Những cặp vợ chồng gieo chữ nơi “không chợ, không sóng điện thoại, không điện”
“Trong bản ba không, không chợ, không sóng điện thoại, không điện lưới, cặp vợ chồng thầy Đao Văn Thích và cô Chim Thị Mừng đã trụ tại bản suốt 3 năm trời”.
Thầy giáo mầm non đã ít gặp, nhưng cả cặp vợ chồng cùng dạy một điểm mầm non lại càng hiếm hơn. Tuy nhiên ở huyện Mường Tè ( Lai Châu), đó lại là câu chuyện bình thường. Chính họ đã và đang đóng góp phần quan trọng để giáo dục vùng cao thêm khởi sắc.
Những cặp vợ chồng nhiều con nhất rẻo cao
Mường Tè – mảnh đất nơi cuối trời Tây Bắc, cách tỉnh lỵ Lai Châu đến 200 km, huyện nằm trên độ cao từ 900 mét đến 1500 mét so với mực nước biển, giao thông còn nhiều khó khăn với cộng đồng dân cư chủ yếu là đồng bào các dân tộc thiểu số.
Để gieo được cái chữ cho những đứ.a tr.ẻ ở miền cao này, biết bao thế hệ thầy và trò cùng những người làm công tác giáo dục đã nỗ lực vượt qua mọi thử thách khắc nghiệt của thiên nhiên, khó khăn về điều kiện kinh tế xã hội cũng như phong tục tập quán còn lạc hậu của người dân nơi đây.
Nhiều năm qua, khắc phục khó khăn do điều kiện khách quan mang lại, đời sống giáo dục ở Mường Tè đã có nhiều khởi sắc. Một trong những điểm sáng mang lại thành công ấy là công tác giáo dục mầm non.
Từ điểm sâu như điểm U Pa Tết (xã Tà Tổng) hay những điểm cao sát đường biên giới của xã Pa Vệ Sử như Sín Chải A, B, C… những địa danh này ai từng một lần qua đây có lẽ cũng ít nhiều nản lòng. Nhưng ở đó, câu hát “ai hỏi cháu cháu học trường nào đấy, bé nào ngoan lại múa hát thật hay…” vẫn cất lên véo von trên môi những đứ.a tr.ẻ người Mông, La Hủ, Hà Nhì, Si La…
Giờ đây, các điểm trường mầm non khang trang đã được xây dựng. Những lớp học kín gió đã thay thế lớp học nhà tạm, giữ ấm cho các con ngày ngày vui bên con chữ, lời ca, tiếng hát đầu đời.
Chính những lớp học này đã ươm mầm cho biết bao thế hệ học trò vùng cao, giúp xóa bỏ nạn mù chữ nơi đây. Ở đó, có không ít cặp vợ chồng thầy cô giáo mầm non.
Họ đang đóng vai trò là người cha, người mẹ thứ hai, giáo dục các kiến thức đầu tiên cho trẻ, giúp trẻ học hỏi được nhiều điều, tự tin hơn trong môi trường vốn còn nhiều bỡ ngỡ với các bé.
Trên điểm Sín Chải A (Trường mầm non Pa Vệ Sử, huyện Mường Tè), có cặp vợ chồng thầy giáo mầm non Mào Văn Nước và cô Lù Thị Dòn. Hai vợ chồng phụ trách 30 trẻ mầm non người dân tộc La Hủ. Những đứ.a tr.ẻ chưa từng biết đến tiếng phổ thông và cũng bữa đói bữa no trước khi ra lớp.
Hai vợ chồng thầy giáo Mào Văn Nước và cô Lù Thị Dòn. (Ảnh: L.C)
Những điều các con học được ở lớp của cô Dòn, thầy Nước chưa từng ai cho chúng biết.
Chính điều đó khiến chỉ một thời gian lên lớp, những đứ.a tr.ẻ người La Hủ thấy đến trường thích hơn ở nhà, như thầy Nước bảo, không còn phải đi vận động học sinh nữa, chỉ thông báo thôi là các con thích đến lớp hơn ở nhà rồi.
Tại trường Mầm non Tà Tổng, cô giáo Đỗ Lan Hương – Hiệu trưởng nhà trường cho biết, nhà trường có đến 6 cặp vợ chồng là giáo viên đang cắm bản ở những điểm xa trung tâm.
Video đang HOT
“Hành trình vào đến điểm trường U Pa Tết của chúng tôi là hành trình “lạnh sống lưng”, khi phải vượt qua con đường độc đạo với bề ngang chỉ chưa đầy 40 cm với một bên là vực thẳm một bên là núi cao.
Trong bản ba không, không chợ, không sóng điện thoại, không điện lưới, cặp vợ chồng thầy Đao Văn Thích và cô Chim Thị Mừng đã trụ tại bản suốt 3 năm trời để làm công tác giáo dục”, cô Hương chia sẻ.
Điểm trường có 55 học sinh, độ tuổ.i từ 2 – 5 tuổ.i, các con cũng đều là dân tộc Mông. Ở bản tiếng phổ thông gần như chỉ được cất lên trong lớp mầm non và lớp tiểu học.
Xa nhà, xa con nhỏ nhưng cả thầy Nước, cô Dòn hay thầy Thích cô Mừng đều tình nguyện đi những bản xa để ươm mầm con chữ cho các con.
Chồng một việc, vợ một việc, họ cùng nhau tạo thành những lớp học mầm non ở điểm cao có chất lượng giáo dục tốt.
Thầy giáo Đao Văn San – Hiệu phó trường Mầm non Tà Tổng cho biết, dù khó khăn nhưng lớp học của cô giáo Chim Thị Mừng vẫn đạt chất lượng tốt khi khảo sát.
Cô Mừng cũng đang được nhà trường đề nghị lên cấp trên để có những khen thưởng, động viên kịp thời.
Thầy giáo Đào Văn Thích đang hướng dẫn lớp mầm non những bài hát đầu đời. (Ảnh: L.C)
Tình yêu nghề, yêu con trẻ đã vượt lên tất cả
Chia sẻ với chúng tôi, thầy Nước – cô Dòn hay thầy Thích – cô Mừng đều cho biết, điều giúp họ vượt qua được khó khăn khi xa nhà, xa con nhỏ chính là tình yêu đặc biệt với nghề giáo viên mầm non.
Dù là cùng huyện, cả 4 thầy cô đều ở xã Bum Nưa của huyện Mường Tè nhưng nhà họ cách trường đều cả trăm kilomet. Khoảng cách về điều kiện sống giữa các xã ở huyện Mường Tè còn lớn.
Những ánh mắt thơ ngây, nụ cười của các con và niềm vui của các phụ huynh vào giờ đón trẻ là động lực để những cặp vợ chồng giáo viên rất đặc biệt này tiếp tục cống hiến cho vùng cao, để yêu thương những đứ.a tr.ẻ như yêu con của mình.
So với đồng nghiệp nữ, các thầy giáo mầm non cho biết, cũng có đôi chút khó khăn do bất đồng ngôn ngữ với các cháu ở đây. Múa hát, hay vệ sinh cho các cháu đối với họ cũng hông được khéo léo như các cô giáo.
Các thầy đã cố gắng hoàn thiện hơn từng bước một để phù hợp hoàn cảnh và học hỏi chính đồng nghiệp đồng thời cũng là vợ mình.
Vợ chồng thầy giáo Đao Văn Thích và cô giáo Chim Thị Mừng cùng các em học sinh điểm trường U Pa Tết. (Ảnh: L.C)
Trong công tác chuyên môn cũng như cuộc sống, những cặp vợ chồng giáo viên mầm non cùng động viên nhau nhau vượt qua khó khăn để ổn định công tác.
Cô Đỗ Lan Hương – Hiệu trưởng trường Mầm non Tà Tổng chia sẻ thêm, các cặp vợ chồng giáo viên mầm non đều xung phong đi những điểm xa. Ở những điểm xa ấy, các thầy cô góp phần vào ổn định công tác giáo dục tại địa phương.
Ông Tống Thanh Sơn – Trưởng phòng Giáo dục và Đào tạo huyện Mường Tè cho biết, ngành giáo dục huyện Mường Tè rất ghi nhận các thầy cô giáo đang cắm bản ở những điểm sâu, điểm xa. Thầy cô giáo đã vượt qua nhiều khó khăn, bám trường, bám bản để giữ vững công tác giáo dục của huyện nhà.
Ông Sơn cũng cho biết, ngành cũng sẽ có nhiều khen thưởng, động viên kịp thời cho các thầy cô giáo cắm ở những vùng bản xa xôi.
Một mùa xuân mới sắp về, những cặp vợ chồng cô giáo mầm non sẽ trở về với gia đình nhỏ. Sau đó, họ lại rời xa tổ ấm, đưa nhau lên những điểm trường, miệt mài bám trường, bám lớp “ươm” những mầm xanh trên những đỉnh núi mù sương nơi đại ngàn cuối trời Tây Bắc.
Chuyện tình của hai người "say chữ" dưới chân Pu Si Lung
Mỗi chiều, khi tia nắng cuối ngày vụt tắt cũng là lúc vợ chồng thầy Nước, cô Dòn buồn nhất. Bởi đó là lúc họ nhìn đám trẻ vội vã trở về "tổ ấm".
Thầy trò cùng tham gia trải nghiệm. Ảnh: NVCC
Họ lại đứng trên đỉnh đồi cao, hướng mắt về phía xa xa, nơi ấy có hai đứa con thơ đang ngóng đợi cha mẹ trở về. Thắm thoắt đã 10 năm họ trải qua, hy sinh tình cảm riêng tư, miệt mài "gieo chữ" dưới chân núi Pu Si Lung...
Nơi đất rộng, người thưa
Đặt chân giữa miên man đất đá cỏ cây trên con đường độc đạo từ trung tâm xã Pa Vệ Sử, huyện Mường Tè, tỉnh Lai Châu, chúng tôi toát mồ hôi giữa hơi ẩm lạnh giá của đại ngàn để đến với điểm trường Sín Chải A (Trường Mầm non Pa Vệ Sử).
Giữa núi đồi, bỗng tiếng đọc bài "ê", "a" cất lên trong điểm trường mầm non của những em bé người La Hủ dù chưa rõ tiếng phổ thông nhưng đủ phá vỡ sự im lặng của miền cao nguyên lạnh ngắt xám màu đá.
Tiếp chúng tôi với giọng nói hồ hởi, sang sảng, thầy Nguyễn Đình Tình, Phó Hiệu trưởng Trường Phổ thông Dân tộc Bán trú Tiểu học Pa Vệ Sử (Tiểu học Pa Vệ Sử) vừa rót chén trà ấm, vừa tâm sự: "Bây giờ có đường đi cũng khá hơn rất nhiều rồi, chỉ cách đây vài năm thôi các thầy cô giáo đến với điểm trường Sín Chải A đều phải vượt qua những con dốc đá dựng đứng, một bên là núi cao, bên kia là vực sâu".
Theo chân thầy Tình, chúng tôi đi từng điểm trường tại xã Pa Vệ Sử nằm lẩn khuất sau những ngọn đồi giữa muôn trùng mây núi. Thầy Tình cho biết, đây là một trong 6 xã vùng biên của huyện Mường Tè, nơi có đỉnh Pu Si Lung. Đây cũng là ngọn núi cao thứ 2 của cả nước sau "nóc nhà" Đông Dương (đỉnh Phan Xi Păng).
Cả xã Pa Vệ Sử có đến 13 điểm trường lẻ nằm rải rác trong các bản trải đều trên diện tích lên tới 244 km2 của xã. Tính bình quân, mật độ dân số chỉ có 6 người/km2.
Bước vào những điểm trường, phòng học khang trang hơn cả là để dành cho những trẻ mầm non sơn màu kem còn mới nổi bật trên triền đá. Ở bên cạnh, những phòng học dành cho các em học sinh tiểu học là những căn nhà gỗ tuềnh toàng hun hút gió.
Dừng chân tại điểm trường Mầm non Sín Chải A, người chào đón chúng tôi là thầy giáo Mào Văn Nước. Thầy Nước quê ở xã Bum Nưa, huyện Mường Tè. Gương mặt trẻ trung của thầy vừa bất ngờ vừa xen lẫn niềm vui vì đón những vị khách tới thăm. Thầy Nước vội cho các em ổn định chỗ ngồi rồi hồ hởi đón tiếp chúng tôi.
"Điểm trường Mầm non Sín Chải A có 30 học sinh, thầy Nước và cô Lù Thị Dòn (vợ thầy Nước) vừa giảng dạy cũng đồng thời phụ trách lớp học. Thực sự với góc độ quản lý, tôi luôn trân trọng tình cảm và sự tận tâm, yêu nghề, mến trẻ của họ. Là địa bàn khó khăn, xa xôi, cách trở, một số chế độ không có song họ đã dành trọn tình yêu nghề, mến trẻ để gắn bó với trường, với lớp, với học trò nghèo nơi đây", thầy giáo Tống Thanh Sơn - Trưởng phòng GD&ĐT huyện Mường Tè tâm sự.
"Gieo" đam mê "trồng người"
Sau phút giới thiệu thân mật, thầy Nước chia sẻ mình đã có gần 10 năm gieo chữ cho trẻ mầm non. Nhớ lại những năm tháng đầu tiên gắn bó với các em người La Hủ, thầy gặp nhiều khó khăn khi các em không biết tiếng phổ thông, việc dạy những con chữ đầu tiên cũng cần sự kiên trì, tận tâm của người thầy.
Bên cạnh những bài học cho trẻ mầm non, thầy Nước còn đóng vai trò như người cha reo vui cho các con khi cất tiếng hát, điệu múa trên khắp các sườn non của xã Pa Vệ Sử.
Chia sẻ về quyết định chọn nghề mầm non của mình, thầy Nước chỉ cười và nói ngắn gọn: "Thì mình cũng yêu trẻ rồi đến mến rồi chọn nghề thôi, hàng ngày thấy các con khỏe mạnh, ngủ ngon, học được nhiều điều mới mẻ là mình thấy hạnh phúc rồi".
Cũng bởi tình yêu trẻ, mến nghề ấy đã khiến người yêu thuở "thanh mai trúc mã" của thầy Nước là cô Lù Thị Dòn ở cùng xã Bum Nưa. Hai người yêu nhau từ thuở cắp sách tới trường.
Thế rồi thầy Nước, chọn cho mình nghề mầm non, đi học, đi làm rồi say nghề. Thầy Nước đã "gieo" vào người yêu mình niềm đam mê nghề giáo từ khi nào cũng chẳng hay.
"Trước khi đến với nghề em thấy lo lắng bởi cô giáo mầm non đòi hỏi công sức và thời gian rất nhiều cho các con. Em băn khoăn thì được anh Nước động viên "chồng làm được thì vợ cũng sẽ làm được" nên đã quyết tâm chọn nghề theo học và gắn bó", cô giáo Lù Văn Dòn kể lại.
Cùng với sự quyết tâm của thầy giáo mầm non trẻ, cô Dòn cũng vững tin hơn khi đồng hành cùng thầy Nước. Hai người nên duyên vợ chồng. Thầy Nước lên non cao dạy trẻ, chắt chiu dành tiề.n nuôi vợ theo học sư phạm mầm non. Ngày ra trường, cô Dòn lại theo chồng lên non làm cô giáo nuôi dạy trẻ.
Những năm đầu cô Dòn vào công tác, tuy cùng một xã, song hai vợ chồng như cách xa nhau cả trăm cây số vì cả tuần mới gặp nhau vào mỗi dịp cuối tuần. Từ 2017, được BGH tạo điều kiện, hai vợ chồng được phân công về cùng điểm trường ở bản Sín Chải A công tác. Cũng vì thế mà từ đó đến nay, hai vợ chồng được gần gũi, gắn bó với nhau hơn. Nói về việc vợ chồng được cùng một bản, cô Dòn bảo mình có cảm thấy may mắn khi hai vợ chồng được gần nhau, cùng làm công việc mà cả hai đã lựa chọn.
"Khó khăn ở đây thì luôn vô vàn, từ vận động học sinh, phụ huynh đưa ra lớp, đến việc bất đồng ngôn ngữ giữa thầy và trò. Để vận động các bậc phụ huynh đưa con đến lớp là một hành trình gian nan khi phải băng rừng, lội suối để đến với bản làng. Vận động bà con hiểu được ý nghĩa của việc học tiếng phổ thông để gửi các con theo học cũng là cả vấn đề. Nhiều khi chúng tôi phải đến tận nhà để đưa đón các con đi học đều đặn", thầy Nước tâm sự.
Mỗi tối, khi gà lên chuồng thì vợ chồng thầy Nước, cô Dòn lại buồn hơn lúc nào hết. Bởi đó là lúc đám trò nhỏ vội vã về tổ ấm. Hai vợ chồng lại đứng trên đỉnh đồi cao, hướng mắt về phía xa xa. Nơi ấy có hai đứa con thơ ở độ tuổ.i mầm non cũng đang về với ông bà nội ngoại.
"Mỗi lúc giao mùa, bọn trẻ thường bị ốm. Hai cháu nhà tôi cũng thế. Nhiều lúc cứ tủi thân vì hàng ngày vẫn chăm bẵm cho 30 đứa con, trong khi hai đứa mà mình đẻ ra lại chẳng được chăm trọn vẹn vài ngày. Nghĩ mà thương các cháu", cô Dòn nghẹn ngào tâm sự.
Bữa cơm bán trú níu chân học sinh Mường Tè ở lại trường Nhiều năm qua, các thầy cô giáo đã phát huy phẩm chất cao đẹp của người làm thầy góp phần làm thay đổi bộ mặt giáo dục vùng khó. Dù cơ sở vật chất còn thiếu thốn nhưng ở Mường Tè (Lai Châu), các em học sinh vùng khó khăn vẫn được các cô, thầy chăm sóc bán trú đầy đủ. Ở trường...