Người Thụy Sĩ ‘ở không, hưởng lương khủng’?
Ngày 5.6, người dân Thụy Sĩ sẽ tham gia cuộc trưng cầu dân ý về 5 đề xuất luật, trong đó đề xuất gây chú ý nhất là thu nhập cơ bản vô điều kiện lên đến 2.500 CHF/tháng.
Một buổi vận động trước kỳ trưng cầu của nhóm đề xuất RBILE NOUVEL OBSERVATEUR
Hồi cuối tháng 1, khi được chính phủ nước này công nhận đủ điều kiện để mang ra trưng cầu, dự luật về thu nhập cơ bản vô điều kiện ( RBI) đã khiến dư luận nhiều nước, trong đó có cộng đồng mạng tại Việt Nam xôn xao.
Viễn cảnh “ ngồi không hưởng lương” 2.500 franc Thụy Sĩ (CHF), tức hơn 56,6 triệu đồng/tháng, quả thật quá hấp dẫn. Nhưng thực tế điều này sẽ khó trở thành hiện thực.
Mơ giữa ban ngày
Dự luật về RBI thoạt nghe rất lý tưởng: áp dụng cho tất cả công dân từ 18 t.uổi trở lên; những ai lương thấp sẽ nhận được một khoản bù vào để đủ mức tối thiểu; ai không có thu nhập sẽ nhận toàn bộ RBI. Trẻ v.ị t.hành n.iên cũng được nhận 625 CHF/tháng. Nhóm đề xuất đã đưa ra nhiều lý lẽ cho dự luật, trước hết là bảo đảm được nhu cầu sống tối thiểu vì ở xứ sở của các ngân hàng, cứ thu nhập dưới 2.200 CHF (49,8 triệu đồng)/tháng thì bị xếp loại “nghèo khổ”, theoLe Nouvel Observateur.
Nhóm này cho rằng RBI sẽ tạo nên một thay đổi mang tính bước ngoặt khi công dân Thụy Sĩ có thể an tâm lựa chọn dành thời gian cho gia đình hoặc các hoạt động xã hội mà không phải lo chuyện t.iền nong. Những mối bận tâm như thất nghiệp cũng sẽ vĩnh viễn biến mất.
Những luận điểm trên có vẻ rất lý tưởng nhưng phần lớn người dân Thụy Sĩ vẫn phản đối RBI. Trong 2 thăm dò mới nhất được thực hiện tại nước này vào ngày 22 và 29.4, tỷ lệ nói “không” lần lượt là 57% và 72%. Dựa theo 2 kết quả đó, khả năng dự luật về “ngồi không hưởng lương” được thông qua là rất thấp. Chính phủ Thụy Sĩ cũng làm hẳn một chiến dịch về thông tin để chống lại RBI.
Video đang HOT
Berne ước tính nếu đề xuất này được người dân ủng hộ vào ngày 5.6, ngân sách quốc gia sẽ thiệt hại tối thiểu 25 tỉ CHF/năm, chưa kể khả năng nhiều người nghỉ việc khiến thất thu thuế. Để bù lại, chắc chắn chính phủ phải áp nhiều khoản thuế mới và tăng các loại thuế đã có.
Đến nay, hầu như không có đảng phái lớn hoặc nghiệp đoàn lớn nào tại Thụy Sĩ ủng hộ RBI. Ngay cả giới truyền thông của nước này tuy tỏ ra khách quan bằng cách đăng bài viết cả hai chiều nhưng số lượng các bài bình luận theo hướng “lương vô điều kiện là mơ giữa ban ngày” vẫn nhiều hơn hẳn.
Một biểu ngữ lớn vận động cho chính sách này với dòng chữ “Bạn sẽ làm gì nếu không còn phải lo lắng về thu nhập nữa?”REUTERS
Trưng cầu nhiều nhất thế giới
Vì sao một đề xuất luật có vẻ không tưởng như RBI lại được đàng hoàng đem ra trưng cầu dân ý tại Thụy Sĩ? Ở nước này, người dân có quyền trực tiếp khởi xướng để chính quyền tổ chức trưng cầu trong các trường hợp sau: thu thập được chữ ký của 50.000 công dân để bác một dự luật được quốc hội thông qua chưa quá 100 ngày; trong vòng 18 tháng, thu thập được chữ ký của 100.000 công dân để đề xuất/thay đổi/bổ sung luật.
Với điều kiện quá dễ dàng như trên, chỉ trong giai đoạn từ năm 1958 – 2014, Thụy Sĩ đã tổ chức khoảng 400 kỳ trưng cầu dân ý, trong khi quốc gia láng giềng là Pháp chỉ tổ chức 9 lần. Báo mạng Slate dẫn lời chuyên gia Antoine Chollet ước tính: “Trên thế giới, cứ 2 cuộc trưng cầu dân ý thì ít nhất có 1 cuộc được tổ chức ở Thụy Sĩ”.
Những đề xuất luật được đưa ra trưng cầu cũng cực kỳ đa dạng, từ việc bỏ nghĩa vụ quân sự đến có nên hỗ trợ chi phí phá thai hay không. Năm 2012, 72% cử tri đã nói “có” với đề xuất quy định trong hiến pháp Thụy Sĩ về việc tạo điều kiện cho giảng dạy âm nhạc, theo Đài phát thanh France Musique. Nhóm đề xuất cho rằng chi phí học nhạc tại nước này quá cao (trung bình 1.500 euro/tháng) và những tài năng âm nhạc không được quan tâm đúng mức. Sau “thắng lợi” ở phòng phiếu, đề xuất nói trên đã trở thành điều 67a trong Hiến pháp Thụy Sĩ.
“Trên thế giới, cứ 2 cuộc trưng cầu dân ý thì ít nhất có 1 cuộc được tổ chức ở Thụy Sĩ”REUTERS
Cùng năm, các nghiệp đoàn cho rằng điều kiện làm việc tại Thụy Sĩ đang trở nên tệ hơn so với trước đây nên đề xuất tăng số ngày phép được hưởng lương từ 4 tuần lên 6 tuần. Đề xuất này được trưng cầu và thất bại thảm hại với tỷ lệ nói “không” là 67%. Theo tờ Le Temps, nguyên nhân do nhiều người Thụy Sĩ vẫn cho rằng các kỳ nghỉ là “phát minh của những kẻ lười biếng”.
Mặt trái của việc đề xuất trưng cầu quá dễ dàng là có thể dẫn đến tình trạng một số dự luật được người dân nói “có” lại phi thực tế hoặc không thể áp dụng do trái với những quy định hoặc hiệp ước quốc tế mà Thụy Sĩ có ký kết. Điển hình vào cuối năm 2009, người dân nước này đã thông qua đề xuất của một nhóm cực hữu với tỷ lệ 57% về việc cấm xây dựng tòa tháp trong các giáo đường Hồi giáo. Vụ việc đã gây một làn sóng phản đối mạnh mẽ của dư luận quốc tế vì ảnh hưởng đến quyền tự do tôn giáo.
Phần Lan sẽ thử nghiệm RBI
Từ năm 2017, chính phủ Phần Lan dự định sẽ thử nghiệm áp dụng RBI lên một nhóm dân cư khoảng 5.000 người để ghi nhận những ảnh hưởng về mặt kinh tế, xã hội, theo tờ Le Temps. RBI của nước này rất khác biệt so với đề xuất sắp được trưng cầu tại Thụy Sĩ: chỉ từ 550 – 600 euro/tháng; áp dụng cho những người từ 25 – 63 t.uổi (trong nhóm dân cư được chọn), bất chấp họ giàu hay nghèo. Khoản hỗ trợ này thật ra rất thấp vì tại Phần Lan, một người có lương ở mức trung bình cũng đã cao hơn gấp 6 lần. Ngoài ra, do thuế sẽ tăng để bù lại nên những người thu nhập cao nếu được hưởng RBI thì sau đó cũng bị trừ lại một khoản thuế tương đương.
Nguyễn Ngọc Lan Chi
Theo Thanhnien
Thụy Sĩ phát t.iền cho dân 50 triệu mỗi tháng
Mỗi người dân Thụy Sĩ có thể được nhận hơn 30.000 USD mỗi tháng mà không phải làm gì, chỉ cần chứng minh họ là công dân Thụy Sĩ.
Ngày 6/5 tới, Thụy Sĩ sẽ bỏ phiếu về việc có nên sử dụng mức lương cơ bản không điều kiện cho toàn dân thay cho nhiều loại trợ cấp xã hội như hiện nay hay không.
Lương toàn dân hay thu nhập cơ bản (basic income) thực tế là thu nhập cơ bản không điều kiện, nghĩa là người dân được hưởng khoản lương này mà không cần phải làm bất cứ điều gì ngoài việc chứng minh mình là công dân của nước đó.
Mặc dù cho đến nay chưa có con số cụ thể nào được đưa ra, mức đề xuất là 2.500 franc (tương đương 2.520 USD) cho một người lớn và 630 USD cho mỗi t.rẻ e.m.
Không cần phải làm gì mà vẫn có được 2.500 franc mỗi tháng. Điều này nghe thật tuyệt. Nhưng, vẫn có 2 điều cần chú ý ở đây. Thứ nhất, số t.iền 2.500 franc chưa thể giúp người dân Thụy Sĩ vượt qua ngưỡng đói nghèo (ngưỡng đói nghèo được quy định bằng 60% thu nhập khả dụng trung bình trên toàn quốc). Trong khi đó Thụy Sĩ lại là một trong những quốc gia đắt đỏ nhất thế giới.
Những người đưa ra kiến nghị này cho rằng số t.iền 2.500 franc là đủ để đảm bảo cuộc sống tối thiểu. Tuy nhiên, tính cả năm, mỗi người dân Thụy Sĩ sẽ được cấp 30.000 franc - chỉ cao hơn một chút so với ngưỡng nghèo đói 29.501 franc của năm 2014.
Theo số liệu thống kê, gần 1/8 người dân Thụy Sĩ sống dưới mức này trong năm 2014, cao hơn tỷ lệ ở Pháp, Đan Mạch và Na Uy. Trong nhóm người trên 64 t.uổi, 20% đang có nguy cơ rơi vào diện đói nghèo.
Thứ hai và cũng là điều quan trọng hơn, điều này không dễ dàng xảy ra. Đặc trưng của một đất nước dân chủ trực tiếp như Thụy Sĩ là các cuộc bỏ phiếu toàn dân. Sáng kiến thu nhập cơ bản chỉ được đem ra bỏ phiếu như hiện nay sau khi đã thu thập được 100.000 chữ ký và những cuộc thăm dò ý kiến mới nhất cho thấy sáng kiến này khó có thể đi xa hơn nữa.
Trong số những người ủng hộ chính sách thu nhập cơ bản có cựu Bộ trưởng Tài chính Hy Lạp Yanis Varoufakis - người từng nói rằng điều này là cần thiết vì tự động hóa và các robot đang khiến ngày càng nhiều việc làm bị mất đi.
"Một đất nước giàu có như Thụy Sĩ là nơi thích hợp nhất để thử nghiệm chính sách này", ông nói.
Trong khi đó Chính phủ Thụy Sĩ phản đối đề nghị này, cho rằng thu nhập cơ bản đồng nghĩa với tăng thuế, không khuyến khích người dân làm việc và sẽ gây ra tình trạng thiếu hụt nhân công trong bối cảnh nền kinh tế nước này đang chịu ảnh hưởng tiêu cực từ đồng franc quá mạnh.
Và, quan điểm của Chính phủ Thụy Sĩ cũng nhận được sự đồng tình từ phía những người bỏ phiếu: các cuộc thăm dò ý kiến cho thấy 60% người dân sẽ phản đối chính sách thu nhập cơ bản.
Theo_VietNamNet
Thụy Sĩ sẽ là nước đầu tiên trả lương cho toàn dân? Thụy Sĩ sẽ bỏ phiếu về đề xuất trả lương tối thiểu 2.450 USD mỗi tháng cho toàn dân, bất kể người dân có đang đi làm việc hay không. Ảnh: Reuters Theo tờ Independent, nếu kế hoạch trên nhận được đa số phiếu thuận, Thụy Sĩ sẽ là nước đầu tiên trên thế giới cung cấp mức lương cơ bản hằng tháng...
