Hương vị quê hương: Về với… bánh canh
Cả quãng đời t.uổi thơ em dành hết cho việc… ăn hàng. Trong đó thời gian ăn bánh canh chiếm phân nửa! Đó là “tự sự” của cô em gái tôi. Nick của em là “Cô bé Anhang”.
Bánh canh dì Tám – TRẦN CAO DUYÊN
Nick “Cô bé Anhang” gây chú ý cho mấy anh chàng muốn làm quen. Một anh đoán là Ánh Hằng. Nó nói tên em đâu mà lấp lánh dữ vậy anh. Anh khác phán là An Hằng. Nó thả tim cho anh này, vì An Hằng là… ăn hàng. Nó nói em mê ăn hàng từ nhỏ nên giờ môi vẫn… đỏ.
Khắp làng Sa Huỳnh ( Quảng Ngãi) này có gần ba chục hàng bánh canh. Không hiểu nó lê la hết chưa mà dám nói bánh canh chị Ba ngọt thiếu ổn định, bánh canh cô Tư ngọt mỏng quá, bánh canh thím Năm ngọt chưa tới. Chỉ có bánh canh dì Tám là ngọt… vững bền. Hiểu sâu về bánh canh cỡ đó chỉ có thể gọi em tôi là nhà bánh canh học!
Bánh canh cũng thuộc loại dễ nấu, nhưng nấu cho ngon thì không dễ. Phải tìm hiểu kỹ từng loại gạo để khi ngâm, xay, nhào, nặn, xắt thành sợi sẽ cho ra những con bánh mềm đúng độ, dai đúng mức, dẻo đúng chuẩn. Thường thì các loại gạo Tám Xoan, Nàng Xuân, Mai Vàng… được ưa chuộng khi “hóa thân” thành sợi bánh canh mảnh khảnh mà vương vấn khi đã lỡ ăn.
Video đang HOT
Dì Tám mà em tôi nói ở trên trải lòng: Ai cũng nói dì giấu nghề. Có gì mà giấu chớ! Dì không ham rẻ. Bao giờ dì cũng sẵn sàng bỏ thêm vài chục ngàn nữa để mua gạo ngon. Rồi thêm mấy chục ngàn nữa để mua xương heo về hầm lấy nước “nền” cho nồi bánh canh.
“Bánh canh ngon là ngon dzậy đó. Nước bánh canh ngọt là ngọt dzậy đó!”, dì Tám kéo dài tiếng “dzậy” nghe ngọt, mềm và dai như những gì khách ăn cảm nhận được trong tô bánh canh của dì. Em tôi gật gù: Dì nói đúng đó anh. Bữa nào đi trễ, phải ăn hàng bánh canh khác sẽ thấy cái ngọt “giả giả”. Đó là cái ngọt của các loại bột nêm trên thị trường. Cái ngọt đó làm mình có cảm giác hụt hẫng.
Có một điều dì quên, không nói. Đó là chuyện dì “sai” chồng xuống bến mua cá về làm chả. Nhiều lần dì la chồng khi ông ham rẻ mua cá không được tươi. Đương nhiên dì bắt ông phải đi mua lại. Dì nói cá không tươi mà làm chả thì nồi bánh canh cứ trơ trơ, không mùi vị gì. Dì nói dù bánh canh ngon tới đâu, nước có ngọt cỡ nào mà những viên chả làm từ cá ươn thì cũng phá hỏng hết. Khi ăn bánh canh, người ta im lặng húp chút nước, rồi dừng một tí để lắng nghe vị ngọt. Họ ăn từng sợi bánh canh, nghe mùi gạo dẻo thơm ra sao. Sau đó, họ nhai chầm chậm từng miếng chả để thưởng thức vị đậm đà của cá.
Hèn chi em gái tôi mê bánh canh dì Tám. Đó là cái mê chữ ê kéo dài và không có tí “muội” nào, dĩ nhiên là có chút… cuồng. Không cuồng thì sao mới đặt ba lô xuống thềm, vừa ôm mẹ hun cái chụt thì đã nhìn đồng hồ: “Giờ này còn bánh canh dì Tám hông ta?”. Mẹ mắng: “Mày về với tao hay về với bánh canh hả con kia?”.
Nó mê bánh canh dì Tám đã đành, còn mê thêm mấy thứ ngoài bánh canh. Chẳng hạn quán dì đón gió đi qua mặt sông mát mẻ. Mái lợp lá dừa. Mấy tấm liếp xung quanh cũng bằng lá dừa thân thiện, nhìn mát con mắt. Sáng nay cũng như mọi lần nó về, bạn bè nhận tin nhắn của con bé: Ăn sáng dì Tám! Đứa nào cũng “Ok!” ngay tắp lự.
Bánh canh 10.000 đồng của cụ bà U90
Bán bánh canh giá 10.000 đồng một tô, quán ăn nhỏ của mệ Dư 82 t.uổi, bên cạnh đình làng Nam Phổ luôn đông khách ra vào.
Với người dân làng Nam Phổ, dường như không còn ai xa lạ với hình ảnh bà Dư với mái tóc búi gọn sau gáy, tay thoăn thoắt múc bánh canh ra tô bán cho khách. Hơn 60 năm làm nghề, bà là một trong những người có thâm niên bán bánh canh - món hàng rong đặc sản của làng lâu đời nhất.
"Tôi là thế hệ thứ 4 trong gia đình bán bánh canh, bắt đầu bán từ lúc 16 t.uổi, mặc áo dài gánh hàng rong trên từng con phố. Thời đó còn đi chân đất, không có dép giày mà mưa nắng gì cũng bán", bà cười và nói. Đến khi sức khoẻ không còn cho phép, cách đây khoảng 30 năm, bà thuê một mảnh sân ở gần nhà, cạnh đình làng để mở quán. Quán của bà có khoảng 7 - 8 chiếc bàn nhựa và những chiếc ghế thấp. Dù con cái muốn bà nghỉ ngơi nhưng bà muốn bán cho khỏi nhớ nghề.
Dù lớn t.uổi, bà vẫn rất khéo léo và nhanh tay làm bánh canh. Ảnh: Bảo Ngân
Mỗi ngày, bà Dư dậy từ 4h để trộn bột làm bánh canh. Thay vì nhồi và cắt sợi như các loại bánh canh khác, bà cho bột vào túi ni-lông sạch, cắt lỗ nhỏ rồi cho nước bột chảy thành sợi xuống nồi nước đang sôi. Đây là công đoạn khó nhất khi nấu bánh canh Nam Phổ, bột phải sệt vừa phải, khi chín có độ dai nhẹ.
Bà cho biết, hương vị đặc trưng của bánh canh Nam Phổ là nước dùng làm từ nước luộc vỏ tôm tươi, thêm nước mắm và ruốc để tạo mùi vị đặc trưng của xứ Huế. Khi nước sôi thì cho thêm bột gạo để tạo nên độ sệt, đổ nước dùng vào nồi sợi bánh canh vừa làm rồi khuấy đều tay.
Bánh canh là món hàng rong đặc sản của làng Nam Phổ, cách trung tâm thành phố khoảng 10 km. Không ai biết món ăn có từ bao giờ nhưng ở làng có nhiều gia đình đã gắn bó với nghề bán bánh canh 3-4 đời. Ảnh: Bảo Ngân.
Bánh canh ăn kèm thêm chả được làm từ tôm, thịt ba chỉ xay, hạt tiêu, hành tím, muối. Tất cả trộn đều, giã nhuyễn sau đó vo tròn thành viên nhỏ. Tôm làm chả là tôm gân ở vùng nước lợ, có thịt ngọt, chắc, không tanh. Nồi nhân bánh canh sánh đặc, được thêm chút dầu điều để tạo màu đỏ tươi và hành lá để tăng thêm mùi vị. Khi múc bánh canh ra tô, du khách chan thêm chút nước mắm ruốc với những lát ớt xanh (ớt cao sản) cay để món thêm tròn vị.
Mặc dù có nhiều hàng quán bán bánh canh Nam Phổ trong thành phố Huế, nhưng nhiều thực khách vẫn tìm xuống tận làng Nam Phổ để thưởng thức đặc sản chính gốc. Thuỷ Phan (25 t.uổi), một du khách cho biết: "Đây là món ăn t.uổi thơ của mình. Ngày trước mình hay thấy mẹ mua bánh canh gánh của các cô, các dì, sau này lớn mới có dịp về tận làng để thưởng thức chính gốc. Bánh canh ngon, vừa miệng, bột mềm không vữa. Tuy nhiên có một điểm có thể cải thiện là bà nên đeo bao tay để đảm bảo vệ sinh".
Chén nước mắm cao sản đặc trưng của Huế. Ảnh: Bảo Ngân
Quán của bà Dư bắt đầu bán từ 13h đến khi hết hàng. Thông thường, bán đến 17h là nồi bánh canh đã cạn. Giá bán là 10.000 đồng một tô bình thường, tô nhỏ 5.000 đồng. Bên cạnh bánh canh, quán còn bán thêm bánh ram ít, bánh nậm, bánh lọc với giá 10.000 đồng một phần. Để đến quán, từ thành phố, du khách men theo con đường Phạm Văn Đồng (Quốc lộ 49 hay đường về biển Thuận An) rồi rẽ trái ở ngã ba, đi thẳng thấy đình làng Nam Phổ là đến nơi.
Cách làm bánh canh đơn giản nhưng lại cực ngon Những sợi bánh canh mua ngoài hàng chắc chắn sẽ không ngon như bánh canh tự làm, nếu có thời gian hãy xem cách làm bánh canh sau và tự thực hiện nhé! Với các cách làm bánh canh sau các bạn sẽ có món ăn trong, dai ngon đổi vị cho bữa ăn gia đình vào những ngày nắng. Đặc biệt với...
