Mỹ: Cơn khủng hoảng của đảng Dân chủ

Cuộc tranh luận đầu tiên giữa Tổng thống Joe Biden và cựu Tổng thống Donald Trump hôm 27/6 đã trở thành sự kiện quan trọng trong cuộc đua vào Nhà Trắng năm 2024.

Tuy nhiên, diễn biến cuộc tranh luận này không như mong đợi đối với Tổng thống Biden và đảng Dân chủ.

Cuộc tranh luận khó khăn

Sau khi chính thức được chọn làm ứng viên của hai đảng Dân chủ và Cộng hòa cho cuộc đua vào Nhà Trắng tháng 11 năm nay, hai ông Joe Biden và Donald Trump sẽ phải tiến hành một chiến dịch vận động tranh cử kéo dài bao gồm nhiều hoạt động khác nhau như gặp gỡ cử tri, báo giới, gây quỹ,… Trong đó, sự kiện nhận được sự quan tâm nhiều nhất mỗi mùa tranh cử vẫn luôn là cuộc tranh luận trực tiếp giữa hai ứng cử viên, nơi cử tri Mỹ có thể so sánh và đưa ra những nhận định chính xác nhất cho lựa chọn của mình.

Cuộc tranh luận đã phơi bày điểm yếu của Tổng thống Joe Biden.

Cuộc tranh luận giữa hai ông Joe Biden và Donald Trump năm nay diễn ra trong bối cảnh chính trị căng thẳng và đầy thách thức. Nền kinh tế Mỹ vẫn đối mặt với nhiều khó khăn, đồng thời các vấn đề về biến đổi khí hậu và chính sách đối ngoại cũng đang được quan tâm đặc biệt. Cả hai ứng viên đều cần phải thuyết phục cử tri rằng họ là người phù hợp nhất để lãnh đạo đất nước trong thời kỳ khó khăn này. Nhưng, không phải ai cũng làm tốt.

Trong phần thảo luận về kinh tế, ông Donald Trump đã chỉ trích chính sách kinh tế của Tổng thống Joe Biden, cho rằng các biện pháp của ông không hiệu quả trong việc phục hồi nền kinh tế sau đại dịch. Ông Donald Trump cũng nhấn mạnh vào sự tăng trưởng kinh tế trong nhiệm kỳ của mình và cam kết sẽ đưa nền kinh tế Mỹ trở lại quỹ đạo phát triển. Tổng thống Biden thì bảo vệ chính sách của mình, nhấn mạnh vào các gói cứu trợ kinh tế và các biện pháp hỗ trợ doanh nghiệp nhỏ. Tuy nhiên, ông đã gặp khó khăn trong việc thuyết phục cử tri về hiệu quả của những chính sách này, đặc biệt khi đối mặt với những lời chỉ trích mạnh mẽ từ Trump.

Tổng thống Joe Biden đứng trước tình thế khó khăn.

Về chính sách đối ngoại, ông Trump đã tấn công ông Biden về cách xử lý các mối quan hệ quốc tế, đặc biệt là vấn đề Trung Quốc và Nga. Ông Trump cho rằng Tổng thống Biden quá mềm mỏng và không đủ quyết đoán trong việc bảo vệ lợi ích của Mỹ trên trường quốc tế. Ông Biden cố gắng phản biện bằng cách nhấn mạnh vào việc tái thiết lập các liên minh và tăng cường hợp tác quốc tế, nhưng lại gặp khó khăn trong việc làm rõ chiến lược đối ngoại của mình, đặc biệt khi bị ông Trump liên tục ngắt lời và tấn công cá nhân.

Trong phần thảo luận về biến đổi khí hậu, ông Biden đã nhấn mạnh vào các kế hoạch của mình nhằm giảm thiểu khí thải carbon và chuyển đổi sang năng lượng tái tạo. Tuy nhiên, ông Trump đã chỉ trích các biện pháp này là quá tốn kém và sẽ gây thiệt hại cho nền kinh tế. Mặc dù ông Biden đã cố gắng bảo vệ lập trường của mình, nhưng ông lại gặp khó khăn trong việc thuyết phục cử tri rằng các biện pháp của ông sẽ không gây tổn hại cho việc làm và nền kinh tế. Ngoài vấn đề nội dung, hình ảnh yếu đuối, với những cách nói dài, lặp, thiếu sức sống của Tổng thống Joe Biden đã phủ bóng đen lên hình ảnh của ông ngay trước thềm cuộc bầu cử.

Bìa báo Time phản ánh tâm trạng của đảng Dân chủ lúc này.

Những phản hồi tiêu cực

Hình ảnh và lý lẽ kém thuyết phục của Tổng thống Joe Biden tại cuộc tranh luận hôm 26/7 được coi là một thất bại trong nỗ lực tranh cử của ông. Sự thất bại của ông Biden trong cuộc tranh luận đã làm dấy lên lo ngại trong nội bộ đảng Dân chủ về khả năng giữ vững vị trí của ông trong cuộc đua vào Nhà Trắng. Nhiều thành viên đảng Dân chủ công khai bày tỏ rằng ông Biden đã làm mất đi sự ủng hộ của cử tri và tạo điều kiện cho ông Trump giành lợi thế.

Quan điểm này cũng nhận được sự đồng ý của các chuyên gia. Tiến sĩ Sarah Johnson, chuyên gia chính trị tại Đại học Harvard nhận xét: “Cuộc tranh luận cho thấy ông Joe Biden gặp nhiều khó khăn trong việc đối phó với các tấn công từ ông Donald Trump. Mặc dù ông Biden có những lập luận hợp lý và chính sách cụ thể, nhưng cách trình bày của ông không đủ thuyết phục và thường bị lấn át”.

Tiến sĩ Michael Brown, chuyên gia kinh tế Viện Brookings thì cho rằng: “Ông Trump đã thành công trong việc khai thác những điểm yếu trong chính sách kinh tế của ông Biden, đặc biệt là về hiệu quả của các biện pháp phục hồi sau đại dịch. Ông Biden đã thất bại trong việc làm rõ chiến lược kinh tế của mình để thuyết phục cử tri rằng ông có thể đưa nền kinh tế Mỹ phát triển trở lại”.

Trong khi đó, tiến sĩ Emily Carter, chuyên gia về biến đổi khí hậu Đại học Yale nhận định: “Tổng thống Biden có một kế hoạch chi tiết và hợp lý về biến đổi khí hậu, nhưng ông đã không thể truyền đạt điều đó một cách hiệu quả trong cuộc tranh luận. Ông Trump đã thành công trong việc biến các biện pháp môi trường của ông Biden thành một gánh nặng kinh tế, điều này gây bất lợi cho ông”.

Chủ tịch Hạ viện Mỹ Mike Johnson chỉ trích mạnh Tổng thống Biden.

Ngay lập tức, các đồng minh của Tổng thống Biden, bao gồm nhiều chính trị gia cấp cao và các nhà tài trợ lớn, cũng bày tỏ lo ngại về sự thể hiện của ông. Họ cho rằng ông Biden cần phải chuẩn bị kỹ lưỡng hơn và có chiến lược rõ ràng để đối phó với các cuộc tấn công từ ông Trump. Một số người thậm chí đề xuất rằng ông Biden nên cân nhắc thay đổi cách tiếp cận và phong cách tranh luận để làm nổi bật các chính sách và tầm nhìn của mình.

Những hệ quả xấu

Cuộc tranh luận giữa hai ứng cử viên tổng thống luôn là sự kiện thu hút sự chú ý lớn từ công chúng và truyền thông. Sau cuộc tranh luận trực tiếp giữa Tổng thống Joe Biden và cựu Tổng thống Donald Trump, tỷ lệ ủng hộ của cả hai ứng viên đã có những biến động đáng kể. Trước cuộc tranh luận, các cuộc thăm dò cho thấy ông Joe Biden đang dẫn trước ông Donald Trump với một khoảng cách nhất định. Tuy nhiên, sau cuộc tranh luận, các cuộc thăm dò từ nhiều nguồn khác nhau đều cho thấy tỷ lệ ủng hộ của ông Biden đã giảm, trong khi tỷ lệ ủng hộ ông Trump tăng lên.

Thăm dò của Gallup ngay sau cuộc tranh luận cho thấy ông Biden mất 4 điểm phần trăm, xuống còn 48% trong khi ông Trump tăng thêm 4 điểm phần trăm, vươn lên dẫn trước với 49%. Theo thăm dò của CNN, tỷ lệ ủng hộ ông Biden giảm 2%, trong khi ông Trump tăng 2%. Mặc dù ông Biden vẫn dẫn trước nhưng khoảng cách đã thu hẹp đáng kể hiện là 50-47%. Trong khi đó, thăm dò của Reuters/Ipsos cho thấy ông Biden giảm 3 điểm phần trăm còn ông Trump tăng 3 điểm phần trăm, đưa cả hai ứng viên vào tỉ lệ sát nút là 49-48%.

Không những thế, hình ảnh của ông Biden đã khiến người ta đưa ra những nghi ngờ về sức khỏe của ông cho khả năng đảm nhận nhiệm kỳ tiếp theo. Trong một diễn biến mới nhất, ngày 28/6, Chủ tịch Hạ viện Mỹ, ông Mike Johnson thậm chí còn kêu gọi xem xét bãi nhiệm Tổng thống Joe Biden. Ông Johnson khẳng định: “Có rất nhiều người yêu cầu viện dẫn Tu chính án thứ 25 để bãi nhiệm ông Biden ngay bây giờ. Cần làm như vậy vì tình hình hiện tại rất đáng báo động. Giống như chúng ta, các đối thủ của Mỹ đều nhìn thấy điểm yếu trong Nhà Trắng”.

Cuộc bầu cử tổng thống Mỹ sẽ diễn ra vào tháng 11 tới.

Ông Johnson kêu gọi các thành viên nội các của Tổng thống Biden “tự vấn lòng mình”, cho biết nếu ông là một đảng viên Dân chủ, ông cũng sẽ cảm thấy “hoảng loạn”. “Đó không chỉ là vấn đề chính trị. Không chỉ liên quan đảng Dân chủ. Đó là vấn đề của cả nước Mỹ. Chúng ta có một tổng thống đang cho thấy mình không thể làm tròn nhiệm vụ. Đây là một thời điểm rất nghiêm trọng trong lịch sử nước Mỹ”, ông Johnson nhấn mạnh. Theo Hiến pháp Mỹ, Tu chính án thứ 25 quy định rằng khi phó tổng thống và đa số nội các cho rằng tổng thống “không thể thực hiện các quyền hạn và nhiệm vụ”, họ có thể trình vấn đề này lên Quốc hội Mỹ để bỏ phiếu về khả năng phó tổng thống lên nắm quyền thay tổng thống. Nếu điều đó xảy ra, đương nhiên ông Joe Biden sẽ không thể tham gia tranh cử vào tháng 11 tới.

Không phải ngẫu nhiên mà trong số báo ngay sau ngày tranh luận, tờ Time đã đưa hình ảnh ông Joe Biden cúi đầu bước ra khỏi khung hình kèm theo dòng chữ “hoảng loạn”. Trang bìa hết sức ấn tượng đó đã phác họa rõ nét tình hình của đảng Dân chủ hiện tại. Cho đến lúc này, nội các và phần lớn các thành viên đảng Dân chủ vẫn đang đứng sau ủng hộ ông Biden. Nhưng, khi cuộc đua đang tới giai đoạn nước rút, nếu ông Biden và các cố vấn không thể đem đến những thay đổi tích cực, rất có thể một sự sụp đổ nữa sẽ lại đến trong cuộc tranh luận tiếp theo trong hơn 1 tháng nữa. Đây có thể sẽ là cơ hội cuối để ông Biden lấy lại hình ảnh của mình hoặc sẽ tự nhấn chìm mình một lần nữa.