Nga giữ kín danh sách các ngân hàng gia nhập hệ thống thanh toán riêng
Ngân hàng Trung ương Nga sẽ không tiết lộ danh sách các công ty sử dụng Hệ thống chuyển thông điệp tài chính (SPFS).
Trụ sở Ngân hàng trung ương Nga tại Moskva. Ảnh: AFP/ TTXVN
Theo kênh truyền hình RT, Ngân hàng Trung ương Nga (CBR) ngày 20/4 thông báo đơn vị này sẽ dừng tiết lộ danh tính những bên tham gia hệ thống SPFS – một giải pháp thay thế cho hệ thống thanh toán toàn cầu SWIFT. Trước đó, danh sách các công ty tham gia đã được đăng tải trên website của CBR.
“Dựa trên tình hình hiện tại, chúng tôi quyết định không công bố danh sách công ty liên kết với hệ thống. Những người sử dụng hệ thống vẫn có thể nhìn thấy danh sách”, văn phòng truyền thông CBR thông báo.
Theo các lệnh trừng phạt mới nhất của phương Tây nhằm vào Nga liên quan đến chiến dịch quân sự đặc biệt tại Ukraine, một số ngân hàng Nga đã bị loại ra khỏi hệ thống thanh toán toàn cầu SWIFT, bị tước đi quyền tiếp cận với các thị trường quốc tế.
Bà Elvira Nabiullina – Thống đốc CBR – cho biết phần lớn các ngân hàng Nga, cũng như 52 tổ chức quốc tế thuộc 12 nước, đã tham gia vào hệ thống SPFS. Bà Elvira dự đoán trong thời gian tới sẽ có nhiều công ty nước ngoài gia nhập hệ thống hơn.
Dựa trên một báo cáo hồi tháng 3 của công ty bảo hiểm tín dụng Pháp Coface, các ngân hàng từ Đức, Thụy Sĩ, Pháp, Nhật Bản, Thụy Điển và Thổ Nhĩ Kỳ nằm trong số những ngân hàng được kết nối với SPFS. Theo Interfax, tính đến cuối tháng 2, đã có 331 tổ chức được kết nối với hệ thống thanh toán của Nga, bao gồm các ngân hàng từ Belarus, Armenia, Kyrgyzstan, Kazakhstan, Tajikistan và Cuba.
Video đang HOT
Ngân hàng Trung ương Nga thành lập hệ thống thanh toán SPFS từ năm 2014 với cơ chế hoạt động tương tự SWIFT.
Nga chuẩn bị kịch bản phương Tây cô lập tài chính từ 8 năm trước
Kể từ khi cuộc chiến ở Ukraine bắt đầu, một loạt lệnh trừng phạt của phương Tây đã làm tê liệt nền kinh tế Nga và tác động mạnh tới hệ thống tài chính của nước này.
Ảnh minh họa: Getty Images
Theo tờ Fortune, Nga đã bị chặn tiếp cận hệ thống thanh toán quốc tế SWIFT, bị hạn chế tiếp cận 630 tỷ USD dự trữ ngoại hối và hơn 17 tỷ USD tài sản của các nhà tài phiệt Nga bị thu giữ.
Nhưng trong 8 năm qua, Nga đã chuẩn bị cho điều tồi tệ nhất.
Vào tháng 6/2014, chỉ ba tháng sau khi sáp nhập Bán đảo Crimea, nước này đã thiết lập hệ thống thanh toán riêng để giúp xử lý các giao dịch thẻ tín dụng trong nước. Hệ thống thẻ thanh toán quốc gia của Nga (NSPK) đã tiếp tục xử lý các giao dịch thẻ tín dụng trong thời gian diễn ra cuộc giao tranh gần đây nhất ở Ukraine.
Mặc dù Mastercard, Visa, American Express, PayPal và Discover đều đã tạm ngừng hoạt động ở Nga, nhưng người Nga không gặp phải tình trạng gián đoạn như lo ngại.
Mastercard cho biết không hỗ trợ thẻ tín dụng do các ngân hàng Nga phát hành. Thay vào đó, thẻ tín dụng ở Nga hiện được xử lý qua một thứ gọi là "công tắc" do Ngân hàng Trung ương Nga điều hành.
Tiến sĩ Leo Lipis, Giám đốc điều hành công ty tư vấn ngành thanh toán Lipis Advisors, nói rằng công tắc nói trên là trung tâm liên lạc kết nối các ngân hàng khác nhau trong một mạng lưới thanh toán.
Điều này có nghĩa là người Nga dùng thẻ phát hành trong nước có biểu tượng Mastercard vẫn có thể sử dụng thẻ như bình thường.
Người phát ngôn của Mastercard đã xác nhận rằng không có khả năng chặn các giao dịch nội địa ở Nga, nhưng họ không nhận được lợi ích gì từ giao dịch tại Nga. Điều này là do Mastercard cùng với các công ty phương Tây khác đã ký một thỏa thuận để các giao dịch của họ được NSPK xử lý vào năm 2015.
Dù dùng được trong nước nhưng người Nga vẫn không dùng được thẻ tín dụng phương Tây ở nước ngoài. Các lệnh trừng phạt cũng thúc đẩy công ty thẻ tín dụng của Nga MIR. Đây là công ty phát triển dựa trên NSPK và thuộc sở hữu của Ngân hàng Trung ương Nga.
Khi MIR ra mắt vào cuối năm 2015, không mấy người Nga sử dụng thẻ này. Sau đó, chính phủ yêu cầu các nhân viên khu vực công nhận lương và trợ cấp phúc lợi phải sử dụng thẻ thanh toán MIR, từ đó tạo ra tăng trưởng mới cho công ty.
Ông Lipis nói: "Từ năm 2015, Visa và MasterCard chiếm thị trường Nga theo tỷ lệ 50-50. Vào thời điểm năm 2020, thị trường được chia sẻ cho ba bên".
Ngày nay, MIR đã phát hành hơn 100 triệu thẻ. Khi các công ty thẻ của Mỹ rời khỏi Nga, MIR có thể dễ dàng tăng thị phần.
Trong những năm gần đây, các quốc gia khác, như Thổ Nhĩ Kỳ, Ấn Độ và Trung Quốc, cũng đã phát triển hệ thống thanh toán của riêng để hạn chế ảnh hưởng của các công ty thẻ tín dụng Mỹ và hạn chế gánh nặng do lệnh trừng phạt gây ra.
Sau khi nổ ra cuộc chiến ở Ukraine, ngân hàng lớn nhất Nga Sberbank đã chuyển sang Union Pay của Trung Quốc và Hệ thống Thanh toán Liên ngân hàng xuyên biên giới (CIPS) để tránh các lệnh trừng phạt của phương Tây và phát hành thẻ mới.
Union Pay có thỏa thuận với nhiều mạng thẻ tín dụng ở châu Âu và Mỹ cho phép xử lý thẻ nước ngoài thông qua hệ thống thanh toán của mình và được chấp nhận ở một số nước phương Tây, đặc biệt là ở các điểm du lịch.
Ông Lipis lưu ý rằng Union Pay của Trung Quốc có thể bị trừng phạt thứ cấp nếu cố ý giúp các ngân hàng Nga lách lệnh trừng phạt.
Tuy nhiên, khi nói đến xử lý các giao dịch ở nước ngoài, MIR của Nga và hệ thống thanh toán của Trung Quốc không phải là lựa chọn thay thế thích hợp cho các hệ thống thanh toán Mỹ như Visa và Mastercard. Các hệ thống này chỉ chiếm chưa đầy 0,5% tổng giá trị thanh toán được thực hiện qua SWIFT.
Nền kinh tế Nga chống đỡ ra sao trước các lệnh trừng phạt? Kể từ năm 2014, khi Mỹ và các đồng minh áp đặt lệnh trừng phạt Nga sau sự kiện sáp nhập Crimea và vụ b.ắn rơi chuyến bay MH-17 của hãng hàng không Malaysia, Tổng thống Nga Vladimir Putin đã cố gắng biến nền kinh tế trị giá 1.500 tỷ USD trở nên miễn nhiễm với trừng phạt. Điều chỉnh nền kinh tế...
