Hòn đảo Thái Lan hồi sinh nhờ đại dịch
Trong khoảng thời gian tạm vắng bóng khách du lịch, quần đảo Phi Phi dần lấy lại được vẻ đẹp vốn có đồng thời định hướng phát triển mô hình du lịch bền vững.
Gần một hòn đảo san hô nhỏ, cách vịnh Maya vài km, nhà sinh vật học biển Kullawit Limchularat lặn sâu 8 m qua làn nước trong vắt, cẩn thận thả một con cá mập tre.
Nhiệm vụ của anh là khôi phục sự đa dạng sinh học ở khu vực này sau nhiều năm bị tàn phá bởi hoạt động du lịch mất kiểm soát. Cuộc khủng hoảng tồi tệ đến mức khiến các nhà chức trách buộc phải đóng cửa vịnh Maya vào năm 2018, theo AFP.
Năm con cá mập tre dải nâu nhỏ được thả vào làn nước, song do được nuôi nhốt quá lâu, chúng ngại ngần, chưa tiến đến khu vực đám cá hề, cá nhồng, rùa trước mặt.
“Chúng cần thời gian để làm quen. Chúng tôi đã đợi đến khi chúng đạt đủ chiều dài 30 cm để tối đa hóa cơ hội sống sót của chúng. Mục đích là khi trưởng thành, chúng sẽ ở lại đây, sinh sản và giúp phục hồi quần thể các loài”, Kullawit, làm việc trong dự án với Trung tâm Sinh vật biển Phuket, cho biết.
Du khách kéo đến ồ ạt khi hòn đảo nổi tiếng nhờ bộ phim “The Beach”.
Ảnh hưởng
Trước đại dịch, Vườn quốc gia Phi Phi với những bãi cát trắng và rạn san hô từng thu hút hơn 2 triệu du khách mỗi năm. Trong đó, vịnh Maya với vẻ đẹp nổi tiếng, từng xuất hiện trong The Beach - bộ phim năm 2000 có sự góp mặt của tài tử Leonardo DiCaprio, ghi nhận tới 6.000 du khách mỗi ngày đến bãi biển nhỏ hẹp, dài 250 m.
Như hệ quả tất yếu, dòng người nườm nượp kéo đến trên những chiếc thuyền máy ồn ào, ô nhiễm mất kiểm soát đã tác động rất lớn đến hệ sinh thái của khu vực.
“Độ phủ của san hô đã giảm hơn 60% chỉ trong hơn 10 năm”, tiến sĩ Thon Thamrongnawasawat thuộc Đại học Kasetsart ở Bangkok, cho biết. Từ năm 2018, ông đã lên tiếng cảnh báo và thúc giục các nhà chức trách đóng cửa một phần vịnh.
Đảo Phi Phi ( Thái Lan) nổi tiếng với cảnh quan đẹp, nước biển trong xanh.
Sau đó, đại dịch Covid-19 ập đến, số lượng du khách giảm xuống gần như bằng 0 khi Thái Lan áp dụng các quy tắc kiểm dịch nghiêm ngặt, đưa toàn bộ quần đảo vào tình trạng “dưỡng bệnh”.
Kết quả, hàng chục con cá mập vây đen, rùa xanh và đồi mồi đã quay trở lại. Ngoài ra, cá mập voi, loài cá lớn nhất thế giới và được Liên minh Bảo tồn Thiên nhiên Quốc tế xếp vào danh sách có nguy cơ tuyệt chủng, cũng được phát hiện ở ngoài khơi bờ biển.
“Mọi thứ đang sinh sôi trở lại, đặc biệt là các loài cá mập vốn thích vùng nước yên tĩnh. Đối với san hô, hơn 40% tàn tích được trồng lại ở vịnh Maya đã sống sót, một con số khả quan nhờ việc vắng bóng du khách”, tiến sĩ Thon nói.
Tuy nhiên, ông cảnh báo sự phục hồi sẽ diễn ra rất chậm, cần ít nhất hai thập kỷ để khôi phục rạn san hô.
Phục hồi
Quần đảo Phi Phi đang dần khôi phục hoạt động du lịch, hiện vẫn chủ yếu đón du khách bản địa. Tuy nhiên, khách du lịch nước ngoài cũng đang bắt đầu quay trở lại khi Thái Lan nới lỏng các quy định phòng dịch và vịnh Maya sẽ tái mở cửa vào ngày 1/1/2022.
Video đang HOT
Chính phủ xứ Chùa Vàng cho biết muốn thay đổi phong cách làm du lịch ở quốc gia này. Theo Phiphat Ratchakitprakarn, Bộ trưởng Du lịch Thái Lan, trọng tâm sẽ là khách du lịch cao cấp thay vì nhắm đến số lượng lớn như trước đây.
Pramote Kaewnam, giám đốc vườn quốc gia Phi Phi, khẳng định những sai lầm trong quá khứ sẽ không lặp lại.
Các thuyền sẽ không còn được phép neo đậu gần bãi biển mà phải đưa khách khu lịch xuống một cầu tàu cách xa vịnh. Các chuyến tham quan cũng được giới hạn trong vòng 1 giờ, tối đa 300 khách/chuyến.
“Vịnh Maya từng mang lại tới 60.000 USD mỗi ngày, nhưng khoản thu nhập khổng lồ này không thể so với nguồn tài nguyên thiên nhiên đã mất”, ông Pramote nhận định.
Hệ sinh thái trên đảo bị ảnh hưởng nặng nề vì tình trạng du lịch mất kiểm soát.
Tại các địa điểm quan trọng khác của quần đảo, số lượng du khách cũng sẽ được điều chỉnh, thuyền neo đậu trên các rạn san hô hay khách du lịch cho cá ăn sẽ bị phạt 150 USD.
Một số du khách nước ngoài đầu tiên quay trở lại khu vực cảm thấy hào hứng với cách làm mới này.
“Chúng tôi không chỉ đến để vui chơi, chúng tôi cũng muốn giúp đỡ. Sẽ thật tuyệt vời nếu hòn đảo cứ yên tĩnh như thế này”, Franck, du khách đến từ Paris, nói.
Các doanh nghiệp địa phương cũng phải đối mặt một số thách thức trong việc thích ứng với mô hình mới. Đối với một số người, sự thay đổi này là điều đáng hoan nghênh.
“Chúng ta cần nguồn thu từ du lịch, nhưng chúng ta cũng cần hướng dẫn họ trở thành các du khách tốt”, Sirithon Thamrongnawasawat, phó chủ tịch phụ trách bền vững và phát triển của Singha Estate, cho biết.
Singha Estate, sở hữu một khách sạn 200 phòng trên đảo, đã xây dựng một trung tâm biển dành riêng cho hệ sinh thái của quần đảo và tài trợ một số dự án, bao gồm tái trồng san hô và nuôi cá mập tre, cá hề.
Nhưng không phải tất cả 2.500 cư dân trên quần đảo đều nhiệt tình như vậy, nhiều người trong số họ sống nhờ vào du lịch và mong sớm thấy du khách quay trở lại.
Pailin Naowabutr đã lăn lộn tại vùng biển của quần đảo này trong 7 năm, đưa đón khách du lịch trên chiếc thuyền của mình.
“Trước đại dịch, tôi kiếm được 30 USD/ngày. Sau đó, tôi đã phải làm rất nhiều công việc lặt vặt với mức lương ít ỏi, chưa đến 10 USD. Du khách sẽ sớm trở lại thôi, mọi người đều muốn đến thăm Phi Phi”, anh nói.
Tuy nhiên, biến thể Omicron xuất hiện đã khiến một số quốc gia tái áp dụng các biện pháp hạn chế đi lại. Điều này có thể hủy hoại hy vọng của Pailin song đồng thời cũng cho động vật hoang dã trên đảo thêm một chút thời gian để phục hồi.
Bài học du lịch sinh thái tại đảo Phi Phi, Thái Lan
Do ảnh hưởng của Covid-19, ngành du lịch Thái Lan đã quyết tâm thay đổi cách làm du lịch xưa cũ của mình.
Hai năm qua, nhiều nơi trên thế giới, ngành du lịch gần như "đóng băng" vì đại dịch Covid-19 . Mới đây, biến chủng Omicron cũng khiến cho một số địa điểm mới mở cửa buộc phải quay trở lại với những biện pháp ngăn chặn dịch bệnh.
Mặc dù vậy, trong làn nước biển xanh ngắt, bao quanh hòn đảo Phi Phi bình dị của Thái Lan, các hoạt động du lịch, giải trí của họ đang dần dần phục hồi.
Du lịch sinh thái đã khiến hệ sinh thái tuyệt đẹp tại đảo Phi Phi.
Hòn đảo này nổi tiếng qua bộ phim "The beach" của tài tử Leonardo DiCaprio. Thái Lan hy vọng đưa Phi Phi trở thành hình mẫu tiêu chuẩn cho mô hình du lịch mới bền vững. Đây được cho là động thái mới khi Thái Lan mở cửa đón du khách khách sau khi Covid-19 sau một thời gian dài ngừng hoạt động.
Gần một hòn đảo san hô, chỉ cách Vịnh Maya vài km - vịnh nhỏ mang tính biểu tượng được bao quanh bởi những vách đá cao chót vót, từng là thiên đường bãi biển trong bộ phim của DiCaprio - nhà sinh vật học biển Kullawit Limchularat lặn qua 8m nước trong vắt và cẩn thận thả đi một con cá mập tre.
Nhiệm vụ của anh ấy là khôi phục lại các rạn san hô sau nhiều năm bị thiệt hại do lượng du khách nhiều tới mức không thể kiểm soát. Một cuộc khủng hoảng khiến các nhà chức trách buộc phải đóng cửa Vịnh Maya vào năm 2018. Năm con cá mập tre dải nâu nhỏ được thả tự do, thân hình vằn vện và đuôi dài nhấp nháy trên mặt nước.
Du lịch sinh thái tại đảo Phi Phi - Thái Lan rất hấp dẫn khách du lịch, đặc biệt sau khi vịnh Maya đã được tài tử Leonardo DiCaprio quay phim tại đây.
Nhưng sau khi được nuôi nhốt, chúng không muốn bơi ra ngoài giữa các loài cá hề, cá nhồng và rùa. Ông Kullawit, người đang làm việc trong dự án với Trung tâm Sinh vật biển Phuket, cho biết: "Chúng cần thời gian để thích nghi. Mục đích là một khi chúng trưởng thành, chúng sẽ ở lại và sinh sản ở đây để giúp tái tạo loài."
Thảm họa sinh thái vì du lịch
Trước đại dịch, Vườn Quốc gia Phi Phi, với những bãi cát trắng và rạn san hô, đã thu hút hơn hai triệu du khách mỗi năm. Cho đến khi nó bị đóng cửa, vẻ đẹp rực rỡ của Vịnh Maya và sự nổi tiếng từ bộ phim của Hollywood đã thu hút tới 6.000 người mỗi ngày đến bãi biển hẹp dài 250 mét này.
Không thể tránh khỏi, quá nhiều người đến trên những chiếc thuyền máy ồn ào, ô nhiễm và không kiểm soát số lượng đã có tác động rất lớn đến hệ sinh thái tuyệt đẹp của khu vực.
Một con rùa bơi qua rặng san hô ở ngoài khơi bờ biển Andaman của Thái Lan vào ngày 24/11.
Tiến sĩ Thon Thamrongnawasawat thuộc Đại học Kasetsart ở Bangkok cho biết: "Độ phủ san hô đã giảm hơn 60% chỉ trong hơn 10 năm".
Ngay từ năm 2018, Tiến sĩ Thon đã lên tiếng báo động và thúc đẩy nhà chức trách đóng cửa một phần vịnh. Sau đó, đại dịch Covid-19 tấn công toàn cầu khiến số lượng du khách giảm xuống gần như bằng không khi Thái Lan áp dụng các quy tắc du lịch khắc nghiệt, đặt toàn bộ quần đảo vào tình trạng hồi phục một cách bắt buộc. Kết quả là hàng chục con cá mập đầu đen, rùa xanh và đồi mồi đã quay trở lại.
Cá mập voi, loài cá lớn nhất thế giới được Liên minh Bảo tồn Thiên nhiên Quốc tế (IUCN) xếp vào danh sách có nguy cơ tuyệt chủng, đã được phát hiện ở ngoài khơi bờ biển.
Tiến sĩ Thon cho biết: "Mọi thứ đều cho thấy rằng chúng đang sinh sôi, đặc biệt là giữa các loài cá mập, chúng đặc biệt thích các vùng nước yên tĩnh.
Đối với san hô, hơn 40% tàn tích được trồng lại ở Vịnh Maya vẫn còn sống sót, một con số rất khả quan có được nhờ sự vắng bóng của du khách. Tuy nhiên, quá trình phục hồi sẽ diễn ra rất chậm, cần ít nhất hai thập kỷ để khôi phục rạn san hô".
Về phía Phi Phi, giám đốc vườn quốc gia Pramote Kaewnam khẳng định những sai lầm trong quá khứ sẽ không lặp lại.
Hình mẫu du lịch mới
Phi Phi đang dần phục hồi hoạt động du lịch, hiện tại vẫn chủ yếu là khách du lịch bản địa, nhưng người nước ngoài đang quay trở lại khi Thái Lan nới lỏng các quy tắc đối với du khách và Vịnh Maya sẽ mở cửa trở lại vào ngày 1/1/2022.
Chính phủ cho biết họ muốn thay đổi dần cách làm du lịch đại chúng theo chủ nghĩa k.hoái l.ạc của Thái Lan, với Bộ trưởng Du lịch Phiphat Ratchakitprakarn nói rằng trọng tâm sẽ là "khách du lịch cao cấp, thay vì nhắm tới số lượng lớn du khách như trước".
Về phía Phi Phi, giám đốc vườn quốc gia Pramote Kaewnam khẳng định những sai lầm trong quá khứ sẽ không lặp lại. Thuyền sẽ không còn được phép neo đậu gần bãi biển, thay vào đó sẽ đưa khách du lịch xuống một cầu tàu cách xa vịnh. Các chuyến tham quan sẽ được giới hạn trong một giờ, với tối đa 300 người mỗi tour.
Du khách trên thuyền đuôi dài khi họ đến thăm Vịnh Pi Leh trên đảo Phi Phi.
Ông Pramote nói: "Vịnh Maya từng mang về 60.000 USD mỗi ngày, nhưng khoản thu nhập khổng lồ này không thể so sánh với nguồn tài nguyên thiên nhiên mà chúng ta đã mất đi".
Số lượng du khách sẽ được điều chỉnh trên các địa điểm chính của quần đảo, trong khi các thuyền neo đậu trên các rạn san hô và khách du lịch nếu cho cá ăn sẽ bị phạt 150 đô la Mỹ. Một số du khách nước ngoài đầu tiên quay trở lại khu vực này rất vui với cách tiếp cận mới lạ, độc quyền này.
"Chúng tôi không chỉ đến để lặn trong làn nước màu ngọc lam. Chúng tôi còn muốn giúp đỡ thiên nhiên nới đây. Sẽ thật tuyệt vời nếu hòn đảo yên tĩnh như thế này", Franck, một du khách vừa đến từ Paris, nói.
Các doanh nghiệp địa phương phải đối mặt với thách thức trong việc thích ứng với mô hình mới. Đối với một số người, sự thay đổi được hoan nghênh.
Bà Sirithon Thamrongnawasawat, Phó Chủ tịch phụ trách Bền vững và Phát triển của Singha Estate, cho biết: "Chúng tôi cần doanh thu từ du lịch, nhưng chúng tôi cũng cần hướng dẫn họ trở thành những khách du lịch tốt".
Singha Estate, sở hữu một khách sạn 200 phòng trên đảo và đã xây dựng một trung tâm biển dành riêng cho hệ sinh thái của quần đảo, đang tài trợ cho một số dự án, bao gồm tái trồng san hô và nuôi cá mập tre và cá hề.
Nhưng sự nhiệt tình không được chia sẻ bởi tất cả 2.500 cư dân của quần đảo, nhiều người trong số họ đã xây dựng kế sinh nhai xung quanh du lịch và hy vọng sẽ sớm thấy du khách quay trở lại.
Ông Pailin Naowabutr đã làm việc trên vùng biển của quần đảo trong bảy năm, đưa đón khách du lịch trên chiếc thuyền đuôi dài của mình.
"Trước đại dịch, tôi kiếm được 30 USD mỗi ngày. Kể từ khi không còn khách du lịch vì Covid-19, tôi phải làm rất nhiều công việc lặt vặt với mức lương dưới 10 USD", anh nói với AFP.
Anh đăm chiêu nhìn ra biển về phía Phuket, nước láng giềng lớn hơn nhiều của Phi Phi, nơi từng đón hàng triệu khách du lịch. "Họ sẽ sớm trở lại, mọi người đều muốn đến thăm Phi Phi," anh nói.
Nhưng biến thể Omicron, đã khiến một số quốc gia áp dụng lại các biện pháp hạn chế đi lại, có thể hủy hoại hy vọng của anh, nhưng cũng cho động vật hoang dã trên đảo thêm một chút thời gian để phục hồi.
E ngại đi du lịch hậu dịch Tôi chỉ hy vọng đại dịch sớm qua đi để mọi người trong ngành du lịch có thể hoạt động trở lại. Khi tình hình dịch Covid-19 còn phức tạp, Mai Hương, Thiên Nga và Phạm Phương đều quyết định gác lại đam mê xê dịch để bảo an toàn cho bản thân cũng như cộng đồng. Sau thời gian dài chôn chân...
