Lễ hội khoả thân Nhật Bản bị bỏ sau hơn 1.000 năm vì già hoá dân số
Lễ hội Sominsai được coi là một trong những lễ hội có truyền thống lâu đời và kỳ lạ nhất ở Nhật Bản, nhưng giờ đây đã bị ảnh hưởng do tình trạng già hoá dân số của nước này.
Hàng nghìn người đàn ông Nhật Bản tham gia lễ hội khoả thân truyền thống Sominsai. Ảnh: AFP
Tối 17/2, hàng trăm người đàn ông k.hỏa t.hân cùng tranh giành một túi đựng lá bùa bằng gỗ tại đền Kokuseki, Iwate phía bắc Nhật Bản. Những tiếng hô vang đầy nhiệt huyết “jasso, joyasa” (có nghĩa là “ác quỷ, hãy biến đi”) vang vọng khắp khu rừng tuyết tùng. Nhưng đây cũng là lần cuối cùng nghi lễ truyền thống nghìn năm t.uổi Somisai diễn ra.
Việc tổ chức sự kiện thu hút hàng trăm người tham gia và hàng nghìn khách du lịch mỗi năm đã trở thành gánh nặng đối với những người dân lớn t.uổi ở địa phương. Dân số già hoá nhanh chóng khiến cộng đồng này đã không còn đủ sức để cáng đáng các hoạt động của nghi lễ.
Trong lễ hội Sominsai, những người đàn ông đóng khố tranh giành chiếc túi “somin-bukuro” đựng lá bùa, để mong cầu mùa màng bội thu và sức khỏe tốt.
Daigo Fujinami, một tu sĩ tại đền Kokuseki cho biết: “Rất khó để tổ chức một lễ hội quy mô như thế này. Bạn có thể nhìn thấy rất nhiều người có mặt ở đây và mọi chuyện đều rất thú vị, nhưng đằng sau hậu trường, có rất nhiều nghi lễ và rất nhiều công việc phải làm. Vì vậy tôi không thể phớt lờ trước thực tế khó khăn này”.
Xã hội Nhật Bản đã già đi nhanh hơn hầu hết các nước khác. Xu hướng này đã buộc vô số trường học, cửa hàng và dịch vụ phải đóng cửa, đặc biệt là ở các cộng đồng nhỏ hoặc nông thôn.
Video đang HOT
Lễ hội Sominsai của chùa Kokuseki thường diễn ra từ ngày mùng 7 Tết Nguyên đán cho đến sáng hôm sau. Nhưng trong thời kỳ đại dịch COVID-19, nó được thu nhỏ lại thành các buổi cầu nguyện và các nghi lễ nhỏ hơn.
Người dân địa phương cho biết, lễ hội cuối cùng năm nay chỉ là một phiên bản rút gọn và kết thúc vào khoảng 11 giờ đêm, nhưng nó đã thu hút đám đông lớn nhất trong từ trước đến nay.
Toshiaki Kikuchi, một người dân địa phương đã nhận được những lá bùa và là người đã tham gia tổ chức lễ hội trong nhiều năm nói rằng ông hy vọng nghi lễ này sẽ quay trở lại trong tương lai.
“Tôi hy vọng truyền thống này sẽ được duy trì, dù có là dưới một hình thức khác”, ông nói sau lễ hội.
Nhiều người tham gia và du khách cũng bày tỏ tiếc nuối và cảm thông khi lễ hội truyền thống nghìn năm t.uổi bị xoá bỏ.
Yasuo Nishimura (49 t.uổi), du khách đến từ Osaka, nói với AFP: “Đây là lễ hội lớn cuối cùng hơn 1.000 năm t.uổi, tôi thực sự muốn tham gia”.
Các đền chùa khác trên khắp Nhật Bản tiếp tục tổ chức các lễ hội tương tự và một số nơi cũng điều chỉnh các quy tắc phù hợp chuẩn mực xã hội để có thể tiếp tục tồn tại, chẳng hạn như cho phép phụ nữ tham gia các nghi lễ trước đây chỉ dành cho nam giới.
Từ năm tới, Đền Kokuseki sẽ thay thế lễ hội bằng các nghi lễ cầu nguyện và những cách khác để tiếp tục các hoạt động tâm linh.
Yasuo Nishimura cũng nói thêm: “Nhật Bản đang phải đối mặt với tỷ lệ sinh giảm, dân số già và thiếu người trẻ để tiếp tục tham gia vào nhiều hoạt động, vì thế có lẽ khó có thể duy trì như xưa”.
Tỷ lệ sinh giảm ảnh hưởng đến nhiều quốc gia
Theo phóng viên TTXVN tại Paris, tổng hợp về tình hình nhân khẩu học thế giới, nhật báo Les Echos nhận thấy rằng sự già đi của dân số ở các nước giàu đang gia tăng, đặc biệt là ở châu Âu và châu Á.
Các nước như Hàn Quốc và Nhật Bản là những quốc gia đầu tiên báo động về tình trạng này. Những nước khác, chẳng hạn như Nga, cũng lo ngại. Tuy nhiên, Mỹ là một ngoại lệ, với sự phục hồi trong cân bằng tự nhiên.
Người dân di chuyển trên đường phố thủ đô Tokyo, Nhật Bản. Ảnh minh họa: AFP/TTXVN
Các nước phát triển đang trải qua một "mùa Đông" nhân khẩu học. Cả xu hướng lẫn cách thể hiện đều không mới, nhưng tốc độ già hóa đã tăng kể từ khi bắt đầu có dịch COVID-19. Tỷ lệ sinh vẫn chưa trở lại mức trước đại dịch. Từ Bắc đến Nam, phụ nữ ngày càng sinh ít con hơn trước.
Châu Âu ngày càng sống đúng với tên gọi của mình, Lục địa già, và các nước phải đối mặt với tình trạng ngân sách phúc lợi ngày càng tăng để giải quyết vấn đề này. Italy là quốc gia châu Âu có tốc độ già hóa nhanh nhất. Năm 2022, số ca sinh ở Italy đã giảm xuống dưới mốc tượng trưng 400.000, đứng ở mức 393.000, con số thấp nhất kể từ năm 1861, ngày thống nhất đất nước. Theo số liệu tạm thời của năm 2023, số t.rẻ e.m sinh ra sẽ dưới mức 380.000. Với tỷ lệ sinh thấp nhất châu Âu - 1,24 con/phụ nữ - xu hướng này sẽ vô cùng khó ngăn chặn. Theo Istat, 1/4 phụ nữ Italy sinh vào những năm 1990 không có kế hoạch sinh con. Số trẻ sơ sinh hàng năm đã giảm 30% trong một thập kỷ.
Tại Đức, tỷ lệ sinh đã tăng từ 1,38 trẻ trên một phụ nữ vào năm 2000 lên 1,58 vào năm 2021, nhờ chính sách gia đình tích cực hơn và việc xây dựng thêm nhiều nhà trẻ ở các thành phố lớn. Nhưng đến năm 2022, tỷ lệ này đã giảm xuống còn 1,46 trẻ trên một phụ nữ. Đây là mức thấp nhất kể từ năm 2013, và thậm chí còn thấp hơn nếu chỉ giới hạn ở phụ nữ quốc tịch Đức (1,36). Những số liệu đầu tiên cho năm 2023 cũng xác nhận xu hướng giảm với số ca sinh nở ít hơn 7,4% trong khoảng 9 tháng đầu năm. Đức hiện có 84,3 triệu dân vào năm 2022, nhiều hơn con số gần 70 triệu người vào đầu những năm 1950. Tuy nhiên, nếu thời gian tới không có lao động nước ngoài đến, dân số Đức sẽ giảm vào năm 1972.
Ở Hy Lạp, số lượng t.rẻ e.m chào đời năm 2022 đang ở mức thấp nhất trong 90 năm qua và xu hướng giảm này có vẻ như vẫn tiếp tục. Tại Nga, tuy tỷ lệ t.ử v.ong giảm nhờ các chính sách y tế và cuộc chiến chống nghiện rượu và t.huốc l.á đã mang lại kết quả tích cực. T.uổi thọ của người Nga cũng đang trên đà đạt kỷ lục: gần 74 t.uổi. Nhưng bất chấp các chính sách khuyến khích sinh nở, mức sinh vẫn giảm và Nga đang phải chịu ảnh hưởng của đợt suy thoái nhân khẩu học những năm 1990 với kết quả là tỷ lệ sinh mới giảm 4%/năm. Với 144 triệu người, đất nước này hiện đang có số dân ít hơn so với năm 2000.
Nhưng châu Âu không phải là nơi duy nhất đáng lo ngại. Nhiều nước mới nổi cũng phải đối mặt với tỉ lệ sinh giảm. Châu Mỹ Latinh, Trung Đông và châu Á đều bị ảnh hưởng. Tại Colombia, tỷ lệ sinh giảm xuống còn 1,85 trẻ trên một phụ nữ vào năm 2022. Tại Thái Lan, số sinh hiện thấp hơn số tử và đã giảm 30% trong 10 năm. Trung bình một phụ nữ Trung Quốc chỉ có 1,1 con vào năm 2022. Ở Iran, số con trên mỗi phụ nữ giảm xuống còn 1,7. Ở Triều Tiên, con số này sẽ giảm xuống dưới ngưỡng đổi mới thế hệ, tức 2,1 con trên một phụ nữ.
Đặc biệt, với tỷ lệ sinh rơi tự do và hiện đạt gần 0,7 t.rẻ e.m trên một phụ nữ vào cuối năm 2023, Hàn Quốc đang chuẩn bị chứng kiến dân số của mình mất đi ít nhất 15 triệu dân trong vòng 50 năm tới. Theo dự báo mới nhất của Viện Thống kê Hàn Quốc, quốc gia này sẽ chỉ có 36 triệu người vào năm 2072, so với 51,6 triệu dân hiện nay. Do số lượng sinh thấp nên gần 48% dân số cả nước khi đó sẽ từ 65 t.uổi trở lên. Năm ngoái, tỷ lệ này chỉ là 17,4%.
Hiện chỉ có Mỹ là trường hợp ngoại lệ. Tại nước này, cân bằng tự nhiên đã bắt đầu phục hồi kể từ năm 2022 và xu hướng này tăng tốc vào năm 2023, sau khi COVID-19 kết thúc. Theo ước tính ban đầu, sự gia tăng dân số do khoảng cách giữa sinh và tử thực tế lên tới 531.400 người vào năm 2023. Tuy nhiên, con số này vẫn bằng một nửa so với năm 2018 và 2019. Năm 2023, tại Mỹ có gần 3,66 triệu trẻ sơ sinh được sinh ra, giảm nhẹ so với năm 2022 (3,68 triệu), nhưng tăng đáng kể so với năm 2021 (3,58 triệu).
Bất chấp sự bùng nổ kinh tế và sự lạc quan mới trong nước, tỷ lệ sinh ở Mỹ vẫn chưa lấy lại được sức sống trước khủng hoảng, thời điểm có 3,8 triệu t.rẻ e.m được sinh ra mỗi năm.
Trên thực tế, số ca sinh đã giảm kể từ những năm 2010 ở Mỹ do quá trình chuyển đổi nhân khẩu học đang diễn ra. Đây cũng là một trong những mối quan tâm của Elon Musk, ông chủ của hãng xe Tesla và chủ sở hữu của nền tảng mạng xã hội X, người có 10 người con, và là người công khai phàn nàn về tỷ lệ sinh giảm. Dòng người nhập cư cho đến nay đã tạo điều kiện cho việc mở rộng dân số liên tục của Mỹ, nơi có 335 triệu dân.
Nhật Bản: Già hóa dân số làm tăng chi phí chăm sóc điều dưỡng Theo dữ liệu của Chính phủ Nhật Bản, với xu hướng già hóa dân số tại nước này tiếp tục diễn ra, chi phí chăm sóc điều dưỡng bình quân đầu người hàng năm ước tính sẽ lên tới 235.000 yen (1.557 USD) vào năm 2050, tăng 75% so với mức của năm 2019. Người cao t.uổi tập thể dục tại Tokyo, Nhật...
