Maldives tính hủy hiệp định thương mại với Trung Quốc giữa “vòng xoáy” nợ
Chính phủ mới của Maldives đã lên kế hoạch rút khỏi hiệp định thương mại tự do với Trung Quốc trong bối cảnh quốc đảo Ấn Độ Dương đang chìm trong khoản nợ khổng lồ với Bắc Kinh.
Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình đón cựu Tổng thống Maldives Abdulla Yameen tại Bắc Kinh năm 2017. (Ảnh: Tân Hoa Xã)
Theo Reuters, chính phủ mới của Tổng thống Ibrahim Mohamed Solih dự tính sẽ rút Maldives khỏi hiệp định thương mại tự do với Trung Quốc vì cho rằng việc duy trì một thỏa thuận như vậy với nền kinh tế lớn thứ hai thế giới sẽ là sai lầm của quốc đảo Ấn Độ Dương. Đây là dấu hiệu mới nhất cho thấy sự “quay lưng” của Maldives với Trung Quốc dù hai nước từng giữ mối quan hệ thân thiết trong nhiều năm trước đây.
“Sự mất cân bằng thương mại giữa Trung Quốc và Maldives lớn tới mức không ai nghĩ đến một hiệp định thương mại tự do giữa hai bên. Trung Quốc không mua bất kỳ thứ gì từ đất nước chúng ta. Đây là hiệp định một chiều”, ông Mohamed Nasheed, lãnh đạo đảng Dân chủ Maldives và là người dẫn đầu liên minh cầm quyền liên bang, cho biết.
Trước đó ngày 17/11, sau khi nhậm chức, tân Tổng thống Solih tuyên bố kho bạc nhà nước Maldives đã bị thâm hụt và cảnh báo quốc đảo này đang chìm trong khó khăn về tài chính do những khoản vay khổng lồ từ Trung Quốc. Maldives ước tính nợ Trung Quốc khoảng 1,5 tỷ USD, tương đương hơn 1/4 GDP hàng năm của Maldives.
Cựu Tổng thống Maldives Abdullah Yameen đã ký hiệp định thương mại tự do với Trung Quốc trong chuyến thăm tới Bắc Kinh hồi tháng 12 năm ngoái. Cũng trong tháng đó, quốc hội Maldives đã nhanh chóng phê chuẩn hiệp định, bất chấp sự phản đối của phe đối lập về việc ông Yameen đã vội vã thông qua văn kiện dài 1.000 trang trong chưa đầy một giờ đồng hồ mà không có bất kỳ sự tranh luận nào.
Mới đây, ông Nasheed, hiện là cố vấn cho tân Tổng thống Solih, đã nhận ra sai lầm của việc phê chuẩn hiệp định thương mại tự do với Trung Quốc. Ông cho biết quốc hội sẽ không thông qua những sửa đổi cần thiết về luật để thỏa thuận thuế quan 0% với Trung Quốc có hiệu lực theo hiệp định đã ký kết.
“Hiệp định do quốc hội phê chuẩn, tuy nhiên không may là hiệp định này đòi hỏi phải đi kèm nhiều luật khác nhau. Chúng tôi sẽ không sửa đổi luật thêm nữa”, ông Nasheed cho biết.
Video đang HOT
Tân Tổng thống Maldives Ibrahim Mohamed Solih (Ảnh: Al Jazeera)
Maldives là một trong những nước nhỏ được Trung Quốc đầu tư hàng tỷ USD để xây dựng các hệ thống đường sá và nhà cửa trong khuôn khổ Sáng kiến Vành đai và Con đường. Thông qua sáng kiến này, Bắc Kinh hy vọng có thể cải thiện dòng chảy thương mại và đầu tư tới toàn bộ châu lục.
Những người chỉ trích Trung Quốc tại Maldives nói rằng cơn sốt phát triển cơ sở hạ tầng do Bắc Kinh đầu tư đã đẩy Maldives vào cảnh nợ nần. Theo đó, một hiệp định thương mại tự do sẽ chỉ càng làm cho tình hình thêm nghiêm trọng, xét trên bản chất của mối quan hệ không cân xứng giữa hai bên.
Từ tháng 1 đến tháng 8 năm nay, Maldives nhập khẩu 342 triệu USD hàng hóa từ Trung Quốc, trong khi hàng xuất khẩu từ Maldives sang Trung Quốc chỉ đạt 265,270 triệu USD. Maldives chủ yếu nhập khẩu thịt, sản phẩm nông nghiệp, hoa, cây trồng, đồ điện tử và đồ chơi từ Trung Quốc.
Vào thời điểm ký hiệp định, chính quyền Yameen tin rằng hiệp định với Trung Quốc sẽ giúp đa dạng hóa nền kinh tế Maldives và thúc đẩy xuất khẩu hàng thủy hải sản từ Maldives sang Trung Quốc. Bắc Kinh cũng tuyên bố hai nước sẽ mở cửa các dịch vụ về tài chính, chăm sóc sức khỏe và du lịch. Maldives hiện không có bất kỳ hiệp định thương mại tự do nào với nước ngoài, trừ Trung Quốc.
Nếu Maldives rút khỏi hiệp định thương mại tự do với Trung Quốc, đây sẽ là trở ngại mới nhất của Bắc Kinh trong bối cảnh nước này đang vấp phải sự phản đối vì các dự án gây tranh cãi tại một loạt quốc gia châu Á.
Thành Đạt
Tổng hợp
Theo Dantri
Tổng thống thân Trung Quốc thất bại trong bầu cử ở Maldives
Abdulla Yameen, đương kim Tổng thống Maldives được Trung Quốc hậu thuẫn, đã không thể bảo vệ chiếc ghế của mình trước ứng viên phe đối lập sau nhiệm kỳ 5 năm đầy náo động.
AFP đưa tin vào sáng 24/9, với 58,3% phiếu bầu giành được, ứng viên đối lập Ibrahim Mohamed Solih đã giành chiến thắng trong cuộc bầu cử tổng thống Maldives.
"Đây là khoảnh khắc hạnh phúc, giây phút của hy vọng, một thời khắc lịch sử", ông Solih phát biểu trước đám đông. "Đối với nhiều người trong chúng ta, chặng đường vừa qua là một chặng đường khó khăn, dẫn tới nhà tù và cảnh lưu đày. Hành trình ấy đã kết thúc trong hòm phiếu. Tôi phải cảm ơn tất cả những người đã đấu tranh vì điều này".
Theo tổ chức giám sát địa phương Transparency Maldives, những kết quả ban đầu trước đó cũng cho thấy ông Solih sẽ giành chiến thắng "với cách biệt lớn".
"Chúng tôi kêu gọi tất cả các bên hữu quan duy trì môi trường có lợi cho sự chuyển tiếp quyền lực trong hòa bình", tổ chức này cho biết.
Ông Ibrahim Mohamed Solih giành chiến thắng cuộc bầu cử tổng thống Maldives. Ảnh: AFP.
Trước đó, các nhà phân tích nhận định Tổng thống Abdulla Yameen gặp nhiều khó khăn trong nỗ lực tái đắc cử nhiệm kỳ thứ hai trước liên minh các đảng đối lập. Tuy nhiên, không ai có thể dự báo thất bại của ông bởi tổng thống vốn nắm quyền kiểm soát ủy ban bầu cử, tòa án tối cao và đài truyền hình.
Theo Guardian, trong nhiệm kỳ 5 năm từ khi đắc cử, Tổng thống Yameen phát triển quan hệ thân cận với Trung Quốc. Ông cũng ban hành các luật chống phỉ báng, và bỏ tù hoặc lưu đày một số đối thủ chính trị.
Chính phủ đã dùng "luật được viết một cách mơ hồ để ngăn chặn sự phản đối và đe dọa cũng như bỏ tù nhiều người chỉ trích", một số người bị h.ành h.ung và thậm chí là g.iết h.ại, theo Tổ chức Giám s.át N.hân quyền.
Trước cuộc bầu cử, nhiều người cảnh báo rằng Tổng thống Yameen có thể sẽ cố giữ ghế với bất cứ giá nào. Hồi tháng 2, ông ban hành tình trạng khẩn cấp, đình chỉ hiến pháp và chỉ đạo lực lượng an ninh bắt 2 trong số 5 thẩm phán tòa án tối cao.
Những động thái này làm dấy lên lo ngại của cộng đồng quốc tế rằng Maldives có thể sẽ trở về chế độ quân chủ chỉ 10 năm sau khi chuyển sang dân chủ.
Tổng thống Abdulla Yameen. Ảnh: AFP.
Cuộc bầu cử được theo dõi sát sao bởi Ấn Độ và Trung Quốc, hai quốc gia đang tranh giành tầm ảnh hưởng ở Ấn Độ Dương. Trong lúc đó, Liên minh châu Âu và Mỹ dọa áp lệnh trừng phạt nếu cuộc bầu cử diễn ra không công bằng.
Các nhà quan sát cho biết số cử tri đi bầu hôm 23/9 đạt mức kỷ lục. Hàng dài người nối tiếp nhau đi bầu cử và thời gian bỏ phiếu phải kéo dài thêm 3 giờ so với dự kiến để đáp ứng nhu cầu.
Sau nhiều thập kỷ dưới chế độ độc tài, Maldives bắt đầu chuyển sang chế độ dân chủ vào năm 2008. Ông Solih sẽ là tổng thống thứ 4 của nước này dưới chế độ dân chủ. Ông cũng là một trong những nghị sĩ cố gắng thành lập đảng chính trị độc lập đầu tiên của nước này hồi năm 2003.
Khi lên nắm quyền, ông Solih được cho là sẽ phải đối mặt với nhiều thách thức để giữ cho liên minh các đảng đoàn kết, đồng thời cân bằng ảnh hưởng của nước láng giềng Ấn Độ và Trung Quốc, quốc gia sẵn sàng đầu tư vào đảo quốc này.
Ngọc Hà
Theo Zing
Cựu tổng thống Maldives tố Trung Quốc chiếm đất Cựu Tổng thống lưu vong của Maldives Mohamed Nasheed hôm 22-1 nói cuộc bầu cử năm nay có thể là cơ hội cuối cùng để giải thoát nước này khỏi ảnh hưởng càng tăng từ Trung Quốc. Trong cuộc phỏng vấn tại thủ đô Sri Lanka, ông Nasheed chỉ trích Tổng thống Maldives Yameen Abdul Gayoom đang mở cửa cho Trung Quốc đầu...