Kinh hoàng hủ tục cưỡng hôn

Thật khó mà tin được ở một đất nước có nền văn hóa, văn minh phát triển hàng đầu thế giới như Anh quốc, hủ tục cưỡng hôn vẫn đang tồn tại trong một cộng đồng người sinh sống ở đây như một “truyền thống văn hóa”, để bảo vệ “danh dự” cho gia đình.

Nhà hoạt động Sanghera. Ảnh: Guardian.

Theo thống kê của Karma Nirvana – một tổ chức từ thiện chuyên giúp đỡ các b.é gá.i – nạ.n nhâ.n của tục cưỡng hôn ở Anh cho biết: mỗi năm hàng nghìn tr.ẻ e.m gái sẽ không quay trở lại nước Anh sau kì nghỉ hè. Các em được cha mẹ gửi đến một đất nước xa lạ để thực hiện cái gọi là “vì danh dự của gia đình” – kết hôn với những người đàn ông không quen biết và nhiều em sau đó trở thành nạ.n nhâ.n của bạo lực gia đình. Độ tuổ.i trung bình của các nạ.n nhâ.n từ 14 đến 19 tuổ.i, cá biệt có trường hợp mới chỉ lên 8.Một chiến dịch nhằm phơi bày mặt trái của quan niệm cứng nhắc về cái gọi là “danh dự” của gia đình – nguồn gốc của những cuộc hôn nhân cưỡng ép được Karma Nirvana tiến hành trong nhiều năm. Với mục đích phanh phui các vụ hiế.p dâ.m, bạ.o hàn.h gia đình và thậm chí cả giế.t ngườ.i vì danh dự, hay t.ự t.ử – kết cục buồn của những vụ cưỡng hôn, chiến dịch này đã giành được những thành công nhất định và được giới truyền thông chú ý.

Tuy nhiên, đại diện của Karma Nirvana khẳng định, quy mô và tính phức tạp của các vụ cưỡng hôn cũng như mỗi liên hệ của nó với những vụ giế.t ngườ.i vì danh dự vẫn chưa được nhìn nhận một cách đúng đắn. Mỗi tháng tổ chức này nhận được khoảng 500 cuộc điện thoại kêu cứu và mỗi năm khoảng 400 b.é gá.i sống sót sau các vụ cưỡng hôn được giải cứu và đưa trở lại nước Anh mới chỉ là phần nổi của tảng băng chìm.

Trường hợp cưỡng hôn gần đây nhất mà tổ chức này được biết từ một cuộc điện thoại của một b.é gá.i 14 tuổ.i sống ở phía Bắc nước Anh gọi đến trong tình trạng hoảng loạn. Em đang mâu thuẫn với gia đình vì cha mẹ em không cho em ra ngoài và tiếp xúc với bạn bè. Họ nói rằng họ đã sắp sẵn cho em mọi việc như đã làm với chị gái của mình. Chị gái em đã bị buộc phải thôi học và gửi đến một ngôi làng ở Pakistan hai năm trước để “được giáo dục lại” (theo lời cha mẹ em) và sau đó kết hôn. Hiện họ đang làm tất cả những gì có thể để cứu em.

Nạn cưỡng hôn không chỉ xảy ra ở những gia đình có trình độ nhận thức thấp mà còn phổ biến trong các gia đình trí thức. Ủy ban gia đình về nạn cưỡng hôn của Anh, hồi tháng 5 đã nghi nhận trường hợp một nạ.n nhâ.n 17 tuổ.i, may mắn sống sót sau vụ giế.t ngườ.i vì danh dự. Cô được sinh ra trong một gia đình giàu có ở Anh, có mẹ là bác sĩ còn cha là một doanh nhân. Cô bị buộc phải kết hôn ở tuổ.i 16. Cha mẹ cô đã đưa cô đến Pakistan và bỏ cô lại đó. Cô nhiều lần bị người chồng mới cưới hã.m hiế.p và có thai.

Một năm sau cô được quay trở lại Anh để làm thủ tục xin cấp thị thực cho chồng. Cô đã kể với mẹ rằng cô bị chồng đán.h đậ.p và cầu xin sự giúp đỡ từ bà. Bà mẹ đã nói “Đây là nhiệm vụ của con. Nếu con có phải chế.t trong cuộc hôn nhân đó thì đó là số phận của con”.

Cô gái bỏ trốn nhưng bị một người bạn của gia đình cô tìm ra dấu vết và yêu cầu cô về nhà. Khi cô từ chối, người đó nói rằng cô đã làm ô uế danh dự của gia đình và liên tiếp đậ.p vào bụng cô rồi bỏ đi. Tổ chức Karma Nirvana đã cứu sống được cô nhưng đứ.a b.é trong bụng thì không giữ được.

Những nạ.n nhâ.n may mắn sống sót thường bị các nhà chức trách làm ngơ và bị nhìn nhận với con mắt hoài nghi. Nhiều người thậm chí không hề biết rằng họ có quyền để bảo vệ nạ.n nhâ.n.

Trong một cuộc tiếp xúc của Karma Nirvana với giới cảnh sát và các nhà hoạt động xã hội, 75% số người tham dự thừa nhận rằng họ chưa bao giờ nghe nói đến Luật Hôn nhân cưỡng ép. Luật này cho phép thẩm phán ra những phán quyết ngăn cản các gia đình đưa nạ.n nhâ.n ra nước ngoài, buộc họ phải giao nộp hộ chiếu hoặc tiết hộ nơi ở của nạ.n nhâ.n.

Anh minh hoa

Từ tháng 11/2008 đến 2/2011, hơn 250 lệnh đã được tòa án ban hành để bảo vệ nạ.n nhâ.n của cưỡng hôn (trong đó hơn 1 nửa nạ.n nhâ.n dưới 16 tuổ.i, thậm chí có em mới chỉ lên 8). Điều đáng buồn là các vi phạm không được xử lý nghiêm túc. Chỉ có duy nhất một trường hợp phải ngồi tù, còn phần lớn là phạt hành chính hoặc cảnh cáo, kể cả đối với trường hợp đ.e dọ.a giế.t người.Tháng 5/2011, Ủy ban các vấn đề gia đình Anh đã đề xuất hôn nhân cưỡng ép cần phải coi như một tội hình sự và phải bị xử phạt thật nặng. Không phải là vô lý khi có ý kiến lo ngại rằng các nạ.n nhâ.n sẽ từ chối tố giác chính cha mẹ mình. Tuy nhiên, Karma Nirvana khẳng định “Các nạ.n nhâ.n sẽ sẵn lòng hợp tác nếu chúng ta có một chiến dịch hiệu quả để bảo vệ họ, giúp họ hiểu rằng họ không làm gì sai”.

Người điều hành tổ chức Karma Nirvana là Jasvinder Shanghera vốn sinh ra và lớn lên trong cộng đồng người Sikh gốc Ấn ở Derby. Shanghera đã phải chứng kiến bốn người chị gái của mình lần lượt bị đưa đến Ấn Độ, để làm vợ của những người đàn ông họ chưa bao giờ gặp, từng người họ trở thành nạ.n nhâ.n của những cuộc hôn nhân đầy bạo lực. Năm 15 tuổ.i, Sanghera đã bỏ trốn khỏi nhà để thoát khỏi số phận như các chị gái mình. Gia đình tuyên bố từ bỏ và coi cô như đã chế.t.

Nhiều năm sau, sau sự kiện một trong những người chị của mình đã t.ự t.ử để thoát khỏi bạ.o hàn.h và lạm dụng, cô thành lập Karma Nirvana mong góp phần đậ.p tan truyền thống im lặng xung quanh các cuộc hôn nhân cưỡng ép. Những người sống sót được khuyến khích chia sẻ câu chuyện của mình, chống lại sự im lặng và tẩy chay mà họ phải đối mặt trong cộng đồng, hoặc trở thành một tình nguyên viên trong đường dây cứu trợ của tổ chức từ thiện, tham gia các buổi nói chuyện.

Hoạt động của Karma Nirvana cũng vấp phải không ít khó khăn khi vấp phải những ý kiến tiêu cực, cho rằng những câu chuyện của nạ.n nhâ.n nhằm cố ý lái “hôn nhân cưỡn.g bứ.c” và “bạo lực vì danh dự” thành một vấn đề thuộc phạm trù truyền thống văn hóa hơn là một vấn đề bạo lực giới tính. Điều này sẽ dẫn đến việc các cộng đồng dân tộc thiểu số có thể bị coi là d.ã ma.n, châm ngòi cho những mâu thuẫn sắc tộc tiềm tàng.

Sanghera thừa nhận đây là một nguy cơ, nhưng cô kiên quyết đó là lỗi của những người không đủ dũng cảm để phản đối cái gọi là “bạo lực vì danh dự”. Cô nói: “Một việc được chấp nhận và được coi là truyền thống văn hóa không phải lúc nào cũng là đúng đắn. Lạm dụng không phải là một phần văn hóa của bất cứ ai”

Theo PLVN