Những dấu hiệu cảnh báo ung thư sớm
Ung thư là nguyên nhân gây t.ử von.g đứng thứ 2 thế giới. Ở giai đoạn đầu khi khối u còn khu trú ở một vị trí sẽ có nhiều khả năng điều trị hơn.
Vì vậy, việc nhận biết các dấu hiệu cảnh báo sớm vô cùng quan trọng.
Ung thư là bệnh lý ác tính của tế bào, khi bị kích thích của các tác nhân sinh ung thư, tế bào tăng sinh một cách vô hạn độ, vô tổ chức không tuân theo các cơ chế kiểm soát về phát triển của cơ thể.
Ảnh minh họa.
Đa số bệnh ung thư hình thành các khối u. Khác với các khối u lành tính chỉ phát triển tại chỗ thường rất chậm, có vỏ bọc xung quanh, các khối u ác tính (ung thư) xâm lấn vào các tổ chức lành xung quanh giống như hình “con cua” với các càng cua bám vào các tổ chức lành trong cơ thể hoặc giống như rễ cây lan trong đất.
Các tế bào của khối u ác tính có khả năng di căn tới các hạch bạch huyết hoặc các tạng ở xa hình thành các khối u mới và cuối cùng dẫn tới t.ử von.g. Cùng với di căn xa, tính chất bệnh ung thư hay tái phát đã làm cho điều trị bệnh khó khăn và ảnh hưởng xấu đến tiên lượng bệnh.
Với những tiến bộ của y học hiện nay đã có nhiều loại ung thư được điều trị. Tuy nhiên, các triệu chứng ung thư ở giai đoạn sớm thường mơ hồ hoặc không có triệu chứng khiến nhiều người bệnh bỏ lỡ thời gian điều trị tốt nhất.Vì vậy, việc nhận biết được các dấu hiệu sớm cảnh báo ung thư rất quan trọng.
Mỗi loại ung thư sẽ có một tập hợp các triệu chứng khác nhau. Một số triệu chứng phát triển sớm trong quá trình ung thư, ví dụ như khối u không đau ở vú.
Nhưng một số triệu chứng khác như giảm cân hoặc sốt thường chỉ xuất hiện sau khi khối u đã tiến triển. Một số loại ung thư, chẳng hạn như ung thư tuyến tụy có thể không có triệu chứng trong giai đoạn đầu.
Các bác sĩ của Bệnh viện Trung ương Quân đội 108 đưa ra các dấu hiệu cảnh báo sớm người dân cần để tâm. Theo đó, những dấu hiệu dưới đây không nhất thiết là do ung thư gây ra nhưng cũng không nên chủ quan:
Giảm cân
Giảm cân không giải thích được có thể do các tình trạng sức khỏe khác như cường giáp, trầm cảm hay bệnh tiêu hóa. Nhưng sự khác biệt là ung thư thường gây giảm cân đột ngột. Theo Hiệp hội Ung thư Hoa Kỳ (ACS) nhiều người bị giảm từ 4,5kg trở lên trước khi được chẩn đoán ung thư.
Giảm cân thường gặp nhất trong ung thư: Ung thư thực quản, phổi, tụy, dạ dày. Ung thư cũng làm thay đổi quá trình trao đổi chất gây ra tình trạng chán ăn và ít cảm thấy đói hơn.
Sốt dai dẳng, kéo dài
Video đang HOT
Sốt là phản ứng của cơ thể khi bị nhiễ.m trùn.g hoặc bệnh tật, thường là một triệu chứng phổ biến của bệnh nhiễ.m trùn.g đường hô hấp. Tuy nhiên, sốt có thể là một dấu hiệu cảnh báo ung thư nếu:
Sốt liên tục. Sốt xảy ra chủ yếu vào ban đêm. Không có dấu hiệu nhiễ.m trùn.g nào khác hoặc nhiễ.m trùn.g liên tục. Bị đổ mồ hôi ban đêm.
Sốt hiếm khi là triệu chứng ban đầu của ung thư, nó thường xuất hiện khi ung thư đã di căn hoặc ở giai đoạn nặng. Tuy nhiên, nó có thể là triệu chứng ban đầu ở người bị ung thư má.u (ung thư bạch huyết, ung thư bạch cầu hoặc ung thư hạch).
Chả.y má.u bất thường
Một số loại ung thư có thể gây chả.y má.u. Ví dụ ung thư đại trực tràng có thể gây ra tình trạng đi phân có má.u; ung thư thận hoặc bàng quang có thể xuất hiện má.u trong nước tiểu. Đôi khi mất má.u có thể khó phát hiện hơn nếu nó chả.y má.u bên trong, ví dụ như ung thư dạ dày.
Má.u đỏ tươi thường là má.u chả.y trong trực tràng hoặc đại tràng, trong khi má.u sẫm hơn có thể chảy từ vị trí xa hơn như thực quản hay dạ dày.
Nhiều tình trạng khác như loét ống tiêu hóa, trĩ hoặc nhiễ.m trùn.g cũng có thể gây ra đi cầu ra má.u; nhiễ.m trùn.g, sỏi thận hoặc bệnh thận cũng gây ra tiểu má.u. Nhưng cho dù là nguyên nhân gì thì cũng cần được điều trị sớm.
Mệt mỏi và đau
Tình trạng mệt mỏi đến mức suy nhược mà không thuyên giảm kể cả khi nghỉ ngơi có thể là dấu hiệu sớm của ung thư.
Các tế bào ung thư tăng sinh nhanh chóng, không có chức năng mà đáng lẽ nó phải có, nhưng vẫn sử dụng chất dinh dưỡng. Chúng lấy đi một lượng lớn chất dinh dưỡng, do đó khiến cơ thể luôn trong trạng thái vô cùng mệt mỏi. Mệt mỏi cũng là đặc điểm nổi bật nhất ở bệnh bạch cầu.
Bên cạnh đó, ung thư có thể gây đau theo nhiều cách khác nhau, trong đó nguyên nhân chủ yếu là do khối u phát triển gây chèn ép hoặc đã di căn khỏi vị trí ban đầu. Ví dụ, đau lưng có thể do ung thư đại tràng, ung thư tuyến tiề.n liệt, ung thư buồng trứng hoặc ung thư trực tràng.
Ho dai dẳng hoặc khàn giọng
Ho là một phản ứng của cơ thể khi bị nhiễm virus, dị ứng hay khói bụi.
Nhưng một cơn ho dai dẳng có thể là biểu hiện của ung thư phổi, kèm theo các dấu hiệu khác như ho đờm có má.u, đau ngực, sụt cân, mệt mỏi và khó thở. Ho dai dẳng đôi khi cũng là một triệu chứng của ung thư tuyến giáp.
Sự thay đổi về da
Sự thay đổi về da thường liên quan đến ung thư da và đôi khi là dấu hiệu của các dạng ung thư khác. Ví dụ các đốm trắng trong miệng có thể là dấu hiệu của ung thư miệng; vàng da và vàng mắt là dấu hiệu của ung thư gan.
Ung thư có thể gây ra những thay đổi trên da như: Tăng sắc tố hoặc đốm đen. Nốt trên da lớn dần, kích thước có thể lớn hơn cục tẩy bút chì. Các nốt có màu sắc không nhất quán, cả màu đen và màu nâu.
Nốt không đối xứng hoặc có các cạnh răng cưa. Vét loét trên da không biến mất hoặc đã lành nhưng tái phát lại. Vàng da
Sự thay đồi về vòng 1
Xuất hiện một khối u ở vòng 1 là triệu chứng đặc trưng của ung thư vú, nhưng không phải tất cả khối u đều là ung thư, đó có thể là là u nang hay u lành tính.
Tuy nhiên, hãy đến bệnh viện để kiểm tra nếu nhận thấy bất kỳ sự thay đổi hoặc sự phát triển mới trên vú, bao gồm: Một cục u có thể sờ thấy được.
Da vòng 1 sưng, đỏ, đóng vảy, sần sùi. Đau vòng 1. Cục u dưới nách. Vòng 1 tiết dịch hoặc chả.y má.u.
Chức năng tiêu hóa bất thường
Một số bệnh ung thư có thể dẫn đến các vấn đề về tiêu hóa, chẳng hạn như khó nuốt, thay đổi cảm giác thèm ăn hoặc đau sau khi ăn.
Khó nuốt hoặc cảm giác thức ăn bị mắc kẹt ở cổ họng kéo dài hơn hai tuần có thể là dấu hiệu của ung thư vòm hầu, phổi hoặc thực quản.
Ung thư đường tiêu hóa (dạ dày, tá tràng, đại trực tràng) có thể gây ra các triệu chứng như khó tiêu, buồn nôn, nôn mửa và đầy hơi. Những triệu chứng này thường dễ bị nhầm lẫn với các bệnh tiêu hóa thông thường.
Ung thư buồng trứng cũng có thể gây đầy hơi; trong khi ung thư não gây ra buồn nôn và nôn.
Ngoài ra, cũng theo các bác sĩ một số loại ung thư diễn ra trong âm thầm, không có bất kỳ triệu chứng hay dấu hiệu cảnh báo nào cho đến khi nó chuyển sang giai đoạn cuối, ví dụ như ung thư tuyến tụy. Một vài trường hợp, ung thư phổi không gây ho mà chỉ gây ra một vài dấu hiệu không đáng chú ý.
Ung thư thận ở giai đoạn đầu cũng thường không gây ra triệu chứng nào. Khi khối u lớn hơn hoặc tiến triển có thể dẫn đến các triệu chứng như đau một bên, tiểu ra má.u hoặc mệt mỏi.
Khi có một trong các dấu hiệu bất thường đó, thì khám sức khỏe định kỳ, tầm soát ung thư là cách tốt nhất để phát hiện và điều trị ung thư sớm khi khối u còn khu trú, nâng cao hiệu quả điều trị bệnh.
Đau lưng trong bao lâu cảnh báo ung thư giai đoạn cuối?
Xuất hiện triệu chứng đau lưng, mỏi vai, người phụ nữ trẻ nghĩ do ngồi nhiều nhưng khi đi kiểm tra, chị nhận thông báo ung thư giai đoạn cuối.
Chị N.T.N (38 tuổ.i, trú tại Bắc Ninh) đến điều trị ung thư phổi giai đoạn cuối, di căn xương tại Bệnh viện Bạch Mai (Hà Nội). Vài tháng gần đây, chị có dấu hiệu đau lưng. Chị làm công nhân nên nghĩ đau lưng thông thường do ngồi nhiều. Mỗi lần mỏi, chị đứng lên đi lại và mua cao về dán.
Khi cơn đau lưng trở nên trầm trọng, cảm giác "cắn trong xương", chị N. đến bệnh viện kiểm tra. Qua phim chụp, bác sĩ thấy có tổn thương ở cột sống và nghi ngờ u ở xương. Các kết quả cận lâm sàng chuyên sâu phát hiện hình ảnh khối mờ trung tâm thùy trên phổi trái kích thước 22x32mm, bờ tua gai, xâm lấn trung thất, phế quản gốc. Bác sĩ chẩn đoán ung thư phổi di căn sang cột sống, có hiện tượng hủy xương ở vùng bả vai, cột sống, cánh tay.
Theo chị N., gia đình không có ai hút thuố.c l.á. Chị làm công nhân giày da hơn 13 năm và không đi khám sức khỏe. Bác sĩ tư vấn việc điều trị ở giai đoạn này chủ yếu thiên về giảm các triệu chứng hơn là chữa khỏi, từ đó giúp giảm đau, ngăn ngừa gãy xương và các biến chứng nghiêm trọng khác.
Bệnh nhân đang nghe bác sĩ tư vấn tại Bệnh viện Bạch Mai. Ảnh: BSCC.
Trường hợp khác là ông N.T.P (51 tuổ.i, trú tại Long Biên, Hà Nội) vào viện khám vì triệu chứng đau nhức lưng và bả vai kéo dài 2-3 tháng. Ban đầu, ông P. cho rằng tình trạng của ông do bê vác đồ vật nặng gây căng cơ.
Khi cơn ho đau tức ngực kéo dài, người đàn ông này mới đến bệnh viện kiểm tra. Bác sĩ phát hiện ông P. bị ung thư phổi di căn màng phổi.
Phó giáo sư Phạm Cẩm Phương, Giám đốc Trung tâm Y học hạt nhân và Ung bướu, Bệnh viện Bạch Mai, cho biết ung thư phổi ở những bệnh nhân trẻ tuổ.i thường được chẩn đoán ở giai đoạn muộn hơn và có tiên lượng xấu hơn so với nhóm bệnh nhân lớn tuổ.i.
Ung thư phổi có thể di căn đến nhiều cơ quan như não hay gan... đặc biệt là xương. Khoảng 30-40% người bệnh ung thư phổi tiến triển đều bị di căn đến xương. Các xương bị ảnh hưởng phổ biến nhất là cột sống (đặc biệt là đốt sống ở ngực và vùng bụng dưới), xương chậu và xương trên của cánh tay, chân. Ung thư phổi là một trong những loại ung thư khá đặc biệt khi có thể lan sang tay và chân.
Khi đó, bệnh nhân có triệu chứng đau lưng. Đây là triệu chứng xuất hiện phổ biến nhất do tế bào ung thư kích thích hoặc chèn ép vào màng xương, dây chằng dọc sau hoặc đĩa đệm, mất vững cột sống, chèn ép hoặc xâm lấn vào rễ thần kinh. Thời điểm đầu, người bệnh sẽ thấy đau như khi bị căng cơ hoặc tác động ngoại lực mạnh. Bệnh nhân uống thuố.c chứa corticoid có thể giảm triệu chứng này.
Ở giai đoạn muộn hơn, u chèn ép tủy nên bệnh nhân đa.u đớ.n khi đi lại, ngứa hoặc tay chân yếu, nghiêm trọng có thể dẫn tới chân yếu, liệt, gãy xương.
Theo bác sĩ Phương, đau lưng cảnh báo u ác tính khi cơn đau kéo dài trên 8 tuần. Tính chất đau trong chèn ép tủy thường tăng lên về đêm. Đau tại vị trí di căn xương. Đau xương tăng dần, cảm giác xương yếu đi rõ rệt. Đau liên tục, dùng thuố.c giảm đau không đỡ.
Những phương pháp điều trị ung thư phổi nói riêng và ung thư nói chung bao gồm: hóa trị, liệu pháp miễn dịch và liệu pháp nhắm trúng đích. Tuy nhiên, ở giai đoạn di căn xương, việc điều trị chỉ có thể làm giảm triệu chứng và biến chứng, không thể chữa khỏi hoàn toàn tình trạng này.
Dấu hiệu báo động bệnh ung thư mà chỉ có thể phát hiện vào ban đêm Phát hiện sớm ung thư là vô cùng quan trọng để có thể điều trị hiệu quả nhưng cũng có dấu hiệu cảnh báo bệnh chỉ xuất hiện vào ban đêm mà nhiều người có thể bỏ qua. Ung thư là một căn bệnh nguy hiểm với tỷ lệ t.ử von.g cao. Tuy nhiên, chỉ một nửa số những người được chẩn đoán...