Những bài thơ cổ khắc trong hang núi
Động Hồ Công nằm trên đỉnh núi Xuân Đài (xã Vĩnh Ninh, Vĩnh Lộc, Thanh Hóa) từng được nhiều vua chúa, danh nho thời xưa đến tham quan rồi cho khắc thơ lên vách đá ca ngợi cảnh đẹp nơi đây.
Động Hồ Công nằm trên đỉnh núi Xuân Đài, cách thành nhà Hồ khoảng 4,5 km về hướng Đông Nam. Đường lên động dài khoảng 1 km với những bậc đá chênh vênh, những mảng đá tai mèo sắc lẹm.
Khoảng giữa đường lên động có một phiến đá lớn cao quá đầu người, mặt trước được người xưa khắc nổi bốn chữ Hán rất lớn “thanh kỳ khả ái” (đẹp lạ đáng yêu).
Cửa động nằm ở độ cao khoảng 50-60 m so với đồng bằng. Tên động Hồ Công gắn với truyền thuyết các vị tiên tu luyện tại đây. Tương truyền động Hồ Công chính là nơi luyện thuố.c tu tiên của thầy trò Hồ Công và Đồng Tử. 
Động dài 45 m, rộng 23 m, phía trong có nhiều nhũ đá hình thù rất lạ mắt. Động được người xưa liệt vào “Tam thập lục động, Hồ Công vị đệ nhất” nghĩa là Hồ Công là một trong 36 động đẹp của nước Nam.
Video đang HOT
Nhiều vua chúa, quan lại và những danh nho xưa đã đến tham quan rồi cho đề thơ lên vách đá ca ngợi cảnh đẹp nơi đây. Trong đó tiêu biểu như vua Lê Thánh Tông, Lê Hiến Tông, Tĩnh Vương Trịnh Sâm…
Bài thơ chữ Hán sớm nhất do Thiên nam động chủ tức Lê Thánh Tông sáng tác vào mùa xuân năm 1463 khi vua về yết bái quê hương ở Lam Kinh. 
Thân phụ của đại thi hào Nguyễn Du, cư sĩ Nguyễn Nghiễm đã đến thăm nơi đây và cho khắc bốn chữ triện “Sơn bất tại cao” trên vách đá phía ngoài cửa hang. 
Nhiều bài thơ được khắc rất công phu. Người xưa đã kỳ công cho đục đẽo vào sâu trong thớ đá, tạo mặt bằng rồi khắc chữ lên bề mặt. 
Tuy nhiên, cũng có bài thơ khắc đơn giản ngay trên mặt nhẵn của vách động. 
Bàn cờ đá được dùng để vua chúa và các thi nhân xưa vừa đán.h cờ vừa ngắm cảnh, vịnh thơ. 
Từ đỉnh núi có thể nhìn bao quát thế sông núi. Dưới chân núi có ngôi chùa cổ tên gọi Du Anh, hay còn gọi là chùa Thông. Sư thầy Thích Đàm Hải, trụ trì chùa cho biết, động Hồ Công thời chiến tranh chống Pháp còn là nơi sản xuất và kho chứa sún.g đạn, vũ khí, quân lương, thuố.c men của quân đội.
Theo VNE
Phát hiện công trường khai thác đá cổ xây thành nhà Hồ
Từ những phiến đá vuông vức nổi trên mặt đất, các nhà khoa học nhận định, dãy núi Xuân Đài thuộc xã Vĩnh Ninh (Vĩnh Lộc, Thanh Hóa) chính là nơi Hồ Quý Ly cho quân lính chế tác đá đem về xây thành cách đây hơn 600 năm.
Ngày 25/12, Trung tâm Bảo tồn Di sản Văn hóa thế giới thành nhà Hồ cho biết, cán bộ trung tâm vừa phát hiện thêm một công trường khai thác đá cổ nằm trên dãy núi Xuân Đài, cách thành nhà Hồ khoảng 5 km về phía nam.
Tại chân núi hiện còn 16 phiến đá được bóc tách và chế tác tương đối công phu, bề mặt nhẵn. Trong đó có nhiều phiến kích thước tương đối lớn, ước tính lên tới hàng chục tấn. Khi đem so sánh, kỹ thuật chế tác đá ở đây giống như những phiến đá được dùng để xây dựng thành nhà Hồ.
Là núi đá vôi được kiến tạo vào kỷ Trias (cách ngày nay khoảng 250 đến 200 triệu năm), núi Xuân Đài có độ cao trung bình trên 100 m, chia thành những vỉa theo kiểu đoạn tầng, rất tiện lợi cho việc bóc tách thủ công. Ảnh: Lê Hoàng.
Ngoài ra, tại sườn phía đông dãy núi Xuân Đài còn rất nhiều phiến đá đổ ngổn ngang. Tuy chưa thấy dấu vết chế tác nhưng các phiến đá trên có hình dạng khá vuông vức, kích thước cân đối. Theo nhà chuyên môn, các phiến đá này được người thợ thời Hồ bóc tách và đưa xuống chân núi sau đó mới sơ chế trước khi đưa về xây dựng thành Tây Đô.
"Việc phát hiện công trường khai thác đá cổ tại núi Xuân Đài có ý nghĩa lớn về mặt thực tiễn và khoa học, chứng tỏ để xây dựng thành An Tôn, nhà Hồ đã huy động một khối lượng khổng lồ về nhân lực, vật lực để khai thác và vận chuyển những phiến đá lớn từ nhiều nơi về xây dựng thành", ông Nguyễn Xuân Toán, Phó giám đốc Trung tâm Bảo tồn Di sản văn hóa thế giới thành nhà Hồ nhấn mạnh.
Trước đó, trong đợt khai quật tại công trường khai thác đá cổ ở dãy núi An Tôn (thuộc xã Vĩnh Yên, huyện Vĩnh Lộc, Thanh Hóa) vào cuối năm 2011, các chuyên gia Viện khảo cổ đã phát lộ nền của các lán trại, nơi những người thợ sinh sống trong thời gian khai thác, chế tác đá để xây thành nhà Hồ.
Nhiều phiến có khối lượng rất lớn, ước tính lên đến cả chục tấn. Ảnh: Lê Hoàng.
Nền được làm bằng đất sét trộn đá dăm tương đối vững chắc. Các lớp đá dăm cổ này dày tới 80 cm (do quá trình tách, đục đẽo từ các phiến đá lớn thải ra), trải rộng trên mặt bằng hàng trăm mét. Ngoài ra, các nhà khoa học còn phát hiện trên dãy núi An Tôn có nhiều hiện vật quý như: dụng cụ khai thác đá đã hoen rỉ, các mảnh bát đĩa và mảnh vật dụng sinh hoạt khác bằng sành sứ thời Trần - Hồ.
Thành nhà Hồ nằm trên hai xã Vĩnh Tiến và Vĩnh Long, huyện Vĩnh Lộc. Đây là công trình kiến trúc bằng đá độc đáo có một không hai tại Việt Nam. Được Hồ Quý Ly cho xây dựng vào năm 1397, thành này còn được gọi là Tây Đô để phân biệt với Đông Đô (Thăng Long - Hà Nội). Xây xong thành, Hồ Quý Ly đã dời đô từ Thăng Long về Tây Đô.
Trải qua hơn 600 năm tồn tại, hầu hết công trình kiến trúc bên trong Hoàng thành đã bị phá hủy. Những dấu tích nền móng của cung điện xưa giờ vẫn đang nằm ẩn mình phía dưới những ruộng lúa của người dân quanh vùng. Ngày 27/6/2011, tại phiên họp lần thứ 35 của Ủy ban di sản thế giới thuộc Tổ chức Văn hóa, Khoa học và Giáo dục Liên hợp quốc (UNESCO) diễn ra tại thủ đô Paris (Pháp), thành nhà Hồ đã được công nhận là di sản văn hóa thế giới.
Theo VNE
Chân tình và xúc động Sau mấy tuần Hà Nội rét đậm, buổi gặp mặt cộng tác viên của Báo An ninh Thủ đô sáng 23-1 đã diễn ra trong một ngày chan hòa ánh nắng. Mỗi năm một lần, cuộc gặp mặt là dịp để những cộng tác viên thân thiết, những người bạn của Báo có dịp gặp nhau, chuyện trò... Những cái bắt tay thật...