Doanh nghiệp lớn ngành bán lẻ và phân phối có nhiều thuận lợi phục hồi năm 2022
Các công ty lớn niêm yết trên thị trường chứng khoán thuộc ngành bán lẻ và phân phối đã tồn tại được qua đại dịch COVID-19 được cho là sẽ có tốc độ phục hồi mạnh mẽ và trở lại giai đoạn tăng trưởng vào năm 2022.
Công ty cổ phần Chứng khoán VNDIRECT cho rằng, trạng thái “bình thường mới” sẽ ngăn chặn các đợt giãn cách xã hội trong phạm vi rộng, vốn gây tổn hại các công ty bán lẻ và nhà phân phối trong quý III/2021.
Người dân đến mua sắm tại siêu thị Aeon Mall Bình Dương. Ảnh tư liệu: Hải Âu/TTXVN
Sau khi từng bước mở cửa kinh tế ở các tỉnh phía Nam vào đầu tháng 10/2021, Chính phủ đã ban hành Nghị quyết số 128/NQ-CP quy định “thích ứng an toàn, linh hoạt, kiểm soát hiệu quả dịch COVID-19″; trong đó, có 4 cấp độ đại dịch để áp dụng trên từng địa bàn với đơn vị nhỏ nhất là cấp xã.
Với việc áp dụng nghị quyết số 128/NQ-CP và tỷ lệ tiêm chủng cao, cùng bài học kinh nghiệm lớn từ chống dịch trong quý III/2021, các chuyên gia tin rằng công ty bán lẻ và phân phối sẽ không còn chịu ảnh hưởng của giãn cách xã hội diện rộng trong giai đoạn tới.
Tuy nhiên, nếu các chủng virus đột biến mới tạo thành một đợt đại dịch khác dẫn đến nhiều khu vực đạt mức độ 3-4 của đại dịch thì sẽ ảnh hưởng đến hoạt động của các doanh nghiệp bán lẻ ở các mức độ khác nhau. Các công ty lớn sẽ giành được nhiều thị phần hơn từ các công ty bán lẻ và phân phối khác đã rời khỏi thị trường.
Theo Bộ Kế hoạch và Đầu tư, số doanh nghiệp thành lập mới trong 11 tháng năm 2021 là 105.618 doanh nghiệp, giảm 15% so với cùng kỳ năm 2020.
Điều này cho thấy rủi ro cạnh tranh từ các doanh nghiệp mới là thấp trong quý IV/2022. Điều này giúp các công ty đang hoạt động tận dụng lợi thế để giành thêm thị phần trong các mảng kinh doanh của mình.
Mặt khác trong 11 tháng năm 2021, số doanh nghiệp chờ làm thủ tục giải thể là 39.469 doanh nghiệp, tăng 17,4% so với cùng kỳ năm 2020. Trước đó, có 97.089 công ty rời khỏi thị trường trong 10 tháng năm 2021, tăng 13,5% so với cùng kỳ năm ngoái; trong đó, hơn 31% công ty thuộc lĩnh vực bán buôn, bán lẻ và sửa chữa.
Công ty cổ phần Chứng khoán VNDIRECT cho rằng, phần lớn các công ty này quy mô nhỏ, bị ảnh hưởng bởi giai đoạn giãn cách xã hội nhiều hơn so với các công ty quy mô lớn có thương hiệu, hệ thống quản lý mạnh.
Do đó, các chuyên gia phân tích kỳ vọng những công ty bán lẻ và phân phối quy mô lớn sẽ phục hồi nhanh chóng và tăng trưởng mạnh mẽ vào năm 2022.
Ba xu hướng thúc đẩy tăng trưởng ngành bán lẻ
Đa kênh và trực tuyến được nhận định sẽ trở thành động lực chính cho công ty bán lẻ trong trạng thái “bình thường mới”. Việc lướt và nghiên cứu về sản phẩm hiện nay chủ yếu được thực hiện trực tuyến thay vì ngoại tuyến. Đồng thời, theo nghiên cứu của Facebook và Bain & Company, tỷ lệ chi tiêu dành cho các kênh ngoại tuyến đang thu hẹp lại.
Video đang HOT
Trong hai giai đoạn đầu tiên của hành trình tiêu dùng – giai đoạn khám phá và giai đoạn đán.h giá, ít nhất 80% kênh được người tiêu dùng sử dụng là trực tuyến.
Việc lướt qua các sản phẩm, so sánh các mặt hàng, kiểm tra đán.h giá và thực hiện nghiên cứu hiện chủ yếu được thực hiện trên các kênh như truyền thông xã hội, trang web thương mại điện tử, trang web và video thuộc sở hữu của thương hiệu.
Nhưng trong giai đoạn cuối cùng của hành trình tiêu dùng, giai đoạn quyết định mua, trực tuyến mới chỉ bắt đầu chiếm được thị phần ngày càng tăng trong doanh số bán hàng.
Đối với các công ty bán lẻ niêm yết, Công ty cổ phần Chứng khoán VNDIRECT tin rằng, việc giới thiệu chiến lược đa kênh để hoàn thành hành trình tiêu dùng là đúng đắn để tăng doanh thu.
Theo dữ liệu từ iPrice, Shopee và Lazada là những trang thương mại điện tử hàng đầu tại Việt Nam với lượt truy cập hàng tháng trong quý III/2021 lên đến 77,8 triệu và 21,4 triệu.
Do đó, việc đưa các gian hàng lên các trang thương mại điện tử sẽ giúp các công ty bán lẻ và nhà phân phối mở rộng tệp khách hàng và tăng doanh thu bán hàng từ các tệp khách hàng mới này.
Với xu hướng này, những công ty đã đầu tư và xây dựng nền tảng trực tuyến hiệu quả, xây dựng trang cộng đồng và kênh bán hàng đa dạng trên các trang thương mại điện tử sẽ được hưởng lợi từ xu hướng đa kênh; trong đó, Công ty cổ phần Đầu tư Thế giới Di động (mã chứng khoán: MWG) và Công ty Cổ phần Vàng bạc Đá quý Phú Nhuận (mã chứng khoán: PNJ) là những công ty bán lẻ nổi bật.
Xu hướng thứ 2 là nhu cầu ngày càng tăng đối với điện thoại thông minh chính hãng cao cấp và các sản phẩm làm việc tại nhà sẽ tiếp tục sau đại dịch.
Đối với điện thoại thông minh cao cấp, dù thị trường điện thoại di động đã dần bão hòa với mức tăng trưởng trong giai đoạn 2019-2021 chỉ khoảng 5- 7%/năm, nhưng từ năm 2022, các nhà phân phối điện thoại di động được ủy quyền sẽ duy trì mức tăng trưởng cao hơn nhờ nhu cầu đối với các sản phẩm cao cấp ít bị ảnh hưởng bởi đại dịch; việc thắt chặt các quy định về hàng xách tay giúp các nhà bán lẻ được ủy quyền có thể đạt được nhiều thị phần hơn.
Bên cạnh đó, việc thắt chặt bảo hành với yêu cầu biên lai các sản phẩm chính hãng từ các nhà phân phối ủy quyền cho các sản phẩm Apple sẽ tập trung nhu cầu các sản phẩm của Apple hướng vào các đại lý được ủy quyền.
Đối với sản phẩm làm việc tại nhà, theo điều tra dân số Việt Nam, chỉ có 30,7% hộ gia đình có máy tính, bao gồm cả máy tính để bàn và máy tính xách tay, cho thấy thị trường máy tính vẫn còn nhiều tiềm năng phát triển, đặc biệt là trong giai đoạn trong và sau đại dịch khi nhu cầu về các sản phẩm máy tính sẽ tăng mạnh nhờ nhu cầu làm việc tại nhà và giải trí.
Với xu hướng này, Công ty cổ phần Đầu tư Thế giới Di động (mã chứng khoán: MWG) và Công ty cổ phần Bán lẻ Kỹ thuật số FPT (mã chứng khoán: FRT) được kỳ vọng sẽ được hưởng lợi nhiều nhất từ sự gia tăng mạnh mẽ về nhu cầu đối với các sản phẩm và máy tính xách tay chính hãng của Apple, trong khi Công ty cổ phần Thế giới số (mã chứng khoán: DGW) và Công ty cổ phần Dịch vụ Phân phối Tổng hợp Dầu khí (mã chứng khoán: PSD) sẽ được hưởng lợi từ giai đoạn phân phối tới các nhà bán lẻ.
Xu hướng thứ 3 là chuỗi cửa hàng bách hóa hiện đại được hưởng lợi từ sự chuyển dịch tiêu dùng sau đại dịch sang thương mại hiện đại. Theo Kantar Worldpanel, vào giữa tháng 10 năm 2021, thị phần của các kênh trực tuyến và siêu thị nhỏ đã giảm trở lại khoảng 10% và 6% sau khi đạt đỉnh trong khoảng thời gian từ tháng 8 đến tháng 9 năm 2021.
Tuy nhiên, thị phần này vẫn ở mức cao so với trước dịch, khoảng 3% đối với kênh trực tuyến và 5% đối với kênh siêu thị nhỏ cho thấy khả năng duy trì hoạt động trong thời gian giãn cách xã hội của các kênh này và sự thay đổi xu hướng tiêu dùng sau đại dịch.
Theo dự báo của Bộ Công Thương, đến năm 2025, giá trị gia tăng của khu vực thương mại trong nước sẽ đóng góp khoảng 13,5% GDP và tổng mức bán lẻ hàng hóa và dịch vụ tăng khoảng 9-9,5%/năm trong giai đoạn từ năm 2021- 2025.
Tỷ trọng tổng mức bán lẻ hàng hóa của kênh thương mại hiện đại đạt khoảng 35-40% vào năm 2025. Với dự báo này, ngành thương mại hiện đại có thể duy trì đà tăng trưởng trên hai con số trong suốt giai đoạn 2021-2025. Do đó, doanh nghiệp có chuỗi bán hàng hiện đại sẽ duy trì đà tăng trưởng tốt hơn thị trường chung.
Thực tế, dịch COVID-19 có những tác động ngược chiều đến các doanh nghiệp trong ngành bán lẻ. Trong khi các công ty bán lẻ các sản phẩm không thiết yếu và công ty kinh doanh bất động sản thương mại bị ảnh hưởng nặng nề bởi thời giãn cách xã hội trong quý III/2021, đại diện là Công ty cổ phần Vàng bạc Đá quý Phú Nhuận (mã chứng khoán: PNJ) và Công ty cổ phần Vincom Retail (mã chứng khoán: VRE) khi doanh thu giảm lần lượt 77,6% và 55,3% so với cùng kỳ năm ngoái; lợi nhuận ròng của Vincom Retail giảm 95,6% so với cùng kỳ năm 2020 và Công ty cổ phần Vàng bạc Đá quý Phú Nhuận lỗ ròng 160 tỷ đồng.
Ngược lại, các công ty phân phối và bán lẻ hàng điện tử tiêu dùng và hàng thiết yếu ít bị ảnh hưởng bởi giãn cách xã hội trong quý III/2021 và tiếp tục hoạt động hiệu quả trong 9 tháng năm 2021 do nhu cầu của các sản phẩm này vẫn duy trì.
Công ty cổ phần Thế giới số (mã chứng khoán: DGW) có doanh thu và lợi nhuận ròng trong 9 tháng năm 2021 tăng 53,2% và 96,4% so với cùng kỳ nhờ nhu cầu máy tính xách tay và điện thoại chính hãng cao cấp tăng mạnh trong thời gian gần đây. Công ty cổ phần Bán lẻ Kỹ thuật số FPT (mã chứng khoán: FRT) ghi nhận lãi ròng 108 tỷ đồng trong 9 tháng năm 2021, trong khi đó, cùng kỳ năm 2020 công ty lỗ ròng 10 tỷ đồng.
Trên thị trường chứng khoán, cổ phiếu các doanh nghiệp ngành bán lẻ cũng diễn biến khá tương đồng với kết quả kinh doanh và những kỳ vọng phát triển của doanh nghiệp trong tương lai. Theo đó, năm 2021, MWG tăng 14,4%, PNJ tăng 18,7%, DWG tăng 44,5%, FRT tăng 213,1%.
Ngành ngân hàng đẩy mạnh kích cầu tín dụng cuối năm
Theo Ngân hàng Nhà nước, tính đến ngày 29/10, tăng trưởng tín dụng bất ngờ ghi nhận mức tăng 8,72% so với cuối năm 2020, cao hơn so với mức tăng 6,5% ở cùng kỳ năm trong bối cảnh làn sóng dịch COVID-19 lần thứ 4 tác động đến nhiều lĩnh vực, doanh nghiệp trong nhiều tháng.
Tuy vậy, tại TP Hồ Chí Minh là nơi chịu tác động nặng nề nhất trong đợt dịch vừa qua thì tín dụng phục hồi vẫn còn rất chậm.
Khách hàng giao dịch tại hội sở chính Vietcombank, 198 Trần Quang Khải, Hà Nội. Ảnh: Trần Việt/TTXVN
Phục hồi còn chậm
Báo cáo gần đây của Công ty cổ phần Chứng khoán SSI cho biết, với mức tăng trưởng tín dụng 8,72% đã có khoảng 77.700 tỷ đồng tín dụng mới được bổ sung cho nền kinh tế trong tháng 10, gần gấp đôi so với tháng 9.
Trong đó, lĩnh vực thương mại và dịch vụ chiếm tỷ trọng cao nhất, với 34.900 tỷ đồng được cấp vay mới trong tháng 10 và lĩnh vực công nghiệp và xây dựng cũng được bổ sung 15.600 tỷ đồng. Dữ liệu cho thấy, tín dụng đã có mức tăng trưởng tích cực hơn so với kỳ vọng và thể hiện sự hồi phục của nền kinh tế sau giãn cách.
Theo ông Nguyễn Hoàng Minh, Phó Giám đốc phụ trách Ngân hàng Nhà nước chi nhánh TP Hồ Chí Minh, tính đến cuối tháng 10/2021, tăng trưởng tín dụng trên địa bàn đạt khoảng 6,7%. Dù mức tăng này cao hơn so với cùng kỳ năm 2020, tuy nhiên so với tháng trước đó thì nhìn chung tín dụng trên địa bàn TP Hồ Chí Minh phục hồi vẫn còn khá chậm sau một tháng "mở cửa".
Mức tăng 6,7% trong 10 tháng, tín dụng ở TP Hồ Chí Minh cũng thấp hơn nhiều so với mức tăng tín dụng chung của cả nền kinh tế. Tuy vậy, với lịch sử tín dụng qua các năm, tăng trưởng tín dụng trên địa bàn TP Hồ Chí Minh được kỳ vọng sẽ phục hồi mạnh mẽ hơn trong 2 tháng cuối năm.
"Việc tín dụng ở TP Hồ Chí Minh tăng trưởng chậm không phải do các ngân hàng thiếu vốn. Ngành ngân hàng thành phố cam kết cung ứng đủ vốn cho nhu cầu phục hồi sản xuất, kinh doanh của người dân, doanh nghiệp. Thực tế, trong tháng 10, trên địa bàn ghi nhận nhiều hồ sơ đăng ký tín dụng phát sinh, nhưng đang trong quá trình thẩm định triển khai cho vay nên chưa được tính vào dư nợ tín dụng tháng. Với các tín hiệu gần đây, tăng trưởng tín dụng trên địa bàn thành phố sẽ phục hồi mạnh hơn trong 2 tháng cuối năm", ông Nguyễn Hoàng Minh cho biết.
Đại diện Ngân hàng Nhà nước chi nhánh TP Hồ Chí Minh cũng cho hay, hiện ngành ngân hàng thành phố đang tập trung triển khai các giải pháp hỗ trợ doanh nghiệp. Đặc biệt là triển khai hiệu quả Thông tư 14/2021/TT-NHNN ngày 7/9/2021 sửa đổi, bổ sung một số điều của Thông tư số 01/2020/TT-NHNN ngày 13/3/2020 quy định về việc tổ chức tín dụng, chi nhánh ngân hàng nước ngoài cơ cấu lại thời hạn trả nợ, miễn, giảm lãi, phí, giữ nguyên nhóm nợ nhằm hỗ trợ khách hàng chịu ảnh hưởng bởi dịch COVID-19. Ước tính, dư nợ hỗ trợ có thể lên tới 1 triệu tỷ đồng với 400.000 lượt doanh nghiệp trên địa bàn sẽ được hỗ trợ.
Song song đó, Ngân hàng Nhà nước chi nhánh TP Hồ Chí Minh sẽ giám sát chặt chẽ việc giảm lãi suất cho vay của các ngân hàng thương mại, khi các ngân hàng đã đồng thuận giảm bình quân 1 điểm % trên dư nợ hiện hữu tính từ đầu tháng 7/2021 đến nay. Đây được xem là chính sách hỗ trợ rất thiết thực cho doanh nghiệp, vì giúp doanh nghiệp giảm được chi phí tài chính, từ đó nâng cao năng lực cạnh tranh trên thị trường.
Tập trung hỗ trợ doanh nghiệp
Mới đây, trả lời chất vấn của đại biểu tại Kỳ họp thứ 2, Quốc hội XV, Thống đốc Ngân hàng Nhà nước Nguyễn Thị Hồng cho biết, việc nới lỏng các điều kiện cấp tín dụng có thể làm giảm chất lượng tín dụng, gia tăng nợ xấu. Vì thế, cần cân nhắc hết sức kỹ lưỡng để tháo gỡ khó khăn cho hoạt động sản xuất kinh doanh nhưng vẫn đảm bảo ổn định kinh tế vĩ mô, thị trường tiề.n tệ và an toàn hoạt động của các tổ chức tín dụng.
Tại TP Hồ Chí Minh, theo ông Nguyễn Hoàng Minh, Phó Giám đốc phụ trách Ngân hàng Nhà nước chi nhánh thành phố cho rằng, trong điều kiện Ngân hàng Nhà nước vẫn chưa nới lỏng điều kiện vay vốn, ngành ngân hàng thành phố đã trao đổi, thống nhất phương án xử lý đối với các phương án sản xuất kinh doanh không có tài sản thế chấp. Bởi, đây là một trong những điểm nghẽn lớn nhất khiến các doanh nghiệp chưa tiếp cận được với vốn tín dụng từ ngân hàng.
Cụ thể, thay vì cần tài sản thế chấp thường là bất động sản, người dân, doanh nghiệp có thể thế chấp dòng tiề.n bán hàng, cho ngân hàng quản lý nguồn thu... để làm cơ sở thu hồi nợ, tạo điều kiện cho ngân hàng thẩm định, giải ngân vốn tín dụng cho các phương án sản xuất kinh doanh.
Như vậy, chỉ cần người dân, doanh nghiệp có phương án sản xuất kinh doanh khả thi, minh bạch dòng tiề.n... thì khả năng tiếp cận vốn vay ngân hàng sẽ cao hơn. Đây được xem là giải pháp khá hiệu quả vừa đảm bảo cung ứng vốn cho doanh nghiệp, vừa đảm bảo tính pháp lý cho các hợp đồng cấp tín dụng của ngân hàng trong bối cảnh ngành này cũng đang đối mặt với rủi ro nợ xấu tăng cao.
Giải pháp này được ngành ngân hàng thành phố triển khai trong khuôn khổ chương trình kết nối doanh nghiệp - ngân hàng, để tạo điều kiện cho người dân, doanh nghiệp tiếp cận với vốn tín dụng của ngân hàng một cách thuận lợi và ưu đãi nhất.
Về phía các ngân hàng thương mại, để hỗ trợ doanh nghiệp, người dân phục hồi sản xuất kinh doanh, nhiều ngân hàng đã tung các gói, chương trình ưu đãi nhằm kích cầu tín dụng trong giai đoạn này.
Chẳng hạn, tại Ngân hàng Thương mại cổ phần Sài Gòn - Thương Tín (Sacombank), ngân hàng này đã dành nguồn vốn hơn 5.000 tỷ đồng hỗ trợ cho các doanh nghiệp TP Hồ Chí Minh tham gia chương trình kết nối ngân hàng - doanh nghiệp, với mức lãi suất ưu đãi chỉ từ 0,5-1,5%/năm.
Đồng thời, từ tháng 10, Sacombank triển khai nguồn vốn 20.000 tỷ đồng cho khách hàng doanh nghiệp vay vốn mở rộng hoạt động sản xuất kinh doanh với lãi suất ưu đãi chỉ từ 4,5%/năm cho kỳ hạn vay đến 3 tháng, 5,5%/năm với thời hạn lên đến 6 tháng và từ 4%/năm dành cho doanh nghiệp xuất khẩu. Nguồn vốn được ngân hàng áp dụng đến hết ngày 31/12/2021.
Mới đây, Ngân hàng Thương mại cổ phần Xuất nhập khẩu Việt Nam (Eximbank) cũng đã dành 5.000 tỷ đồng và 150 triệu USD với mức cho vay với lãi suất từ 5,1%/năm đối với VND và 2%/năm đối với USD cho các doanh nghiệp vừa và nhỏ có nhu cầu bổ sung vốn lưu động, thời gian vay vốn lên đến 9 tháng tùy thuộc vào từng điều kiện cấp tín dụng.
Ngoài việc dành một lượng vốn với lãi suất ưu đãi để hỗ trợ các doanh nghiệp phục hồi sản xuất kinh doanh sau đại dịch, ngân hàng này cũng đã cơ cấu lại thời hạn trả nợ; giảm lãi và giữ nguyên nhóm nợ; hạ lãi suất cho vay đối với các khách hàng bị ảnh hưởng theo đúng quy định của Ngân hàng Nhà nước.
Còn tại Ngân hàng Thương mại cổ phần Sài Gòn (SCB), đại diện ngân hàng cho biết, đã triển khai nhiều giải pháp gói giải pháp tài chính dành riêng cho nhóm khách hàng doanh nghiệp SME. Cụ thể, từ nay đến hết ngày 19/3/2022, SCB triển khai chương trình ưu đãi lãi vay dành cho các khách hàng tham gia sản phẩm "Vay vốn siêu tốc, phát lộc kinh doanh" với lãi suất ưu đãi, chỉ từ 6,99%/năm.
Các ngân hàng kỳ vọng, thông qua các gói kích cầu này, tăng trưởng tín dụng trên địa bàn TP Hồ Chí Minh sẽ phục hồi mạnh mẽ hơn trong 2 tháng cuối năm. Qua đó, giúp doanh nghiệp, người dân khôi phục hoạt động sản xuất kinh doanh nhanh chóng hơn sau thời gian dài "đóng băng" để phòng chống dịch.
Nhận định chứng khoán tuần từ 13-17/9: Nhiều khả năng thị trường sẽ tiếp tục có tích lũy Nhiều khả năng thị trường sẽ tiếp tục có một vài tuần tích lũy nữa trước khi đến mùa công bố báo cáo kết quả kinh doanh quý III/2021. Các chỉ số chứng khoán tuần qua dao động trong biên độ hẹp, nhưng thanh khoản duy trì ở mức khá cao cho thấy, dòng tiề.n vẫn ở lại thị trường. Giới phân tích...