Thứ trưởng Đỗ Thắng Hải: Giải “bài toán” ngành logistics Việt Nam cần gỡ các nút thắt
Theo nhận định của nhiều doanh nghiệp ngành logistics, dịch Covid-19 đã gây ra nhiều khó khăn chưa từng có t.iền lệ.
Để vượt qua khó khăn của đại dịch, nhiều ý kiến cho rằng, ngành logistics cần thay đổi toàn diện.
Khó khăn chưa từng có t.iền lệ với ngành logistics Việt Nam
Phát biểu tại hội thảo “ Phát triển ngành logistics Việt Nam với khu vực châu Âu – châu Mỹ” ngày 17/12, Thứ trưởng Bộ Công Thương Đỗ Thắng Hải cho biết, Ngân hàng Thế giới xếp Việt Nam đứng thứ 39/160 quốc gia, đứng thứ 3 trong khu vực Đông Nam Á về chỉ số hoạt động logistics.
Về ý nghĩa với GDP, trung bình mỗi năm ngành logistics đóng góp từ 4 – 5%. Đến nay, cả nước đã có khoảng 30.000 doanh nghiệp hoạt động trong lĩnh vực logistics, với khoảng 5.000 doanh nghiệp chuyên nghiệp.
Tuy nhiên, bên cạnh những khía cạnh tích cực nêu trên, Thứ trưởng Đỗ Thắng Hải cũng cho hay, ngành logistics nước nhà vẫn phải đối mặt với rất nhiều thách thức. Trong đó, nổi bật là các vấn đề về chi phí dịch vụ, các nút thắt về cơ sở hạ tầng, kho bãi, thiết bị hay nhân lực.
Hội thảo “Phát triển ngành logistics Việt Nam với khu vực châu Âu – châu Mỹ” diễn ra sáng 17/12. (Ảnh: Báo Công Thương)
“Khu vực châu Âu, châu Mỹ là những đối tác thương mại lớn của Việt Nam. Việc ùn tắc trên các tuyến vận tải container, đặc biệt là tại các tuyến vận tải đi khu vực châu Âu – châu Mỹ, cũng như tình trạng thiếu container rỗng diện rộng tiếp nối từ năm 2020, ảnh hưởng nghiêm trọng tới việc xuất khẩu hàng hóa của Việt Nam sang các thị trường này”, Thứ trưởng Đỗ Thắng Hải thông tin.
Nhận định về vấn đề trên, ông Roger Wu, Giám đốc phát triển kinh doanh Cảng Long Beach, California (Hoa Kỳ) thừa nhận, đại dịch Covid-19 tạo ra tình huống chưa có t.iền lệ. Do đó, nhiều doanh nghiệp, ngành chức năng chưa có kinh nghiệm xử lý.
Cụ thể, theo ông Roger Wu, những tắc nghẽn hiện nay là khối lượng rất lớn đến từ khu vực phía Tây của Hoa Kỳ. Trong năm 2021, tình trạng tắc nghẽn tăng 6% và khu vực cảng này xử lý hơn một chục triệu TEU, số xử lý là 9,5 triệu TEU.
“Ngoài ra, các chuyến hàng hóa đã được dịch chuyển từ đường hàng không và các biện pháp phong tỏa của Chính phủ trong thời gian qua cũng làm trầm trọng hơn tình trạng tắc nghẽn”, ông Roger Wu nhấn mạnh.
Thông tin thêm về vấn đề này, ông Bùi Huy Sơn, Tham tán công sứ, thương mại Việt Nam tại Hoa Kỳ cho biết thêm, tình trạng tắc nghẽn hàng hóa không chỉ qua đường hàng hải mà còn lan ra đường bộ, hàng không.
“Tắc nghẽn ở Hoa Kỳ tác động trực tiếp đến chi phí và khiến doanh nghiệp bị động khi tiếp cận thị trường, đặc biệt ở nhóm mặt hàng có tính thời vụ như may mặc, giày dép, nông sản, điện tử, tiêu dùng. 10 tháng năm 2021, tổng kim ngạch xuất khẩu nhóm hàng này sang Hoa Kỳ đạt 24,8 tỷ USD, chiếm 32,8% tổng kim ngạch xuất khẩu Việt Nam sang Hoa Kỳ.
Video đang HOT
Nếu doanh nghiệp tiếp tục gặp khó khăn, bị động sẽ rơi vào tình trạng tắc nghẽn trong chuỗi logisitcs. Nếu quá trình này kéo dài và nghiêm trọng, các doanh nghiệp xuất khẩu của Việt Nam dần bị mất liên kết với chuỗi vận tải, buộc phải phụ thuộc vào doanh nghiệp khác…”, ông Sơn chia sẻ.
Logistics không thể chỉ phụ thuộc vào đường biển
Nêu ý kiến về những giải pháp tháo gỡ cho ngành logistics hiện nay, ông Hans Kerstens, Phó Trưởng tiểu ban vận tải và hậu cần (Eurocham) đ.ánh giá, các công ty logistics cần chủ động thay đổi. Qua đó, tránh tình trạng việc vận tải hàng hóa phụ thuộc vào đường biển như hiện tại.
“Vận chuyển hàng hóa từ Việt Nam đến châu Âu cũng cần có sự điều chỉnh, không chỉ phụ thuộc vào vận tải đường biển, mà đa dạng hóa phương thức vận tải, để đảm bảo hàng hóa đến đúng nơi, đúng thời điểm và dự đoán những vấn đề phát sinh sẽ xảy ra”, ông Hans Kerstens phân tích.
Nói thêm về giải pháp cho ngành logistics, ông Rolando E.Alvarez Viera, Phó Chủ tịch Liên đoàn các Hiệp hội giao nhận vận tải quốc tế (FIATA) cho rằng, Chính phủ và khối tư nhân, các đơn vị chuỗi cung ứng, hãng tàu cần phải làm việc, tìm ra những phương án tốt nhất để số hóa, tự động hóa với quy trình logistics quốc gia.
Ngành logistics cần có sự thay đổi để ứng phó với diễn biến phức tạp của đại dịch. (Ảnh: TTXVN)
Sau đó, xây dựng cơ chế một cửa đối với giao dịch thương mại và kinh doanh. Theo ông Rolando E.Alvarez Viera, đây là giải pháp tối ưu để đối mặt tình hình ùn tắc tuyến vận tải đi khu vực châu Âu – châu Mỹ, cũng như tình trạng thiếu container rỗng.
“Đặc biệt, cần có chiến lược gần bờ đối với các nhà đầu tư, tức là các trung tâm phân phối gần bờ. Chẳng hạn nếu bán một sản phẩm sang Bắc Âu, thì đặt trung tâm phân phối gần Đức, hoặc cảng Rotterdam (Hà Lan) hoặc bán hàng sang châu Âu hoặc Nam Âu thì đặt ở Tây Ban Nha, Bắc Phi; bán hàng sang Nam Mỹ thì Uruguay, Brazil sẽ là nơi đặt trung tâm phân phối này; châu Mỹ sẽ là Panama…
Tuy nhiên, các trung tâm phân phối này cần đảm bảo tính kết nối logistics tốt nhất giữa các quốc gia; cơ sở hạ tầng logistics hoàn thiện, ổn định, cũng như vị trí địa lý, tính ổn định chính trị của quốc gia đó…, ông Rolando E.Alvarez Viera nhận định.
Bên cạnh những giải pháp nêu trên, tại hội thảo, các chuyên gia cũng cho rằng, cần phát triển hệ thống e-logistics để doanh nghiệp Việt Nam kịp thời nắm bắt cơ hội phát triển xuất khẩu thông qua thương mại điện tử xuyên biên giới.
Vụ mì Hảo Hảo: Bộ Công Thương vừa báo cáo gì lên Thủ tướng?
Thứ trưởng Bộ Công Thương Đỗ Thắng Hải cho biết đã có báo cáo bước đầu gửi Thủ tướng Chính phủ, đáng nói là chính doanh nghiệp bị "tuýt còi" cũng không biết chất cấm thuộc thành phần nào của sản phẩm.
Trao đổi với PV Dân trí bên lề cuộc họp báo Chính phủ tối 6/9, Thứ trưởng Đỗ Thắng Hải thông tin, ngoài Ireland, Na Uy thu hồi sản phẩm của Công ty Acecook Việt Nam và Công ty Cổ phần Thực phẩm Thiên Hương đã công bố thì còn có một số nước châu Âu khác.
Thứ trưởng Bộ Công Thương Đỗ Thắng Hải.
- PV: Thủ tướng yêu cầu báo cáo trước ngày 7/9, đến nay kết quả xác minh của Bộ Công Thương về các sản phẩm mỳ ăn liền vừa bị các nước EU thu hồi ra sao, thưa ông?
Thứ trưởng Đỗ Thắng Hải: Bộ Công Thương đã báo cáo Thủ tướng kết quả ban đầu. Bộ Công Thương đã yêu cầu 2 doanh nghiệp báo cáo, yêu cầu Ban Quản lý An toàn thực phẩm của TPHCM kiểm tra quy trình sản xuất và việc tuân thủ các quy định của hai doanh nghiệp này thế nào. Bộ Công Thương đã nhận được báo cáo của các đơn vị này.
Ban bảo vệ an toàn thực phẩm TPHCM khẳng định hai doanh nghiệp tuân thủ đúng theo quy định của pháp luật Việt Nam, của TPHCM. Đối với Công ty Acecook Việt Nam và Công ty Cổ phần Thực phẩm Thiên Hương, hai doanh nghiệp này khẳng định không phải tất cả các sản phẩm xuất khẩu sang thị trường Ireland và Na Uy bị yêu cầu phải thu hồi, mà chỉ có một số sản phẩm nhất định theo thông báo của nhà chức trách các nước.
Hiện nay, quy định ngưỡng cụ thể về chất ethylene oxide giữa các quốc gia không giống nhau. Ví dụ như Ireland đ.ánh giá ethylene oxide là vượt ngưỡng nhưng lại thấp hơn so với Mỹ. Các doanh nghiệp khẳng định các sản phẩm được sản xuất riêng cho thị trường EU chứ không sản xuất và sử dụng tại Việt Nam.
Bộ Công Thương cũng cần thêm thời gian để phối hợp với Bộ Y tế và các đơn vị liên quan tiến hành kiểm tra các sản phẩm của hai doanh nghiệp này, để xác định việc tuân thủ quy định là như thế nào, đặc biệt là chất lượng của các sản phẩm sản xuất tại Việt Nam có đáp ứng được hay không.
- Ông vẫn đang nói về báo cáo của các doanh nghiệp, ông có thể nói rõ hơn về kết quả kiểm tra với chính các sản phẩm bị thu hồi?
Chúng tôi cần có thêm thời gian. Hiện cơ quan trực tiếp quản lý là Ban Quản lý An toàn thực phẩm TPHCM, họ đã báo cáo tới Bộ Công Thương và khẳng định các doanh nghiệp đều tuân thủ các quy định hiện hành. Trong khi đó các doanh nghiệp cũng cho biết họ sản xuất theo quy định của các quốc gia xuất khẩu sản phẩm, việc thu hồi cũng chỉ xảy ra ở một số quốc gia.
Bộ Công Thương đã đề nghị Acecook Việt Nam khẩn trương báo cáo về quy trình sản xuất, sự khác biệt giữa lô sản phẩm tiêu thụ trong nước, xuất khẩu đối với 2 sản phẩm mì Hảo Hảo và miến Good do công ty sản xuất để đ.ánh giá sự xuất hiện chất ethylene oxide.
- Thu hồi sản phẩm như ông đề cập tại các quốc gia được tiến hành như thế nào, thưa ông?
Trước mắt là các nước đang yêu cầu thu hồi sản phẩm ở các đại lý đang bán, không được bán các sản phẩm này nữa. Qua thực tế chắc chắn sẽ cần phải có những quy định cụ thể hơn, không chỉ với chất ethylene oxide mà đối với các chất khác có thể gây ảnh hưởng tới sức khỏe của người tiêu dùng.
- Châu Âu là thị trường rất khó tính với các mặt hàng nhập khẩu, qua sự việc này có lo ngại ảnh hưởng tới con đường xuất khẩu các sản phẩm của Việt Nam sang châu Âu không?
Bộ Công Thương đã khuyến cáo các doanh nghiệp khi xuất khẩu vào thị trường nào thì phải nghiên cứu kỹ các quy định của thị trường đó. Như thị trường Mỹ, họ có quy định cao hơn rất nhiều so với những tiêu chuẩn của các thị trường khác mà Việt Nam có sản phẩm xuất khẩu.
Bởi vậy, các doanh nghiệp muốn xuất khẩu sản phẩm vào thị trường nào thì phải tuân thủ quy định của thị trường đó, không tuân thủ thì không thể xuất khẩu hàng hóa được.
- Vậy đã xác định được chất ethylene oxide vượt ngưỡng trong mỳ ăn liền bị các nước châu Âu yêu cầu thu hồi là ở thành phẩm nào chưa, thưa ông?
Đến nay các doanh nghiệp cũng chưa xác định được chất ethylene oxide có trong thành phần nào của sản phẩm, tại sao lại lẫn vào sản phẩm, có phải ở mỳ, bột hay gia vị không... Việc bây giờ là các doanh nghiệp phải cùng với các cơ quan có thẩm quyền ở Việt Nam để xác minh rất rõ vấn đề, xác định chất ethylene oxide ở trong thành phần nào của sản phẩm.
Đây là việc rất quan trọng. Các cơ quan thương vụ Việt Nam tại nước ngoài đã trực tiếp liên hệ và làm việc với cơ quan chức trách của các quốc gia có liên quan để làm rõ các yêu cầu trong vụ việc này.
- Như ông nói thì doanh nghiệp vẫn tuân thủ đúng quy định, tiêu chuẩn sản xuất, nhưng bản thân các doanh nghiệp cũng không xác định được chất ethylene oxide vượt ngưỡng ở thành phần nào của sản phẩm, rõ ràng đây là vấn đề cần đặt câu hỏi về năng lực kiểm tra của chính doanh nghiệp?
Theo luật của Việt Nam, các doanh nghiệp được quyền công bố về chất lượng của họ. Còn các cơ quan theo thẩm quyền sẽ tiến hành hậu kiểm các sản phẩm. Vì thế cần thời gian để các cơ quan làm rõ vấn đề này.
- Với các sản phẩm liên quan đang được bán trong nước, khi nào thì có kết quả kiểm nghiệm, thưa ông?
Bộ Công Thương không đứng ra làm một mình được, chúng tôi đang phối hợp với Bộ Y tế và các cơ quan liên quan, vì vậy chưa thể khẳng định khi nào. Phải chờ các cơ quan kiểm nghiệm khác chứ không riêng Bộ Công Thương. Việc kiểm nghiệm phải do các cơ quan có thẩm quyền, có chức năng để xác định về tính chất và mức độ.
Ngoài các sản phẩm này chúng tôi còn lấy các mẫu khác, sản phẩm của các doanh nghiệp sản xuất sản phẩm tương tự, thậm chí là sẽ mở rộng hơn.
- Xin cảm ơn ông!
Hồi trung tuần tháng 8, Cơ quan An toàn Thực phẩm Ireland (FSAI) ra thông báo thu hồi một s.ố l.ô sản phẩm mì ăn liền, trong đó có 2 sản phẩm có nguồn gốc từ Việt Nam thương hiệu mì ăn liền Hảo Hảo và miến Good.
Một s.ố l.ô sản phẩm mì ăn liền đang bị thu hồi do có chứa ethylene oxide. Chất này không được phép sử dụng trong thực phẩm bán ở EU. Người tiêu dùng ăn phải chất này không có nguy hiểm cấp tính nhưng có thể gặp vấn đề sức khỏe nếu ăn phải ethylene oxide trong một thời gian dài. Cơ quan này cảnh báo cần hạn chế tối đa tiếp xúc với chất này.
Cách đây ít ngày, Liên minh châu Âu (EU) cũng ra cảnh báo đối với sản phẩm mì khô vị bò gà của Công ty Cổ phần Thực phẩm Thiên Hương.
Văn phòng Chính phủ đã đề nghị Bộ Công Thương phối hợp với các Bộ Y tế, Nông nghiệp và Phát triển nông thôn kiểm tra, có văn bản báo cáo Thủ tướng về việc này trước ngày 7/9.
"Phải đảm bảo cung ứng hàng thiết yếu cho người dân cả nước" Thứ trưởng Đỗ Thắng Hải nhấn mạnh đã đến lúc chúng ta phải đưa ra những kịch bản phù hợp, phải đảm bảo cung ứng hàng thiết yếu, đảm bảo sản xuất công nghiệp. Thứ trưởng Bộ Công Thương Đỗ Thắng Hải cho biết, cần chuẩn bị cho những tình huống dịch bệnh có thể diễn biến xấu hơn để đưa ra những...
