Tình trạng suy giảm nhận thức có thể kéo dài sau khi mắc COVID-19

Hai nghiên cứu mới công bố trong tuần này đã cung cấp thêm những bằng chứng cho thấy bệnh COVID-19 có thể dẫn tình trạng suy giảm nhận thức, kể cả ở những ca bệnh nhẹ.

Nhân viên y tế chăm sóc bệnh nhân mắc COVID-19 tại một bệnh viện ở Brussels, Bỉ. Ảnh tư liệu: AFP/TTXVN

Một nghiên cứu, đăng trên tạp chí Nature, nghiên cứu 785 người tham gia chương trình UK Biobank tại Anh trong độ t.uổi từ 51-81. Nhóm này được chụp ảnh cắt lớp não bộ và tiến hành kiểm tra nhận thức. Trong số này, 401 người nhiễm COVID-19 sau khi cung cấp các dữ liệu trên cho chương trình Biobank và 384 người không nhiễm. Cả 2 nhóm đều được chụp ảnh cắt lớp não bộ và kiểm tra nhận thức sau mắc COVID-19.

Kết quả chỉ ra, so với nhóm không mắc COVID-19 thì hình ảnh chụp cắt lớp não bộ ở những người mắc COVID-19 có nhiều thay đổi hơn so với trước đó trong khi điểm kiểm tra nhận thức của những người này cũng giảm đáng kể.

Sự chênh lệch vẫn lớn sau khi 15 người mắc COVID-19 thể nặng được tách ra khỏi nghiên cứu, phản ánh thực trạng kể cả mắc COVID-19 nhẹ cũng bị ảnh hưởng đến não bộ. Những thay đổi ở não bộ có thể kể đến như độ dày của chất xám giảm, dấu vết tổn thương dây thần kinh tại các vùng có chức năng kết nối với nhân khứu giác trước…

Điểm kiểm tra nhận thức tiếp tục suy giảm theo thời gian ở nhóm mắc bệnh COVID-19. Mức độ suy giảm cũng tương ứng với những thay đổi vật lý trong não bộ người mắc COVID-19. Thời gian trung bình từ lúc được chẩn đoán mắc COVID-19 đến khi tiến hành chụp cắt lớp não bộ là 141 ngày, cho thấynhững tác động tiêu cực với não bộ có thể kéo dài ít nhất 4-5 tháng sau mắc bệnh.

Các tác giả cho rằng cần tiến hành thêm nghiên cứu để xác định liệu những chức năng não bộ bị ảnh hưởng có được khôi phục phần nào hay không và những tác động trên có kéo dài hay không.

Nghiên cứu thứ 2, công bố trên tạp chí khoa học thần kinh JAMA, được thực hiện với 1.438 người từng mắc COVID-19 và 438 người chưa mắc, trên 60 t.uổi, ở thành phố Vũ Hán, Trung Quốc. Các bài kiểm tra nhận thức được thực hiện trong các mốc 6 và 12 tháng sau mắc bệnh. Những người được nghiên cứu đều không mắc các bệnh suy giảm nhận thức, gia đình không có người sa sút trí tuệ hoặc các bệnh mãn tính nặng trước khi mắc COVID-19.

Kết quả chỉ ra tỷ lệ suy giảm nhận thức ở nhóm mắc bệnh cao hơn đặc biệt là những người bệnh nặng. Nhóm này có nguy cơ suy giảm nhận thức cao hơn 4,87 lần so với nhóm không mắc bệnh trong khi nguy cơ suy giảm nhận thức nghiêm trọng ở nhóm này cao hơn 19 lần. Những người mắc COVID-19 thể nhẹ có nguy cơ suy giảm nhận thức nhẹ cao hơn 1,71 lần.

Các tác giả cảnh báo những kết quả trên cho thấy đại dịch COVID-19 có thể góp phần làm gia tăng gánh nặng chăm sóc y tế trên thế giới liên quan các bệnh sa sút trí tuệ.