Nhiều vụ án m.a tú.y tồn đọng vì thiếu “hàm lượng”

Vì yêu cầu phải xác định hàm lượng chất m.a tú.y nên nhiều vụ án m.a tú.y bị tồn đọng không thể giải quyết được. Yêu cầu này được đặt ra từ Thông tư liên tịch số 17/2007/TTLT ngày 24/12/2007 của Bộ Công an, VKSNDTC, TANDTC và Bộ Tư pháp.

Tại tiểu mục 1.4 Mục 1 Phần I trong Thông tư liên tịch số 17/2007/TTLT ngày 24/12/2007 của Bộ Công an, VKSNDTC, TANDTC và Bộ Tư pháp (sau đây viết tắt là Thông tư liên tịch số 17/2007) có hướng dẫn như sau: “Trong mọi trường hợp khi thu giữ được các chất nghi là chất m.a tú.y hoặc tiề.n chất dùng vào việc sản xuất trái phép chất m.a tú.y thì cần phải trưng cầu giám định để xác định loại, hàm lượng, trọng lượng chất m.a tú.y, tiề.n chất. Nếu chất được giám định không phải là chất m.a tú.y hoặc không phải là tiề.n chất dùng vào việc sản xuất trái phép chất m.a tú.y, nhưng người thực hiện hành vi ý thức rằng chất đó là chất m.a tú.y hoặc chất đó là tiềm chất dùng vào việc sản xuất trái phép chất m.a tú.y thì tùy hành vi cụ thể mà truy cứu trách nhiệm hình sự người đó theo tội danh quy định tại khoản 1 của điều luật tương ứng đối với các tội phạm về m.a tú.y”. Chúng tôi nhận thấy hướng dẫn này không đúng với quy định của BLHS hiện hành.

Theo Luật Phòng chống m.a tú.y được Quốc hội thông qua ngày 9/12/2000 thì chất m.a tú.y là “các chất gây nghiệ.n, chất hướng thần được quy định trong các danh mục do Chính phủ ban hành”.

Trong danh mục hàng hóa cấm lưu thông, dịch vụ thương mại cấm thực hiện hàng hóa dịch vụ cấm kinh doanh, kinh doanh có điều kiện được ban hành kèm theo quyết định của Bộ trưởng Bộ Thương mại số 0088/TM-QĐ ngày 18/1/2000 thì có 44 chất m.a tú.y, có 181 chất m.a tú.y độc hại được dùng trong y tế, trong nghiên cứu khoa học có 22 tiề.n chất sử dụng vào sản xuất chất m.a tú.y.

Hải quan Tân Sơn Nhất bắt giữ vụ vận chuyển 397kg cocain

Điều chưa biết về phiên tòa xét xử vụ m.a tú.y lớn nhất Việt Nam

Trong Nghị định số 133/2003/NĐ-CP ngày 6/11/2003 của Chính phủ bổ sung một số chất vào danh mục các chất m.a tú.y và tiề.n chất m.a tú.y ban hành kèm theo Nghị định số 67/2001/NĐ-CP ngày 1/10/2001 của Chính phủ. Tại Điều 22 của Nghị định này bổ sung 18 hóa chất không thể thiếu trong quá trình sản xuất, điều chế chất m.a tú.y đưa tổng số tiề.n chất dùng vào việc sản xuất trái phép chất m.a tú.y lên 40 tiề.n chất.

Trong BLHS hiện hành chỉ quy định người có hành vi sản xuất trái phép chất m.a tú.y hoặc người có hành vi tang trữ, vận chuyển, mua bán trái phép chất m.a tú.y, chiếm đoạt chất m.a tú.y… và quy định về trọng lượng chất m.a tú.y, là phạm tội phải bị trừng trị. Ví dụ 1: Tại điểm e khoản 2 Điều 193 quy định như sau: “Hêrôin hoặc côcain có trọng lượng từ năm gam đến dưới ba mươi gam”. Ví dụ 2, tại điểm m khoản 2 Điều 194 quy định như sau: Các chất m.a tú.y khác ở thể rắn có trọng lượng từ hai mươi gam đến dưới một trăm gam. Ví dụ 3, tại điểm đ khoản 2 Điều 195 quy định: “Tiề.n chất có trọng lượng từ hai tram gam đến dưới năm trăm gam”.

Các điều 193, 194 của BLHS hiện hành là các điều trừng trị đối với người phạm tội về m.a tú.y, trong các điều luật này chỉ quy định chất m.a tú.y, tiề.n chất và trọng lượng của chất m.a tú.y, của tiề.n chất mà không quy định hàm lượng chất m.a tú.y cũng không quy định hàm lượng tiề.n chất là bao nhiêu phần trăm. Nhưng trong Thông tư liên tịch số 17/2007 lại hướng dẫn phải xác định hàm lượng chất m.a tú.y, hàm lượng tiề.n chất. Hướng dẫn này rõ rang là không đúng với BLHS hiện hành.

Hậu quả của sự hướng dẫn không đúng này là có nhiều vụ án về m.a tú.y phải “đắp chiếu” mà không đưa ra xét xử được chỉ vì thiếu hàm lượng chất m.a tú.y, tiề.n chất.

Để thực hiện đúng pháp luật, chúng tôi đề nghị cơ quan có thẩm quyền sớm sửa đổi bổ sung tiểu mục 1.4 Mục 1 Phần I của Thông tư liên tịch số 17/2007 để đưa ra xét xử những vụ án về m.a tú.y đang phải đắp chiếu vì thiếu hàm lượng. Nội dung sửa đổi, bổ sung là:

Một là: Chuyển tiểu mục 1.4 Mục 1 Phần I trong Thông tư liên tịch số 17/2007 sang phần khác của Thông tư. Lý do là nội dung hướng dẫn không phù hợp với tiêu đề của Mục 1. Cụ thể là tiêu đề của Mục 1 là: Về một số khái niệm. Với tiêu đề này được hiểu là Mục giải thích từ ngữ và thực tế là: tiểu mục 1.1 giải thích chất m.a tú.y; tiểu mục 1.3 giải thích phương tiện, dụng cụ vào việc sản xuất trái phép chất m.a tú.y. Còn tiểu mục 1.4 lại không giải thích từ ngữ mà hướng dẫn xác định chất yêu cầu giám định là chất m.a tú.y gì, là tiề.n chất gì và trọng lượng, hàm lượng của chất yêu cầu giám định. Đây là nội dung về chuyên môn.

Hai là: Bãi bỏ cụm từ hàm lượng. Lý do là không đúng với quy định trong Bộ luật về hình sự. Vì trong BLHS không quy định hàm lượng chất m.a tú.y, hàm lượng tiề.n chất là một nội dung xác định tội phạm về m.a tú.y. Do đó chỉ cần xác định chất yêu cầu giám định có phải là chất m.a tú.y, là tiề.n chất không? Nếu là chất m.a tú.y, là tiề.n chất thì tên gọi của chất đó là gì? Chất đó có trong danh mục mà Chính phủ công bố hay không?

Ba là: Bãi bỏ cụm từ “khoản 1 của” ở cuối đoạn 1 trong tiểu mục 1.4. Lý do bãi bỏ là tội danh (tên tội) quy định tại điều luật chứ tội danh không quy định tại khoản 1 của điều luật như Thông tư liên tịch số 17/2007 xác định. Sau khi bãi bỏ cụm từ “khoản 1 của” cuối đoạn 1 trong tiểu mục 1.4 Mục 1 Phần I của Thông tư liên tịch số 17/2007 đọc là: “… thì tùy hành vi phạm tội cụ thể mà truy cứu trách nhiệm hình sự người đó theo tội danh quy định tại điều luật tương ứng đối với các tội phạm về m.a tú.y”.

Có bạn đọc thắc mắc hàm lượng là gì? Trong Thông tư liên tịch số 17/2007 không giải thích hàm lượng là gì. Theo Từ điển Tiếng Việt thì hàm lượng là “lượng của một chất chứa trong một hỗn hợp hoặc trong một chất nào đó tính bằng phần tram (%)” (Xem trang 418 Từ điển Tiếng Việt Viện Ngôn ngữ học. Nxb Đà Nẵng – Trung tâm Từ điển học xuất bản năm 2002).

Theo Công lý