Mã QR đang được ứng dụng trong ngành tài chính – ngân hàng thế nào?
Thống kê cho thấy, mã QR đang vượt qua nhiều ‘đối thủ’ xuất hiện trước để trở thành phương thức thanh toán tăng trưởng nhanh cả về số lượng người dùng và giá trị giao dịch.
Là một ma trận mã vạch có thể được đọc bởi máy quét mã vạch hay điện thoại thông minh có chức năng chụp ảnh kèm ứng dụng quét mã vạch, QR code đang đóng vai trò ngày càng lớn trong ngành tài chính – ngân hàng, đặc biệt là lĩnh vực thanh toán.
QR code “chiếm sóng” ngành tài chính
Ngân hàng được đánh giá là một trong những ngành chuyển đổi số nhanh và toàn diện nhất. Thống kê từ Ngân hàng Nhà nước cho thấy, đến nay, 95% tổ chức tín dụng đã và đang xây dựng, triển khai chiến lược chuyển đổi số.
Trong công cuộc phổ cập tài chính số, lĩnh vực có thể nhận thấy sự chuyển đổi rõ ràng nhất có lẽ là thanh toán. Từ chỗ 100% sử dụng tiền mặt hoặc thanh toán qua thẻ, ngày càng nhiều người tiêu dùng, đặc biệt những khách hàng trẻ, lựa chọn phương thức thanh toán di động.
Theo Vụ Thanh toán – Ngân hàng Nhà nước, các dịch vụ ngân hàng trên nền tảng số phát triển mạnh mẽ, nhất là thanh toán điện tử. Trong 6 tháng đầu năm, số lượng và giá trị giao dịch qua điện thoại di động tăng lần lượt 98,3% và 84,3%; riêng giao dịch QR code tăng 86% và 127% so với cùng kỳ 2021.
Thực tế tại các thành phố lớn, hầu hết shop thời trang, cửa hàng bán lẻ hay siêu thị nhỏ đều trang bị mã QR tại quầy thu ngân. Với QR code này, khách hàng chỉ cần thao tác quét mã để thanh toán, thay vì mất thời gian nhập số tiền cần chuyển, thông tin số tài khoản, chủ tài khoản.
Video đang HOT
Các mã QR chứa thông tin chuyển khoản ngân hàng được in và đặt tại quầy thu ngân để khách hàng thanh toán dễ dàng. Ảnh: NVCC.
Chị Lũy Phạm, founder của Lamluy (thương hiệu đồ nội y thiết kế) cho biết rất chú trọng đến trải nghiệm khách hàng, dù online hay tại cửa hàng đều cần sự thuận tiện, nhanh chóng để người mua cảm thấy thoải mái.
Đặc biệt, bước thanh toán nhanh chóng tại cửa hàng rất quan trọng vì khách chỉ muốn dành thời gian chọn lựa sản phẩm yêu thích và không thích mất thời gian cho việc thanh toán. “Vì vậy tôi quyết định chuyển sang dùng mã QR để khách thuận tiện thanh toán hơn”, chị Lũy Phạm cho biết.
Giao dịch QR code được đánh giá là bảo mật, an toàn với độ chính xác cao, giảm nguy cơ lộ mật khẩu hay nhân viên nhập chênh lệch số tiền. Với chủ shop, phương thức này còn giúp tiết kiệm chi phí đầu tư và bảo trì các thiết bị hỗ trợ đặc biệt như máy POS quẹt thẻ trong tiến trình số hóa.
Với những thế mạnh nổi trội, các chuyên gia nhận định tiềm năng phát triển của thanh toán mã QR vẫn còn nhiều, khi Việt Nam có 93,5 triệu thuê bao sử dụng smartphone, trong đó 73,5% là người trưởng thành, theo thống kê của Cục Viễn thông – Bộ Thông tin và Truyền thông.
Người trẻ hình thành thói quen “quét” QR
Bắt đầu làm quen QR code từ hơn một năm nay, Hải Vân – một khách hàng Gen Z – cho biết “nghiện” phương thức thanh toán này. Sau khi thỏa thích mua sắm hoặc ăn uống, cô chỉ cần mở điện thoại và đưa mã QR cho nhân viên là xong, không cần mất thời gian nhập liệu hoặc lo sợ sai sót từng con số.
Việc tạo và lưu trữ mã QR thông tin chuyển khoản hiện nay đã được thực hiện dễ dàng trên Zalo. Theo đó, người dùng chỉ cần nhập các thông tin liên quan đến tài khoản ngân hàng một lần, Zalo sẽ tự chuyển đổi thành mã QR và lưu trữ mã này trong Ví QR ngay trên ứng dụng. Khi cần chuyển khoản hoặc thanh toán, người dùng dễ dàng truy xuất và quét mã. Đặc biệt, mã QR này đáp ứng chuẩn VietQR và được chấp nhận bởi nhiều ngân hàng tại Việt Nam.
“Lúc trước, việc tìm lại mã QR này cũng mất thời gian vì tôi hay lưu vào thư viện ảnh. Hiện nay, tôi chỉ cần mở Ví QR của Zalo thì có thể tìm thấy thông tin cần thiết ngay” , Hải Vân cho biết.
Thông tin chuyển khoản ngân hàng của người dùng sẽ được lưu dưới dạng một mã QR.
Ngay khi vừa ra mắt, tính năng này đã “gây sốt” trong cộng đồng người dùng trẻ, đặc biệt các Gen Z – những người vốn nhanh nhạy với công nghệ và xu hướng mới. Nhờ lưu sẵn thông tin chuyển khoản ngân hàng trên Ví QR, người dùng chỉ cần quét mã của người nhận và nhập số tiền để tạo lệnh thanh toán nhanh thay vì phải nhập tay mã hiệu ngân hàng, số tài khoản.
Thông tin giao dịch được xử lý tự động, độ chính xác cao giúp người chuyển tiền yên tâm, không còn nỗi lo nhập sai số tài khoản/thẻ và ngân hàng thụ hưởng của khách hàng. Quá trình thanh toán nhanh chóng, nâng cao trải nghiệm cho người dùng.
“Tôi thuộc tuýp ‘não cá vàng’ nên lần nào cần nhận tiền cũng phải mở app ngân hàng để kiểm tra lại số tài khoản cho chắc. Bây giờ thì đơn giản rồi, gửi QR code là xong. Chuyển tiền càng dễ dàng hơn, không cần dò từng con số tài khoản mỗi lần chuyển nữa, thật sự quá tiện lợi”, Hải Vân hào hứng nói.
Người dùng dễ dàng lưu thông tin chuyển khoản ngân hàng dưới định dạng QR code và chia sẻ khi cần chuyển khoản, thanh toán. Ảnh: NVCC.
Người nhận tiền không cần nhớ quá nhiều con số liên quan đến tài khoản của mình. Khi cần nhận tiền từ người lạ, bạn chỉ cần mở Ví QR trên Zalo để cung cấp mã QR cá nhân cho người chuyển. Nhờ sự tiện lợi mà tiện ích được nhiều chủ shop kinh doanh trực tuyến, hộ gia đình, tiểu thương sử dụng khi chỉ cần in mã QR và đặt tại quầy thanh toán, gắn trên website, trang bán hàng online hoặc chuyển/chia sẻ trực tiếp cho người chuyển tiền.
“Với duy nhất một bước mở app ngân hàng và quét mã QR, khách hàng có thể thanh toán ngay đơn hàng trong chưa đầy 5 giây. Người dùng không phải chọn ngân hàng rồi nhập từng số tài khoản, tránh xảy ra sai sót hay cần kiểm tra và nhập lại gây mất thời gian”, chị Lũy Phạm đánh giá.
Thanh toán bằng mã QR Code được người tiêu dùng ưa chuộng
Thanh toán bằng QR Code được đánh giá là một trong những phương pháp thanh toán hiện đại không sử dụng tiền mặt và thẻ ngân hàng, được rất nhiều người dùng ưa chuộng vì mang đến tính tiện lợi cao.
Những năm gần đây, xu hướng thanh toán không tiền mặt, thanh toán di động đang trở nên phổ biến tại Việt Nam, đặc biệt là lớp khách hàng trẻ nhanh nhạy với công nghệ và xu hướng mới. Với tỷ lệ 70% dân số sử dụng điện thoại thông minh nên tiềm năng phát triển của phương thức thanh toán quét mã QR Code là rất lớn.
QR là viết tắt của từ Quick Response (Mã phản hồi nhanh). Đây là một ma trận mã vạch có thể được đọc bởi máy quét mã vạch hay điện thoại thông minh có chức năng chụp ảnh với ứng dụng chuyên biệt để quét mã vạch. QR Code gồm những module màu đen được sắp xếp ngẫu nhiên trong một ô vuông có nền trắng. Sự tổ hợp này được mã hóa bất kỳ dữ liệu trực tuyến nào bao gồm: thông tin sản phẩm, giá tiền, thông tin hóa đơn... Điểm ưu việt của mã QR Code so với các mã vạch truyền thống là mã vạch truyền thống chỉ lưu giữ được 20 ký tự chữ số trong khi các mã QR có thể lưu trữ thông tin lên tới hàng ngàn ký tự chữ số.
Việc thanh toán bằng mã QR code đảm bảo an toàn hơn cho khách hàng. Ảnh: Linh Đan
Khi đi mua sắm ở bất kỳ shop thời trang, cửa hàng bán lẻ, siêu thị hay vào quán ăn, quán café người mua hàng cũng có thể nhận thấy mã QR Code của cửa hàng được gắn ngay tại quầy thu ngân với nhiều chương trình ưu đãi hấp dẫn khi quét mã. Người bán cũng có thể tạo mã QR Code động với từng hóa đơn của khách hàng để đảm bảo chính xác, nhanh chóng khi thanh toán.
Thanh toán bằng QR Code được hiểu đơn giản là người dùng sẽ sử dụng camera trên điện thoại để quét mã QR. Sau đó, người dùng chỉ cần nhập số tiền thanh toán, nhận 1 tiếng bíp là giao dịch hoàn tất. Hệ thống sẽ tự động trừ số tiền từ tài khoản ngân hàng của bạn đúng với số tiền cần thanh toán. Đảm bảo việc thanh toán nhanh chóng không cần sử dụng tiền mặt hoặc thẻ ngân hàng.
So với việc thanh toán bằng tiền mặt hoặc thanh toán bằng ngân hàng hình thức thanh toán này chỉ tốn khoảng vài giây. Đặc biệt, người dùng không cần khai thác bất cứ thông tin nào.
Mặt khác, việc thanh toán bằng mã QR Code đảm bảo an toàn hơn cho khách hàng. Quá trình thanh toán không sử dụng tiền mặt hoặc thẻ ngân hàng, có thể thanh toán bất kỳ đâu mà không phải mang theo quá nhiều tiền. Thanh toán bằng mã QR Code còn có hai lớp bảo mật an toàn theo định dạng đặc biệt, giúp bảo mật mọi thông tin của khách hàng và tránh bị lộ trong quá trình giao dịch.
Không chỉ mang đến sự tiện lợi cho khách hàng, thanh toán bằng mã QR Code cũng mang lại rất nhiều lợi ích cho đơn vị kinh doanh như: Đa dạng hóa nhiều hình thức thanh toán khác nhau, tạo điều kiện dễ dàng cho khách hàng khi muốn mua sắm online hoặc offline; Đảm bảo tính chính xác cao và không tốn thời gian, nhân viên không phải hoàn trả tiền thừa cho khách; Không tốn quá nhiều chi phí đầu tư nhưng mang lại trải nghiệm thú vị cho khách hàng; Giúp đơn vị kinh doanh dễ dàng quản lý doanh số bán hàng...
Mã QR Code mang lại rất nhiều lợi ích, tuy nhiên trong quá trình sử dụng giao dịch, thanh toán thì khách hàng cần lưu ý những vấn đề sau: Không tiết lộ thông tin bảo mật hoặc công khai mã QR cho người khác biết; Tạo 2 lớp mật khẩu cho ứng dụng thanh toán QR Code; Không nên thanh toán những mã QR không có nguồn gốc rõ ràng, địa chỉ lạ.
Với những cửa hàng hoặc cơ sở thanh toán mới, nên yêu cầu cửa hàng xuất trình hóa đơn thanh toán nhằm đảm bảo tính chính xác, rõ ràng. Đối với thông tin cá nhân riêng tư để thanh toán QR Code, người dùng không nên đăng, chia sẻ lên mạng xã hội để tránh trường hợp giả mạo và đánh cắp thông tin.
Điều khiến không ít người lo lắng là ngân hàng mình đang sử dụng đã tích hợp phương thức thanh toán QR Code chưa. Hiện nay, tất cả các ngân hàng trong hệ thống Napas đều tích hợp các tính năng nhận, chuyển tiền, tạo mã QR trên ứng dụng Mobile Banking. Hạn mức thanh toán 500 triệu đồng/giao dịch tạo điều kiện cho người dùng chi trả hóa đơn hay chuyển tiền một cách thoải mái.
Tại Việt Nam, ngân hàng là ngành số hóa nhanh, mạnh nhất Hơn 2 năm dịch bệnh đã làm thay đổi mạnh mẽ hành vi tiêu dùng của khách hàng, các ngân hàng buộc phải thay đổi và thích nghi. Theo đó, các ngân hàng đã không ngừng tăng tốc và có thêm nhiều công nghệ mới được đưa vào thực tiễn trong cuộc đua số hóa. VIB là ngân hàng đầu tiên tại Việt...