Phòng tránh viêm â.m h.ộ – â.m đ.ạo
Viêm nhiễm â.m h.ộ – â.m đ.ạo nếu không được điều trị kịp thời sẽ ảnh hưởng trực tiếp đến sức khỏe sinh sản của phụ nữ. Dưới đây là một số cách giúp chị em phòng ngừa viêm nhiễm
Bộ phận s.inh d.ục phụ nữ có chức năng sinh lý đặc biệt để đảm nhận thiên chức làm vợ, làm mẹ. Bộ phận này có cấu tạo giống một ống đèn xếp mở ra ngoài cơ thể, lại có vị trí gần nơi bài tiết phân, nước tiểu hàng ngày khiến cho â.m h.ộ luôn ẩm ướt. Nếu không vệ sinh tốt sẽ sinh mùi hôi khó chịu làm giảm sự hấp dẫn, giảm khoái cảm, giảm ham muốn của phụ nữ. Đồng thời tạo điều kiện cho vi khuẩn, nấm, ký sinh trùng hoạt động gây ra viêm nhiễm, nấm ngứa tại chỗ hoặc có thể vào sâu, lan rộng đến â.m đ.ạo, tử cung, buồng trứng. Điều này ảnh hưởng trực tiếp tới sinh khoẻ sinh sản của phụ nữ.
Nguyên nhân gây viêm nhiễm â.m h.ộ – â.m đ.ạo
Bình thường, ở môi trường â.m đ.ạo luôn tồn tại hệ vi khuẩn sống hoại sinh, trong đó phải kể đến 7 loại vi khuẩn lactobacilli giúp cân bằng sinh lý â.m đ.ạo. Sự tồn tại của các vi khuẩn có lợi đã ức chế vi khuẩn có hại gây bệnh. Bất cứ tác động nào gây mất cân bằng hệ vi khuẩn này đều tạo điều kiện cho vi khuẩn có hại gây viêm nhiễm. Do vậy mà bệnh lý thường gặp ở phụ nữ là viêm â.m h.ộ – â.m đ.ạo. Bệnh có thể gặp ở bất kỳ lứa t.uổi nào, tuy không gây hại trực tiếp đến tính mạng nhưng gây xáo trộn trong sinh hoạt cá nhân, đời sống t.ình d.ục… Một số trường hợp do điều trị muộn hoặc không đúng cách sẽ để lại di chứng như: teo hẹp vòi trứng, gây vô sinh hoặc thai ngoài tử cung… Với người đang mang thai có thể dẫn đến sảy thai hoặc đẻ non.
Có nhiều nguyên nhân gây viêm nhiễm â.m h.ộ – â.m đ.ạo, song chủ yếu là do thiếu hiểu biết về vệ sinh s.inh d.ục và vệ sinh t.ình d.ục cũng như môi trường nóng, ẩm, dễ ô nhiễm. Mùa nắng nóng mặc quần lót, quần dài quá chật cũng có thể tạo ra một môi trường ẩm ướt thuận lợi cho vi khuẩn phát triển, gây viêm nhiễm. Ngoài ra việc sử dụng bừa bãi các thuốc kháng sinh, Corticoid, làm thay đổi môi trường acid của â.m đ.ạo cũng góp phần làm gia tăng sự viêm nhiễm do vi khuẩn gây bệnh có điều kiện phát triển vượt qua cả sức tự bảo vệ của cơ thể.
Cách phòng tránh viêm nhiễm â.m h.ộ – â.m đ.ạo
- Vệ sinh sạch sẽ thường xuyên trong thời kỳ k.inh n.guyệt, thai nghén, hậu sản, trước và sau khi quan hệ t.ình d.ục.
- Giữ cho vùng kín càng khô ráo càng tốt. Tránh mặc quần áo chật, quần ẩm ướt, không nên mặc đồ lót bó sát ngăn da tiếp xúc với không khí gây rối loạn tuần hoàn m.áu, thay quần lót thường xuyên.
- Không thụt rửa â.m đ.ạo khi không có chỉ dẫn của thầy thuốc, vì việc thụt rửa dễ ảnh hưởng tới độ pH, cân bằng sinh lý â.m đ.ạo.
- Không nên dùng xà bông hay các chất tẩy rửa mạnh để vệ sinh vùng kín. Khi sử dụng dung dịch vệ sinh phụ nữ cần chọn lựa sản phẩm phù hợp, không nên sử dụng thường xuyên những dung dịch sát khuẩn mạnh, tránh làm xáo trộn môi trường tự nhiên của â.m đ.ạo.
- Không dùng nước bẩn có nhiều vi sinh vật như nước ao hồ, kênh rạch để tắm rửa vệ sinh.
Video đang HOT
- Nên đi khám phụ khoa định kỳ hàng năm. Khi đã mắc bệnh phải đi khám phụ khoa ngay để xác định nguyên nhân gây bệnh và có biện pháp điều trị kịp thời.
Theo Bác sĩ Thu Lan
SK&DS
Điều trị viêm â.m h.ộ âm đạo ở phụ nữ
Huyết trắng hay khí hư không phải là một bệnh mà là triệu chứng của viêm â.m h.ộ âm đạo (VAHAĐ) do vi trùng, ký sinh trùng hoặc vi nấm.
Khi nghi ngờ mình bị VAHAĐ, các chị em không nên tự chữa trị mà cần đi khám chuyên khoa để có chẩn đoán chính xác và biện pháp điều trị hiệu
Nấm Candida albicans gây VAHAĐ.
quả.VAHAĐ là những từ dùng để mô tả tình trạng viêm các bộ phận s.inh d.ục ngoài của phụ nữ. Tình trạng này thường do vi trùng, vi nấm hoặc ký sinh trùng. Ngoài ra VAHAĐ còn do lượng oestrogen thấp (viêm teo â.m đ.ạo) hoặc do đáp ứng dị ứng hoặc kích ứng với các chất như kem diệt t.inh t.rùng, b.ao c.ao s.u, xà phòng hoặc tắm bồn với sữa tắm.
Thông thường, VAHAĐ gây tiết dịch â.m đ.ạo (huyết trắng), kích ứng và ngứa. Một trong những nguyên nhân khiến phụ nữ đi khám bệnh nhiều nhất là sự thay đổi của dịch tiết â.m đ.ạo. Dịch tiết â.m đ.ạo của phụ nữ là một hiện tượng sinh lý bình thường. Lượng dịch tiết và độ quánh của dịch thay đổi theo chu kỳ k.inh n.guyệt. 3 typ VAHAĐ thường gặp nhất sẽ được mô tả riêng biệt sau đây.
Vi trùng là nguyên nhân gây VAHAĐ thường gặp nhất trong thời kỳ sinh sản của phụ nữ. 40 đến 50% các trường hợp là do vi trùng. VAHAĐ do vi khuẩn gặp nhiều nhất ở những phụ nữ có nhiều bạn tình và thấp nhất ở phụ nữ chưa quan hệ t.ình d.ục
20- 25% trường hợp VAHAĐ là do nấm Candida. Khoảng 75% phụ nữ bị nhiễm nấm â.m đ.ạo ít nhất một lần. 80-90% trường hợp, VAHAĐ do nấm Candida là do sự phát triển quá mức của nấm Candida albicans. Dùng kháng sinh bừa bãi sẽ diệt các vi khuẩn cộng sinh có ích trong â.m đ.ạo và gây ra sự bùng phát của vi nấm Candida. VAHAĐ do vi nấm thường gặp ở phụ nữ có thai, đái tháo đường không kiểm soát, dùng thuốc tránh thai hoặc dùng nhiều kháng sinh.
Trichomonas chiếm 15-20% các trường hợp viêm â.m đ.ạo. Ước tính có khoảng 120 triệu phụ nữ nhiễm Trichomonas trên toàn thế giới.
Các yếu tố nguy cơ khác gây VAHAĐ bao gồm dụng cụ tử cung (IUD), quan hệ t.ình d.ục sớm, nhiều bạn tình, t.iền sử bệnh lây truyền qua đường t.ình d.ục. Nguy cơ VAHAĐ do Candida bao gồm t.iền sử nhiễm Candida, g.iao h.ợp thường xuyên, dùng thuốc tránh thai, có thai, bệnh AIDS, dùng nhiều kháng sinh hoặc corticoids, đái tháo đường, thụt rửa â.m đ.ạo thường xuyên, dùng nhiều thuốc rửa vệ sinh phụ nữ, mặc quần áo chật, sử dụng tampon â.m đ.ạo (vaginal sponge) hoặc dụng cụ tử cung (IUD).
Thuốc điều trị
Điều trị VAHAĐ do bất kỳ nguyên nhân nào cũng nên do bác sĩ chuyên khoa quyết định. Không nên dùng các thuốc bán không cần toa vì dễ gây kháng thuốc và làm cho chẩn đoán gặp nhiều khó khăn về sau. Viện Nghiên cứu dịch tễ học Mỹ tổng hợp số liệu do 390 bác sĩ chuyên khoa Phụ Sản cung cấp cho thấy có đến 44% phụ nữ được chẩn đoán VAHAĐ do vi khuẩn đã tự mua thuốc kháng nấm để điều trị trước khi đi thăm khám.
- VAHAĐ do vi trùng cần được điều trị mỗi ngày bằng metronidazole (Flagyl, Protostat) hoặc clindamycin (Cleocin) liên tục một tuần (thuốc uống hoặc kem bơm vào â.m đ.ạo).
- VAHAĐ do Trichomonas được điều trị bằng metronidazole liều cao uống một lần duy nhất hoặc liều trung bình uống ngày 2 lần liên tục một tuần. Bạn tình nam của bệnh nhân cũng cần được điều trị cùng lúc để tránh lây lan trở lại.
- VAHAĐ do Candida thường được điều trị bằng các gel, kem, hoặc thuốc đạn đặt thẳng vào â.m đ.ạo. Các thuốc kháng nấm thường dùng để trị VAHAĐ do Candida bao gồm fluconazole đường uống (Diflucan), butoconazole (Femstat), clotrimazole (Gyne-lotrimin, Mycelex), miconazole (Monistat), and ticonazole (Vagistat). Thuốc sẽ có hiệu quả sau vài ngày. Phụ nữ nhiễm Candida đã tái phát nhiều lần cần được điều trị trong nhiều tuần, kết hợp với điều trị phòng - ngừa dài hạn.
Điều trị hỗ trợ
Tập trung vào việc tái tạo lại môi trường cân bằng về vi khuẩn bình thường của â.m đ.ạo. Lactobacillus acidophilus và L. bifidus được khuyên dùng. Có thể dùng đường uống hoặc bơm trực tiếp vào â.m đ.ạo. Bơm thụt rửa â.m đ.ạo bằng acid boric có thể giúp acid hóa pH â.m đ.ạo để ngăn chặn sự phát triển của những vi khuẩn gây bệnh. Đối với trường hợp viêm teo niêm mạc â.m đ.ạo, đặc biệt ở phụ nữ mãn kinh, dùng kem có chứa progesterone thoa tại chỗ có thể giảm bớt các triệu chứng do niêm mạc â.m đ.ạo mỏng đi gây nên.
Thay đổi chế độ ăn và bổ sung thêm chất dinh dưỡng cũng có thể giúp ích cho việc điều trị VAHAĐ. Các vitamin chống ôxy hóa, bao gồm A, C, E, và các vitamin nhóm B, vitamin D, được khuyên dùng. Các thực phẩm tránh dùng bao gồm phô mai, rượu, chocolat, nước tương, đường, dấm, thực phẩm lên men. Nên mặc quần lót rộng rãi, bằng vải coton để â.m h.ộ - â.m đ.ạo được khô ráo mát mẻ, giúp phòng tránh một số thể VAHAĐ.
VAHAĐ là một bệnh có triệu chứng nhẹ. Đa số phụ nữ đáp ứng tốt với điều trị. Những viêm nhiễm ở â.m đ.ạo, nếu không được điều trị đúng mức sẽ dẫn đến những biến chứng như viêm phần phụ (pelvic inflammatory disease), viêm nội mạc tử cung, n.hiễm t.rùng sau phẫu thuật.
Phòng ngừa
N.hiễm t.rùng âm hộ - â.m đ.ạo có thể được phòng tránh bằng những biện pháp sau:
- Không được sử dụng những thuốc điều trị vi nấm bán không cần toa nếu chưa được chẩn đoán chính xác nhiễm nấm candida â.m đ.ạo.
- Tránh thụt rửa â.m đ.ạo nhiều vì sẽ gây rối loạn cân bằng vi sinh vật và tạo điều kiện cho chúng xâm nhập lên tử cung và phần phụ.
- Lau khô người và tránh mặc quần áo ướt sau khi tắm.
- Tránh trang phục quá chật. Nên dùng quần lót bằng vải coton.
- Rửa sạch màng ngăn â.m đ.ạo, nắp chụp cổ tử cung, các dụng cụ dùng để bơm thuốc diệt t.inh t.rùng sau khi sử dụng. Nên dùng b.ao c.ao s.u để phòng tránh những bệnh lây truyền qua đường t.ình d.ục.
- Tránh trang phục quá chật. Nên dùng quần lót bằng vải coton.
- Rửa sạch màng ngăn â.m đ.ạo, nắp chụp cổ tử cung, các dụng cụ dùng để bơm thuốc diệt t.inh t.rùng sau khi sử dụng. Nên dùng b.ao c.ao s.u để phòng tránh những bệnh lây truyền qua đường t.ình d.ục.
- Sau khi đi tiêu nên lau chùi từ phía trước ra sau để tránh đem vi trùng từ phân vào â.m đ.ạo.
Theo BS. Khánh Đồng
SK&ĐS