phát ngôn Bộ Ngoại giao Ukraine Oleg Nikolenko cho biết Kiev mong muốn Trung Quốc sử dụng ảnh hưởng của mình đối với Nga để chấm dứt xung đột. "Ukraine đang theo dõi chặt chẽ chuyến thăm của Chủ tịch Trung Quốc tới Nga. Chúng tôi mong muốn Bắc Kinh tác động để Moskva ngừng giao tranh", ông Nikolenko nói.
Ông Nikolenko lưu ý rằng Bộ trưởng Ngoại giao Ukraine Dmytro Kuleba đã có một cuộc điện đàm với người đồng cấp Trung Quốc vào tuần trước, trong đó nhấn mạnh rằng "khôi phục toàn vẹn lãnh thổ của Ukraine nên là cốt lõi của mọi nỗ lực ngoại giao".
Trước xung đột Nga - Ukraine, Bắc Kinh là đối tác thương mại hàng đầu của Kiev cũng như là một thị trường lớn đối với lúa mạch và ngô của Ukraine. Trung Quốc cũng đầu tư rất nhiều vào cơ sở hạ tầng của Ukraine như cảng biển và viễn thông. Nỗ lực tránh xung đột với một đối tác quan trọng như vậy, Kiev thậm chí đã bỏ phiếu trắng trong một cuộc bỏ phiếu của Liên hợp quốc vào năm ngoái liên quan đến cáo buộc về vấn đề nhân quyền của Trung Quốc đối với người Duy Ngô Nhĩ.
Gần đây, trong khi các quan chức EU và NATO đã phản ứng một cách đầy hoài nghi về kế hoạch 12 điểm của Trung Quốc nhằm chấm dứt xung đột ở Ukraine vào tháng trước, Tổng thống Zelensky nhấn mạnh rằng ông sẵn sàng để ngỏ cho một cuộc đối thoại do Trung Quốc dẫn đầu.
Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình (trái) và Tổng thống Nga Putin tại Moskva. Ảnh: THX/TTXVN
Vấn đề nổi cộm trong quan hệ Ukraine - Trung Quốc
Nhưng cũng có những điểm nhức nhối trong mối quan hệ Ukraine-Trung Quốc trong vài năm qua. Vấn đề nghiêm trọng nhất xoay quanh MotorSich, nhà sản xuất động cơ hàng không lớn nhất Ukraine, mà Trung Quốc đã tìm cách mua trong một thỏa thuận mà các nước Tây, đặc biệt là Mỹ, gọi là mối đ.e dọ.a an ninh. Mối lo ngại lớn nhất của họ là công nghệ quân sự quan trọng sẽ rơi vào tay Bắc Kinh.
Năm 2017, công ty Skyrizon Aviation của Trung Quốc và MotorSich đã yêu cầu Ủy ban chống độc quyền Ukraine (AMCU) chấp thuận việc sáp nhập của họ. Tuy nhiên, Ủy ban này đã từ chối. Vào năm 2020, khi Skyrizon gửi một yêu cầu khác tới AMCU, Chính phủ Ukraine đã ra lệnh quốc hữu hóa MotorSich. Nhưng Kiev đã sớm thay đổi quyết định, khiến nhà sản xuất động cơ trên rơi vào tình trạng lấp lửng.
Đáp lại, các nhà đầu tư Trung Quốc đã đệ đơn kiện lên một tòa án quốc tế để đòi lại 3,5 tỷ USD từ Ukraine, cho rằng Kiev đã vi phạm thỏa thuận bảo hộ đầu tư năm 1992. Năm 2021, Skyrizon cũng đệ đơn kiện Ukraine lên tòa án ở Hague, yêu cầu Ukraine bồi thường thiệt hại 4,5 tỷ USD.
Theo Oleksandr Merezhko, người đứng đầu Ủy ban Chính sách Đối ngoại của Quốc hội Ukraine, hiện tại, quan hệ ngoại giao của Ukraine với Trung Quốc đã rơi vào khủng hoảng. Ông Merezhko nhận xét rằng trong khi hầu hết các quốc gia đang tìm cách cô lập Nga, thì Bắc Kinh đang thắt chặt quan hệ với Moskva trong nhiều lĩnh vực.
Tuy nhiên, Serhiy Herasymchuk, Phó giám đốc điều hành của Hội đồng Chính sách Đối ngoại Prism ở Ukraine, một tổ chức phi chính phủ, cho rằng trong khi lập trường ủng hộ Nga của Bắc Kinh là rõ ràng, chẳng hạn như họ đang thúc đẩy mạnh mẽ việc dỡ bỏ các lệnh trừng phạt, một số yếu tố trong 12 điểm của Trung Quốc vẫn thu hút sự quan tâm ở Ukraine.
Chuyên gia trên chỉ ra rằng an toàn hạt nhân là một trong những điểm như vậy, "nơi chúng ta có thể nói về những đảm bảo rằng Nga sẽ không sử dụng vũ khí hạt nhân nhằm vào Ukraine hoặc nói về việc phi quân sự hóa Nhà máy điện hạt nhân Zaporizhzhia".
Ukraine cũng có thể hưởng lợi từ sự hòa giải của Trung Quốc trong các vấn đề an ninh lương thực vì Bắc Kinh có thể giúp mở rộng Sáng kiến Ngũ cốc ở Biển Đen. Hiện tại, Trung Quốc là nước nhận ngũ cốc chính của Ukraine thông qua ba hành lang trong thỏa thuận của Liên hợp quốc.
Ông Herasymchuk nói: "Trung Quốc có khả năng gây áp lực để Nga phải kéo dài sáng kiến này lâu hơn nữa và có thể mở rộng sáng kiến tới các cảng Mykolaiv". Tuy nhiên, ông Herasymchuk lập luận rằng Ukraine nên thận trọng với sự "quyến rũ" của Bắc Kinh và chú ý nhiều hơn đến việc xác định các mục tiêu chiến lược thực sự của Trung Quốc có thể là gì.
Tiết lộ nội dung cuộc điện đàm mới nhất giữa Tổng thống Nga và Thổ Nhĩ Kỳ Tổng thống Thổ Nhĩ Kỳ và người đồng cấp Nga đã thảo luận về tình hình Ukraine và vấn đề "khủng bố" ở Syria. Tổng thống Nga Vladimir Putin (trái) trong một cuộc gặp với người đồng cấp Thổ Nhĩ Kỳ. Ảnh tư liệu: Reuters Tổng thống Thổ Nhĩ Kỳ Tayyip Erdogan nói với người đồng cấp Nga Vladimir Putin trong cuộc điện...