Lần theo dấu vết “mafia tê giác”
Nam Phi đã từ chối cấp phép cho người Việt Nam xin săn tê giác ở nước này. Cảnh sát quốc tế xác định hoạt động săn b.ắn và buôn sừng tê giác đã trở thành loại tội phạm có tổ chức kiểu mafia.
Tê giác ở Nam Phi đứng trước nguy cơ tuyệt chủng do bị săn trộm lấy sừng – Ảnh: AFP
Hãng tin Bloomberg cho biết theo số liệu của chính quyền Nam Phi, từ đầu năm 2012 đến nay đã có 159 con tê giác bị săn trộm ở Nam Phi. Ước tính từ nay đến cuối năm, con số này có thể tăng vọt lên đến 619 con, vượt qua mức 448 con của năm 2011. Giá 1kg sừng trên thị trường chợ đen hiện lên đến 60.000 USD.
Mới đây, Quỹ đời sống hoang dã châu Phi cảnh báo với tình hình săn lậu hiện nay thì tê giác hoang dã châu Phi sẽ tuyệt chủng trong 13 năm tới (2025). Các tổ chức bảo vệ môi trường chỉ trích việc chính quyền Nam Phi vẫn cho phép mỗi người nước ngoài được đăng ký săn một con tê giác mỗi năm với mức phí lên đến hàng chục nghìn USD.
Hoạt động săn bắt nằm dưới sự giám sát của nhân viên các khu bảo tồn. Người săn chỉ được lấy sừng tê giác với mục đích làm kỷ niệm chứ không được buôn bán. Chính phủ Nam Phi cho rằng chính sách này sẽ giúp hạn chế nạn săn bắt bất hợp pháp. Tuy nhiên hoạt động săn trộm vẫn bùng nổ.
Nói không với thợ săn Việt Nam
Báo chí Nam Phi cho biết các tay săn trộm thường b.ắn c.hết tê giác rồi dùng cưa máy để cắt sừng chúng. Để bảo vệ tê giác, nhà chức trách Nam Phi đã dùng biện pháp cưa sừng chúng rồi thả lại môi trường. Song bọn săn trộm vẫn g.iết cả tê giác đã bị cắt sừng để tận thu phần sừng còn lại.
Theo Bloomberg, từ đầu năm 2012 đến nay Chính phủ Nam Phi đã bác bỏ toàn bộ 23 đơn xin săn tê giác của người Việt Nam. Bộ trưởng nước và môi trường Nam Phi Edna Molewa cho biết nguyên nhân bác đơn là vì Nam Phi nghi ngờ những người xin phép săn tê giác từ Việt Nam sẽ buôn lậu sừng ra nước ngoài.
Bà Molewa nhấn mạnh các thợ săn tê giác từ Việt Nam không thuyết phục được Chính phủ Nam Phi rằng họ sẽ tuân thủ các quy định của nước sở tại. Nam Phi quy định không được mua bán các chiến lợi phẩm trong các chuyến săn tê giác. Theo bà Molewa, từ năm 2010 gần 60% đơn xin săn tê giác là của người Việt Nam.
Theo trang Africahunting.com, khoảng 90% tê giác trên thế giới, tương đương với 20.000 con, đang sống ở Nam Phi. Chính phủ Nam Phi đang siết chặt các quy định về săn bắt loài thú quý hiếm này. Mới đây Nam Phi cũng yêu cầu Trung Quốc và Việt Nam hỗ trợ chống buôn lậu sừng tê giác và lập cơ sở dữ liệu ADN để giám định những chiếc sừng bị tịch thu.
Video đang HOT
“Mafia tê giác”
Theo AFP, từ đầu năm 2012 đến nay đã có 90 người bị bắt ở Nam Phi do liên quan đến tội săn lậu tê giác. Giới chuyên gia quốc tế cho biết các băng nhóm buôn lậu tê giác xuyên quốc gia đã xuất hiện, hoạt động theo mô hình các băng đảng mafia.
Tạp chí Đức De Spiegel cho biết chính quyền các nước châu Âu cũng đang đau đầu với tình trạng trộm cướp sừng tê giác trong các viện bảo tàng, nhà đấu giá và các bộ sưu tập tư nhân. Bọn cướp đi thành từng nhóm bốn người, xông vào các nơi có trưng bày sừng tê giác và cướp đi trước mặt cảnh vệ. Sau đó chúng tuồn sang các thị trường đang có nhu cầu cao ở châu Á.
Cảnh sát Liên minh châu Âu (Europol) xác nhận kẻ gian đã lấy 72 sừng tê giác từ 15 nước châu Âu trong năm 2011. Cũng trong năm ngoái, hải quan sân bay Roissy (Pháp) đã phát hiện hai sừng tê giác trị giá tới 425.500 USD được giấu trong một tượng đồng đang trên đường chuyển sang châu Á. Các băng nhóm “mafia tê giác” vươn vòi sang tận Mỹ. Chúng trộm sừng tê giác trong các viện bảo tàng, thậm chí ngay cả sở thú.
Hồi tháng 7-2011, cảnh sát Nam Phi tóm cổ nghi can Thái Lan Chumlong Lemtongthai, kẻ buôn lậu sừng tê giác với thủ đoạn rất tinh vi. Hắn cấu kết với một nhà buôn động vật hoang dã người Nam Phi, đưa tê giác đến những trại nuôi thú rừng để g.iết lấy sừng. Sau đó hắn làm giấy tờ giả cho một số gái mại dâm, biến họ thành khách du lịch, đến Nam Phi “mua” số sừng này như “vật kỷ niệm”. Ít nhất 40 sừng tê giác đã được đưa về Thái Lan theo đường dây này.
Quan chức Europol Michel Quillé nhận định hoạt động của băng nhóm trộm sừng tê giác là có tổ chức. “Không thể hoạt động khắp châu Âu và châu Phi mà không có tổ chức. Đầu tiên chúng tìm nơi hoạt động, chọn đường nhập hàng, nơi lưu kho, sau đó chuyển các vật ăn cắp ra ngoài và bán khắp châu Á” – báo Le Monde dẫn lời ông Quillé.
Theo T.uổi Trẻ
Săn trộm cá hô trên sông T.iền
Dù đã có lệnh cấm nhưng người dân vẫn tìm cách săn bắt cá hô. Cá hô có trọng lượng tới 200 kg. Thịt cá hô ngon, giá rất cao. Cá hô là giống cá đặc hữu của riêng dòng sông Mekong, không xuất hiện tại bất cứ dòng sông nào trên thế giới.
Buổi lễ thả 5.000 con cá hô giống xuống sông T.iền (đoạn thuộc thị xã Sa Đéc, Đồng Tháp) vào giữa tháng 12-2011 nhanh chóng đến tai những tay săn cá hô. "Con nào trôi vào bờ thì họ dùng vợt bắt, con nào sống sót thì bị bủa lưới" - lão ngư N. ở phường 6, TP Cao Lãnh, nói.
Trúng toàn cá bé
Trước đây, lão đã từng bắt được cá hô khổng lồ trên sông T.iền nhưng có lẽ điều đó khó lặp lại. Xã Tịnh Thới, TP Cao Lãnh được xem là "vương quốc" của những tay săn cá hô ở tỉnh Đồng Tháp. Trước đây, họ rất tự hào về nghề này nhưng từ năm 2001, khi có lệnh cấm đ.ánh bắt cá hô trên sông, hầu hết các tay săn cá hô đều nói là mình đã "gác kiếm". Thực tế, cá hô trên sông T.iền vẫn bị săn lùng ráo riết.
Một ngư dân ở "làng cá hô" cho biết trong hai năm nay, người dân vẫn bắt được vài con cá hô. Hơn tháng trước, một người dân ở xã Bình Thạnh, huyện Cao Lãnh đóng đáy được con cá hô nặng 29 kg, bán được gần 1 triệu đồng. Đây được xem là con cá hô lớn nhất do người dân ở Đồng Tháp bắt được trên sông T.iền trong những năm gần đây.
"Từ lúc Nhà nước cấm, tui đã bỏ nghề nhưng có lúc thả lưới cũng dính phải cá hô" - lão ngư Hai Hoanh, "vua cá hô" ở Cao Lãnh, ngập ngừng một lúc rồi thừa nhận. Năm rồi ông bắt được một con chừng 8 kg, chỉ bán được 500.000 đồng. "Nhiều người đặt hàng nếu tui bắt được cá hô cỡ vài chục ký thì họ sẽ mua ngay với giá 500.000 đồng/kg. Nhưng giờ cá lớn hiếm lắm, đâu dễ gì bắt được" - ông Hoanh bộc bạch.
Thả cá hô giống xuống sông T.iền trong tháng 12-2011. Ảnh: TRUNG THANH
Bắt được cá lớn, xẻ thịt ngay
Ông Hoanh tiếp: "Năm 2006, tui thả lưới bắt được một con gần tạ rưỡi. Vừa bắt được là dân buôn kéo đến mua luôn với giá 22 triệu đồng. Nói thiệt không bán liền để bị tịch thu, thả lại xuống sông thì uổng".
Cùng thời điểm ông Hai Hoanh bắt được cá quý, trong lúc giăng lưới bắt cá bông lau trên sông T.iền, đoạn gần sông Vàm Nao, một ngư dân ở xã Tịnh Thới cũng bắt được một con cá hô nặng khoảng 130 kg. Cũng như ông Hoanh, sau khi bắt được cá, sợ cơ quan chức năng đến tịch thu, người này cũng lập tức bán cho thương lái.
"Bắt được cá lớn là họ kêu thương lái đến mua rồi xẻ thịt ngay để đưa về các TP lớn để bán. Khi ngành chức năng nghe tin, tìm đến thì cái vảy cũng không còn" - một cán bộ Sở NN&PTNT tỉnh Đồng Tháp nói. Theo vị này, dân đ.ánh bắt cá thường nghèo, bắt được cá hô sẽ chẳng có ai thả lại xuống sông, kể cả cá nhỏ.
Người dân bắt được một con cá hô vàng. (Theo: nguoilaodong online)
Chưa phạt được ai
Để bảo vệ loài cá quý hiếm này, từ năm 2001 tỉnh Đồng Tháp đã cấm khai thác, chế biến, tiêu thụ cá hô tự nhiên. Theo đó, người vi phạm có thể bị phạt t.iền từ 1 triệu đến 40 triệu đồng, đồng thời áp dụng các biện pháp bổ sung như tịch thu tang vật, phương tiện vi phạm...
Thế nhưng theo tìm hiểu, gần 11 năm qua, chưa có trường hợp đ.ánh bắt cá hô nào trên địa bàn tỉnh Đồng Tháp bị lập biên bản, xử phạt. "Do lực lượng của ngành mỏng, người dân khi bắt được cá hô ít thông báo mà nhanh chóng bán cho thương lái chở đi tiêu thụ ở nơi khác nên rất khó xử phạt" - ông Lại Hoàng Minh, Trưởng phòng Quản lý khai thác và Bảo vệ nguồn lợi thủy sản, Chi cục Thủy sản Đồng Tháp, nói.
Trong năm 2010, Trung tâm Quốc gia Giống thủy sản nước ngọt Nam Bộ đã thả 50.000 con cá hô giống xuống sông T.iền, đoạn thuộc huyện Hồng Ngự (Đồng Tháp). Quỹ Quốc tế bảo vệ thiên nhiên cũng thả 5.000 con cá hô giống xuống đoạn thuộc địa phận thị xã Sa Đéc. Theo ông Lại Hoàng Minh, cá hô giống rất yếu, sau khi thả xuống sông thường bị trôi dạt vào bờ và người dân sẽ vớt cá đem bán cho những người nuôi cá hô. Tuy nhiên, cá hô nuôi không lớn (không hơn 10 kg là đã thu hoạch), thịt cá hô nuôi không thơm ngon bằng cá tự nhiên.
Cá hô (tên khoa học là Catlocarpio Siamensis) là loài cá quý hiếm có tên trong sách đỏ Việt Nam. Từ năm 2005-2007, Trung tâm Quốc gia Giống thủy sản nước ngọt Nam Bộ đã cho sinh sản nhân tạo thành công giống cá này. Tuy nhiên, hiện chưa đơn vị nào nghiên cứu về khả năng sinh sản của cá hô giống sau khi được thả xuống sông.
PGS-TS LÊ THANH HÙNG, Trưởng khoa Thủy sản ĐH Nông Lâm TP.HCM
Thực tế, việc kiểm tra, xử phạt các trường hợp đ.ánh bắt cá hô, nhất là cá hô nhỏ rất khó. Cơ quan chức năng nên tìm cách mua lại cá của người dân đ.ánh bắt rồi thả lại xuống sông. Ngoài ra, cũng cần lập những khu bảo tồn để nuôi giữ và phục hồi giống cá hô quý hiếm ngoài tự nhiên.
Ông HOÀNG VIỆT, cán bộ Quỹ Quốc tế bảo tồn thiên nhiên
Theo PTLT
Giải mã bí ẩn trong bàn chân tê giác Một nhóm chuyên gia tại Anh đang tìm hiểu bí quyết khiến những bàn chân khá nhỏ của tê giác có thể chịu được trọng lượng cơ thể to lớn của chúng. Chân của tê giác khá nhỏ so với thân hình cồng kềnh của chúng. Ảnh: photostuff.org. Tê giác là một trong những động vật to nhất trên cạn. Trong suốt nhiều...