Nga đang cảnh giác, nghi ngờ tham vọng Bắc Cực của Trung Quốc?
Nga chắc chắn sẽ phải cảnh giác và dè chừng hơn đối với những toan tính và hành động của Trung Quốc tại vùng nước chưa được khám phá nhiều là Bắc Cực.
Báo chí Đài Loan đưa tin cho biết ngày 19/6/2014 vừa qua, Trạch Cửu Cương – cục phó cục Hải sự/sự vụ biển đảo phụ trách vấn đề an toàn hàng hải, Bộ giao thông vận tải Trung Quốc đã đưa ra tuyên bố cho biết Bắc Kinh chuẩn bị xuất bản một tài liệu hướng dẫn trong đó định vị,chỉ dẫn Tuyến đường khu vực Bắc Hải với mục đích là tăng cường, đảm bảo an toàn cho tàu bè Trung Quốc hoạt động trên khu vực biển Bắc Cực.
Tàu phá băng Yamal của Nga hoạt động ở Bắc Băng Dương, Bắc Cực
Tờ Đại Công Báo xuất bản ở Hồng Kông cho hay, bản hướng dẫn của Trung Quốc dự kiến sẽ giúp tàu bè nước này rút ngắn khoảng cách di chuyển từ Trung Quốc đại lục đến châu Âu xuống còn 5186 km (khoảng 9 ngày) so với khoảng cách di chuyển từ Trung Quốc đến châu Âu qua tuyến đường truyền thống thông qua Eo Malacca và kênh đào Suez.
Theo Đại Công Báo, tài liệu hướng dẫn của Trung Quốc có thể sẽ được công bố và phát hành trong tháng 7 tới đây. Đây là động thái dò đường của Bắc Kinh sau khi Nga cũng mới vừa công bố một tại liệu tương tự thứ Trung Quốc đang muốn làm.
Gần đây, theo một báo cáo đán.h giá chiến lược được diễn đàn quân sự Trung Quốc công bố đã cho thấy Trung Quốc đang nhận thức được “tầm quan trọng” đối với việc phải can dự vào khu vực Bắc Cực để ngăn chặn các quốc gia có tuyên bố chủ quyền trong khu vực này thực hiện cái mà Bắc Kinh gọi là “chủ nghĩa bá quyền” khu vực.
Tuy nhiên, nội dung của đán.h giá nêu bật “tầm quan trọng của Bắc Cực đối với an ninh quốc gia của Trung Quốc” này thực sự sẽ khiến cho dư luận cảm thấy buồn cười bởi tại khu vực Biển Đông hiện nay, Trung Quốc với tham vọng tham lam, ngông cuồng của mình lại không muốn nước ngoài can thiệp hòng một mình bá quyền, bắt nạt các quốc gia nhỏ bé, yếu thế hơn mình.
Một tờ báo ở Đài Loan nhận định, việc Trung Quốc tuyên bố sẽ phát hành tài liệu hướng dẫn định vị hàng hải ở Bắc Cực cộng với những đán.h giá gần đây do diễn đàn quân sự Trung Quốc đưa ra sẽ khiến cho Nga nghi ngờ và cảnh giác và đương nhiên, giới hoạch định Moscow sẽ không hề vui vẻ gì trước thông tin này mặc dù Nga và Trung Quốc vừa nắm tay nhau ký kết một thỏa thuận cung cấp năng lượng dài hạn trị giá đến 400 tỷ USD trong chuyến đi của Tổng thống Nga Putin đến Bắc Kinh.
Nga chắc chắn sẽ phải cảnh giác và dè chừng hơn đối với những toan tính và hành động của Trung Quốc tại vùng nước chưa được khám phá nhiều là Bắc Cực bởi đây là khu vực dược cho là ẩn chứa nhiều dầu mỏ, dự kiến sẽ tạo ra các tuyến đường giao thông thuận lợi khi băng ở khu vực này đang tan dần theo dự báo của các nhà khoa học.
Cũng giống như Trung Quốc, Nga hiện nay cũng rất tham vọng, sẽ thực hiện các hành động để đảm bảo lợi ích của mình tại khu vực không bị các thế lực khác cướp đoạt. Chính vì vậy Moscow có lẽ sẽ không coi Bắc Kinh là đối tác đáng tin cậy, ít nhất là khi cả hai đang tiếp cận với các nguồn năng lượng ẩn chứa tại khu vực.
Igor Sechin – cựu Phó thủ tướng Nga, đồng thời là chủ tịch điều hành tập đoàn dầu mỏ Rosneft của nước này mới đây cũng đã có phát biểu nói rằng Trung Quốc đang đầu tư lớn tại khu vực Bắc Cực.
Gần đây, tàu phá băng kiêm nghiên cứu khoa học Tuyết Long của Trung Quốc đã được điều đến khu vực Bắc Cực để tiến hành “nghiên cứu” với một đội ngũ các chuyên gia nhà nhà khoa học khá đồ sộ, nhiều cuộc khảo sát đã được tiến hành.
Báo chí Nga còn thể hiện sự quan ngại khi cho biết hiện Trung Quốc đang có tham vọng lớn ở Bắc Cực bởi nước này đang thực hiện kế hoạch xây dựng một hạm đội tàu phá băng hạng nặng.
Video đang HOT
Trong khi đó, giới phân tích của Mỹ nhận định rằng khu vực Bắc Cực trong tương lai sẽ là điểm nóng xung đột tiềm tàng. Tháng 5/2014 vừa qua, Bộ trưởng quốc phòng Mỹ Chuck Hagel cũng đã nhấn mạnh rằng nước Mỹ cần thực hiện các bước đi cụ thể, tăng cường sức mạnh, sự hiện diện của mình tại khu vực.
Tàu phá băng khảo sát khoa học Tuyết Long, Trung Quốc tại Bắc Băng Dương (ảnh tư liệu)
Theo báo cáo, sự kiện trên đã cho thấy Trung Quốc thể hiện ra là họ có “khả năng và lòng tham tranh đoạt” thế nào. Cùng với việc Trung Quốc từng bước củng cố sự cưỡng đoạt đối với dầu khí và nguồn lợi thủy sản ở Biển Đông, không khó tưởng tượng, nước này sẽ dùng chiến lược tương tự đối với vùng biển ở Bắc Cực.
Một bản báo cáo tháng 3 của Trung tâm nghiên cứu an ninh mới Mỹ cũng coi chiến lược biển của Trung Quốc là chiến lược “ăn hiế.p linh hoạt”.
Phương pháp này đã miêu tả một loại mô hình “thuyết phục được thúc đẩy bằng sức mạnh” hoặc “ngoại giao cưỡng chế lúc mạnh lúc yếu”, đồng thời cũng đang tiến hành tiếp xúc tích cực theo các phương thức như thương mại và đầu tư. Theo bài báo, chiến lược trên đứng trên cả các lĩnh vực pháp lý, kinh tế và quân sự.
Bài báo cho rằng, Trung Quốc hoàn toàn không phải là quốc gia ở Bắc Cực nhưng trong tương lai rất gần Bắc Kinh có thể tiến hành đàu tư khai thác tài nguyên ở Bắc Cực, Trung Quốc cũng đã triển khai thảo luận các vấn đề có liên quan với Nga.
Ngoài ra, cùng với việc Trung Quốc bắt đầu loại bỏ băng tuyết ở Bắc Cực để triển khai vận chuyển hàng hóa, nước này còn muốn học kinh nghiệm dẫn đường, định vị của Nga ở vùng biển Bắc Cực.
Theo bài báo, Trung Quốc hiện chỉ có một tàu phá băng Tuyết Long, nước này đang trông chờ có được chiếc tàu phá băng thứ hai từ một công ty công nghệ Bắc Cực của Hà Lan.
Chuyên gia vấn đề quân sự Trung Quốc của Quỹ truyền thống Mỹ là Dean Cheng cho rằng, dự kiến trong tương lai không xa, Bắc Kinh sẽ bắt đầu thực hiện kế hoạch xây dựng “bản thổ” của tàu phá băng.
Theo Giáo Dục
Khám phá chiến lược Bắc cực của Trung Quốc - Kỳ 2: Tham vọng xây dựng vị thế toàn cầu
Bắc Kinh lập luận rằng theo Công ước Liên Hiệp Quốc về luật Biển (UNCLOS), Bắc Băng Dương là tài sản chung của nhân loại, và sự biến đổi khí hậu ở đây đã gây ra những hậu quả tiêu cực đối với an ninh lương thực của Trung Quốc, đặc biệt là lũ lụt ở vùng duyên hải.
Một đoàn xe đi qua Bắc Cực - Ảnh: AFP
Vận động ngoại giao
Trung Quốc đã tăng cường hoạt động nghiên cứu địa cực. Từ năm 1985 đến năm 2012, Bắc Kinh đã tiến hành 5 cuộc thám hiểm Bắc cực và 28 cuộc thám hiểm Nam cực. Nước này cũng đã xây dựng Trạm nghiên cứu Hoàng Hà vào năm 2004 ở Ny-Alesund (Na Uy), và ký kết thỏa thuận với Công ty công nghệ Bắc cực Aker (Phần Lan) để đóng một tàu phá băng vào năm 2014, là chiếc thứ hai sau chiếc Tuyết Long mà Bắc Kinh đã mua của Ukraine vào năm 1993.
Ngoài ra, Trung Quốc còn có đại diện tham gia vào Ủy ban Khoa học Bắc cực, Tuần Hội nghị thượng đỉnh khoa học Bắc cực, Ủy ban Quản lý khoa học Bắc cực Ny-Alesund, và dự án Năm Quốc tế Địa cực.
Theo tờ The Diplomat, các động thái ban đầu của Trung Quốc trong chiến lược Bắc cực cho thấy Bắc Kinh đang háo hức để ngụy trang lợi ích thật sự của mình thông qua việc giám sát môi trường, bảo vệ đời sống Bắc cực, cũng như mối quan tâm về người dân bản địa.
Bắc Kinh hiện chi khoảng 60 triệu USD mỗi năm cho việc nghiên cứu địa cực, và đang xây dựng một Trung tâm nghiên cứu Bắc cực Trung Quốc - Bắc Âu ở Thượng Hải, và có kế hoạch gia tăng số lượng nhân viên nghiên cứu từ 5 lên đến... 1.000 người.
Thực tế, phương pháp này là khá thận trọng và có tầm nhìn xa, xuất phát từ nỗi ám ảnh về Mỹ và Canada, cùng với những động thái của Nga trong khu vực. Chẳng hạn như tuyên bố của Nga về chiến lược Bắc cực mới, sự hiện diện của Không quân và Hải quân Nga tại khu vực biên giới, và việc cắm cờ Nga ở Bắc cực vào năm 2007.
Bắc Kinh muốn truyền tải hình ảnh của Nga như là người hàng xóm nguy hiểm, còn Trung Quốc thì là "quốc gia yêu chuộng hòa bình", và chỉ tập trung vào những chủ đề trung lập như tài trợ thám hiểm, nghiên cứu biến đổi khí hậu, hỗ trợ phát triển các dân tộc bản địa, bảo tồn văn hóa địa phương, thúc đẩy phát triển bền vững, vận động chống ô nhiễm môi trường và thúc đẩy du lịch.
Bằng cách phát triển vị thế mạnh mẽ trong các lĩnh vực này, Trung Quốc không chỉ có thể khai thác kiến thức của cộng đồng khoa học quốc tế mà còn có thể hợp tác với 6 tổ chức Bắc cực - là: Hội đồng Bắc cực Athabaskan, Hiệp hội quốc tế Aleut, Hội đồng quốc tế Gwich'in, Hội đồng Inuit Circumpolar, Hiệp hội Nga của người bản địa phương Bắc và Hội đồng Saami - là những tổ chức đại diện cho người dân bản địa và có tư cách thành viên thường trực của Hội đồng Bắc cực (AC).
Vì vậy, Bắc Kinh có thể vận động cho lợi ích của mình trong AC không qua con đường trực tiếp, mà sử dụng một kênh đặc biệt. Và nó đã chứng tỏ tính hiệu quả khi Trung Quốc trở thành quan sát viên thường trực của AC ngày 15.5.2013.
Tuy nhiên, các động thái ngoại giao không thôi thì có vẻ không giúp Trung Quốc kiếm được chiếc ghế thành viên thường trực của AC.
Chiêu bài "đồng tiề.n đi trước..."
Thật ra, những phương pháp tiếp cận "khoa học" nói trên chính là con đường dẫn đến mục tiêu thật sự của Trung Quốc ở Bắc cực, đó là lĩnh vực kinh tế và yếu tố địa chính trị.
Nhưng vì tính chất phức tạp trong các tranh chấp giành quyền khai thác tài nguyên khoáng sản giữa các quốc gia có lãnh thổ ở Bắc cực, nên có lẽ Trung Quốc trước mắt sẽ tập trung tìm kiếm các tuyến đường biển mới thay cho "tử lộ" Malacca.
Tuyến hải trình qua ngã Bắc cực sẽ cho phép Trung Quốc giảm chi phí vận chuyển, đa dạng hóa và đảm bảo an toàn cho hàng hóa, cũng như giảm nguy cơ xung đột với Hải quân Mỹ ở khu vực eo biển.
Nguyên Chủ tịch Hồ Cẩm Đào đã nhận thức rõ các lỗ hổng trong tuyến đường vận chuyển của Trung Quốc. Theo các nhà phân tích Trung Quốc, đến năm 2020, từ 5% đến 15% giao thương nước ngoài của Trung Quốc sẽ được vận chuyển qua tuyến hải trình biển Bắc.
Các chuyên gia tại Công ty vận tải Tschudi Shipping (Na Uy) ước tính rằng tuyến đường từ Kirkenes hoặc Murmansk đến Thượng Hải sẽ giảm tổng thời gian hải trình khoảng 16 ngày.
Trong khi đó, chỉ số tiêu thụ ngày càng tăng buộc các công ty Trung Quốc phải đầu tư mạnh vào khai thác dầu khí và hoạt động vận chuyển. Rõ ràng những ước lượng về tài nguyên thiên nhiên ở Bắc cực đã hấp dẫn Bắc Kinh.
Tổng công ty dầu khí quốc gia Trung Quốc đã trở thành đối tác thứ ba của tập đoàn dầu khí quốc doanh Nga Rosneft (cùng với Eni và Statoil) trong các dự án thăm dò Zapadno-Prinovozemelsky (biển Barents), Yuzhno-Russky và Medynsko-Varandeysky (biển Pechora).
Như vậy, mục tiêu của Trung Quốc không chỉ là quyền truy cập vào các mỏ dầu mới, mà còn sở hữu công nghệ khoan dầu hiện đại mà nước này hiện đang thiếu.
Nguồn tài nguyên chiến lược thứ hai mà Trung Quốc nhắm đến là quặng sắt. Sinosteel và Tổng công ty truyền thông Trung Quốc đã đầu tư vào dự án Isua ở Greenland, dự đoán sẽ khai thác 15 triệu tấn quặng sắt mỗi năm, bắt đầu từ năm 2015.
Hiện nay, các quốc gia như Iceland phụ thuộc rất nhiều vào kim ngạch xuất khẩu thủy sản, và Trung Quốc đã rất tích cực trong việc thiết lập liên hệ kinh tế song phương với các thành viên nhỏ hơn của Hội đồng Bắc cực nhằm đảm bảo sự hậu thuẫn cho chiếc ghế thành thành viên thường trực của mình.
Bắc Kinh đã thiết lập hệ thống với mục tiêu khuyến khích sự phụ thuộc kinh tế của các quốc gia Bắc cực nhỏ với Trung Quốc.
Trong năm 2010, Trung Quốc đã cung cấp cho Iceland hợp đồng hoán đổi tiề.n tệ bổ sung trị giá 500 triệu USD để hỗ trợ hệ thống ngân hàng đang gặp khó khăn của Iceland.
Cũng trong năm 2010, Đan Mạch đã ký thỏa thuận với Trung Quốc trị giá 740 triệu USD trong các lĩnh vực như năng lượng, nền kinh tế xanh, nông nghiệp và an ninh lương thực.
Vào năm 2011, Đại sứ Đan Mạch tại Trung Quốc đã tuyên bố ủng hộ các nỗ lực của Trung Quốc để trở thành thành viên thường trực của Hội đồng Bắc cực. Vào tháng 1.2013, đại diện của Thụy Điển và Na Uy trong cuộc họp của AC ở Troms thậm chí đã tuyên bố mong muốn bắt đầu quá trình thảo luận về vai trò của Trung Quốc trong AC.
Ngoài ra, gói hỗ trợ tài chính của Trung Quốc dành cho các nước nhỏ sẽ cho phép Bắc Kinh tham gia phát triển cơ sở hạ tầng ở Bắc cực. Đây là điều rất quan trọng nhằm duy trì hoạt động quanh năm của tuyến hải trình biển Bắc. Bao gồm xây dựng hải cảng, trạm sửa chữa tàu biển, đầu mối giao thông, và các trung tâm cứu hộ.
Hơn nữa, chi phí cao của các dự án phát triển cơ sở hạ tầng khoan dầu mới trong khu vực buộc các quốc gia Bắc cực phải thu hút đầu tư. Điều này mở ra cánh cửa cơ hội cho Trung Quốc nhằm phát triển ảnh hưởng và khả năng tiếp cận nguồn năng lượng trong tương lai.
Như vậy, có thể nói rằng chiến lược quốc tế mà Trung Quốc đang theo đuổi ở Bắc cực là hoàn toàn thực dụng. Không chỉ là phát triển kinh tế mà còn xây dựng vị thế toàn cầu của Trung Quốc...!
Theo TNO
Đại sứ Đức: Trung Quốc và Nga không có khả năng hình thành liên minh "Tôi không thấy chữ ký của Trung Quốc là một sự nhượng bộ đối với Nga. Trung Quốc đang ở thế rất mạnh mẽ để đàm phán với người Nga", Đai sứ Clauss nhận định. Đại sứ Đức tại Trung Quốc Michael Clauss. Bưu điện Hoa Nam ngày 27/6 dẫn bình luận của Đại sứ Đức tại Trung Quốc Michael Clauss nhận định,...