Đội ngũ giáo viên hiện nay khó thích ứng với đổi mới giáo dục
Đội ngũ giáo viên chưa được chuẩn bị đầy đủ các điều kiện để thích ứng và thực hiện tốt nhiệm vụ trong xu thế đổi mới giáo dục hiện nay.
NCS Huỳnh Trọng Cang, Học viện Quản lý giáo dục đã có bài phân tích về: “Vận dụng lý thuyết nhân tài 3C của Dave Ulrich trong quản trị và phát triển đội ngũ giáo viên trường phổ thông ở Việt Nam giai đoạn hiện nay”. Trong nội dung phân tích, tác giả đã nêu: Thách thức về vấn đề đạo đức nghề nghiệp và năng lực của đội ngũ giáo viên trường phổ thông trước xu thế đổi mới giáo dục ở Việt Nam.
Trong những năm vừa qua, nhìn chung đội ngũ giáo viên đã nhận thức rõ trách nhiệm của mình đối với sự nghiệp “trồng người”.
Vẫn còn giáo viên thiếu tâm huyết với nghề
Đạo đức nghề nghiệp là phẩm chất cốt lõi quan trọng hàng đầu đối với nhà giáo dục, là nền tảng, động lực thôi thúc trách nhiệm, nhiệt huyết để mỗi giáo viên phấn đấu hoàn thành sự nghiệp, xứng danh với nghề cao quý mà xã hội tôn vinh.
NCS Huỳnh Trọng Cang cho biết, trong những năm vừa qua, nhìn chung đội ngũ giáo viên đã nhận thức rõ trách nhiệm của mình đối với sự nghiệp “trồng người”, thể hiện tâm huyết với nghề nghiệp; tận tụy với công việc trên tinh thần “Tất cả vì học sinh thân yêu”.
Trong công tác nghiên cứu, đã thể hiện tính tích cực, đi sâu khám phá cái mới, nắm chắc vận dụng sáng tạo các nguyên tắc, phương pháp dạy học, nghiên cứu khoa học vào quá trình dạy học, giáo dục, nhất là những yêu cầu mới của chương trình cải cách giáo dục mà Bộ GD&ĐT đưa ra.
Tuy nhiên, thực tế vẫn còn giáo viên thiếu tâm huyết với nghề, không tuân thủ những quy chuẩn của đạo đức nghề nghiệp, làm suy thoái danh dự, lương tâm nhà giáo như nhận phong bì, chạy trường, chạy điểm, làm thu t.iền quỹ, thậm chí xúc phạm, b.ạo h.ành đối với học sinh…
Trong công tác chuyên môn, còn không ít giáo viên có biểu hiện sa sút về ý chí, sức chiến đấu, cống hiến, chưa thực sự công tâm, chưa đ.ánh giá đúng thực chất kết quả học tập của học sinh; có biểu hiện bệnh thành tích trong giáo dục, còn nhiều tiêu cực, làm giảm uy tín, niềm tin của học sinh, phụ huynh và cộng đồng xã hội đối với đội ngũ nhà giáo.
Bên cạnh đó, năng lực của đội ngũ giáo viên phổ thông hiện nay vẫn để lại những lo ngại cả về lượng và chất trước yêu cầu đổi mới giáo dục.
Điều đó đòi hỏi phải có những giải pháp để tháo gỡ, phát triển năng lực nghề nghiệp của giáo viên nhằm đáp ứng tốt nhất chương trình giáo dục phổ thông mới.
Chỉ có 20% giáo viên có năng lực vững chắc
NCS Huỳnh Trọng Cang cho biết, nhìn từ khía cạnh tổng quan, về năng lực giáo viên, nếu chương trình giáo dục phổ thông mới triển khai trong thời gian tới với định hướng và yêu cầu chuyển từ trang bị nội dung kiến thức sang hình thành phẩm chất và năng lực người học bằng việc dạy tích hợp và lồng ghép, dạy học phân hóa, trải nghiệm sáng tạo… thì năng lực của đội ngũ giáo viên phổ thông đang đứng trước những thách thức mới.
Video đang HOT
Theo một kết quả khảo sát năng lực dạy học của giáo viên phổ thông do trường ĐH Sư phạm Hà Nội thực hiện đã cho thấy, tuy giáo viên đã có những năng lực cần thiết để đáp ứng yêu cầu đổi mới giáo dục phổ thông, nhưng số giáo viên có năng lực vững chắc chỉ đạt trên dưới 20%, những giáo viên đã có năng lực nhưng chưa vững chắc chiếm tỷ lệ cao.
Tỷ lệ giáo viên chưa có năng lực dạy học theo yêu cầu đổi mới còn khá nhiều. Trên cơ sở vấn đề liên quan, xét về năng lực dạy học tích hợp, lồng ghép, liên môn thì có tới 60% giáo viên cho rằng không vững chắc.
Những hiện tượng như giáo viên không giải quyết được hết các bài toán trong sách giáo khoa, rời sách giáo khoa thì không biết lấy gì để dạy và dạy như thế nào đã không còn hiếm.
Ví dụ: đối với những bài học về thực vật (thân, lá, hoa) hay loài động vật, gia cầm xung quanh chúng ta đáng lẽ phải dạy ở vườn trường, sân trường, trại chăn nuôi thì đại đa số giáo viên chỉ dạy trong lớp với sách giáo khoa một cách vô cảm.
Với tiến trình đổi mới căn bản, toàn diện giáo dục trong mục tiêu thiết kế chương trình giáo dục chuyển dần từ tiếp cận nội dung sang tiếp cận mục tiêu phát triển năng lực người học – tiếp cận đầu ra, nghĩa là gắn nội dung dạy học với đời sống thực của học sinh, làm thế nào thông qua dạy học để học sinh có được những năng lực cần thiết đáp ứng việc giải quyết tốt những tình huống trong cuộc sống thực tiễn vốn hết sức sinh động và phức tạp.
NCS Huỳnh Trọng Cang cho rằng, điều này lại đặt ra vấn đề tiếp cận năng lực trong giảng dạy của đội ngũ giáo viên trường phổ thông. Đó là giáo viên cần phải được chuẩn bị như thế nào, bản thân người giáo viên phải tự trang bị những năng lực cần thiết ra sao nếu họ muốn hỗ trợ học sinh của mình phát triển tốt năng lực cá nhân.
NCS Huỳnh Trọng Cang cho hay, qua kết quả phỏng vấn trong đề tài nghiên cứu, cho thấy công tác đào tạo, bồi dưỡng và tự bồi dưỡng của đội ngũ giáo viên phổ thông hiện nay là vấn đề cần được quan tâm.
Cụ thể, khi được hỏi về mức độ giáo viên được trang bị và tự trang bị về năng lực, kỹ năng và giá trị trên tinh thần đổi mới giáo dục thì có đến 45,3% số giáo viên trả lời hầu như không được đề cập trong các chương trình đào tạo, bồi dưỡng chuyên môn và trong tiêu chuẩn đặt ra từ phía các cơ sở giáo dục dành cho họ và đặc biệt là bản thân họ còn chưa bắt kịp với những yêu cầu đổi mới và chưa xác định được các mục tiêu ưu tiên để phát triển nghề nghiệp của cá nhân.
“Chính vì vậy đội ngũ giáo viên chưa được chuẩn bị đầy đủ các điều kiện để thích ứng và thực hiện tốt nhiệm vụ trong xu thế đổi mới giáo dục hiện nay” – NCS Huỳnh Trọng Cang nhấn mạnh.
Bài 2: 4 cách vận dụng lý thuyết nhân tài 3C vào phát triển đội ngũ giáo viên
Nhật Hồng
Theo Dân trí
Bàn về “Nhân cách của cán bộ quản lý giáo dục trong thời kỳ 4.0”
Cán bộ quản lý giáo dục là những người quyết định đến sự phát triển của ngành. Trong bối cảnh đổi mới giáo dục của thời kỳ 4.0 thì đòi hỏi cán bộ quản lý là người như thế nào?
GS.TS Phạm Quang Trung, Giám đốc Học viện Quản lý giáo dục cho rằng, người cán bộ quản lý giáo dục trước hết là người có tài, là người có tầm nhìn xa trông rộng trong thời đại 4.0, thời đại ngày nay phải có ngoại ngữ, phải am hiểu CNTT biết ứng dụng kết nối và lan tỏa, phải đi nhiều để tổng kết thực tiễn, dũng cảm so sách với bạn bè quốc tế, từ đó định vị đúng mình, xem mình là ai?, mình đang ở đâu?.
Theo GS Trung, thế giới họ chọn cán bộ người tài qua tranh cử - chọn cán bộ có đức sàng lọc qua lá phiếu tín nhiệm của nhân dân, còn tài thì xem họ đã làm được những việc gì, kết quả ra sao, mang lại gì cho dân cho nước.
Những phẩm chất đó, cụ thể bao gồm: Có lòng say mê làm việc, có mục tiêu lý tưởng rõ ràng, định hướng hoạt động nhất quán; người có tính nguyên tắc, tính nhạy cảm ở người lãnh đạo quản lý, sự đòi hỏi cao đối với người dưới quyền; tính đúng mực, tự chủ, có văn hóa trong quan hệ ứng xử của người quản lý.
Đạo đức khó nhất của cán bộ quản lý giáo dục là gương mẫu để được mọi người tin yêu, đó là cán bộ giáo viên và học sinh.
Với sự phát triển như vũ bão của thời đại công nghiệp, những máy móc phương tiện kỹ thuật số thông minh sẽ gắn kết với con người và tạo ra sự phát triển chưa từng có. Chính vì vậy giáo dục rất cần những con người tiên phong đi đầu trong việc tạo ra cái mới và đón nhận cái mới trong tương lai mà hiện tại không có.
Những đòi hỏi rất cao của xu thế xã hội cũng đặt ra cho cán bộ quản lý giáo dục những yêu cầu mới, những yêu cầu về nhân cách không như những giai đoạn lịch sử trước kia.
Ở thời kỳ công nghiệp 4.0, yêu cầu cán bộ quản lý giáo dục phải có những phẩm chất nhân cách cụ thể, xung quanh vấn đề này cần nhiều ý kiến bàn luận và đưa ra nhiều vấn đề để mọi người cùng bàn bạc và suy ngẫm, với mục tiêu để lãnh đạo ngành giáo dục phát triển đáp ứng yêu cầu xã hội.
Ý kiến góp ý xin gửi về hộp thư: giaoduc@dantri.com.vn
Xin trân trọng cám ơn!
Khó nhất của cán bộ quản lý giáo dục là gương mẫu
GS Phạm Quang Trung cho rằng, trong thời đại công nghệ 4.0, nhân cách người cán bộ quản lý giáo dục cần có đủ 3 tiêu chuẩn: Đức, tài và bản lĩnh.
Người có đức phải hội đủ 3 phẩm chất: Gương mẫu, tôn trọng và có văn hóa.
Đạo đức khó nhất của cán bộ quản lý giáo dục là gương mẫu để được mọi người tin yêu, đó là cán bộ giáo viên và học sinh. Để người tốt có chỗ tin cậy và dựa, người xấu không dám lộng hành. Gương mẫu là lời nói để làm, làm để chứng minh lời nói. Hành động trước, hưởng thụ sau.
Tiêu chuẩn bao trùm của đạo đức cán bộ quản lý là thực sự dân chủ, tôn trọng trong các mối quan hệ. Tôn trọng là cách tốt nhất để tập hợp trí tuệ của mọi người xung quanh. Tôn trọng người khác là mục tiêu để đoàn kết nội bộ, đặc biệt trong giáo dục khi làm việc với con người - đội ngũ tri thức bậc cao và học sinh - những nhân cách đang phát triển thì tôn trọng càng phải được thể hiện.
Theo đó, có thể hiểu khái quát một cán bộ quản lý có đạo đức là tận tụy để cấp dưới thương; là gương mẫu để cấp dưới trọng; là tôn trọng để cấp dưới tin cậy dễ gần để cung cấp thông tin; là sáng tạo để cấp dưới có đủ việc làm và có thêm thu nhập chính đáng; là kỷ cương để người tốt luôn có chỗ dựa và người xấu không dám thách đố, lộng quyền, và như vậy cán bộ quản lý mới không mắc sai lầm trong công việc.
Sản phẩm thể hiện qua nhân cách của học sinh
Theo GS Trung, người có tài - thể hiện năng lực của cán bộ quản lý phải hội tụ 3 nội dung: có tầm nhìn, biết tập hợp nhân tài, có sản phẩm thể hiện qua nhân cách của học sinh.
Trước hết người lãnh đạo tài giỏi là người có tầm nhìn xa trông rộng trong thời đại 4.0. Muốn nhìn xa trong thời đại ngày nay phải có ngoại ngữ, phải am hiểu CNTT biết kết nối và lan tỏa, phải đi nhiều để tổng kết thực tiễn, dũng cảm so sánh với bạn bè quốc tế, từ đó định vị đúng mình, xem mình là ai? Mình đang ở đâu? Và mình phải làm gì để sánh vai với các cường quốc 5 châu - Phải hiểu: Một cán bộ quyết đoán là một cán bộ đoán được tương lai để quyết định. Đó chính là tiêu chuẩn trí tuệ.
Một cán bộ quản lý giáo dục có tài là một người cán bộ luôn tìm cách tiếp cận, giao việc để phát hiện đúng nhân tài, đào tạo, quản lý, sử dụng và bảo vệ nhân tài, phải sử dụng người được việc trong giáo dục tức là sử dụng được đội ngũ giáo viên giỏi, chứ không phải người được lòng, luôn xu nịnh. Bởi suy cho cùng người có tài là người biết tập hợp mọi cái tài của người khác. Không tập hợp được người tài cùng đồng nghĩa là người người bất tài. Tập hợp được người tài là tiêu chuẩn cao nhất, cần nhất của người lãnh đạo.
"Đã là cán bộ có tài thì phải có sản phẩm; đo đếm bằng thành quả do vai trò lãnh đạo của mình tạo ra trên 3 lĩnh vực chủ yếu: thành quả kinh tế (thu ngân sách, giá trị sản xuất tăng thêm), thành quả chính trị (đội ngũ cán bộ kế cận và tín nhiệm của học sinh và cha mẹ học sinh) và ra các quyết định có hiệu quả để lại cho đời sau" - GS Trung nhấn mạnh.
"Yên dân và dạy tốt"
GS Trung cho rằng, sự nghiệp của cán bộ là làm 4 chữ: "yên dân và dạy tốt". Muốn yên dân phải chăm lo chính sách xã hội, từ thiện, nhân đạo, giáo dục đào tạo và tiến bộ xã hội. Muốn dạy tốt phải có chính sách về vật chất và tinh thần tạo động lực cho giáo viên dạy học.
Một cán bộ có bản lĩnh cũng cần hội đủ 3 tiêu chí: Dám nghĩ, dám làm, dám nói.
Dám nghĩ những điều đổi mới và sáng tạo, những cái chưa có trong đời sống, chưa ai làm để làm sự nghiệp giáo dục, để củng cố niềm tin của nhân dân và chấn hưng đất nước phù hợp với thời đại KHCN.
Khi đã nghĩ đúng thì dám dấn thân để làm, hết lòng vì học sinh thân yêu, quyết dâm đưa cái đúng vào sự nghiệp giáo dục, lấy kết quả cuối cùng để bảo vệ cái đúng của mình. Phải tích cực đổi mới, gắn với cải tạo môi trường để cho ra đời cái đúng, cái tốt nhiều hơn.
Dám nghĩ, dám làm còn phải dám nói. Im lặng, t.hủ t.iêu đấu tranh cũng là môi trường dung dưỡng cho cái xấu nảy sinh và phát triển trong môi trường giáo dục.
"Thực tiễn cuộc sống đã chỉ ra rằng: Rất nhiều tiêu cực vừa qua trong giáo dục là do dân phát hiện khá sớm, nhưng các quan chức mãi mới nhận ra nên khi buộc phải xử lý thì tổn thất lớn hơn, cái giá về uy tín và danh dự của ngành phải trả là nặng nề to lớn" - GS Trung nhận định.
Hồng Hạnh ( ghi)
Theo Dân trí
Nguyên Phó CTN Nguyễn Thị Bình: Cần tạo động lực để nhà giáo yên tâm cống hiến Nhân dịp chuẩn bị đón Tết Nguyên đán, ngày 29/1, Bộ trưởng Phùng Xuân Nhạ đã đến thăm, chúc tết nguyên Phó Chủ tịch nước, nguyên Bộ trưởng Bộ Giáo dục Nguyễn Thị Bình. Nguyên Phó Chủ tịch nước Nguyễn Thị Bình năm nay ngoài 90 t.uổi, bà là Bộ trưởng Bộ Giáo dục giai đoạn từ năm 1976-1987. Mặc dù t.uổi cao,...
