Mùa hè nguy hiểm trong xung đột Nga – Ukraine
Với t.iền tuyến hầu như không có biến động lớn, cả hai bên đang tìm cách sử dụng các cuộc tấn công tầm xa để giành lợi thế trước mùa đông năm nay.
Nga và Ukaine đều đang tìm cách sử dụng các cuộc tấn công tầm xa để giành lợi thế trước mùa đông năm nay. Ảnh: BQP Nga/Sputnik
Theo nhận định của tờ Wall Street Journal mới đây, khi xung đột Nga – Ukraine bước sang mùa hè thứ ba, t.iền tuyến dài hơn 1.000 km trong cuộc chiến này là nơi diễn ra “một ván cờ” nguy hiểm, với mỗi bên di chuyển “những quân cờ” nhằm tìm kiếm lợi thế mà không để mất quyền kiển soát lãnh thổ ở những khu vực khác.
Quân đội Ukraine, gần đây đã đẩy lùi một số cuộc tấn công của Nga, hiện đang phản công tại các khu vực ở phía Đông Bắc. Cách đó hơn 300 km về phía Đông Nam, quân đội Nga đang tiến về một tuyến đường tiếp tế quan trọng giúp duy trì khả năng phòng thủ của Ukraine tại thành phố bị bao vây trong khu vực này.
Cuộc chiến giữa Nga và Ukraine đang dần đi đến giai đoạn tàn khốc, trong đó hàng nghìn người có thể sẽ thương vong ở cả hai bên nhưng dường như không bên nào có thể tạo ra bước đột phá mang tính quyết định.
Đối với Ukraine, sau cuộc phản công thất bại vào mùa hè năm ngoái, nhiệm vụ hiện tại là sử dụng vũ khí mới của phương Tây để giữ vững các vị trí.
Một quan chức an ninh cấp cao của Ukraine cho biết Nga có vẻ sẽ tiếp tục cách tiếp cận cứng rắn của mình, sẵn sàng tấn công để đạt được một số bước tiến nhỏ: “Họ không có đủ quân để tấn công quy mô lớn vào Kharkov. Triển khai quân đến đó sẽ khiến các khu vực khác của mặt trận yếu hơn”.
Tấn công tầm xa
Với t.iền tuyến hầu như không có biến động lớn, cả hai bên đều đang tìm cách sử dụng các cuộc tấn công tầm xa để giành lợi thế trước mùa đông năm nay. Nga đã nhắm mục tiêu vào các nhà máy điện và cơ sở hạ tầng khác bằng tên lửa và thiết bị bay không người lái (UAV), làm mất một nửa công suất phát điện của Ukraine và gây ra tình trạng mất điện luân phiên ở nhiều thành phố.
Video đang HOT
Nga cũng đã tấn công dữ dội vào các vị trí phòng thủ của Ukraine bằng bom lượn được phóng từ máy bay chiến đấu và vào tháng 6 vừa qua đã thả một quả bom nặng 3 tấn lần đầu tiên.
Trong khi đó, Ukraine đang sử dụng tên lửa tầm xa do Mỹ và các đồng minh cung cấp nhằm mục đích cô lập Crimea, bán đảo phía Nam mà Nga đã sáp nhập vào năm 2014 và vẫn là điểm yếu do vị trí địa lý biệt lập so với đất liền Nga.
Một quan chức cấp cao của Bộ Quốc phòng Mỹ cho biết: “Mặc dù Nga vẫn đạt được một số bước tiến nhỏ trên chiến trường, nhưng có vẻ như Ukraine đã có chiến lược khá tốt trong một số cuộc tấn công và cơ động của họ”.
Cuộc tấn công của Nga qua biên giới vào khu vực Kharkov, được phát động vào cuối tháng 5, dường như đã khiến lực lượng Ukraine bất ngờ. Quân đội Nga, tiến theo hai hướng, nhanh chóng chiếm được một số ngôi làng và phần phía Bắc của thành phố Vovchansk.
Ukraine đã nhanh chóng tăng viện và ngăn chặn bước tiến của quân Nga. Moskva cho biết họ đang tìm cách tạo ra một vùng đệm. Sau khi chính quyền của Tổng thống Mỹ Joe Biden cho phép Ukraine sử dụng vũ khí do Washington cung cấp để nhắm vào các mục tiêu bên trong lãnh thổ Nga mà Moskva đang sử dụng để tiến hành các cuộc tấn công, giá trị của vùng đệm đối với Nga đã giảm, một quan chức tình báo cấp cao của phương Tây nhận định.
Các quan chức Ukraine và các nhà phân tích quân sự cho biết Nga cũng muốn kéo các đơn vị Ukraine khỏi những vị trí khác trên tuyến phòng thủ của mình và đưa Kharkov, thành phố lớn thứ hai của Ukraine, vào tầm b.ắn của pháo binh Nga. Bây giờ, sau khi quân phòng thủ Ukraine ngăn được bước tiến của Nga, họ đang phải vật lộn bổ sung quân nhằm tiến xa hơn.
Theo các quan chức Ukraine, Nga đã có thể thay thế số quân bị thương vong thông qua tuyển dụng, nhưng tình trạng hao hụt quân số đã khiến mọi bước tiến đều chậm lại. Tuy nhiên, các lực lượng Nga vẫn đang tiến về phía trước ở khu vực phía Đông Donetsk.
Vào tháng 6, lực lượng Nga đã xâm nhập vào rìa phía đông của thành phố Chasiv Yar, một điểm cao trong khu vực, sau khi chiếm được trước đó rồi bị đ.ánh bật ra. Họ đang tiến về phía Tây Bắc từ thành phố Avdiivka, một mục tiêu lớn của Moskva trong năm nay, hướng đến một tuyến đường tiếp tế cho Chasiv Yar.
Liệu Nga có tìm cách tấn công quy mô lớn vào mùa hè này hay không vẫn là câu hỏi khó khăn đối với các nhà chiến lược Ukraine và cố vấn phương Tây của họ. Theo một quan chức tình báo, Kiev có thông tin tình báo khá tốt về tình hình chiến trường và có thể phát hiện lực lượng Nga đang tập trung cho một cuộc tấn công tiềm tàng, nhưng “việc rút ra ý định chiến lược từ đó có thể khá khó khăn”. Quan chức trên lưu ý rằng Nga đã tiến hành các cuộc tấn công trong suốt cuộc chiến mà học thuyết quân sự tiêu chuẩn không thể lường trước được.
Lý do Ukraine tăng cường tấn công tầm xa cơ sở dầu mỏ Nga, bất chấp phản ứng của Mỹ
Ukraine bảo vệ các cuộc tấn công nhà máy lọc dầu của Nga, lưu ý rằng doanh thu từ dầu mỏ là trung tâm của nền kinh tế Nga, khiến chúng trở thành "mục tiêu hợp pháp".
Lửa bốc lên sau một cuộc tấn công của Ukraine vào cơ sở dầu mỏ ở Nga. Ảnh: TASS
Theo trang web của Hội đồng Đại Tây Dương (atlanticcouncil.org) mới đây, Ukraine đã thực hiện một trong những cuộc tấn công bằng máy bay không người lái (UAV) tầm xa nhất trong cuộc chiến cho đến nay vào ngày 2/4, tấn công một nhà máy lọc dầu ở vùng Tatarstan của Nga, cách biên giới Ukraine khoảng 1.300 km.
Đây là vụ tấn công mới nhất trong chiến dịch sử dung UAV đang mở rộng, gây thiệt hại đáng kể cho ngành dầu khí của Nga, nhưng điều đó cũng bộc lộ sự chia rẽ giữa các bên liên quan trong cuộc xung đột ở Ukraine.
Những dấu hiệu đầu tiên của sự chia rẽ đối với cuộc không kích của Ukraine xuất hiện vào cuối tháng 3, khi tờ Financial Times đưa tin các quan chức Mỹ đã kêu gọi Ukraine dừng các cuộc tấn công bằng máy bay không người lái vào các nhà máy lọc dầu của Nga trong bối cảnh lo ngại về giá dầu toàn cầu và khả năng trả đũa.
Vài ngày sau, Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky xác nhận phản ứng của Mỹ trước các cuộc không kích bằng UAV của Ukraine là "không tích cực", nhưng nhấn mạnh Ukraine sẽ không chấp nhận những hạn chế trong việc sử dụng vũ khí sản xuất trong nước. "Chúng tôi đã sử dụng máy bay không người lái của mình. Không ai có thể nói với chúng tôi rằng Ukraine không thể làm điều đó", Tổng thống Zelensky tuyên bố.
Cho đến nay, các đồng minh chủ chốt khác của Ukraine vẫn chưa lên tiếng bày tỏ lo ngại tương tự về các cuộc tấn công bằng UAV vào bên trong lãnh thổ Nga. Tuy nhiên, sự chia rẽ rõ ràng đã được thể hiện trong chuyến thăm Pháp mới đây của Ngoại trưởng Mỹ Antony Blinken.
Trong khi ông Blinken nhắc lại rằng Mỹ "không ủng hộ cũng như không cho phép Ukraine tấn công bên ngoài lãnh thổ của mình", thì Ngoại trưởng Pháp Stéphane Séjourné lại đưa ra một lập trường khác: "Ukraine đang hành động để tự vệ. Trong hoàn cảnh như vậy, hầu như không còn gì để nói".
Tính đến thời điểm hiện tại, Ukraine đã tấn công hơn chục nhà máy lọc dầu của Nga kể từ đầu tháng 1/2024, bao gồm một số cơ sở lọc dầu máy lớn nhất ở nước này. Nhiều cuộc tấn công đã diễn ra cách xa biên giới Ukraine, làm nổi bật khả năng hoạt động tầm xa ngày càng tăng của UAV từ Ukraine.
Do Ukraine bị hạn chế sử dụng vũ khí do phương Tây cung cấp để nhằm vào các mục tiêu bên trong lãnh thổ Nga nên việc sản xuất máy bay không người lái tầm xa đã trở thành ưu tiên hàng đầu của Kiev. Điều này đã dẫn đến sự gia tăng đầu tư và số lượng tăng đột biến. Sản xuất máy bay không người lái với số lượng lớn rẻ hơn đáng kể so với tên lửa tầm xa và yêu cầu ít cơ sở hạ tầng hơn.
Các đối tác của Ukraine cũng ủng hộ việc Kiev tập trung vào chiến tranh máy bay không người lái. Vào tháng 1/2024, Anh cam kết chi ít nhất 250 triệu USD để nhanh chóng mua sắm, sản xuất và giao 1.000 máy bay không người lái tấn công một chiều cho Ukraine.
Mặc dù các chi tiết chính xác liên quan đến kho dự trữ máy bay không người lái của Ukraine vẫn chưa được tiết lộ, nhưng tuyên bố của các quan chức cấp cao Ukraine và các cuộc tấn công đang diễn ra cho thấy chiến dịch tấn công bằng UAV bên trong lãnh thổ Nga có thể sẽ tiếp tục được tăng cường.
Ukraine đã bảo vệ các cuộc tấn công của mình vào các nhà máy lọc dầu của Nga bằng cách lưu ý rằng doanh thu từ dầu mỏ là trung tâm của nền kinh tế Nga, khiến các cơ sở dầu mỏ trở thành "mục tiêu hợp pháp". Các nhà hoạch định quân sự Ukraine dự kiến cuộc tấn công bằng máy bay không người lái mở rộng của họ sẽ gây ra những hậu quả về quân sự, kinh tế và chính trị cho Tổng thống Nga Vladimir Putin.
Trong lĩnh vực quân sự, các cuộc tấn công kéo dài 3 tháng qua đã xác nhận rằng các cơ sở dầu mỏ của Nga không được bảo vệ đầy đủ. Các cuộc tấn công bằng máy bay không người lái tiếp theo của Ukraine có thể buộc Nga phải triển khai lại các hệ thống phòng không hiện có để bảo vệ các nhà máy lọc dầu. Điều này có khả năng tạo cơ hội cho Ukraine tấn công các mục tiêu có giá trị cao khác bên trong lãnh thổ Nga.
Các chỉ huy quân sự Ukraine hy vọng các cuộc tấn công bằng máy bay không người lái có thể làm suy yếu năng lực chiến đấu của Nga. Quân đội Nga phụ thuộc rất nhiều vào các sản phẩm dầu mỏ đã tinh chế như xăng, dầu diesel và nhiên liệu máy bay phản lực.
Việc giảm công suất lọc dầu của Nga có thể tác động đến nguồn cung cấp nhiên liệu quân sự về lâu dài, tạo ra những thách thức về hậu cần cho quân đội Nga và cản trở việc chuẩn bị cho một cuộc tấn công lớn mới trong năm 2024.
Chiến lược của Ukraine cũng mang tính kinh tế và nhằm mục đích giảm doanh thu từ dầu mỏ của Nga. Theo Bộ Quốc phòng Anh, các cuộc tấn công bằng máy bay không người lái đã làm gián đoạn ít nhất 10% công suất lọc dầu của Nga. Quá trình sửa chữa thiệt hại do các cuộc tấn công bằng máy bay không người lái còn phức tạp hơn do các nhà máy lọc dầu của Nga phụ thuộc rất nhiều vào công nghệ phương Tây.
Với các lệnh trừng phạt hạn chế khả năng tiếp cận của Nga với các bộ phận và thiết bị quan trọng, việc nối lại hoạt động tại các nhà máy lọc dầu bị tấn công có thể sẽ là một quá trình tốn kém và mất thời gian.
Ukraine tuyên bố phá hủy tàu đổ bộ lớn của Nga; Moskva xác nhận Crimea bị tấn công Trong khi Thống đốc Crimea do Nga bổ nhiệm xác nhận Ukraine đã tấn công vào bán đảo này, Không quân Ukraine cho biết cuộc tấn công ở Crimea đã phá hủy tàu đổ bộ cỡ lớn Novocherkassk của Hải quân Nga. Đám cháy ở cảng Feodosia ngày 26/12/2023. Ảnh: X Hãng thông tấn nhà nước TASS của Nga ngày 26/12 dẫn phát...
