Mỗi người Việt “gánh” hơn 21 triệu đồng nợ công
Con số này đã tăng 10,9% so với cùng kỳ năm ngoái. Nếu 1 năm trước, mỗi người Việt “gánh” khoảng 896 USD nợ công thì tới thời điểm sáng 4/5/2015, số nợ công trên đầu người đã lên tới 979,77 USD.
(Ảnh chụp màn hình sáng 4/5/2015)
Theo cập nhật tại Đồng hồ nợ công quốc tế trên tạp chí Economist sáng nay (4/5), hiện tại, tổng nợ công của Việt Nam đang ở mức 89,08 tỷ USD, chiếm tỉ lệ 46,6% GDP và tăng 10% so với cùng kỳ năm ngoái. Tại thời điểm này năm ngoái, nợ công của Việt Nam là 81 tỷ USD chiếm tỉ lệ 47,9% GDP.
Và như vậy, với dân số 91,46 triệu dân, bình quân mỗi người Việt đang “gánh” trên mình 979,77 USD nợ công, tức khoảng 21,2 triệu đồng (cùng kỳ năm ngoái, con số này là 896 USD).
Mới đây, Bộ trưởng Bộ Tài chính Đinh Tiến Dũng công bố số liệu cho biết, dư nợ công ở thời điểm 31/12/2014 bằng 59,4% GDP, dư nợ Chính phủ bằng 47,1% GDP, dư nợ ngoài nước bằng 40,3%, trong giới hạn đảm bảo an ninh tài chính quốc gia. Theo đ.ánh giá của Chính phủ, đỉnh nợ công quốc gia sẽ đạt mức 64,9% vào năm 2016 và giảm dần, đến năm 2020 chỉ còn 60,2%.
Đ.ánh giá về tình hình nợ công của Việt Nam, PGS.TS Trần Đình Thiên cho rằng, khả năng Việt Nam rơi vào một cuộc khủng hoảng nợ công là không cao. Mức độ nợ công luôn được báo cáo ở dưới ngưỡng an toàn, các điều chỉnh về mặt pháp luật là tương đối hợp lý và phù hợp với hoàn cảnh cũng như điều kiện hiện tại.
Tuy nhiên, theo ông Thiên, vấn đề không nằm ở con số nợ công là bao nhiêu, mà là ở xu hướng tăng trưởng của nợ công và khả năng trả nợ. Nghĩa là cần cân nhắc trong tương lai ngắn hạn rất có khả năng nợ công của Việt Nam sẽ tăng vượt ngưỡng 65% và khả năng trả nợ là rất khó khăn và hạn chế, xét trên những rủi ro về nợ công, quản lý nợ công và vấn về thâm hụt ngân sách.
Theo đ.ánh giá của Ủy ban Kinh tế Quốc hội, cách hạch toán ngân sách nhà nước ở Việt Nam không theo thông lệ quốc tế. Nhiều khoản chi ngân sách từ nguồn trái phiếu chính phủ cho các dự án giáo dục, thuỷ lợi, y tế… được để ngoài bảng và không được tính đầy đủ vào thâm hụt ngân sách và nợ công.
Chi cho các công trình lớn kéo dài cũng được phân bổ dần vào quyết toán ngân sách nhiều năm chứ không tính cả vào năm trái phiếu được phát hành để vay nợ. Sự bỏ sót trong hạch toán thâm hụt ngân sách và nợ công của Việt Nam được thể hiện rất rõ thông qua số chênh lệch giữa lượng trái phiếu chính phủ phát hành vay nợ thực tế hàng năm và con số trái phiếu chính phủ phát hành phản ánh trong Quyết toán.
Video đang HOT
Bên cạnh đó, còn một lượng nợ lớn của các doanh nghiệp nhà nước (DNNN) không được Chính phủ bảo lãnh, cũng không được phản ánh trong bội chi ngân sách và nợ công hàng năm như thông lệ và khuyến cáo của nhiều tổ chức quốc tế. Sự thiếu nhất quán trong cách hạch toán tài khoá khiến cho con số thống kê không phản ánh chính xác về thực trạng nợ công của Việt Nam, gây nhiễu loạn thông tin cho những người tham gia thị trường, khiến cho việc so sánh quốc tế, đ.ánh giá, và quản lý rủi ro nợ công của Việt Nam khó khăn.
Cùng quan điểm, TS Ngô Trí Long cũng chỉ ra rằng, cách tính nợ công của Việt Nam và quốc tế có sự vênh nhau, không khớp với nhau. Điều đó có nghĩa nợ của doanh nghiệp nhà nước, nợ của một số chính quyền địa phương hoặc tổ chức thuộc nhà nước được nhà nước không tính vào đó. Với tỷ lệ nợ công so với GDP như vậy đồng thời với những khó khăn thách thức cũng như xu hướng nợ công tăng, khả năng chi trả và việc sử dụng không hiệu qủa thì đây là tình trạng đáng báo động… – ông Long quan ngại.
Để chủ động tái cơ cấu danh mục nợ công hiện hành, hồi năm ngoái, Bộ Tài chính đã phát hành thành công trái phiếu Chính phủ kỳ hạn 10 năm ra thị trường vốn quốc tế với tổng khối lượng 1 tỷ USD (hơn 21.000 tỷ đồng) và thành công vượt mức mong đợi về lãi suất (4,7%/năm, so với mức lãi suất dự kiến ban đầu khi chào bán là 5,125%/năm) giúp tiết kiệm được khoảng 32,5 triệu USD t.iền thanh toán lãi trái phiếu Chính phủ (trong 10 năm).
Mới đây, Thứ trưởng Bộ Tài chính Đỗ Hoàng Anh Tuấn cho biết, Bộ Tài chính đã xin ý kiến phát hành Trái phiếu ra thị trường quốc tế giai đoạn 2016-2020, với mục tiêu đầu tiên là huy động vốn cho nền kinh tế để tái cơ cấu nợ. Tuy nhiên, ông không đề cập tới giá trị số trái phiếu dự kiến phát hành là bao nhiêu.
Ông Tuấn cho biết, việc phát hành nhằm mục đích thay các khoản vay với thời gian ngắn lãi cao bằng khoản vay có lãi suất hợp lý với thời gian dài hơn, trên cơ sở hệ số tín nhiệm của Việt Nam cao hơn trước.
Bích Diệp
Theo Dantri
Nợ công có thực sự an toàn?
Đại biểu Lê Thị Công (Bà Rịa - Vũng Tàu) đặt vấn đề: "Trong khi nền kinh tế đang gặp nhiều khó khăn, nợ công rơi vào tình trạng vay để trả nợ... xin Bộ trưởng cho biết nợ công có thực sự an toàn không?"
Nợ công vẫn trong ngưỡng an toàn
Chiều 10/6, tại phiên chất vấn Bộ trưởng Tài chính Đinh Tiến Dũng, Đại biểu Lê Thị Công (Bà Rịa - Vũng Tàu) đặt vấn đề, trong khi nền kinh tế đang gặp nhiều khó khăn, thu ngân sách thấp, xuất khẩu không thuận lợi, nợ công rơi vào tình trạng vay để trả nợ.
Nhưng theo Báo cáo của Bộ Tài chính, nợ công vẫn trong ngưỡng đảm bảo an toàn. "Xin Bộ trưởng cho biết nợ công có thực sự an toàn không, giải pháp nào để đảm bảo an ninh tài chính quốc gia?", đại biểu Lê Thị Công chất vấn.
Trả lời chất vấn, Bộ trưởng Đinh Tiến Dũng cho rằng, đ.ánh giá tính bền vững của nợ công và an toàn của danh mục nợ công, cần tính đến các yếu tố cơ cấu nợ công và khả năng trả nợ. Đây là hai yếu tố rất quan trọng.
Bộ trưởng Tài Chính Đinh Tiến Dũng thông tin khi trả lời chất vấn ĐBQH chiều 10/6. Ảnh: Nguyễn Dũng/ infonet
Trên cơ sở đ.ánh giá các yếu tố này, nợ công của Việt Nam vẫn nằm trong ngưỡng an toàn, thấp hơn các chỉ tiêu được Quốc hội và Chính phủ phê chuẩn. Bao gồm chỉ tiêu tỷ lệ nợ công trên GDP, nghĩa vụ trả nợ của Chính phủ trên tổng thu ngân sách hàng năm, nghĩa vụ trả nợ nước ngoài trên tổng kim ngạch xuất khẩu hàng hóa và dịch vụ.
Bộ trưởng Tài chính báo cáo, về chỉ tiêu nợ công trên GDP, tỷ lệ này thay đổi không nhiều qua các năm, năm 2010 là 51,7%, năm 2011 là 50,1%, năm 2012 là 50,8%, năm 2013 là 53,4%. Tỷ lệ này nằm trong ngưỡng Quốc hội cho phép 65%.
Riêng nợ Chính phủ hiện nay 41,5% thấp hơn chỉ tiêu 55% Quốc hội cho phép. Cùng với tăng trưởng GDP ở mức trung bình trong những năm tới kết hợp với việc kiểm sát chặt chẽ tính bền vững và khả năng trả nợ sẽ tiếp tục duy trì.
Về thời điểm trả nợ, Bộ trưởng Đinh Tiến Dũng cho rằng, đây là việc rất quan trọng. Trong điều kiện những năm vừa qua kinh tế khó khăn, huy động khó khăn, cho nên thời hạn huy động rất ngắn 2 năm, 3 năm, 5 năm. Khoảng 30% huy động trong nước ở thời gian phải trả nợ trong vòng 1 đến 3 năm.
Đây là vấn đề hệ trọng, đã báo cáo với Chính phủ, với Thủ tướng Chính phủ cần phải có giải pháp để cơ cấu lại nợ công.
Các chỉ tiêu quan trọng khác, tỉ lệ trả nợ tổng số vượt 25% nhưng phân tích sâu thì trong này có 10% vay đảo nợ (không làm phát sinh thêm nghĩa vụ trả nợ), nên nếu trừ nghĩa vụ vay đảo nợ, vẫn nằm mức 20-21%, dưới mức 25%.
Về câu hỏi: "Vay để đảo nợ, tức là vay để trả nợ đến hạn tác động đến nợ công thế nào? Bộ trưởng Đinh Tiến Dũng cho rằng, vay đảo nợ nếu không phát sinh nghĩa vụ nợ mới, có khi còn vay được nợ mới mà lãi suất thấp hơn... nợ công không bị ảnh hưởng.
Theo Bộ trưởng, vấn đề phải huy động được vốn có thời hạn huy động dài hơn thời hạn hiện nay, giải pháp tái cơ cấu nợ công rất quan trọng.
Giảm tới 70% nghĩa vụ nợ của Vinashin
Đại biểu Huỳnh Nghĩa (TP Đà Nẵng) dẫn câu hỏi từ các khoản vay do Chính phủ bảo lãnh cũng như doanh nghiệp vay không trả nợ được. Đại biểu đề nghị Bộ trưởng cho biết cụ thể về các khoản nợ của Vinashin, Vinalines mà Chính phủ cho vay hoặc bảo lãnh vay đã và đang đáo hạn phải trả. Chính phủ có trả nợ thay không hoặc bảo lãnh vay đáo hạn không?
Về số nợ Vinashin, Vinaline, Bộ trưởng Đinh Tiến Dũng cho hay, kinh nghiệm cho thấy nhiều quốc gia trên thế giới, kể cả quốc gia phát triển khi cần thiết cũng can thiệp vào xử lý tài chính của doanh nghiệp lớn. Ví dụ như ngàn hàng Hoàng đế Scotlen tại Anh hay công ty ôtô Gineran môtô tại Mỹ Chính phủ cũng can thiệp vào nợ khi cần thiết.
Đối với Việt Nam, Chính phủ đã cấp bảo lãnh Chính phủ để phát hành trái phiếu tái cơ cấu lại nợ của Vinashin, trên cơ sở nghị quyết của Bộ Chính trị, Nghị quyết của Chính phủ và tuân thủ đầy đủ các quy định của pháp lý về cấp và quản lý bảo lãnh nợ Chính phủ.
Việc xử lý nợ cũng chỉ trong giới hạn phạm vi của công ty mẹ của tập đoàn Vinashin và 8 công ty con giữ lại.
Ông nói: "Số liệu nợ cũng đã được rà soát đối chiếu kỹ lưỡng và kết quả xử lý là giảm tới 70% nghĩa vụ nợ của Vinashin".
Đại biểu Lê Như Tiến (Quảng Trị) đặt câu hỏi: "Qua một năm được Quốc hội phê chuẩn là Bộ trưởng Bộ Tài chính chèo lái con thuyền ngân sách quốc gia trong thời kỳ đầy khó khăn, tân Bộ trưởng đã tiếp thu hoặc tự mình rút ra những bài học kinh nghiệm quý giá nào để đề ra hệ thống giải pháp mạnh mang tính đột phá, đảm bảo ngân sách cho nhiệm vụ kinh tế-xã hội và quốc phòng, an ninh...?. Trả lời chất vấn, Bộ trưởng Tiến Dũng nói bài học thứ nhất rất truyền thống là ngành tài chính đoàn kết. Bài học thứ hai, Bộ trưởng cho rằng, làm tài chính, sự trung thực rất quan trọng, tình hình như thế nào báo cáo như thế, tình hình thế nào đề xuất giải pháp như thế. Thứ ba là phải phối hợp tốt với các cấp, chính quyền các địa phương. Cuối cùng, cũng phải công khai, minh bạch và gắn với thông tin tuyên truyền, truyền thông chính sách, các chủ trương của bộ, của Chính phủ.
Theo Khampha
Vì sao kinh tế vẫn khó khăn nhưng thu ngân sách lại hơn năm ngoái? - Những băn khoăn này sẽ được Bộ trưởng Bộ Tài chính Đinh Tiến Dũng giải đáp trong chuyên mục dân hỏi Bộ trưởng trả lời. Vào thời điểm cuối năm, Bộ Tài chính thường bận rộn cân đối các khoản thu để bù đắp chi tiêu ngân sách. Năm nay, tình hình đang có những tín hiệu khả quan hơn. Tuy nhiên,...
