Dự báo động thái của OPEC sau khi Mỹ xuất dầu dự trữ
Ngoại giao dầu mỏ có bước ngoặt mới khi Mỹ cùng 5 quốc gia thông báo xuất dầu dự trữ chiến lược để làm giảm giá dầu.
OPEC sẽ phản ứng ra sao tại cuộc họp vào tháng 12 tới?
Một cơ sở khai thác dầu của Iran trên đảo Khark, ngoài khơi vùng Vịnh. Ảnh: AFP/TTXVN
Theo trang barron.com, động thái của Mỹ là bước đi táo bạo, dường như đã có tác dụng trong ngắn hạn khi giá dầu giảm hơn 10% trong vòng ba tuần qua do lường trước tình hình. Tuy nhiên, động thái tiếp theo nằm trong quyền quyết định của Tổ chức các nước xuất khẩu dầu mỏ (OPEC).
OPEC có lịch họp trực tuyến với các đồng minh như Nga và ngày 2/12 tới và quyết định của tổ chức này trong cuộc họp có thể cho thấy sức mạnh cũng như hạn chế của mình với giá dầu.
OPEC rõ ràng có nhiều quyền lực hơn Mỹ và các nước tiêu thụ dầu lớn trong thiết lập quy tắc thị trường dầu. Khác với Mỹ, quốc gia giám sát nhưng không kiểm soát sản xuất dầu trong nước, các thành viên OPEC có ảnh hưởng lớn hơn nhiều với mức độ sản xuất dầu nội địa. Xuất dầu dự trữ cũng chỉ có giới hạn vì kho dầu không phải là vô tận. Dự trữ dầu của Mỹ chỉ đủ để đáp ứng nhu cầu trong nước trong một tháng.
Trong khi đó, quan hệ liên minh giữa Saudi Arabia và Nga vẫn ổn định sau khi hai nước bất đồng hồi đầu đại dịch COVID-19. Cả Saudi Arabia và Nga, cũng như các nước còn lại trong OPEC và các đồng minh như Mexico, đều duy trì kế hoạch sản xuất dầu nghiêm ngặt trong hơn một năm qua. Kế hoạch này đã có kết quả tích cực với họ khi giá dầu cao, giúp các nước thu về hàng tỷ USD khi dần đưa sản lượng dầu về mức trước đại dịch.
Việc Mỹ, Trung Quốc, Nhật Bản… xuất dầu từ kho dự trữ chiến lược giống như “cơn nấc” tạm thời, không thể làm gián đoạn các kế hoạch sản xuất của OPEC và đồng minh. Rõ ràng là các nhà giao dịch dầu mỏ cũng nghĩ như vậy vì giá dầu Brent đã tăng trở lại 82 USD/thùng vào giữa ngày 23/11 sau khi giảm xuống dưới 80 USD trong những ngày gần đây.
Tổng lượng xuất kho của các nước có thể là 65-70 triệu thùng dầu. Bao nhiêu dầu được đưa trở lại thị trường còn tùy vào bao nhiêu tháng các nước cần để xuất đầy đủ lượng dầu đã thông báo. Giả sử cần hai tháng, có nghĩa là mỗi ngày sẽ có hơn 500.000 thùng dầu được tung ra thị trường. Đây là con số nhỏ nhoi so với nhu cầu 99 triệu thùng trên thị trường ngày nay, nhưng đủ để tạo khác biệt. Số lượng dầu này sẽ đẩy nhanh quá trình tăng nguồn cung. Mỹ đã xuất gần 500.000 thùng dầu/ngày theo kế hoạch đã thông báo trước đó để bán một lượng dầu dự trữ. Trung bình Mỹ đưa ra 457.000 thùng từ tuần trước.
Toàn cảnh giếng khí đốt Bovanenkovo trên bán đảo Yamal thuộc Nga. Ảnh: AFP/TTXVN
OPEC và đồng minh (hay còn gọi là OPEC ) đã cắt mạnh sản lượng hồi đầu đại dịch để ngăn giá dầu lao dốc. Từ đầu năm nay, họ đã bổ sung 400.000 thùng dầu vào thị trường mỗi tháng và đang lên kế hoạch tương tự cho tới tháng 9/2022. Việc OPEC nối lại sản xuất dầu dần dần đã khiến Tổng thống Mỹ Joe Biden tức giận. Ông Biden cho rằng OPEC đã giữ giá dầu quá cao, gây ra lạm phát với các sản phẩm như xăng. Đó là lý do tại sao ông phối hợp với nhóm quốc gia tiêu thụ dầu để xuất dầu dự trữ.
Video đang HOT
Sau động thái trên của Mỹ, một số nhà phân tích cho rằng OPEC có thể điều chỉnh giảm mức tăng sản lượng để đối phó với tác động dìm giá và để thể hiện sức mạnh.
Nhà phân tích Edward Moya của công ty Oanda nhận định: “Không ai ngạc nhiên nếu họ giảm kế hoạch sản xuất nhất là trong bối cảnh bất ổn ngắn hạn với triển vọng nhu cầu dầu thô và động thái xuất dầu dự trữ phối hợp nói trên”.
Tuy nhiên, chiến thuật này cũng có rủi ro. OPEC đã từ chối ông Biden khi không đồng ý tăng sản lượng tại cuộc họp mới đây nhất. Do đó, thực hiện thêm động thái gây hấn có thể gây hậu quả chính trị. Một số quốc gia Vùng Vịnh có quan hệ gần gũi với Mỹ có thể phản đối động thái đó vì sợ hậu quả chính trị từ Mỹ.
Ví dụ, các nhà lập pháp hai đảng ở Mỹ đã ủng hộ một dự luật có tên NOPEC, cho phép Bộ Tư pháp kiện các thành viên tổ chức sản xuất dầu mỏ vì vi phạm chống độc quyền. Động thái quyết liệt của OPEC có thể khiến dư luận thêm ủng hộ dự luật trên.
Tính chất chính trị khó đoán của mặt hàng dầu khiến đa số nhà phân tích cho rằng OPEC sẽ bám lấy kế hoạch sản xuất đã công bố từ trước, ít nhất là bây giờ.
Cảnh báo giá dầu 200 USD/thùng, nguy cơ đáng sợ cho nền kinh tế
Nền kinh tế thế giới vừa trải qua một thảm họa chưa từng có với sự xuất hiện của đại dịch Covid-19 và đang đối mặt với khó khăn mới, khi giá dầu tăng mạnh và được dự báo có thể lên ngưỡng 200 USD/thùng.
Giá dầu tăng vọt
Giá dầu vừa trải qua một đợt tăng mạnh. Kết thúc phiên cuối tuần trước, giá dầu ở mức trên mốc 85 USD/thùng đối với dầu Brent, tương đương tăng 3%. Giá dầu thô ngọt nhẹ Mỹ (WTI) trong tuần trước đã tăng thêm 3,5%, lên 83,87 USD/thùng, mức cao nhất trong 7 năm qua.
Theo Goldman Sachs, đây không phải là cú sốc vào mùa đông mang tính tạm thời mà thực chất là sự khởi đầu của một cuộc định giá lại đối với dầu thô. Goldman Sachs dự báo ,giá dầu Brent sẽ đạt mốc 90 USD/thùng trước khi kết thúc năm 2021.
Một số nhà giao dịch tại Mỹ đặt cược giá dầu WTI giao sau tại thị trường New York sẽ tăng vọt qua mức 100 USD/thùng ngay đầu tháng 12 này.
Các chuyên gia trên Reuters cho rằng, sở dĩ giá dầu tăng mạnh là do nhu cầu tăng trong bối cảnh nền kinh tế phục hồi sau đại dịch Covid-19. Bên cạnh đó, việc thiếu điện đã khiến nhiều nhà máy điện chuyển từ khí đốt và than đá đắt đỏ sang nhiên liệu dầu và diesel.
Cảnh báo đáng sợ: Giá dầu lên 200 USD/thùng, thêm thảm họa cho kinh tế thế giới
Tình trạng của thị trường dầu có vẻ sẽ tồi tệ hơn. Cuộc khủng hoảng năng lượng trở nên trầm trọng khi mà thời tiết ở Bắc bán cầu bắt đầu lạnh dần. Sự thiếu hụt than, điện và khí đốt tự nhiên dẫn đến nhu cầu gia tăng đối với dầu thô. Trong khi đó, sản lượng từ Tổ chức các Nước Xuất khẩu Dầu mỏ (OPEC) cùng các nhà sản xuất ngoài khối (nhóm OPEC ) hoặc Mỹ lại ít khả năng sẽ tăng.
Gần đây, một số nhà giao dịch đặt cược vào khả năng giá dầu Brent giao dịch tại thị trường London sẽ tăng và đạt 200 USD/thùng vào tháng 12/2022. Nhiều hợp đồng quyền chọn đã cho thấy điều này.
Sự bứt phá nhanh chóng của giá dầu thời kỳ hậu Covid là một dấu hiệu cho thấy cuộc khủng hoảng năng lượng toàn cầu trong năm nay sẽ còn kéo dài. Tình trạng gián đoạn của chuỗi cung ứng toàn cầu và sự khan hiếm năng lượng ở nhiều khu vực sẽ tiếp tục đẩy giá nhiên liệu lên cao hơn nữa, bất chấp kinh tế toàn cầu có thể phục hồi chậm lại.
Số liệu gần đây cho thấy, tăng trưởng kinh tế quý III của Trung Quốc đã giảm xuống mức thấp nhất trong một năm do ảnh hưởng bởi tình trạng thiếu điện, tắc nghẽn nguồn cung và bùng phát dịch Covid. Tuy nhiên, nguồn cung dầu vẫn được kiểm soát và khả năng Mỹ sử khai thác nguồn dự trữ xăng dầu chiến lược là thấp.
Thực tế cho thấy, dầu là vua trên thị trường năng lượng và dẫn dắt các hàng hóa khác biến động theo.
Nguy cơ mới cho kinh tế thế giới
Nhiều tháng gần đây, Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (Fed) luôn giữ quan điểm tốc độ gia tăng của lạm phát ở Mỹ là "nhất thời" và sẽ giảm bớt khi các nút thắt trong chuỗi cung ứng giảm đi. Tuy nhiên, sự lo ngại vẫn lan rộng.
Giá dầu tăng mạnh gần đây.
Nhiều chuyên gia nhận định trên Kitco, khi nền kinh tế mở cửa trở lại, nhu cầu hàng hóa tăng nhanh chóng sẽ tác động đến giá cả. Động thái sẽ siết các chương trình mua tài sản và có kế hoạch nâng lãi suất sớm hơn dự kiến cho thấy Fed lo ngại về khả năng lạm phát tăng cao.
Trong tháng 9, Mỹ ghi nhận chỉ số giá tiêu dùng (CPI) tăng 0,4%, cao hơn so với dự báo của thị trường là 0,3%. So với cùng kỳ, lạm phát của nước Mỹ đã tăng 5,4%, cao hơn so với mức dự báo 5,3%. Đây là mức cao hơn nhiều so với mục tiêu 2%.
Tại châu Âu, lạm phát trong tháng 9 tăng lên mức 3,4%, vượt lạm phát mục tiêu ở mức 2%.
Cũng trong tháng 9, chỉ số giá sản xuất (PPI) của Trung Quốc đã chạm mức đỉnh 26 năm khi tăng đến 10,7% so với một năm trước. Nếu các doanh nghiệp bắt đầu đẩy chi phí sang cho người tiêu dùng, áp lực lạm phát sẽ còn tăng mạnh hơn nữa.
Cuộc khủng hoảng năng lượng trên phạm vi toàn cầu chưa có dấu hiệu giảm bớt khi hoạt động kinh tế sôi động trở lại sau giai đoạn trì trệ kéo dài do đại dịch. Chính phủ Mỹ cho biết đang theo dõi thị trường năng lượng và chưa có hành động ngay lập tức để hạ nhiệt giá dầu.
Một điểm đáng lưu ý là khi giá các năng lượng khác, như khí đốt tự nhiên và than đá, tiếp tục bị đẩy tăng lên thì rủi ro đối với thị trường dầu mỏ càng lớn. Theo ANZ, hiện tượng tăng tốc chuyển đổi từ khí sang dầu có thể thúc đẩy nhu cầu dầu thô trong sản xuất điện vào mùa đông sắp tới ở Bán cầu Bắc.
Giá dầu tăng sẽ ảnh hưởng tới nhiều loại hàng hóa, trong đó nhóm kim loại sẽ chịu tác động mạnh nhất do chi phí nhiên liệu chiếm phần lớn chi phí sản xuất đối với các mặt hàng này.
Điều đáng lo ngại làm lạm phát cao sẽ buộc các ngân hàng trung ương cắt giảm gói hỗ trợ t.iền tệ, tạo ra tác động tiêu cực kép đến nền kinh tế thế giới.
Gần đây, Quỹ t.iền tệ Quốc tế (IMF) đã hạ triển vọng tăng trưởng GDP toàn cầu năm 2021 từ 6% xuống 5,9%, với một trong những nguyên nhân chính là do đà tăng phi mã của giá năng lượng, bao gồm cả dầu, than, khí đốt.
Với Việt Nam, giá dầu thế giới tăng mạnh gây ra khó khăn lớn đối với các doanh nghiệp. Trong đợt điều chỉnh gần nhất, giá xăng đã lên mức 23.000 đồng/lít, cao nhất trong 7 năm qua. Hầu hết các doanh nghiệp sẽ gặp khó vì giá nhiên liệu tăng vọt ở ngay sau khi dịch Covid-19 dần được kiểm soát.
Gần đây, nhiều chuyên gia lo ngại về một kịch bản xấu hơn đối với kinh tế thế giới. Đó là đình lạm. Giới đầu tư lo lắng tăng trưởng GDP xuống thấp ngay khi lạm phát cao. Bức tranh kinh tế năm nay đang gợi nhắc về cú sốc lạm phát đình đốn từng diễn ra trong những năm 1970. Nếu điều này xảy ra, đây là bài toán khó đối với chính phủ các nước. Kinh tế chưa kịp hồi phục đã phải đạp phanh để kiểm soát lạm phát.
Cục Dự trữ liên bang Mỹ sẽ có cuộc họp trong tháng 11 tới. Ngân hàng TƯ Mỹ có thể bắt đầu giảm mức 120 tỷ USD mua tài sản hàng tháng tưrong tháng tới. Nhiều quan chức ngân hàng TƯ Mỹ cũng ủng hộ tăng lãi suất vào năm 2022.
Giá dầu hôm nay 12/10 duy trì đà tăng Giá dầu hôm nay 12/10 duy trì đà tăng trong bối cảnh cuộc khủng hoảng năng lượng đang bao trùm các nền kinh tế lớn chưa có dấu hiệu lắng dịu. Tính đến đầu giờ sáng nay (theo giở Việt Nam), giá dầu thô Mỹ WTI giao dịch ở ngưỡng 80,4 USD/thùng, trong khi giá dầu Brent dừng lại ở mức 83,65 USD/thùng....
