Philippines xoay sang TQ, vị thế của Mỹ sẽ thế nào?
Trái với người t.iền nhiệm thích thân thiết với Mỹ, ông Duterte dường như chọn giải pháp xa dần Washington và gần hơn với Trung Quốc.
Ông Duterte tới thăm Lào đầu tháng 9, dự kiến gặp Obama nhưng sau phải hủy do lời nói có tính xúc phạm nhằm vào ông chủ Nhà Trắng.
Chính sách ngoại giao độc lập của chính quyền Tổng thống Rodrigo Duterte không nên xem nhẹ và nó sẽ khiến suy giảm đáng kể tầm ảnh hưởng của Mỹ ở Biển Đông. Đây là nhận định trong nghiên cứu của Fitch Rating, một chuyên gia về vũ khí và chính trị khu vực.
Tổng thống Duterte chuyển hướng từ Mỹ sang Trung Quốc sẽ khiến ảnh hưởng địa chính trị của Washington suy giảm ở châu Á. Nếu diễn biến với chiều hướng này, Mỹ và Nhật Bản sẽ phải chọn đối tác khác thay vì Philippines để gia tăng hợp tác an ninh trong khu vực, Fitch nhận định.
Đề tài nghiên cứu của Fitch có tiêu đề “Sự chuyển hướng chính sách ngoại giao của Duterte làm suy yếu ảnh hưởng địa chính trị Mỹ”.
Ảnh chụp tháng 5.2015 đá Vành Khăn thuộc quần đảo Trường Sa của Việt Nam đang bị Trung Quốc ngang ngược bồi lấp trái phép.
Sự “tái cân bằng” trong chính sách ngoại giao của Duterte được cho là có lợi với Trung Quốc dù điều trái khoáy là Manila từng kiện Bắc Kinh lên tòa trọng tài quốc tế. Theo tòa án The Hague, cái gọi là “quyền lịch sử” của Trung Quốc ở Biển Đông không có cơ sở và giá trị pháp lý.
“Sự thay đổi địa chính trị lớn ở châu Á đã bắt đầu từ giữa năm 2016 khi ông Duterte trở thành tổng thống. Tầm ảnh hưởng của Mỹ trong khu vực sẽ bị biến đổi theo”, Fitch viết trong nghiên cứu. “Người t.iền nhiệm của ông Duterte là cựu Tổng thống Benigno Aquino III luôn thực hiện chính sách bài Trung Quốc mạnh mẽ. Quan điểm của ông Aquino là sự phản đối gay gắt với hành động ngang ngược của Trung Quốc ở Biển Đông”.
Dưới thời Aquino, mối quan hệ của Philippines và Mỹ, Nhật Bản phát triển rất mạnh. Sự dè chừng Trung Quốc là xu thế chủ đạo trong chính sách của ông Aquino. Khi Duterte nhậm chức, ông thể hiện thái độ bài Mỹ mạnh mẽ và tỏ ra thân thiết với Trung Quốc.
Video đang HOT
“Điều này cho thấy liên minh ở châu Á do Mỹ khởi xướng nhằm đối trọng với Trung Quốc trong khu vực đã không còn được đảm bảo”, Fitch nói.
Quan hệ Philippines-Mỹ đang xuống dốc không phanh từ lúc Duterte nhậm chức.
Nghiên cứu nói rằng bởi vị trí chiến lược trong tuyến hàng hải, thương mại giữa Thái Bình Dương và biển Tây Philippines, Manila có được ưu thế địa chính trị rất lớn. Mỹ nhận ra vai trò chiến lược của Philippines cách đây một thế kỷ khi chiếm lãnh thổ này từ tay quân đội Tây Ban Nha năm 1898.
Lần cuối cùng quan hệ Mỹ-Philippines êm ấm là năm 2014 khi cựu Tổng thống Aquino kí kết Thỏa thuận Hợp tác Quốc phòng Nâng cao trong 10 năm với Washington.
“Trung Quốc sẽ tiếp tục củng cố vị trí của mình ở Biển Đông bằng hoạt động xây dựng trái phép các chuỗi đảo nhân tạo. Ngoài ra, nước này sẽ thiết lập cái gọi là vùng nhận diện phòng không (ADIZ) trong tương lai gần”, Fitch nhấn mạnh.
Theo nghiên cứu của Fitch thì bối cảnh địa chính trị châu Á hiện tại, Trung Quốc sẽ coi Philippines là nhân tố quan trọng của chiến lược mang tên “chuỗi đảo đầu tiên” chạy từ miền nam Nhật Bản và Đài Loan tới Biển Đông. Đây là hành lang biển Mỹ thiết lập nhằm kiểm soát Nga và Trung Quốc thời Chiến tranh Lạnh.
Ông Duterte đã nhiều lần phải xin lỗi vì những phát ngôn mạnh bạo nhưng thiếu kiềm chế của mình.
“Do đó, nếu Philippines từ chối liên minh với Mỹ, đây sẽ là cú đ.ấm trực diện vào tham vọng chiến lược mang tên “chuỗi đảo đầu tiên” của Washington”, Fitch nói. Nếu Philippines giữ quan điểm trung lập thì nước được hưởng lợi nhiều nhất là Trung Quốc.
Gần đây, Duterte bị cộng đồng quốc tế chỉ trích vì chiến dịch truy quét m.a t.úy khiến hơn 3.000 người t.hiệt m.ạng. Tổng thống Philippines đã công kích Mỹ và EU vì “sự xâm phạm chủ quyền” trên phương diện ngôn từ.
Theo Danviet
Ông Duterte chọc tức Mỹ: “Già néo đứt dây” hay cả gan “vuốt râu hùm”?
Theo nhiều chuyên gia, Tổng thống Philippines Duterte đang cố tình tỏ ra thân thiết với Trung Quốc để chọc tức Mỹ, buộc Mỹ phải "chiều lòng" Manila hơn và đối đầu gay gắt hơn với Trung Quốc ở Biển Đông. Tuy nhiên, chiến lược này vô cùng nguy hiểm.
Hôm 21/9, hãng tin SBS của Australia đăng tải những bình luận của ông Malcolm Cook, chuyên gia nghiên cứu quan hệ quốc tế tại Viện Chính sách quốc tế Lowy (US) và ông Malcolm Davis thuộc Viện chính sách Chiến lược Australia giải thích về những hành động, tuyên bố của Tổng thống Philippines Rodrigo Duterte.
Gần đây, ông Duterte tuyên bố sẽ ngừng tuần tra chung với Mỹ và đang xem xét mua vũ khí của Nga và Trung Quốc. Nếu ông thực sự làm như vậy thì đó sẽ là một sự thay đổi vô cùng lớn trong chính sách đối ngoại của Philippines.
Theo ông Cook, ông Duterte đang hoài nghi về các giá trị trong mối quan hệ đồng minh với Mỹ và từ đó thay đổi chính sách đối ngoại của Philippines với Mỹ.
Tổng thống Philippines Rodrigo Duterte
Tuy nhiên, ông Cook nhận định, Manila sẽ không mua vũ khí của Nga và Trung Quốc với số lượng lớn hay mua những hệ thống vũ khí quan trọng bởi chính quyền của ông Duterte đã từng kêu ca về chất lượng vũ khí Trung Quốc và công nhận chất lượng vũ khí của Mỹ. Theo ông, tuyên bố của ông Duterte về việc mua vũ khí của Trung Quốc chỉ để "khoe mẽ".
Trong khi đó, ông Davis cũng cho rằng, nếu thực sự ông Duterte thực hiện theo đúng tuyên bố, chuyển sang gắn bó với Trung Quốc thay vì Mỹ thì đó sẽ là một thay đổi vô cùng lớn. Điều đó có nghĩa là ông Duterte sẽ khiến Manila phụ thuộc vào Bắc Kinh, đất nước đang đe dọa đến lợi ích của nước này ở Biển Đông. Điều đó cũng có nghĩa là ông đang quay lưng với những tuyên bố của Manlia ở Biển Đông.
Theo ông Davis, cũng có thể ông Duterte đang cảm thấy Mỹ sẽ không chiến tranh với Trung Quốc trong trường hợp Trung Quốc cố tình chiếm bãi cạn bãi cạn Scarborough hoặc có nhiều hành động hung hăng khác ở Biển Đông. Do vậy, ông đang tìm cách kích động Mỹ đối đầu với Trung Quốc một cách mạnh mẽ hơn.
Ông nghĩ mình đang ở một vị trí vững chắc và tất cả các bên sẽ phải cung cấp cho ông những gì ông muốn. Tuy vậy, Mỹ dường như không hề bị kéo vào "vở kịch" như vậy, còn Bắc Kinh đang lợi dụng tình thế để làm hài lòng ông, khai thác những bước đi của ông vì lợi ích của Trung Quốc.
Tổng thống Obama hay chính phủ mới của Mỹ đều sẽ không để Duterte ảnh hưởng đến chiến lược của Mỹ tại khu vực châu Á - Thái Bình Dương?
Ông Cook và ông Davis đều cho rằng, nếu đúng ông Duterte đang muốn làm thân với Trung Quốc để chọc tức Mỹ thì đó sẽ là một chính sách vô cùng nguy hiểm. Ví dụ, việc các tuần tra chung với Mỹ bị hủy bỏ không đáng ngại bằng việc khả năng của hải quân Philippines đang rất hạn chế.
Các biện pháp mang tính cá nhân của ông Duterte với vai trò là một Tổng thống Philippines sẽ gây ra một thách thức nghiêm trọng đối với liên minh Mỹ - Philippines. Mỹ cuối cùng sẽ có những thay đổi rõ ràng để đáp lại những bình luận của ông Duterter. Washington cũng có thể tạo khoảng cách với chính quyền Duterte và tăng cường mối quan hệ với các quốc gia Đông Nam Á khác.
Bên cạnh đó, Tổng thống Obama hay chính phủ mới của Mỹ đều sẽ không để Duterte xâm phạm đến lợi ích quốc gia cũng như chiến lược của Mỹ tại khu vực châu Á - Thái Bình Dương.
Ngoài ra, Manila có thể sẽ vô tình rơi vào vùng ảnh hưởng thực sự của Bắc Kinh và không thể thoát ra được. Từ đó, Philippines sẽ mất đi vị thế chống lại các hành động hung hăng của Trung Quốc ở Biển Đông, đồng thời mất đi ảnh hưởng chính trị và uy tín ở ASEAN, với Mỹ.
Thứ mà ông Duterte có thể kiếm được nếu có chỉ là các lợi ích kinh tế từ Trung Quốc, cái oai hoàng nhoáng khi dám "lên mặt" với Mỹ. Ông Davis và ông Cook cùng khẳng định, lợi ích cá nhân của ông Duterte đang ảnh hưởng đến an ninh quốc phòng của Philippines.
Hơn nữa, nhiều người nhận định, hiện Mỹ vẫn đang có ảnh hưởng tương đối lớn tại Philippines. Do vậy, những phát ngôn g.ây s.ốc hay những dấu hiệu thay đổi chính sách về Mỹ của ông Duterte sẽ đẩy chính bản thân ông vào nguy hiểm.
Theo tờ Philippines Times, hôm 20/9, Thư ký truyền thông Văn phòng chính phủ Philippines Martin Andanar xác nhận chính phủ Philippines đã nhận được những thông tin đáng tin cậy về việc có một âm mưu đảo chính nhằm lật đổ Tổng thống Rodrigo Duterte.
Theo đó, ông Andanar cho hay, một nguồn tin từ Philippines hiện ở New York đã nghe ngóng được kế hoạch nhằm lật đổ Tổng thống Duterte trước tháng 1/2017.
Trước đó, hôm 12/9, ông Duterte cũng cáo buộc Đảng Tự do đối lập đang âm mưu dùng những thủ đoạn bẩn thỉu để hạ bệ ông. Các quan chức là thành viên của Đảng Tự do hiện đang giữ nhiều vị trí quan trọng trong lĩnh vực an ninh quốc phòng và có sự ủng hộ nhất định tại Philippines. Đây là chính đảng luôn duy trì mối quan hệ thân thiết lâu đời với Mỹ.
Nội dung được thực hiện qua tham khảo nguồn tin từ trang điện tử của SBS, tập đoàn truyền thông đa phương tiện và đa ngôn ngữ của Australia.
Theo Infonet
Điều gì xảy ra nếu Mỹ bỏ rơi Philippines? Báo Philstar ngày 22.9 đăng nhận định của chuyên gia Josephus Jimenez cho rằng, Philippines không có người bạn nào như Mỹ cả, vì vậy, thật điên rồ nếu chọn đối đầu với Mỹ và thậm chí là điều không nên nghĩ tới vào lúc này. Sau hàng loạt tuyên bố của tổng thống Philippines Rodrigo Duterte không thiện cảm với chính quyền...
