Linh hoạt và sáng tạo trong đ.ánh giá học sinh
Chưa đầy 8 tháng nữa, chương trình giáo dục phổ thông (GDPT) mới sẽ đồng loạt triển khai trên cả nước, bắt đầu từ lớp 1. Thời điểm hiện tại, Bộ GD-ĐT đang gấp rút tổ chức tập huấn giáo viên, trong đó tập trung phổ biến chương trình và phương pháp giảng dạy. Nhiều ý kiến lo ngại chương trình sẽ khó đạt hiệu quả nếu phương pháp kiểm tra, đ.ánh giá học sinh không thay đổi.
Vẫn nặng kiểm tra kiến thức
Với kinh nghiệm nhiều năm giảng dạy, thầy Hoàng Sĩ Đăng, giáo viên môn Kỹ năng sống Trường THPT Nguyễn Du (quận 10), cho biết việc đ.ánh giá học sinh hiện nay đang dựa trên 2 tiêu chí là học lực và hạnh kiểm. Tuy nhiên, có một nghịch lý là học sinh nếu xếp loại giỏi về học lực sẽ được khen thưởng nhưng hạnh kiểm được đ.ánh giá tốt lại không được biểu dương.
Ngoài ra, tất cả quy định về xếp loại, đ.ánh giá học sinh hiện nay đều chỉ công nhận thành tích về học lực, hạnh kiểm chỉ được xem là một trong những tiêu chí phụ để đ.ánh giá, công nhận thành tích học sinh.
Ở góc độ khác, theo thầy Nguyễn Tường Thịnh, Tổ Toán Trường THPT Nguyễn Du, giáo viên sau khoảng 10 năm đi dạy sẽ bắt đầu có cảm giác nhàm chán vì việc dạy cứ lặp lại.
Thầy giáo này bày tỏ: “Đã nhiều lần tôi tự hỏi mình là thầy giáo hay thợ dạy. Bởi dạy học theo truyền thống là truyền tải đúng và đủ kiến thức theo phân bổ chương trình, việc lặp đi lặp lại cùng một đơn vị kiến thức năm này qua năm khác tất yếu sẽ dẫn đến nhàm chán”.
Học sinh Trường THPT Nguyễn Du (quận 10) trong một hoạt động tư vấn hướng nghiệp
Trước thực tế này, TS Nguyễn Thị Bích Hồng, giảng viên Trường Đại học Sư phạm TPHCM, cho rằng một trong những nguyên tắc của giáo dục trong thời đại mới là tính linh hoạt và sáng tạo. Ở đó, người thầy phải sâu sát học sinh trong từng tình huống, uyển chuyển trong triển khai các phương pháp giảng dạy nhằm đ.ánh giá toàn diện học sinh.
Theo các chuyên gia giáo dục, chương trình GDPT mới chuyển từ nền giáo dục chủ yếu trang bị kiến thức sang giáo dục về phương pháp, dạy học sinh kỹ năng tự học, cách sử dụng và khai thác các công cụ nhằm thích ứng nhanh với hoàn cảnh, có khả năng học tập suốt đời. Do đó, nội dung và hình thức đ.ánh giá người học cần được thay đổi để không chỉ phân loại trình độ kiến thức, kỹ năng, mà còn đ.ánh giá được khả năng vận dụng kiến thức, phương pháp xử lý, giải quyết vấn đề của người học.
Tuy nhiên, cán bộ một phòng GD-ĐT cho biết, các buổi tập huấn chương trình GDPT mới gần đây vẫn nghiêng về “dạy chữ”, chưa quan tâm đúng mức đến dạy người, mục tiêu phát triển năng lực và định hướng nghề nghiệp cho học sinh.
Th.S Nguyễn Hồng An, Trưởng bộ môn Tâm lý Trường Đại học Hoa Sen, đặt vấn đề: “Chúng ta đặt mục tiêu giáo dục toàn diện nhưng cơ chế khen thưởng, đ.ánh giá học sinh hiện nay tập trung quá nhiều vào các danh hiệu học sinh giỏi, học sinh tiên tiến, trong khi đối tượng học sinh chưa giỏi – vốn chiếm tỷ lệ không hề nhỏ ở các trường phổ thông – vẫn bỏ ngỏ tiêu chí đ.ánh giá”.
Cần sự chủ động của giáo viên
Video đang HOT
Theo cô Nguyễn Nguyệt Lệ, Phó hiệu trưởng Trường THPT Nguyễn Thị Minh Khai (quận 3), để đổi mới giáo dục, giáo viên cần được giao quyền chủ động đ.ánh giá học sinh. Trong đó, tiêu chí đ.ánh giá không chỉ căn cứ vào học lực mà cần quan tâm nhiều khía cạnh khác như đạo đức, năng khiếu, ý thức lao động… của học sinh.
Nhiều năm qua, Trường THPT Nguyễn Thị Minh Khai ngoài việc tổ chức khen thưởng học sinh vào cuối mỗi học kỳ và cuối năm học còn tăng cường các hình thức đ.ánh giá học sinh theo tuần, tổ chức khen thưởng đột xuất học sinh sau các kỳ thi, hội thi để khuyến khích sự chủ động, tích cực trong học tập của các em.
Thầy Nguyễn Tường Thịnh quan niệm, truyền đạt kiến thức cho học sinh chỉ là một phần yêu cầu giảng dạy, quan trọng hơn là việc kích thích các em hình thành tư duy phản biện, có quan điểm sống rõ ràng. “Để đáp ứng yêu cầu giảng dạy trong bối cảnh mới, người thầy ngoài nghiệp vụ sư phạm phải học thêm các khóa học về kỹ năng, có hiểu biết và tiếp xúc với nhiều ngành nghề khác để tương tác với học sinh”, thầy Thịnh cho biết.
Ngoài ra, giáo viên này gợi ý, người thầy trong quá trình tổ chức lớp học triển khai nhiều hoạt động, áp dụng hình thức học tập và kiểm tra, đ.ánh giá khác nhau sẽ thu hút học sinh, tạo ra nhiều tình huống khác nhau giúp các em phát triển năng khiếu và tư duy sáng tạo. Dạy học khi đó không còn nhàm chán đối với cả thầy lẫn trò.
Với chương trình GDPT mới, các trường phổ thông đang đứng trước thử thách là thay đổi toàn bộ cấu trúc, nội dung, phương pháp giảng dạy. Tuy nhiên, nhiều ý kiến cho rằng nếu người dạy chưa thoát khỏi tâm lý “thi gì, học đó” (mà đáng lẽ phải là “học gì, thi đó”), chịu áp lực từ thành tích trong thi cử thì mục tiêu phát triển năng lực và phẩm chất cho người học khó triển khai trong thực tế.
Để khắc phục điều đó, các chương trình tập huấn, bồi dưỡng giáo viên theo chương trình GDPT mới ngoài việc trang bị kiến thức chuyên môn còn cần trang bị về nhận thức, giúp giáo viên hiểu rõ vai trò và vị trí của mình trong đổi mới giáo dục. Khi tâm lý giáo viên hoàn toàn được cởi trói, dạy học không chạy theo thành tích mà hướng đến đáp ứng nhu cầu người học thì đổi mới mới mang tính lâu dài và ổn định.
THU TÂM
Theo SGGP
Xếp loại hạnh kiểm học sinh, cần sự sâu sát của giáo viên chủ nhiệm
Về các thầy cô giáo chủ nhiệm, cách đ.ánh giá, xếp loại hạnh kiểm học trò cũng muôn hình vạn trạng, mỗi người một vẻ.
Thông tư số: 58/2011/TT-BGDĐT ngày 12/12/2011 của Bộ trưởng Bộ Giáo dục và Đào tạo về việc đ.ánh giá, xếp loại học sinh trung học cơ sở và trung học phổ thông đang là căn cứ chính để nhà trường, giáo viên đ.ánh giá, xếp loại học sinh về học lực lẫn hạnh kiểm.
Nếu như đ.ánh giá về học lực dễ dàng, thuận lợi bao nhiêu (vì nghiêng nhiều về định lượng) thì việc đ.ánh giá hạnh kiểm lại khó khăn, vất vả bấy nhiêu (vì nghiêng nhiều định tính).
Khi đ.ánh giá, phân loại hạnh kiểm học sinh phổ thông, mặc dù từng nhà trường có thêm những quy định riêng, cụ thể hơn nhưng các thầy cô giáo chủ nhiệm vẫn phải đắn đo, suy nghĩ rất nhiều, mới mong có được sự đ.ánh giá, phân loại tương đối chính xác, đúng với từng em.
Có thực trạng một số thầy cô giáo hiện nay đ.ánh giá, xếp loại hạnh kiểm học sinh chưa sát, đúng, gây ảnh hưởng không tốt đến tâm lý, tương lai, lựa chọn ngành nghề của các em.
Xếp loại hạnh kiểm học sinh, cần sự sâu sát của giáo viên chủ nhiệm. (Ảnh minh họa: NOP/ Hoinhabaovietnam.vn)
Theo nhiều giáo viên, các quy định chung, khái quát về đ.ánh giá hạnh kiểm của học sinh tại Thông tư 58 của Bộ Giáo dục và Đào tạo là đã rõ ràng và phù hợp, không có vấn đề gì phải bàn luận thêm.
Vậy, căn nguyên mấu chốt đặt ra ở đây là cách xây dựng, thống nhất quy định của từng đơn vị nhà trường và quá trình theo dõi, đ.ánh giá, ghi nhận mức độ tiến bộ của học sinh ở mỗi giáo viên chủ nhiệm.
Hiện nay, nhiều nhà trường vẫn đưa ra những nội quy quá cứng nhắc, khắt khe đối với học sinh, đi trễ 2 lần trong học kỳ không xếp hạnh kiểm khá, tốt, 7 lần không thuộc bài, không bài tập trong học kỳ bị mời phụ huynh và hạnh kiểm yếu...
Một số nhà trường nhầm lẫn, duy ý chí giữa năng lực học tập và hành vi, thái độ đạo đức, hạnh kiểm.
Học sinh đó học yếu, lười học, không thuộc bài nhiều lần đã bị điểm yếu, kém, rồi lại còn bị cõng thêm "tội" về hạnh kiểm nữa.
Để đơn giản, thuận tiện trong việc đ.ánh giá hạnh kiểm của học sinh, một số nhà trường đưa ra những tiêu chí mang tính chất định lượng, phép cộng đơn thuần, bao nhiều lần vi phạm tác phong, áo quần, mấy buổi đi trễ, vắng không có phép, mấy lần nói chuyện riêng, gây mất trật tự trong giờ học... mà quy ra hạnh kiểm: tốt, khá, trung bình, yếu, hoàn toàn không phù hợp với bản chất, tính đa diện của phạm trù đạo đức, hạnh kiểm và tâm lý lứa t.uổi các em phổ thông.
Về các thầy cô giáo chủ nhiệm, cách đ.ánh giá, xếp loại hạnh kiểm học trò cũng muôn hình vạn trạng, mỗi người một vẻ.
Phạt học trò, đừng làm các em phải ấm ức, sợ hãi!
Học sinh gặp giáo viên sâu sát, hiểu đúng tâm tính, bản chất của học trò thì được nhờ, học sinh gặp giáo viên cứng nhắc, chỉ toàn căn cứ vào biểu hiện, hành vi, thái độ bên ngoài của các em thì chịu phần thiệt thòi.
Họp xét lên lớp, thi đua, khen thưởng cho học sinh cả trường vào cuối học kỳ thường rất gay cấn, căng thẳng, nhất là mặt hạnh kiểm của các em, các tập thể lớp.
Có giáo viên xếp loại hạnh kiểm học sinh khá tùy tiện và cảm tính. Học sinh nọ không vi phạm gì lớn, chỉ "tội" ngủ gật, nói chuyện mấy lần trong tiết học, đùng một cái cuối năm, cô giáo chủ nhiệm xếp hạnh kiểm loại yếu.
Thấy điều bất thường, Hội đồng xét lên lớp, thi đua, khen thưởng nhà trường đề nghị cô giáo giải trình cụ thể về trường hợp đó, cô giáo nói vòng vo một hồi và kết luận câu nghe xanh rờn: "Tôi xếp hạnh kiểm loại yếu đối với trường hợp đó, tại vì em đó có ánh mắt nhìn tôi rất khó ưa."
Cả Hội đồng sư phạm nhà trường cười một trận ngả nghiêng.
Kết thúc học kỳ, nhiều phụ huynh và các em từng bị "sốc" và phản ứng gay gắt, thậm chí khiếu nại với nhà trường, cấp trên về cách "chấm" hạnh kiểm chẳng giống ai của một số thầy cô giáo chủ nhiệm.
Đ.ánh giá, xếp loại hạnh kiểm của học sinh là một việc nhạy cảm, vô cùng khó khăn và quan trọng, không phải nhà trường, giáo viên chủ nhiệm nào cũng đã làm tốt.
Trước tiên, mỗi nhà trường cần xây dựng, thống nhất các tiêu chí đ.ánh giá hạnh kiểm học sinh một cách vừa khoa học, bài bản vừa phù hợp, nhân văn, làm chỗ "dựa" tin cậy để các giáo viên chủ nhiệm triển khai, vận dụng.
Mỗi năm, nhà trường nên có điều chỉnh, bổ sung nếu thấy cần thiết, một số điều khoản đã lỗi thời, cứng nhắc, không còn phù hợp với thực tiễn nữa.
Bản thân, từng giáo viên cũng phải tự đổi mới, nâng cao ý thức trách nhiệm của mình đối với con em phụ huynh, theo dõi sâu sát, đ.ánh giá đúng bản chất, hành vi, mức độ cố gắng, tiến bộ của mỗi em, không cảm tính, tùy hứng khi xếp loại hạnh kiểm.
Cuối học kỳ, cuối năm học, giáo viên chủ nhiệm nên dành thời gian hướng dẫn cho các em học sinh (từ lớp 3 trở lên) tự đ.ánh giá, tự kiểm điểm về quá trình tu dưỡng, rèn luyện của mình trong năm học qua (ở nhà).
Sau đó, tổ chức cho cả lớp phát biểu, nhận xét, bình bầu về hạnh kiểm của từng tổ, từng học sinh với tinh thần nhẹ nhàng, cởi mở, chia sẻ, luôn lấy việc nhắc nhở, động viên làm đầu.
Từ bản kiểm điểm của cá nhân học sinh; nhận xét, chia sẻ của tập thể tổ, lớp và quá trình theo dõi của giáo viên, ban quản sinh nhà trường, thầy cô giáo chủ nhiệm cân nhắc, lựa chọn kỹ lưỡng và đưa ra quyết định cuối cùng.
Kết hợp hài hòa nhiều nguồn nhận xét, đ.ánh giá như thế, cộng với cái tâm sáng, luôn thấu hiểu, trân trọng, yêu thương học trò như con mình của giáo viên chủ nhiệm thì chắc chắn sẽ không còn chuyện đáng buồn, than trách về hạnh kiểm của học sinh.
Theo GDVN
Cách đ.ánh giá học sinh hiện nay gây nhiều hệ lụy Bài Không nên đ.ánh giá học sinh chỉ ở hạnh kiểm và học lực trên Báo Thanh Niên số ra ngày 7.9 phản ánh rất đúng về bất cập trong việc đ.ánh giá học sinh (HS). Ảnh minh họa: Ngọc Dương Việc đ.ánh giá hiệu quả giảng dạy của giáo viên và việc học của HS chỉ dựa vào điểm số của một...
