Mỹ đả Gấu, đấu Rồng
Nước Mỹ đang phạm phải một sai lầm nghiêm trọng khi cùng lúc làm mất lòng cả hai cường quốc lớn là Nga và Trung Quốc. Xích mích trong quan hệ song phương giữa Mỹ với hai nước trên đã lên đến mức báo động trong nhiều năm qua, đ.e dọ.a ẩn họa khó lường.
Chính sách thiếu nhất quán của chính quyền Obama vô tình đẩy Nga và Trung Quốc xích lại gần nhau.
Cuộc khủng hoảng Ukraine đã đẩy quan hệ giữa Washington và Mátxcơva vốn đã lạnh nhạt nay càng trở nên băng giá hơn. Kể từ khi kết thúc Chiến tranh Lạnh năm 1991, đây là thời điểm quan hệ hai nước rơi xuống mức thấp nhất với những hành động trả đũa đặc trưng giữa hai cựu thù.
Trong khi đó, mối quan hệ của Washington với Bắc Kinh cũng đang ngày càng trở nên căng thẳng với một lô bất đồng nảy sinh trong nhiều vấn đề. Điều này được khắc họa rõ nét trong các hoạt động của Mỹ ở châu Á – Thái Bình Dương thời gian qua, cũng như trong chuyến thăm Trung Quốc gần đây của Bộ trưởng Quốc phòng Chuck Hagel và thông điệp bao trùm trước thềm chuyến công du châu Á tới đây của Tổng thống Barack Obama. Bắc Kinh đang tỏ ra giận dữ với lập trường của Mỹ trong nhiều vấn đề, đặc biệt là những tranh chấp liên quan đến chủ quyền lãnh thổ ở Biển Đông và Hoa Đông.
Sự xuống cấp đồng thời trong quan hệ với cả Nga và Trung Quốc đang tạo quan ngại lớn trong chính giới Mỹ. Nhiều người cho rằng chính quyền của Tổng thống Obama đang vi phạm lời khuyên địa chiến lược cơ bản mà cựu Ngoại trưởng Henry Kissinger đã đưa ra ngay sau khi Mỹ bình thường hóa quan hệ với Trung Quốc. Ông nói: “Quan hệ của chúng ta với hai đối thủ tiềm tàng này (Trung Quốc và Nga) nên được duy trì ở trạng thái mà các lựa chọn của chúng ta đưa ra với hai nước luôn lớn hơn lựa chọn của họ với nhau”. Nói cách khác, Washington cần thực hiện các bước đi nhằm đảm bảo quan hệ với Bắc Kinh và Mátxcơva luôn gần gũi hơn so với mối quan hệ giữa hai nước.
Nhưng đáng tiếc, những tác động ngoại cảnh và chính sách ngoại giao vụng về của chính quyền Obama trong 5 năm qua đang tạo nguy cơ đẩy “gấu Nga” và “ rồng Trung Quốc” xích lại gần nhau, cho dù khi mới nhậm chức đầu năm 2009, vị tổng thống da màu đầu tiên của nước Mỹ đã cam kết thực hiện khúc dạo đầu mới với các cường quốc đang nổi của thế giới, cũng như với thế giới Hồi giáo.
Video đang HOT
Cụ thể trong quan hệ với Nga, không lâu sau khi nhậm chức nhiệm kỳ đầu tiên, ông Obama đã kêu gọi “cài đặt lại” quan hệ với quốc gia cựu thù trong thời Chiến tranh Lạnh . Sự khởi động này đã được Tổng thống Nga khi đó là Dmitry Medvedev ủng hộ tích cực, nhưng chưa kịp nồng ấm thì ông Vladimir Putin quay lại phủ Tổng thống. Lại thêm một lần cài đặt cho quan hệ Mỹ – Nga nhưng lần này mọi việc không đi theo những toan tính của Washington.
Là một cựu nhân viên tình báo KGB và là người ngay thẳng, quyết đoán, Tổng thống Putin không thể chấp nhận cách hành xử “vượt mặt” của chính quyền Obama trong các vấn đề quốc tế lớn, đặc biệt khi lại có liên quan trực tiếp đến các lợi ích cốt lõi của Nga. Cuộc tấ.n côn.g Lybia, xung đột tại Syria và gần đây nhất là cuộc khủng hoảng Ukraine khiến điện Kremlin không thể không “rắn mặt”. Nước Nga không thể đứng nhìn các đồng minh cuối cùng ở Trung Đông và số ít quốc gia còn lại trong vành đai ảnh hưởng của mình liên tục bị phương Tây tìm cách dẹp bỏ hay thâu tóm. Cũng vì lẽ đó, quan hệ Nga – Mỹ đã rơi xuống điểm đáy trong nấc thang quan hệ song phương kể từ khi Liên Xô tan rã.
Với Trung Quốc, hành trình quan hệ của Mỹ với nước này cũng đang ngày càng đi chệch trọng tâm. Trong hai năm đầu cầm quyền, ông Obama đã thực hiện chuyến công du nhiều kỳ vọng tới Trung Quốc nhằm khích lệ Bắc Kinh đóng vai trò đối tác toàn cầu trong các vấn đề lớn thế giới.
Tuy nhiên, trong lúc Trung Quốc còn chưa sẵn sàng và chưa có đủ năng lực gánh vác trọng trách, chính quyền Obama lại đột ngột khởi xướng chính sách xoay trục sang châu Á – Thái Bình Dương nhằm cùng cố liên minh quân sự với các nước trong khu vực và kiềm chế sự nổi lên gây tranh cãi của Trung Quốc. Đương nhiên, Bắc Kinh cũng hiểu ngay mưu toan này của Mỹ và vì thế, quan hệ song phương ngày càng lao dốc.
Vậy là với những chính sách đối ngoại của mình, chính quyền Obama đã vô tình đối đầu với cả Nga và Trung Quốc, tạo cớ cho hai nước này tạm thời gác lại những bất đồng trong quan hệ song phương (như tranh chấp biên giới, cạnh tranh chính trị và kinh tế ở Trung Á) để cùng nhau đối phó với những lo ngại cấp bách hơn từ Mỹ.
Trong bối cảnh đó, điều lý tưởng nhất đối với Mỹ hiện nay là phải tìm cách khắc phục sai lầm. Mỹ cần xác định đúng đối thủ thực sự của mình và không nên đối kháng với cả hai nước, không nên đảo ngược sự chia rẽ giữa Mátxcơva và Bắc Kinh bằng một mối quan hệ liên minh Gấu-Rồng vốn sẽ tạo nên cơn ác mộng địa chính trị với Mỹ trong thế kỷ 21.
Đức Vũ
Theo dantri
Đán.h "Rồng" từ... dưới biển
Nếu muốn ngăn chặn và kiềm chế Trung Quốc, không cho nước này thể hiện sức mạnh cơ bắp quân sự và thay đổi hiện trạng trong khu vực, Mỹ cần phải xây dựng và thực hiện chiến lược tấ.n côn.g từ dưới biển một cách hiệu quả.
Kỳ 1: "Tử huyệt" của Trung Quốc
Có thể hy vọng rằng Trung Quốc và Mỹ không xảy ra một cuộc xung đột vũ trang trong tương lai. Nhưng với sự trỗi dậy của Trung Quốc về sức mạnh kinh tế và quân sự như hiện nay, một ngày nào đó, 2 cường quốc này cũng sẽ va chạm với nhau ít nhất trong vài cấp độ. Xu hướng này còn được gọi là "Trap Thucydides", có nghĩa là: "Khi một cường quốc trỗi dậy nhanh chóng cạnh tranh với một cường quốc thực sự, rắc rối sẽ xuất hiện. 11 trong số 15 trường hợp như vậy đã xảy ra trong vòng 500 năm qua, kết quả là nổ ra một cuộc chiến tranh".
Tên lửa được phóng từ tàu ngầm.
Mục tiêu chiến lược quân sự của Mỹ là phải duy trì ưu thế vượt trội mà không dẫn đến xung đột. Mỹ cần phải tìm cách răn đe hành động quân sự của các đối thủ tiềm tàng, bởi vì những cường quốc có ưu thế lớn thường giành chiến thắng trong các cuộc xung đột. Nhưng vấn đề đặt ra hiện nay là chiến lược quân sự của Mỹ nhằm ngăn chặn Trung Quốc sử dụng lực lượng quân sự để thay đổi hiện trạng địa chính trị là gì?
Trả lời cho câu hỏi này không thể dựa trên những đán.h giá mang tính chiến thuật trong học thuyết đã được vạch ra và lực lượng quân đội Mỹ hiện nay để đối phó Trung Quốc. Tuy nhiên, đây là một cuộc tranh luận mà hầu hết các cuộc thảo luận thường không đi đến kết quả. Phát triển một chiến lược quân sự quốc gia hiệu quả nhằm ngăn chặn những xung đột phải bắt đầu với những đán.h giá trung thực và thẳng thắng về lịch sử cũng như những mục tiêu, khả năng chiến lược của cả ta và địch cũng như những điểm yếu không chỉ về hệ thống vũ khí, chiến thuật tác chiến và học thuyết quân sự.
Ưu tiên số một của lãnh đạo Trung Quốc hiện nay là ổn định chính trị trong nước và nâng cao mức sống của người dân. Để đạt được những mục tiêu này, chiến lược lớn của Trung Quốc là phải kiểm soát được phía đông nước này để bảo vệ Đại lục trước các đợt tấ.n côn.g từ trên biển và đảm bảo sự an toàn cho tuyến đường hàng hải, nơi có vị trí quan trọng đối với việc khẩu nguyên liệu và xuất khẩu hàng hóa của Trung Quốc ra nước ngoài. Theo đó, Trung Quốc đã ưu tiên xây dựng lực lượng vũ trang của mình để cho phép nâng cao khả năng kiểm soát trên biển, tăng cường áp lực nhằm vào Đài Loan, quần đảo Senkaku/Điếu Ngư, quần đảo Trường Sa và xa hơn nữa. Nó là một hệ quả trực tiếp và hợp lý về chiến lược lớn của Trung Quốc trong dài hạn.
Trong khi đó, những thế mạnh chủ yếu của Trung Quốc là rất gần với chiến trường châu Á-Thái Bình Dương, có hệ thống tên lửa và khả năng không kích từ trên không chính xác, lực lượng đổ bộ thì ngày càng được tăng cường. Tuy nhiên, Trung Quốc lại có những điểm yếu cốt tử đó là khả năng chống ngầm và khả năng phá mìn rất hạn chế, cùng với đó là các cảng và các tuyến đường thương mại trên biển của Trung Quốc rất dễ tiếp cận và đán.h phá. Những điểm yếu này là rất quan trọng đối Mỹ trong việc đán.h chặn nếu chiến tranh với Trung Quốc nổ ra.
Không chỉ mỗi Hải quân Trung Quốc là chưa được chuẩn bị nhiều cho cuộc chiến chống ngầm và phá mìn, mà hầu như tất cả hải quân các nước trên thế giới- trừ Mỹ - cũng trong hoàn cảnh tương tự. Điều này rất khó thực hiện vì một cuộc chiến như vậy đòi hỏi phải dành nhiều thời gian để thành thạo trên biển và có rất ít lực lượng hải quân đầu tư hoặc muốn huấn luyện những chiến thuật nhàm chán, không được ưa chuộng này. Trên cơ sở biên chế lực lượng hải quân hiện nay và trong vòng 15 năm tới, Trung Quốc sẽ không thể thực hiện một chiến dịch chống ngầm thành công, bởi vì hiện tại Bắc Kinh đang tập trung đầu tư vào tàu sân bay và các tàu nổi đối không, chứ không phải là các phương tiện chống ngầm hay phá mìn.
Sẽ là chiến lược thiếu suy nghĩ, thậm chí có lẽ là một sơ xuất về mặt quân sự, nếu chỉ tập trung vào việc làm thế nào để Mỹ có thể bảo vệ Đài Loan hoặc chống lại các hành động quân sự của Trung Quốc với Chiến lược Tác chiến Không - Biển (một chiến lược do Lầu Năm Góc khởi xướng đê vô hiêu hoa Chiên lươc "chông tiêp cân, phong toa khu vưc" cua Trung Quôc va duy tri ưu thê quân sư cua My ơ châu A, Thai Binh Dương va trên toan câu) hay một khái niệm tác chiến khác. Với câu châm ngôn: "Những kẻ nghiệp dư nghiên cứu chiến thuật, còn những người chuyên nghiệp sẽ nghiên cứu về hậu cần" có lẽ là đúng, nhưng các quốc gia cũng nên thực hiện việc bố trí lực lượng và học thuyết mà có thể tăng cường khả năng răn đe.
Trước tiên, mục tiêu chiến lược quân sự của Mỹ nên tập trung vào việc ngăn chặn hành động quân sự của Trung Quốc thông qua một chiến lược rõ ràng, đáng tin cậy và khó có thể bị đán.h bại mà ở đó nó có thể tạo ra những hậu quả tiêu cực và nghiêm trọng đối với lãnh đạo của Trung Quốc. Răn đe xuất hiện khi thế trận về chiến lược và quân sự khiến lãnh đạo của đối phương phải nhận thấy rằng họ khó có thể dành thắng lợi mà không có mất mát, hy sinh. Hiện nay, chiến lược và thế trận quân sự của Mỹ dường như chưa thể hiện được điều này. Với tuyên bố thành lập Vùng nhận dạng phòng không (ADIZ) ở biển Hoa Đông, Trung Quốc đang ngày càng co.i thườn.g thế trận của Mỹ, điều có thể gây nguy hiểm cho cả hai bên.
Theo Công Thuận
Baotintuc.vn/USNI
Kỳ tới: Kịch bản tấ.n côn.g Trung Quốc của Mỹ
Trung Quốc choáng váng nhìn "con Rồng" thứ 6 của Nhật Bản xuống nước Trước đây, khi Hải quân Nhật thông báo kế hoạch dự kiến đến năm 2015, Nhật sẽ có đủ 10 tàu ngầm AIP lớp Soryu, đưa khả năng tác chiến ngầm lên một tầm cao mới thì rất nhiều người coi kế hoạch này là không tưởng. Nhưng sau khi người Nhật đưa vào biên chế chiếc thứ 5 và hạ thủy tiếp...