Hàng trăm người miền Tây bỏ quê đi tìm việc vì ‘bão hạn’
Người dân ở Sóc Trăng, Cà Mau ví hạn mặn năm nay như “cơn bão” càn quét qua xóm nghèo, khiến nhiều người phải bỏ xứ lên TP HCM mưu sinh.
Cơn hạn mặn hoành hành, đất sản xuất không thể trồng trọt, nhiều tháng qua, cả trăm thanh niên độ t.uổi lao động ở ấp Hội Trung, thị trấn Lịch Hội Thượng, huyện Trần Đề, tỉnh Sóc Trăng ùn ùn bỏ quê lên TP HCM, Bình Dương, Đồng Nai… tìm việc. Xóm nghèo giờ chỉ còn lại người già và trẻ con.
Ngoài việc lo cái ăn, vợ chồng bà Sơn Thị Chi còn phải dạy bảo hai đứa cháu ngoại. Ảnh: Phúc Hưng
Trong căn nhà tuềnh toàng rộng chưa đầy 50 m2, được xây cất năm 2005, bà Sơn Thị Chi cùng chồng từ đầu năm phải đùm bọc thêm hai đứa cháu ngoại, sau khi vợ chồng con gái bà đóng cửa nhà lên TP HCM làm việc. “Cuộc sống hai vợ chồng đã khó khăn, nhưng con cái gửi lại cháu đi làm ăn không lẽ mình từ chối”, bà Chi tâm sự.
Nhà không có đất đai, mấy năm trước, gia đình bà còn thuê ruộng trồng hoa màu. “Các vụ trước, người nghèo trong ấp có thể sống được từ việc mướn đất trồng các loại rau cải, dưa hấu, bầu, hay đậu xanh… Nhưng năm nay khốc liệt quá, nước còn không có dùng lấy đâu trồng trọt, nên chẳng ai dám mà liều bỏ t.iền đầu tư”, chồng bà Chi nói.
Để đảm bảo cái ăn, mỗi tháng ba mẹ hai đ.ứa t.rẻ gửi về cho vợ chồng bà một triệu đồng và 25 kg gạo. Bà Chi bảo rằng, số t.iền này cộng với việc bà đi làm thuê ở thị trấn, mỗi ngày được 70 nghìn đồng, cũng cầm cự nuôi bốn miệng ăn.
Cách nhà bà Chi vài trăm mét, gia đình bà Thạch Thị Hoa (52 t.uổi) còn hiu quạnh hơn khi chỉ có ba bà cháu. Chồng bà mất hơn 18 năm trước để lại 4 đứa con cho bà nuôi dạy. Mới đây, 3 người con còn lại của bà cũng theo vợ chồng chị gái lên Sài Gòn làm thuê vì ở quê không có việc.
“Nếu thời tiết như mấy năm trước thì các con tôi không phải bỏ xứ vì thuê đất trồng hoa màu mùa hạn có khi trúng mùa, trúng giá cũng sống đủ cả năm. Nhưng hạn mặn năm nay như cơn bão càn quét qua xóm nghèo này vậy, đã triệt đường sống của chúng tôi”, bà Hoa thở dài.
Ấp Hội Trung giờ chỉ còn người già và trẻ nhỏ. Ảnh: Phúc Hưng
Kênh cạn nước, cánh đồng nứt toác, 3 công ruộng lúa của gia đình bà Ngô Thị Nhuôn mất trắng. Để tránh cái đói, vợ chồng người con của bà phải bỏ quê lên Bình Dương gần một tháng nay, để lại cho bà hai đứa con nhỏ và khoản nợ phân bón không có khả năng chi trả. Gia đình bà thuộc diện nghèo nay càng trở nên khó khăn hơn.
“Trước mắt phải lo cái ăn cho mấy đứa nhỏ đã, còn t.iền nợ phân bón chỉ biết hẹn đại lý hẹn năm sau vậy”, người đàn bà ngoài 60 t.uổi nói giọng buồn rầu.
Video đang HOT
Ông Trương Hữu Căn – Phó ban nhân dân ấp Hội Trung cho biết, địa phương có 900 hộ, với hơn 3.800 nhân khẩu, trong đó đồng bào người Khmer chiếm hơn 75%, hiện đã có hơn 100 hộ bỏ làng đi (50 hộ dẫn theo vợ con, số còn lại gửi lại con cái cho ông bà ở nhà chăm sóc).
Theo ông Căn, ấp có 3 doanh nghiệp xây dựng, một hãng nước đá, nhưng thu nhận chưa đầy 60 lao động. Không có việc làm, nhiều gia đình đã phải “chạy làng”. “Mấy năm trước, vào mùa khô dân làng còn kiếm cơm được từ việc trồng dưa hấu, bầu bí… Còn bây giờ, kênh nội đồng cạn nước, hạn mặn bao vây, chẳng trồng thứ gì sống được”, ông Căn nhìn ra đám ruộng nứt nẻ, nói.
Ông Võ Văn Khoa – Chủ tịch UBND thị trấn Lịch Hội Thượng cho biết, thị trấn có 5 ấp, với hơn 10 nghìn hộ, các năm trước cũng có tình trạng dân bỏ làng đi làm ăn, nhưng năm nay thì nhiều hơn do cuộc sống ngày càng khắc nghiệt.
Theo ngành nông nghiệp tỉnh Sóc Trăng, tình hình khô hạn, độ mặn tăng cao đã gây thiệt hại nặng nề cho gần 14 nghìn hecta lúa ở các huyện Trần Đề, Mỹ Xuyên, Long Phú, Kế Sách… Ngoài ra, nước mặn còn lấn sâu vào phần lớn các tuyến kênh thủy lợi phục vụ sản xuất, khiến hàng nghìn hecta cây ăn trái, hoa màu không còn nước ngọt tưới tiêu, bị mất trắng.
Không chỉ ở Sóc Trăng, từ đầu năm đến nay hàng trăm người dân ở xã Khánh Bính Tây Bắc, huyện Trần Văn Thời, tỉnh Cà Mau cũng lần lượt xa quê vì hạn mặn tấn công . Có nhiều gia đình đóng cửa nhà, dắt díu đi nơi khác tìm việc.
“Nhà em gái tôi có 4 người đều lên Bình Dương làm công nhân. Ở đây làm ăn có được đâu, nuôi heo thì c.hết, đi biển không được, còn làm lúa cũng không xong. Gia đình nó nợ nần hơn 70 triệu, bỏ đi mấy tháng rồi, không biết khi nào về”, anh Lạc nói.
Trong khi đó, nhà bà Lê Thị Loan cũng có vài công đất trồng lúa, nhưng hiện không sản xuất được vì khô hạn. Hai tháng trước, vợ chồng con gái bà cũng lên Sài Gòn tìm việc, để lại cho bà đứa cháu cùng 8 bao lúa từ vụ trước. “Hôm rồi nó điện về cho biết mới được nhận vào khu công nghiệp, chờ vài ngày nữa có lương mới gửi t.iền về được”, bà Loan chia sẻ.
Ông Nguyễn Thanh Hùng – Phó Chủ tịch UBND xã Khánh Bình Tây Bắc cho biết, xã có hơn 3.000 hộ dân, trong đó có tới 1.000 hộ nghèo. Năm nay hạn sớm, sông ngòi cạn kiệt, ruộng lúa c.hết trắng đồng. Từ tết đến nay, xã đã chứng nhận cho 306 người rời quê lên thành phố kiếm sống.
Theo ngành nông nghiệp tỉnh Cà Mau, ngoài hàng chục nghìn hecta lúa và cây trồng bị thiệt hại, hạn mặn còn khiến dịch bệnh phát sinh, gây hại các đồng tôm, thiệt hại 30-70% năng suất.
Nhiều gia đình bỏ làng, để lại căn nhà dột nát. Ảnh: Phúc Hưng
Đến nay có 9 trong 12 tỉnh miền Tây bị hạn, xâm nhập mặn hoành hành đã công bố tình trạng thiên tai. Hàng trăm nghìn hecta lúa, mía, cây ăn trái, hoa màu, vùng nuôi thủy sản bị thiệt hại; hơn một triệu người dân thiếu nước ngọt sử dụng.
Hơn mười ngày qua, nuớc từ thượng nguồn sông Mekong do Trung Quốc, Lào xả đ.ập đã về tới miền Tây, nhưng do lưu lượng không nhiều nên các tỉnh cuối nguồn như Sóc Trăng, Cà Mau, Bến Tre… vẫn còn bị mặn bủa vây.
Phúc Hưng
Theo VNE
Người miền Tây 'giải nhiệt' vì xâm nhập mặn giảm
Dòng nước ngọt từ thượng nguồn sông Mekong đổ về đang giúp nguồn nước máy ở miền Tây được cải thiện, cây ăn trái bắt đầu đ.âm chồi trở lại sau thời gian dài chống chọi hạn mặn.
Lượng nước ngọt từ thượng nguồn đổ về miền Tây nhiều hơn kết hợp với triều cường sẽ đẩy nước mặn lùi về phía biển. Ảnh: Cửu Long
Cả tuần qua, người dân Bến Tre - nơi được xem là vùng "rốn" hạn mặn của miền Tây - cảm thấy dễ chịu hơn khi độ mặn trên hệ thống sông rạch giảm mạnh. Nông dân phấn khởi khi dòng nước ngọt về, hàng nghìn hecta vườn cây trái ở vùng đầu nguồn của tỉnh trong cơn cháy khát được "tắm mát".
"Mấy ngày qua, dù ngay đợt triều cường nhưng nước ngọt thượng nguồn vẫn về nhiều, bà con ở làng hoa kiểng cây giống này mừng lắm. Vườn kiểng 600 cây của tôi trị giá hơn 500 triệu đồng đang c.hết khô được cứu sống rồi", ông Trần Minh Mẫn (59 t.uổi, xã Vĩnh Thành, huyện Chợ Lách) phấn khởi.
Theo tiến sĩ Nguyễn Thanh Liêm - Trưởng Phòng Nông nghiệp huyện Chợ Lách, địa phương có hơn 8.600 hecta cây ăn trái đặc sản, hoa kiểng, cây giống. Mỗi năm, nơi đây cung ứng ra thị trường 120.000 tấn trái cây, 17 triệu cây giống, 12 triệu sản phẩm hoa kiểng.
"Nước ngọt về đã đẩy lùi, làm giảm độ mặn trên địa bàn xuống 4-5 lần so lúc cao điểm, hiện chỉ còn 0,5-0,9g/lít, bà con vui lắm. Trong vòng 2 ngày tới, sẽ có đợt nước ngọt về nhiều hơn. Chúng tôi khuyến cáo người dân chủ động dự trữ trong ao, mương, hồ phục vụ tưới tiêu đến khi mưa xuống", tiến sĩ Liêm nói.
Độ mặn giảm mạnh khiến chất lượng nước máy cung cấp cho người dân trong tỉnh cũng cải thiện rất lớn. Bà Nguyễn Thị Diễm Phượng - Tổng Giám đốc Công ty cổ phần Cấp thoát nước Bến Tre - cho biết, tại trạm bơm Cái Cỏ ở huyện Châu Thành (chủ yếu lấy nước từ sông T.iền), độ mặn chỉ còn 0,3g/lít, trong khi lúc cao điểm giữa tháng 3 lên tới 1g/lít. Độ mặn đo được trên sông Hàm Luông, tại nhà máy nước Sơn Đông dao động khoảng 1g/lít, giảm 3-4 lần.
"Hiện mỗi ngày, trạm bơm Cái Cỏ đưa về nhà máy nước Sơn Đông (cách xa khoảng 30 km) hơn 35.000 m3, pha loãng với nguồn nước tại chỗ rồi xử lý, phục vụ người dân sử dụng, chất lượng được cải thiện rất lớn, chỉ còn nhiễm mặn 0,5g/lít", người đứng đầu ngành cấp thoát nước Bến Tre nói.
Người dân tranh thủ bơm nước vào hệ thống mương nội đồng phục vụ sản xuất. Ảnh: A.X
Còn tỉnh Đồng Tháp cũng đã cơ bản hoàn tất việc xuống giống gần 190.000 hecta lúa hè thu. "Lượng nước từ thượng nguồn về tương đối khá, có tác dụng rất lớn cho nông dân trong việc đảm bảo nguồn nước tưới, giảm chi phí bơm chăm sóc lúa, cây ăn trái, hoa màu, thay nước cho những ao hồ nuôi cá tra xuất khẩu...", ông Nguyễn Văn Công - Giám đốc Sở Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn nhận định.
Tại vùng hạ lưu sông Hậu, lượng nước ngọt từ thượng nguồn đổ về dù không lớn nhưng cũng góp phần kéo giảm tối đa thiệt hại do hạn mặn gây ra. Vườn chanh 6.000 m2 của ông Lưu Tuấn Chàng (xã An Thạnh 1, huyện Cù Lao Dung, tỉnh Sóc Trăng) đã được cứu. Cây bắt đầu đ.âm chồi, có dấu hiệu phục hồi trở lại sau thời gian dài chống chọi hạn mặn.
"Tôi mua máy đo độ mặn. Hàng ngày ra thăm vườn, hễ đo thấy độ mặn giảm xuống là mở cống cho nước vào vườn để tưới chanh ngay", lão nông nói.
Theo ông Nguyễn Văn Đắc - Phó trưởng phòng Nông nghiệp huyện Cù Lao Dung, huyện có 2.400 ha vườn cây ăn trái. Đợt hạn mặn vừa qua, bà con ở đây chịu thiệt hại rất lớn. Mấy hôm nay, nước ngọt đổ về, nông dân tranh thủ lấy nước. Tuy nhiên, nước mới chỉ về được nửa diện tích cù lao, phần còn lại vẫn còn thiếu nước trầm trọng.
Ông Huỳnh Ngọc Vân, Phó giám đốc Sở Nông nghiệp Phát triển Nông thôn tỉnh Sóc Trăng cho biết, nước ngọt do Trung Quốc và Lào xả xuống sông Mêkong hơn nửa tháng trước đã cứu được hàng nghìn hecta lúa, ngăn chặn thiệt hại đối với diện tích lúa đang cần nước dưới 30%.
"Tranh thủ lượng nước ngọt về, người dân đã xuống giống được hơn 1.200 hecta lúa hè thu sớm. Đối với diện tích trồng cây ăn trái, các nhà vườn chủ động tích trữ, phục vụ tưới tiêu", ông Vân nói.
Ông Nguyễn Văn Quân, huyện Cù Lao Dung, tỉnh Sóc Trăng bơm nước tưới cho vườn nhãn. Ảnh: Phúc Hưng
Trong khi đó, ở các địa phương vùng hạ lưu lại xa các dòng sông chính nên lượng nước ngọt rất khan hiếm, không đủ phục vụ sản xuất. Giám đốc Sở Nông nghiệp và Phát triển Nông thông tỉnh Bạc Liêu Lương Ngọc Lân cho biết, những đợt xả đ.ập vừa qua từ phía Trung Quốc, nước ngọt vẫn chưa về tới địa phương nên diện tích nông nghiệp thiệt hại vẫn không giảm.
"Bạc Liêu vẫn còn bị mặn bao vây (thiệt hại hơn 13.800 hecta), hiện còn khoảng 600 hecta lúa đông xuân muộn ở thị xã Giá Rai có khả năng ảnh hưởng. Ngành đã khuyến cáo nông dân dừng xuống giống vụ hè thu mà phải đợi mưa xuống", ông Lân nói.
Còn tại Trà Vinh, ngành nông nghiệp huyện Càng Long khuyến cáo người dân không nên sạ lúa vụ hè thu, thậm chí có thể cắt vụ chuyển qua làm lúa thu đông sớm vào tháng 7, vì lo sợ nguồn nước về đợt này không đảm bảo sản xuất. Tuy nhiên, khi thấy nước về, nhiều nông dân đã tranh thủ xuống giống gần 900 hecta.
"Nông dân sản xuất không theo khuyến cáo, nên hiện tại đã có một phần diện tích bắt đầu thiếu nước, cây lúa héo vàng. Vài ngày tới, nếu nước ngọt về nhiều, đủ đảm bảo phục vụ cho diện tích 14.000 hecta thì huyện sẽ cho nông dân xuống giống toàn bộ còn không thì phải chờ mưa xuống", ông Nguyễn Văn Khoa, Trưởng phòng Nông nghiệp huyện Càng Long nói.
Viện khoa học thủy lợi miền Nam dự báo từ nay đến cuối tháng 4, tại vùng cửa sông Cửu Long mặn giảm nhanh. Phạm vi cách biển 25-40 km có nước ngọt xuất hiện khá dồi dào, nhất là khi triều thấp. Các địa phương cần tập trung tối đa phương tiện để lấy nước ngọt (dùng cho cả thời kỳ đến tháng 6,7). Trong đó, đặc biệt chú ý mở các cống ở hệ thống ngọt hóa Gò Công, Nam Mang Thích...
Cửu Long - Phúc Hưng
Theo VNE
Người miền Tây phải trả 200.000 đồng cho một khối nước sông 'Khát' nghiêm trọng khi hạn và xâm nhập mặn khắc nghiệt nhất trăm năm qua hoành hành, người dân vùng sông nước phải mất 200.000 đồng để có một khối nước ngọt. Nước máy ở Bến Tre nhiễm mặn vượt ngưỡng cho phép, người dân phải mua nước sông. Ảnh: Cửu Long Toàn vùng Bến Tre đang bị thiên tai gay gắt, gây...
