Ho do trào ngược dạ dày thực quản dùng thuốc gì?
Mặc dù ho không phải là dấu hiệu điển hình của bệnh trào ngược dạ dày thực quản, nhưng có đến 25% trường hợp bị ho mạn tính do bệnh lý này.
Việc điều trị cần phải phối hợp dùng thuốc và thay đổi chế độ ăn…
1. Vì sao trào ngược dạ dày thực quản lại gây ho?
Ho do trào ngược dạ dày thực quản có thể do 2 cơ chế:
- Phản xạ ho của cơ thể nhằm bảo vệ đường thở khi có sự gia tăng acid từ dạ dày đi lên thực quản.
- Khi dịch trào ngược di chuyển lên trên và ra khỏi thực quản, những giọt nhỏ acid dạ dày rơi vào cổ họng và gây kích thích ho.
Ngoài ho, khi acid từ dạ dày trào ngược lên còn tiếp xúc với dây thanh âm và cổ họng, cảm giác có gì đó bị mắc kẹt trong cổ họng, thậm chí còn gây viêm nhiễm, dẫn đến các triệu chứng như khàn tiếng, viêm họng, viêm amidal kéo dài…
Như vậy tình trạng ho do trào ngược dạ dày thực quản là khi acid dạ dày, thức ăn, men tiêu hoá… trào ngược lên thực quản. Ho là phản ứng của cơ thể để bảo vệ các cơ quan khác tránh bị tổn thương.
Triệu chứng ho do trào ngược dạ dày thực quản gây khó chịu cho bệnh nhân.
2. Điều trị ho do trào ngược dạ dày thực quản bằng thuốc nào?
Ho chỉ là một phản ứng nhằm bảo vệ cơ thể, do đó để điều trị dứt điểm ho thì cần phải điều trị nguyên nhân gây ho.
Một số loại thuốc điều trị:
- T huốc ức chế bơm proton (PPI): Các thuốc PPI bao gồm omeprazole, lansoprazole, pantoprazole, rabeprazol, esomeprazol… có tác dụng ức chế tiết acid mạnh, nên các triệu chứng lâm sàng có thể hết ngay từ những ngày đầu dùng thuốc.
Để tối ưu hóa điều trị ức chế bài tiết acid, có thể lựa chọn kết hợp với các thuốc khác như: alginate, kháng histamin, thuốc điều hòa vận động, thuốc điều hòa thần kinh…
Việc điều trị với thuốc ức chế bơm proton đạt thành công nhất, trong đó có khoảng nửa số bệnh nhân có thể duy trì sự thành công chỉ cần điều trị bằng thuốc ức chế bơm proton cách ngày hoặc dùng một loại kháng thụ thể H2.
Video đang HOT
Việc dùng PPI cần phải tuân thủ tốt về điều trị mới đạt hiệu quả cao, bao gồm thời gian uống thuốc và cách uống thuốc để đạt tối ưu hóa việc ức chế acid. Theo đó, PPI nên dùng trước bữa ăn sáng từ 30-60 phút để ức chế tối đa bơm proton.
- T huốc trung hoà acid: Bao gồm antacid, alginate-antacid, thường được dùng phối hợp với PPI làm giảm nhanh triệu chứng trào ngược. Thuốc cũng có thể dùng đơn độc với trường hợp trào ngược dạ dày thực quản nhẹ.
- T huốc kháng thụ thể H2 : Cimetidin, ranitidin, nizatidin, famotidin… Tùy trường hợp có thể dùng đơn độc hoặc phối hợp với PPI và thuốc trung hòa acid. Thuốc nên dùng trước khi ngủ nếu có trào ngược về đêm.
- Nhóm thuốc điều hoà vận động : Điển hình là các thuốc uống như metoclopropramide, domperidone. Trong đó metoclopramid làm gia tăng vận động, thúc đẩy mở môn vị, dẫn đến làm vơi dạ dày từ đó làm giảm trào ngược dạ dày thực quản. Thuốc có tác dụng phụ gây buồn ngủ và tăng trương lực ngoại tháp.
Domperidon có tác dụng làm tăng áp lực cơ vòng đoạn dưới thực quản do đó làm vơi dạ dày dẫn đến làm giảm trào ngược. Thuốc chống chỉ định với c.hảy m.áu dạ dày ruột, tắc ruột, nguy cơ thủng ở ống tiêu hoá.
Thuốc điều hòa vận động chỉ nên dùng ở một số trường hợp bệnh nhân đặc biệt, không khuyến cáo dùng rộng rãi do có thể gây tác dụng phụ trên tim mạch.
3. Người bệnh bị ho do trào ngược dạ dày cần phải làm gì?
- Ngoài việc dùng thuốc người bệnh cần điều chỉnh chế độ ăn uống, sinh hoạt giúp giảm ho do trào ngược dạ dày.
- Hạn chế ăn các đồ chế biến sẵn, đồ ăn cay, chua, nóng, nhiều dầu mỡ. Ngừng việc sử dụng các loại đồ uống như rượu bia, đồ uống có gas, trà đặc, cà phê, socola, t.huốc l.á, vì sẽ gây kích thích tiết nhiều acid tại dạ dày…
- Bổ sung các thực phẩm tốt cho tiêu hoá như rau, trái cây, ngũ cốc, đồ ăn luộc, hấp… Cần chia nhỏ bữa ăn, có thể chia thành 4-5 bữa/ngày. Nên ăn chậm, nhai kỹ để tránh áp lực lên dạ dày cũng như giảm áp lực lên thực quản. Nên ăn thức ăn đặc, khô. Sau khi ăn không nên nằm ngay mà cần ngồi ở tư thế cúi ra phía trước
- Luôn nằm ngủ ở tư thế đầu dốc cao.
- Có biện pháp sắp xếp thời gian học tập, làm việc và nghỉ ngơi hợp lý, tránh căng thẳng quá độ trong thời gian dài.
- Duy trì tập thể dục vừa sức ít nhất 30 phút mỗi ngày nhưng không nên vận động quá mạnh.
- Không được dùng một số thuốc làm giảm trương lực cơ vòng dưới thực quản như: Estrogen, progesteron, anticholinergic, barbituric, thuốc ức chế calci, diazepam, theophylin… Chỉ phẫu thuật khi điều trị nội khoa không khỏi và khi có biến chứng nặng nề
- Không tự ý mua thuốc điều trị ho về dùng. Tất cả các loại thuốc đều cần phải dùng theo chỉ định của bác sĩ, bởi mỗi người bệnh có tình trạng bệnh lý cụ thể khác nhau. Nếu tự ý uống thuốc điều trị triệu chứng hoặc uống thuốc theo đơn của người khác thì có thể gây hại và gặp các biến chứng nguy hiểm.
Người bị trào ngược dạ dày - thực quản cần bỏ ngay những thói quen khiến bệnh nặng hơn
Đối với người bị trào ngược dạ dày thực quản, ngoài việc dùng thuốc thì chế độ ăn uống có vai trò đặc biệt quan trọng.
Ăn uống không đúng cách có thể làm tăng nguy cơ trào ngược khiến bệnh trầm trọng hơn.
1. Vai trò của chế độ ăn uống đối với bệnh trào ngược dạ dày thực quản
Trào ngược dạ dày - thực quản là bệnh lý phổ biến gây nhiều khó chịu cho người bệnh. Cơ chế trào ngược dạ dày - thực quản được hiểu như sau: Bình thường sau khi thức ăn được đưa vào miệng nhai và nuốt xuống đến thực quản (phần ống nối từ miệng đến dạ dày), các cơ thắt thực quản sẽ giãn ra để cho thức ăn cùng các chất lỏng đi vào dạ dày rồi lại đóng lại.
Tuy nhiên, đối với người bị trào ngược sẽ gặp tình trạng acid từ dạ dày đẩy ngược lên phần thực quản khiến cho lớp niêm mạc thực quản bị kích thích gây ra nhiều triệu chứng khó chịu như: nóng rát, ợ nóng, ợ chua, vướng nghẹn cổ, tức ngực, viêm họng...
Hình ảnh trào ngược dạ dày thực quản.
Trào ngược dạ dày thực quản nếu không được điều trị kịp thời, bệnh có thể tiến triển và gây nhiều biến chứng. Người bệnh cần đi khám và điều trị theo hướng dẫn của bác sĩ chuyên khoa. Ngoài việc dùng thuốc theo đúng chỉ định thì cách ăn uống, sinh hoạt có vai trò đặc biệt quan trọng.
Theo ThS.BSNT. Nguyễn Xuân Tuấn, Giảng viên Đại học Y Dược - Đại học Quốc gia Hà Nội, trào ngược dạ dày - thực quản nếu để kéo dài có thể gây các hậu quả nghiêm trọng như: viêm loét thực quản, chít hẹp thực quản, thậm chí là ung thư thực quản.
Người bệnh trào ngược dạ dày thực quản nên thực hiện chế độ ăn lành mạnh để kiểm soát tốt cân nặng, tránh thừa cân, béo phì. Nên ăn thực phẩm giàu chất xơ và đạm dễ hấp thu như: rau xanh, trái cây, thịt gia cầm bỏ da, hải sản, cá, trứng...
Cần tránh các loại đồ ăn chứa nhiều dầu mỡ, đồ ăn chiên xào, thực phẩm chế biến sẵn... Tránh thực phẩm có thể gây kích ứng dạ dày, thực quản như: cà phê, trà, gia vị mạnh như hạt tiêu, ớt...
Cần lưu ý tránh các kiểu ăn uống tạo ra nhiều khí trong dạ dày như: ăn quá vội vàng, dùng ống hút khi uống nước, nhai kẹo cao su hoặc uống đồ uống có gas. Không nên ăn quá nhiều mỗi bữa, không nên uống nhiều nước mỗi lần, không nằm ngửa hoặc vận động gắng sức sau khi ăn...
2. Những thói quen ăn uống cần tránh khi bị trào ngược dạ dày thực quản
2.1. Tránh thực phẩm gây trào ngược
- Thực phẩm chiên rán: Thực phẩm chiên rán là một trong những nguyên nhân chính gây ra chứng ợ nóng và trào ngược acid. Các loại đồ chiên như: khoai tây chiên, gà rán và các thực phẩm chứa nhiều dầu khác rất khó tiêu hóa và làm tăng nguy cơ trào ngược acid.
- Thức ăn nhiều chất béo: Ăn nhiều thực phẩm giàu chất béo có thể kích hoạt triệu chứng trào ngược dạ dày - thực quản và làm chậm quá trình tiêu hóa. Khi thức ăn tồn đọng lại trong dạ dày càng lâu thì bạn càng dễ bị trào ngược. Tiêu thụ nhiều chất béo cũng dễ dẫn đến béo phì, là một trong những yếu tố làm tăng nguy cơ trào ngược dạ dày - thực quản.
- Thực phẩm có tính acid: Thực phẩm có tính acid như trái cây họ cam quýt có thể làm tăng trào ngược acid. Vì vậy, người bệnh nên tránh ăn cam, bưởi, chanh... đặc biệt khi đang có triệu chứng của bệnh.
- Thức ăn cay: Ở một số người, ăn thức ăn cay có thể kích hoạt hoặc làm trầm trọng thêm các triệu chứng của trào ngược acid. Vì vậy, nếu bạn cảm thấy triệu chứng trào ngược và khó chịu ở dạ dày tăng khi ăn thức ăn cay, tốt nhất nên tránh những thực phẩm đó.
Thực phẩm có tính acid như cam có thể làm tăng trào ngược acid.
2.2. Không ăn quá nhiều
Ăn quá nhiều thức ăn trong một bữa sẽ khiến dạ dày căng lên và mở rộng. Điều này làm tăng áp lực lên cơ thắt thực quản dưới và gây chứng ợ nóng. Vì vậy, thay vì ăn 3 bữa lớn mỗi ngày, người bệnh nên chia lượng thức ăn ra và ăn trong 5 - 6 bữa nhỏ hoặc 3 bữa chính vừa và 3 bữa phụ. Khi đó dạ dày không bị quá căng, sẽ giúp ngăn chặn việc sản xuất quá nhiều acid.
2.3. Đừng ăn quá nhanh
Khi ăn quá nhanh, cơ quan tiêu hóa sẽ khó hoạt động bình thường. Tiêu hóa kém làm tăng nguy cơ trào ngược. Vì vậy, người bệnh nên ăn miếng nhỏ, ăn chậm, nhai kỹ thức ăn trước khi nuốt.
2.4. Không nằm ngay sau khi ăn
Nằm ngay sau khi ăn gây khó tiêu và thức ăn trong dạ dày sẽ ép mạnh hơn vào cơ thắt thực quản dưới dẫn đến trào ngược. Do đó người bệnh cần lưu ý, chỉ nên nằm ngủ sau khi ăn 2-3 giờ, bữa ăn tối không nên ăn quá no. Không ăn vặt vào đêm khuya.
Không nên nằm ngủ ngay sau khi ăn.
2.5. Bỏ t.huốc l.á
Hút thuốc có thể làm giảm sản xuất nước bọt. Nước bọt giúp trung hòa acid dạ dày. Hút thuốc cũng làm tăng sản xuất acid dạ dày và có thể làm suy yếu cơ thắt thực quản dưới khiến các chất trong dạ dày trào ngược lên thực quản.
2.6. Tránh đồ uống có cồn
Đối với một số người, thỉnh thoảng uống rượu không gây trào ngược nhưng đối với những người khác, ngay cả một ly rượu nhỏ cũng sẽ dẫn đến trào ngược vì rượu làm tăng sản xuất acid dạ dày và giãn cơ thắt thực quản dưới.
Vì vậy, người bị trào ngược dạ dày thực quản cần tránh các đồ uống có cồn, đặc biệt là rượu, bia và các loại cocktail có pha trộn chất có tính acid như nước cam, chanh..
Ăn quá nhiều cam có gây tác dụng phụ không? Cam là loại trái cây phổ biến, được nhiều người yêu thích bởi hương vị thơm ngon và cực kỳ bổ dưỡng. Nhưng ăn quá nhiều cam có gây ra tác dụng phụ không? Ăn quá nhiều cam có gây tác dụng phụ không? Ảnh: Shutterstock Theo các chuyên gia dinh dưỡng, trong 100 gam thịt cam chứa 47 gam calo, 87 gam...
