Nhịn ăn để tiết kiệm trong ‘bão giá’
“Bão giá” đang khiến cho đời sống của những người lao động tỉnh lẻ vốn đã bấp bênh, lại càng khó khăn lên gấp bội. Tìm đến nơi ở trọ của họ, chúng tôi không khỏi xót lòng trước những bữa cơm thật đạm bạc và cả những gánh nặng, nhọc nhằn trên con đường mưu sinh…
Ăn trưa bằng… uống nước
Chúng tôi tìm đến một xóm trọ của chị Đào Thị Cúc, quê ở Hưng Yên, và nhiều người lao động tỉnh lẻ khác, ở sâu trong một ngách nhỏ trên đường Cầu Giấy. Một dãy nhà cấp 4 lụp xụp, tường xung quanh đều đã tróc hết vôi, các cánh cửa đều bị gãy nghiêng ngả, xộc xệch, nhếch nhác và đầy bụi bẩn.
Đó cũng là nơi mà chị Cúc đã ở gần bốn năm nay với bốn chị em khác cũng đi làm thuê, làm mướn ở Hà Nội. Gọi là phòng cho “oai”, chứ nó bé tí tẹo, tạm bợ, chỉ để đặt lưng lúc đêm về.
Bốn năm cũng đủ dài so với quãng thời gian bảy năm chị rời quê, ra Hà Nội kiếm sống bằng “nghề” chính là bán rau. Thời buổi giá cả đắt đỏ khiến cái nghiệp bán rau của chị cũng càng trở nên khó khăn.
Chị giãi bày: “Trước đây, rau rẻ còn bán chạy, ngày cũng được 100. Giờ rau đắt, lại nhiều người bán mà người mua thì ăn ít hơn, nên buôn bán ế ẩm lắm. Hôm nào nhiều thì được 5 chục, có hôm thì chỉ hòa vốn mà không được xu nào cả.
Mà lên trên này đâu chỉ có tiề.n ăn không đâu, còn tiề.n nhà trọ giờ cũng tăng liên tục, mới từ 400 đã lên đến 600 rồi. Mà nào có ra cái nhà tử tế, chỉ đủ để che mưa, che nắng thôi. Tháng nào cũng phải tằn tiện, còn có đồng mà gửi về quê cho các con”.
“Bão giá” ngày càng gia tăng, làm “vọt” giá các loại thực phẩm tăng lên đến mức chóng mặt, khiến chị cũng như nhiều người lao động khác trong xóm phải tính chi li từng bữa ăn.
“Trước đây, ngày ăn 15 nghìn là cũng được một bữa tươm tất rồi. Giờ cái gì cũng đắt mà có dám ăn hơn đâu, tiề.n kiếm ngày càng khó. Mấy chị em cùng phòng cũng rủ nhau góp tiề.n và.o thổi cơm chung cho đỡ tốn” – chị Cúc thở dài cho biết.
Bữa cơm đạm bạc của chị Cúc
Nhìn mâm cơm chị Cúc dọn ra, chỉ có một bát su su luộc với món “thịt gà rang”. Nghe tưởng chừng như cũng hơi sang, nhưng chúng tôi chưa kịp mừng thầm chị đã chen lời: “Không phải thịt gà đâu cô ạ, cũng là gà nhưng là chỗ xương thôi, mua cái này có 4 nghìn một lạng, rẻ hơn thịt nhiều. Ninh cho nhừ rồi rang mặn lên cũng ăn được mấy bữa đấy”.
Video đang HOT
Câu nói của chị khiến người đối diện không khỏi phải ái ngại. Chị Cúc cho hay: “Có hôm, buổi sáng trước khi đi chợ ăn vội bát cơm nguội với mắm, thế là no được đến trưa, uống mấy ngụm nước là xong, chẳng bày đặt nấu cơm nước gì, vừa tốn tiề.n than, vừa tốn tiề.n thức ăn. Cứ tiết kiệm được bữa nào hay bữa ấy”.
Vậy là đã có những buổi chị phải uống nước thay vì ăn bữa cơm trưa.
Chị tâm sự: “Ngày nào cũng phải dậy sớm từ 2 – 3 giờ sáng, đạp xe ra chợ đầu mối mua rau họ bán buôn cho rẻ. Ban ngày thì vừa bán, cũng lại vừa lo chạy công an. Họ có chỗ bán đẹp thì lại phải thuê mất tiề.n, mình không có cứ chỗ nào quang thì ngồi, phải đành chịu cái cảnh “chạy đồn” thế thôi. Buôn bán cũng nào có đơn giản, nhàn hạ gì đâu”.
“Chạy ăn” bằng mười nghề
Quê Bắc Giang, nhưng chị Dương Thị Loan có thể thuộc lòng từng ngõ ngách phố phường Hà Nội. Bởi, chị đã sống và làm ở Hà Nội mười năm nay rồi.
“Những ngày đầu, túng bấn, tôi theo chị em trong làng lên làm thuê trên này. Thời ấy, sáng đi, tối là tôi lại hì hụi đạp xe về, không dám nghĩ sẽ ở lại thành phố đầy nguy hiểm này đâu. Một ngày hai, ba chục ngàn đồng là “to” lắm rồi…”.
Bây giờ, sau hơn mười năm, chị Loan vẫn gắn với chiếc xe đạp như một vật bất ly thân.
“Cám cảnh thân gái dặm trường, nhưng biết làm sao, mỗi cây mỗi hoa, mỗi nhà mỗi cảnh. Cứ chăm chăm vào mấy sào ruộng thì mòn đời cũng không nuôi được con đại học, xây được nhà mái bằng…”.
Khu trọ nghèo của những lao động nhập cư
Suy nghĩ ấy đã tiếp sức cho chị trụ lại ở thành phố đô hội. Vậy mà giá cả cứ tăng liên tục, cái suy nghĩ bám trụ của chị cũng đến hồi lung lay.
“Trước kia một ngày đạp xe, thu mua cũng lời lãi đến cả trăm nghìn. Bây giờ đạp xe rã chân cũng chỉ được hơn kém từng ấy. Mà trăm thứ tiề.n, trăm thứ tiêu pha đều phải tăng, khốn lắm cô ạ!” – chị Loan than thở.
“Nghề gì ở Hà Nội này tôi cũng từng qua cả. Đổi đồng nát, đi phụ hồ, làm ô sin, đi bán hoa tươi… ” – xòe bàn tay mười ngón chai sần, nhăn nheo, chị đếm kín cả mười ngón tay số nghề mình đã trải qua.
“Tôi chỉ sợ vài ba năm nữa, xuống sức rồi thì lại lê thân về quê chứ không làm ăn gì được nữa… Bây giờ còn sức khỏe, nghề gì ra tiề.n tôi cũng làm!” – chị nói.
Không làm không được. Bởi như lời chị tâm sự, chị còn ba đứa con, một đứa lớp 11, một đứa lớp 8 và một đứa lớp 5 ở quê nhà. Chồng chị sớm chiều rượu chè, sau vụ ta.i nạ.n đã mất một chân. Gánh nặng gia đình hầu như trút lên vai chị.
“Bây giờ, đến từng bữa ăn, nước tắm hàng ngày cũng phải cân nhắc. Về quê cũng phải ít hơn vì tàu xe tốn kém, lại mất ngày mất buổi. Con ở quê còn ôn thi, còn đóng học, còn muốn mua manh quần, tấm áo… Cái gì cũng tăng, cái gì cũng đắt đỏ” – chị thở dài não nuột.
Bứt khỏi ruộng đồng, những người như chị lẫn vào số đông những người nhập cư đổ về Hà Nội. Họ khát khao một cuộc sống đỡ nghèo khó hơn từ đôi bàn tay lao động. Họ sẵn sàng đán.h đổi tất cả: Cái tĩnh tại, an nhiên nơi làng quê đổi lấy cái xô bồ, nghiệt ngã chốn thị thành. Cái hiền lành, chân chất ruộng đồng lấy cái chao chát, chỏng lỏn đường chợ…
“Đỡ ngày nào, hay ngày ấy. Chứ bây giờ về quê, đói rũ cả…” – chị Loan nói khi được hỏi, có nhớ quê, nhớ nhà hay không. Bốn chín, năm mươi tuổ.i rồi, nhưng nẻo mưu sinh của chị còn gập ghềnh và xa hun hút…
Theo VietNamNet
Người quê lên phố, ốm không dám vào viện
Thực tế, cuộc sống của nhiều người ngoại tỉnh ở các thành phố lớn rất khó khăn. Không được rà soát, bình xét hộ nghèo nên họ không thể tiếp cận được các chính sách an sinh xã hội.
Ốm cũng không dám vào viện
Chuẩn bị hàng đêm cho một ngày mới.
Đã nhiều ngày nay ông Tống Duy Bàng (tạm trú ở phường Phúc Xá, Ba Đình, Hà Nội) bị ốm mà không dám đi khám bệnh. "Giờ đi khám tốn kém lắm, lần nào ốm tôi cũng chỉ bảo vợ ra hàng mua thuố.c uống nhưng lần này uống cả tuần rồi mà chưa thấy khỏi" - ông Bàng nói.
Ông Bàng từng là bộ đội chiến đấu ở miền Nam, phục viên hưởng chế độ một lần, hiện tại gia đình ông chỉ có hơn 1 sào ruộng ở quê (Ý Yên, Nam Định) nên đành phải ra Hà Nội kiếm việc làm. "Từ khi đi khỏi quê, dù ốm đau, con cái nheo nhóc, gia đình tôi vẫn không được xét chế độ hộ nghèo, không được hưởng chế độ gì ở quê nữa. Lên đây gần 10 năm cũng chưa được hưởng chế độ gì"- ông Bàng nói.
Khi được hỏi về tình trạng nhập cư, ông Bàng khẳng định ông và vợ có đăng ký tạm trú dài hạn: "Cứ 6 tháng tôi lại ra phường đăng ký tạm trú 1 lần"- ông Bàng nói.
Cùng hoàn cảnh với ông Bàng, chị Nguyễn Thị Bình ở Khoái Châu (Hưng Yên) cho biết: "Tôi lên Hà Nội cũng gần 10 năm rồi, tuy khẩu còn ở quê nhưng ở đây tôi cũng có đăng ký tạm trú. Dẫu vậy, chúng tôi vẫn như người "ở nhờ", mọi thứ đều phải làm dịch vụ, đều là "trái tuyến". Chỉ riêng việc xin học cho con vào lớp 1 cũng phải xếp hàng và phải đóng tiề.n trái tuyến"- chị Bình nói.
Chị Bình cũng bày tỏ, có vài đợt khám sức khoẻ sinh sản, khám bệnh miễn phí trên địa bàn "nhưng những người nhập cư không được tham gia".
Theo ông Nguyễn Tất Quân - cán bộ tổ chức Action Aid tại Việt Nam, nguyên nhân chính khiến những người nhập cư trong diện nghèo và cận nghèo không được hưởng phúc lợi xã hội vì họ bị "bỏ quên" trong những đợt bình xét. Thực tế, có nhiều hộ dù đăng ký hộ khẩu ở quê nhưng đã mang cả gia đình lên thành phố kiếm sống và có đăng ký tạm trú nhưng cũng không mấy khi được chính quyền hỏi han.
"Nghèo gấp đôi người nghèo thành phố"
Theo đề xuất của Oxfam và Action Aid, để hướng tới giảm nghèo đô thị bền vững cần thiết kế công cụ đo lường nghèo đa chiều; xác định người nhập cư là một bộ phận cấu thành của bất cứ chương trình, chính sách giảm nghèo đô thị nào; thiết kế một đề án đào tạo nghề cho lao động đô thị; chú trọng tăng cường vốn xã hội của người bản xứ và người nhập cư trong các nỗ lực giảm nghèo đô thị.
Đó là lời nói đùa tếu táo mà ngậm ngùi của ông Bàng. Chính phủ đã ban hành chuẩn hộ nghèo, hộ cận nghèo mới áp dụng cho giai đoạn 2011 - 2015. Một số thành phố lớn như Hà Nội, TP. Hồ Chí Minh hiện áp mức chuẩn nghèo riêng gấp đôi quy định này.
Tuy nhiên, theo nhiều chuyên gia, nếu chỉ tính nghèo theo thu nhập, dù là mức 1 triệu đồng/hộ/tháng ở thành thị trong cơn "bão giá" như hiện nay vẫn không đán.h giá đúng bản chất của nghèo.
"Như chúng tôi đây, bước chân ra đường là cần đến tiề.n, trong khi thu nhập hết sức bấp bênh, nếu có gom chúng tôi vào hộ nghèo, tính theo chuẩn nghèo của Chính phủ thì chắc chắn là chúng tôi đã chế.t đói rồi"- ông Bàng nói.
Theo bà Hoàng Phương Thảo - Trưởng đại diện Action Aid: "Chi phí cho cuộc sống cao; việc làm bấp bênh; rủi ro thường trực; hạn chế trong tiếp cận các dịch vụ công; môi trường sống ô nhiễm... cộng thêm giá cả tăng là các yếu tố dẫn tới nguy cơ người nhập cư rơi vào nghèo đô thị rất lớn". Thế nhưng, chính đối tượng bị tổn thương nhiều nhất này hầu như không được hưởng bất cứ chính sách an sinh nào nơi phồn hoa mà họ đang sinh sống.
Theo Dân Việt
Rớt nước mắt tiết kiệm mùa "bão giá" "Trước mình cũng hay tốn tiề.n cho mấy loại mỹ phẩm, nhưng giờ phải dè dặt hơn rồi. Mình phải tiết kiệm bằng cách chuyển từ dùng sữa tắm sang xà bông bánh. Lúc đầu không quen, tắm xong còn thấy da rin rít, mẩn đỏ ở người nhưng giờ tắm quen nên cũng đỡ hơn nhiều rồi". Đó chỉ là một trong...