[Quy tắc ứng xử nơi công cộng - chuẩn mực văn hóa Hà Nội] Bài cuối: Chấn chỉnh hành vi ứng xử thiếu văn hóa
Trước những vấn để nổi cộm liên quan đến hành vi phản cảm nơi công cộng, TP Hà Nội đã có nhiều giải pháp xử lý, nhắc nhở đối với từng cá nhân, địa phương để xảy ra vi phạm.
Đồng thời, Hà Nội đang tiếp tục triển khai những biện pháp mới trong việc tuyên truyền quy tắc ứng xử (QTƯX) nơi công cộng, chú trọng những điểm đã xảy ra vụ việc khiến dư luận bức xúc.
Đổi mới phương thức tuyên truyền
Qua một số vụ việc báo chí đề cập, dư luận lên tiếng về hành vi ứng xử nơi công cộng gây phản cảm thời gian qua như: “Tè bậy” trong thang máy, sà.m s.ỡ hay hành động biến thái trên xe buýt, Sở VH&TT Hà Nội đã có Công văn số 2313/SVHTT-NSVH gửi một số sở, ngành và UBND các huyện, thị xã về việc tăng cường công tác tuyên truyền, ngăn chặn các hành vi ứng xử không phù hợp nơi công cộng.
Người dân phường Hạ Đình (quận Thanh Xuân) thực hiện tuyên truyền về mô hình “5 không”, nâng cao ý thức nơi công cộng. Ảnh: Lại Tấn
Theo đó, Sở VH&TT Hà Nội đề nghị Sở GTVT Hà Nội, Tổng Công ty Vận tải Hà Nội chỉ đạo các đơn vị quản lý phương tiện giao thông công cộng trên địa bàn TP phổ biến, hướng dẫn lái xe, phụ xe các kỹ năng cần thiết khi phát hiện hành vi trộm cắp, biến thái để kịp thời xử lý, bảo đảm an toàn cho hành khách. Niêm yết nội dung liên quan của QTƯX trên xe khách, xe buýt, các điểm chờ, điểm dừng đón khách; tăng cường tuyên truyền trên hệ thống loa phát thanh… nhằm nâng cao ý thức của người dân, chấn chỉnh hành vi các đối tượng.
Đồng thời, UBND các quận, huyện, thị xã yêu cầu Ban quản lý các khu chung cư, tòa nhà lắp đặt hệ thống camera giám sát tại những khu vực có nguy cơ xảy ra các hành vi không phù hợp với chuẩn mực văn hóa; tập huấn cho đội ngũ nhân viên phục vụ tại chung cư về thái độ ứng xử đúng mực trong khi làm nhiệm vụ và xử lý tình huống khi phát hiện vi phạm. Niêm yết nội dung QTƯX nơi công cộng ở nơi dễ quan sát.
Trao đổi với phóng viên Kinh tế & Đô thị, Trưởng phòng Xây dựng nếp sống văn hóa và gia đình (Sở VH&TT Hà Nội) Ngô Văn Nam cho biết: Khi có các vụ việc nổi cộm liên quan đến ứng xử nơi công cộng, Sở VH&TT Hà Nội đã có văn bản đề nghị các cơ quan, đơn vị có liên quan phối hợp trong công tác tuyên truyền, tập huấn nhằm ngăn chặn các vụ việc tương tự có thể xảy ra.
Bên cạnh đó, Sở VH&TT Hà Nội có hình thức tuyên truyền ở các khu vực dễ xảy ra vụ việc bức xúc dư luận. Ví dụ, qua một số vụ việc trong thang máy, Sở đã thiết kế mẫu hướng dẫn về ứng xử văn minh trong thang máy với các nội dung khuyến cáo như: Nói nhỏ, đứng gọn, không đùa nghịch; nhường lối ra vào cửa và khu vực bấm số; rọ mõm chó; không làm ướt sàn thang máy; cấm hút thuố.c, vứt rác, khạc nhổ, mang vật dễ cháy nổ vào thang máy.
Hình thức tuyên truyền này đang được thực hiện tại chung cư An Bình (quận Bắc Từ Liêm) và bước đầu có tác dụng, người dân khi nhìn thấy đều tự giác thực hiện và nhắc nhở nhau. Ngoài ra, tại các bến xe, điểm chờ xe buýt, sân bay Nội Bài, Sở VH&TT Hà Nội sẽ tổ chức tuyên truyền, niêm yết bảng QTƯX nơi công cộng.
Cảnh sát giao thông Hà Nội giúp người già qua đường. Ảnh: Chiến Công
Tuy vậy, Hà Nội là nơi hội tụ người dân đến từ các tỉnh, thành, vùng miền trong cả nước nên văn hóa và trình độ dân trí không đồng đều, nhận thức của người dân khác nhau. Bên cạnh đó, một bộ phận người dân tới làm ăn, sáng đến tối nên việc tuyên truyền phổ biến và xây dựng chuẩn mực văn hóa người Hà Nội cũng gặp khó khăn.
Video đang HOT
Để văn minh bám rễ vào cuộc sống
QTƯX nơi công cộng quy định chuẩn mực ứng xử chung nhưng nhận thức và thói quen phụ thuộc vào từng cá nhân, nhất là nhận thức của một số cấp ủy Đảng, chính quyền về yêu cầu xây dựng người Hà Nội thanh lịch, văn minh còn hạn chế. Để thay đổi nhận thức, thói quen cần phải có thời gian, kiên trì, bền bỉ và lâu dài.
GS Bùi Quang Thanh – Viện Văn hóa nghệ thuật quốc gia Việt Nam cho rằng: Hà Nội hiện nay không như xưa, sự đan xen giữa dân sở tại, ngụ cư ngày càng tăng. Mỗi vùng quê lại có một phong tục tập quán riêng. Điều này đặt ra thách thức trong việc xây dựng QTƯX và vận dụng nó vào trong đời sống.
Nhìn vào thực trạng xã hội hiện nay, hầu hết các cặp quan hệ xã hội đang bị sứt mẻ. Nguyên nhân dẫn đến tình trạng này là do quá trình hội nhập quá nhanh, tâm thế của người Việt chưa kịp đủ trí – lực để đón nhận. Trí ở đây là văn hóa bên ngoài, chúng ta phải đủ nhận thức để biết cái nào là đẹp, xấu.
Nếu chúng ta không có đủ trí để tiếp cận thì sẽ tiếp thu một cách vô thức. Khi đã có nhận thức yếu kém như vậy sẽ chi phối ra hành vi, lời nói không phù hợp, dẫn đến ứng xử văn hóa không phù hợp.
“Ngày xưa đề cao vai trò của gia phong nhưng hiện nay không mấy ai đề cập đến. Bên cạnh đó, khái niệm bình đẳng bị hiểu sai lệch. Do vậy, Hà Nội nên nghiên cứu, khai thác các giá trị của gia phong, giá trị di sản văn hóa truyền thống để thế hệ trẻ tiếp cận, có hành vi ứng xử phù hợp. Chính vì vậy, bên cạnh việc xây dựng bộ QTƯX thì nên có các giải pháp khôi phục các giá trị tốt đẹp của văn hóa gia đình.
Chính sự giáo dục, khắt khe trong gia đình sẽ khắc chế những hành vi, lời nói không chuẩn mực, giúp cá nhân hướng thiện, có nhận thức đúng. Tóm lại, hệ giá trị văn hóa truyền thống cần kết nối và kế thừa” – GS Bùi Quang Thanh chia sẻ.
Bên cạnh đó, theo TS Nguyễn Viết Chức – nguyên Phó Chủ nhiệm Ủy ban Văn hóa, Giáo dục, Thanh niên, Thiếu niên và Nhi đồng của Quốc hội: Để QTƯX nơi công cộng đi vào cuộc sống, UBND TP Hà Nội cần triển khai một cách có hệ thống. Hà Nội cần có một cơ chế chính sách chung và sự vào cuộc đồng bộ của đơn vị thực thi pháp luật cũng như các thành phần xã hội.
“Hiện nay, dường như Hà Nội mới quan tâm đến hoạt động tuyên truyền, vận động, thuyết phục mà chưa thật sự chú trọng việc quy định, thực hiện các chế tài đối với những hành vi ứng xử thiếu văn hóa. Những hành vi vô ý thức, thiếu văn hóa phải bị xử lý nghiêm, triệt để “đến nơi, đến chốn”, tuyệt đối không qua loa, hình thức, xem nhẹ” – TS Nguyễn Viết Chức bày tỏ.
“Ở những nơi công cộng như bến xe, công viên, điểm du lịch, di tích, các nhà văn hóa thôn, tổ dân phố hay chung cư đều đã có gắn biển QTƯX và trích nội dung phù hợp với từng nơi. Ngoài ra, cùng với việc biểu dương các tấm gương thực hiện tốt QTƯX, một biện pháp được triển khai là tăng cường kiểm tra, nêu tên các đơn vị yếu kém trong công tác tuyên truyền; đơn vị cấp ủy, chính quyền thiếu quan tâm.” – Trưởng phòng Xây dựng nếp sống văn hóa và gia đình (Sở VH&TT Hà Nội) Ngô Văn Nam
Theo kinhtedothi
Thực hiện quy tắc ứng xử nơi công cộng: Xây dựng chuẩn mực văn hóa Hà Nội
Sau hơn 2 năm triển khai, Quy tắc ứng xử (QTƯX) nơi công cộng đã có những tác động tích cực đến nhận thức của người dân Hà Nội.
Ở những nơi công cộng như bến xe, bệnh viện, chung cư... hiện tượng nói bậy, xả rác bừa bãi, chen lấn xô đẩy đã được hạn chế. Tuy nhiên, thời gian gần đây vẫn còn xảy ra nhiều vụ việc ứng xử nổi cộm tại các chung cư, nhà hàng. Đây cũng là bài toán đối với cơ quan quản lý, bài học đối với nhiều người dân trong việc điều chỉnh hành vi nơi công cộng.
Bài 1: Những chuyển biến tích cực
Nơi tập kết rác thải biến thành vườn hoa, bốt điện trở thành nơi tuyên truyền QTƯX, điểm họp chợ trên sân chơi của tr.ẻ e.m được xóa bỏ..., đó là một trong số những kết quả của việc triển khai QTƯX nơi công cộng thời gian qua trên địa bàn Hà Nội.
Từng bước gặt hái kết quả
Năm 2017, Hà Nội bắt đầu ban hành và thực hiện QTƯX nơi công cộng trên. Thời điểm đó đã có không ít băn khoăn, lo ngại về công tác tổ chức thực hiện, hiệu quả của quy tắc này. Thế nhưng, sau 2 năm triển khai, với sự nỗ lực của chính quyền và người dân Thủ đô, hành vi ứng xử của người dân đã có nhiều chuyển biết tích cực.
Người dân hưởng ứng mô hình "5 không" góp phần xây dựng cảnh quan, môi trường xanh, sạch, đẹp.
Cụ thể, hàng loạt mô hình sáng tạo trong tuyên truyền, thực hiện QTƯX được triển khai, lan tỏa như: Đề án "Đẹp" ở xã Cổ Loa, huyện Đông Anh. Theo Chủ tịch UBND xã Cổ Loa Nguyễn Thị Lương: Đề án "Đẹp" được UBND xã phát động nhằm góp phần thay đổi diện mạo các điểm sinh hoạt cộng đồng, khu dân cư, cơ quan, trường học.
Từ khi triển khai, đề án nhận được sự hưởng ứng của nhiều người dân góp phần đưa phong trào lan tỏa. Nhiều nơi, người dân tự nguyện bỏ công sức, kinh phí để nhân rộng đường hoa tới tận từng ngõ xóm, ngôi nhà. Không chỉ hình thành các tuyến đường hoa, phong trào còn góp phần xóa bỏ nhiều điểm tập kết rác thải bừa bãi, khu vực bị chiếm dụng trái phép. Sự đón nhận các QTƯX của cán bộ, người dân Cổ Loa không chỉ thể hiện ở những thay đổi trong hành vi, lời nói mà còn ở lối ứng xử có trách nhiệm với môi trường, cộng đồng.
Trên địa bàn quận Đống Đa, trước đây, người dân tại các khu tập thể cũ như Kim Liên, Trung Tự thường xuyên xả rác bừa bãi nơi công cộng. Hàng quán, chợ cóc bày bán tràn lên sân chơi, lấn chiếm không gian chung.
Nhưng đến nay, sau khi một số khu sân chơi (C5 - C6, C13 tập thể phường Kim Liên) được đầu tư sửa chữa, lắp đặt bảng QTƯX nơi công cộng, ý thức người dân đã có thay đổi lớn. Theo ghi nhận của phóng viên, nhiều chân rác tồn tại trước đây được xóa bỏ. Người dân đã đổ rác tập trung tại các thùng rác được nhân viên môi trường lắp đặt.
Đề án "Đẹp" ở xã Cổ Loa (huyện Đông Anh) được người dân hưởng ứng trồng hoa, cải tạo cảnh quan nơi công cộng.
Cùng với đó, hiện tượng tự ý họp chợ, để xe lên sân chơi đã giảm thiểu. Nhờ đó, không những môi trường sạch đẹp, có không gian để vui chơi mà trong cách giao tiếp, ứng xử của mọi người với nhau cũng vui tươi, phấn khởi hơn.
Còn ở quận Thanh Xuân, mô hình "5 không" - Tổ dân phố không có rác thải; không lấn chiếm lòng đường, vỉa hè; không vi phạm trật tự xây dựng; không phát sinh mới về tệ nạn xã hội; không còn hộ nghèo đang được triển khai đã đem lại nhiều kết quả.
Đơn cử theo ghi nhận tại phường Hạ Đình, các khu vực chân rác - tập kết rác thải hầu hết đã được xóa bỏ và trồng cây xanh để làm đẹp cảnh quan như tại ngách 17, 32 ngõ 342 đường Khương Đình. Tại những địa điểm trên, khu dân cư số 3 đã vận động người dân, tổ chức đoàn thể tiến hành chỉnh trang, sơn tường (cao 2m), lắp đặt biển tuyên truyền "5 không", vẽ tranh bích họa. Nhân dân trong tổ đã dỡ bỏ 180 biển quảng cáo rao vặt treo trên cáp điện, bóc hàng ngàn giấy quảng cáo dán tường và các cột điện trong địa bàn tổ dân phố.
Hay như ở quận Cầu Giấy, hàng trăm bốt điện đã được chỉnh trang, xóa bỏ quảng cáo, rao vặt để thay vào đó là hình ảnh gắn với việc tuyên truyền QTƯX nơi công cộng. Bước đầu, việc làm trên góp phần cải tạo cảnh quan đô thị, thay đổi thói quen vứt rác bừa bãi.
Thực hiện chỉ đạo của UBND quận Cầu Giấy, Quận đoàn và UBND phường Dịch Vọng, Đoàn Thanh niên phường đã ra quân bóc quảng cáo rao vặt trái phép trên các bốt điện, chỉnh trang lại bằng hình vẽ bắt mắt. Hiện nay, Đoàn Thanh niên phường đã thực hiện bóc quảng cáo rao vặt được gần 100 bốt điện trên 5 tuyến phố gồm Khúc Thừa Dụ, Tô Hiệu, Trần Đăng Ninh, Nguyễn Khánh Toàn và trục đường Cầu Giấy.
Vẫn còn hiện tượng đáng xấu hổ
Sau một thời gian triển khai QTƯX nơi công cộng, không thể phủ nhận tại nhiều địa phương, sở, ngành đã rất nỗ lực, sáng tạo nhằm đưa các QTƯX vào cuộc sống. Mặc dù vậy, ở nhiều nơi công cộng, tập trung đông người như chung cư, bến xe, bệnh viện, ý thức tự giác trong việc thực hiện QTƯX còn mang tính hình thức, thiếu tính đồng bộ, thậm chí nhếch nhác.
Đơn cử, cuối năm 2018, Đoàn kiểm tra về QTƯX của TP Hà Nội kiểm tra tại Nhà văn hóa thôn Đản Dị (xã Uy Nỗ, huyện Đông Anh). Bảng niêm yết bộ QTƯX được lắp đặt ở cuối phòng, cùng chỗ chồng xếp bàn ghế, biển quảng cáo kém trang trọng, khuất tầm nhìn, ít được người dân quan tâm.
Tại đình làng Tó (xã Uy Nỗ, huyện Đông Anh), bộ QTƯX được dán bằng băng dính lên cửa đình thiếu thẩm mĩ nên đoàn kiểm tra yêu cầu chính quyền địa phương có địa điểm lắp đặt bảng ở một vị trí riêng, phù hợp với không gian văn hóa. Ngay sau khi đoàn kiểm tra nhắc nhở, xã Uy Nỗ đã phải chấn chỉnh các sự việc trên.
Tại nhiều khu di tích lịch sử như Cổ Loa (Đông Anh), khi có các đoàn khách du lịch, học sinh đến tham quan thực tế, trải nghiệm các chương trình giáo dục di sản, hàng loạt hàng quán, người bán hàng rong lại đeo bám mời mua hương vàng, đồ lưu niệm tạo nên hình ảnh nhốn nháo, thiếu văn minh, trang nghiêm.
Tuy nhiên, nơi nhiều người dân bức xúc, phản ánh về ứng xử thiếu văn minh nhất phải kể đến là ở những khu vực các bến xe. Tại bến xe Giáp Bát, khi được hỏi về ý thức - văn hóa ứng xử nhiều người chỉ lắc đầu ngao ngán.
Giám đốc Bến xe Giáp Bát - Nguyễn Tất Thành cho biết: "Bảng QTƯX nơi công cộng đã được gắn ở nhiều địa điểm trong bến xe. Hàng ngày chúng tôi cũng thường xuyên dành thời lượng để tuyên truyền QTƯX thông qua loa phát thanh nhưng vẫn có trường hợp hành khách tranh cãi với nhân viên bến xe vì lý do "trời ơi" như: Không muốn mua vé ở quầy mà muốn vào thẳng bến để lên xe trả tiề.n mặt, đỡ phải xếp hàng. Đứng đón xe ở cổng ra gây mất an toàn giao thông, ùn tắc. Khi bị lực lượng chức năng nhắc nhở, hành khách có nhiều lời lẽ xúc phạm, thiếu tôn trọng.
Ngoài ra, trong khu vực bến xe còn có tình trạng nhiều lái, phụ xe xả rác, vệ sinh bừa bãi. Chúng tôi đã nhắc nhở, xử phạt hành chính thậm chí cấm hoạt động đối với những nhà xe, lái, phụ xe có hành vi tái phạm".
Có thể thấy, sau 2 năm triển khai QTƯX tại nơi công cộng, người dân Thủ đô đã có nhiều bước chuyển biến tích cực trong thói quen sinh hoạt. Phần đông người dân đều cảm nhận nội dung QTƯX và những chương trình, kế hoạch được triển khai tại các khu dân cư đều thiết thực và gần gũi. Tuy nhiên, để hạn chế những hành vi xấu và QTƯX nơi công cộng thực sự bén rễ sâu vào trong đời sống vẫn cần có sự nêu gương, đồng thuận của cả cộng đồng.
(Còn nữa)
Theo kinhtedothi
Nỗ lực thay đổi nhận thức về học nghề Thông tư số 7 của Bộ LĐTBXH ban hành mới đây về việc sửa đổi, bổ sung một số điều về quy chế tuyển sinh và xác định chỉ tiêu tuyển sinh trình độ trung cấp (TC), cao đẳng (CĐ) cho các cơ sở giáo dục nghề nghiệp là tin vui với không chỉ các trường nghề mà nhiều phụ huynh và học...