Điều gì xảy ra khi tàu ngầm hạt nhân Nga – Mỹ đối đầu?
Kể từ sau Chiến tranh lạnh, lực lượng tàu ngầm của hải quân Mỹ đã trở thành không có đối thủ do sự sụp đổ của Liên-xô. Tuy nhiên, sau hơn 20 năm, vị thế này đang bị lung lay với sự trở lại của hải quân Nga nói chung và hạm đội tàu ngầm của nước này nói riêng.
Thách thức mới đối với hải quân Mỹ có thể được nhìn thấy rõ khi so sánh tàu ngầm hạt nhân lớp Yasen của Nga với trụ cột của lực lượng tàu ngầm Mỹ, lớp Virginia.
Tàu ngầm lớp Yasen của Nga
Cục thiết kế trung ương Malakhit của Nga bắt tay vào phát triển tàu ngầm lớp Yasen từ những năm 1980. Việc khỏi đóng con tàu đầu tiên của lớp này có tên Severodvinsk bắt đầu từ năm 1993 nhưng kéo dài tới hơn một thập kỉ mới hoàn thành do thiếu kinh phí. Cuối cùng, Severodvinsk đã được hạ thủy vào năm 2010 và đưa vào biên chế trong năm 2013.
Tàu ngầm hạt nhân lớp Yasen của Nga
Tàu ngầm lớp Yasen dài 119 m, lượng giãn nước khi lặn 13.800 tấn. Thủy thủ đoàn của tàu bao gồm 90 người, ít hơn nhiều so với số lượng thủy thủ trên tàu ngầm lớp Virginia của Mỹ, điều cho thấy mức độ tự động hóa cao của tàu. Hình dáng của Yasen được đán.h giá là khá giống tàu ngầm lớp Akula nhưng dài hơn về khu vực phía sau để lắp vừa các hệ thống phóng tên lửa thẳng đứng.
Tàu lớp Yasen được trang bị một lò phản ứng hạt nhân OK-650KPM công suất 200MW, cho phép tàu đi với vận tốc 16 hải lí/h khi nổi và 31 hải lí/h khi lặn.
Cảm biến chính của tàu là hệ thống sonar mảng pha đa chức năng Irtysh-Amfora. Ngoài ra, tàu ngầm Yasen còn có radar tìm kiếm mục tiêu mặt nước MRK-50 Albatross và hệ thống tác chiến điện tử Rim Hat.
Về vũ khí, tàu ngầm lớp Yasen được trang bị hệ thống phóng tên lửa hành trình thẳng đứng và 10 ống phóng ngư lôi gồm: 8 ống cỡ 650mm và 2 ống cỡ 533m. Tàu ngầm này có thể phóng nhiều phiên bản của tên lửa hành trình Kalibr, bao gồm loại chống hạm, chống tàu ngầm hoặc tấ.n côn.g mặt đất với tầm bắ.n từ 500 đến 2500km. Ông phóng thẳng đứng của tàu ngầm lớp Yasen cũng có thể mang theo các tên lửa chống hạm P-800 Oniks.
Video đang HOT
Tàu ngầm lớp Virginia
Tàu ngầm lớp Virginia được tạo ra để thế chỗ cho tàu ngầm lớp Seawolf. Nó có chiều dài 116m, tức là ngắn hơn khoảng 3m so với tàu Yasen và vận hành bởi đoàn thủy thủ 113 người, cùng sử dụng lò phản ứng hạt nhân General Electric S9G. Tàu có khả năng chạy tốc độ tối đa khi nổi là 25 hải lý/giờ và 35 hải lý/giờ khi lặn.
Tàu ngầm Virginia được trang bị hệ thống cảm biến hiện đại BQQ-10 gồm một mảng cầu phía trước và hai bên hông tàu, trong khi mảng phía sau sử dụng sonar thụ động TB-29 và hệ thống sonar cao tần gắn trên cánh buồm chính cho phép phát hiện mìn. Từ phiên bản Block III trở đi, tàu thay thế sonar BQQ-10 bằng loại sonar cánh cung mở rộng (LAB).
Tàu ngầm lớp Virginia của Mỹ
Họa lực của tàu Virginia gồm 4 ống phóng ngư lôi 533mm, có thể khai hỏa cả ngư lôi Mk-48 hoặc tên lửa chống hạm Harpoon. Các phiên bản đời đầu của Virginia trang bị 12 ống phóng thẳng đứng sử dụng tên lửa hành trình tấ.n côn.g mặt đất Tomahawk. Từ phiên bản Block III trở đi, tàu trang bị 2 ống phóng module, mỗi ống chứa 6 tên lửa Tomahawk, trong khi, từ bản Block V, tàu có thêm nhiều module phóng thẳng đứng và nâng số lượng tên lửa Tomahawk mang theo lên 40 quả.
Tàu ngầm nào mạnh hơn?
Có thể thấy cả 2 chiếc tàu ngầm nòng cốt của hải quân Nga và Mỹ khá cân tài cân sức về mọi mặt. Yasen chậm hơn nhưng lại lặn sâu hơn, trong khi Virginia nhanh hơn nhưng chỉ có thể lặn tối đa 488m. Virginia cũng có sự vượt trội hơn trong khả năng phát hiện mục tiêu nhờ có hệ thống sonar LAB tân tiến.
Về khả năng hỏa lực, 2 loại tàu ngầm cho thấy sự cân bằng về số lượng ngư lôi và tên lửa. Virginia hoạt động yên tĩnh và có hệ thống sonar tốt hơn, nên có thể thực hiện việc tấ.n côn.g chớp nhoáng và bí mật vào đối phương. Trong khi đó, tàu Yasen được trang bị tên lửa chống tàu ngầm Kalibr nên sẽ có khả năng phản ứng nhanh với một đợt côn.g kíc.h bất ngờ.
Tuy nhiên, có thể thừa nhận rằng, tàu ngầm Mỹ đang có lợi thế hơn về công nghệ và khả năng hoạt động bí mật, điều được coi là chìa khóa thành công của mọi cuộc chiến tranh hiện đại. Nga cần tạo ra một thế hệ tàu ngầm mới nếu muốn vượt Mỹ về sự hoạt động yên tĩnh và khả năng dò tìm mục tiêu, do đó, về ngắn hạn, Mỹ sẽ có nhiều khả năng chiến thắng hơn nếu xảy ra xung đột tàu ngầm với Nga.
Với sự thách thức từ hải quân Nga, Mỹ chắn chắn cũng sẽ không lơ là vấn đề phát triển tàu ngầm như những gì họ đã từng làm sau khi Liên-xô sụp đổ. Do đó, trong tương lai, Mỹ và Nga nhiều khả năng sẽ tham gia vào một cuộc chạy đua tạo ra loại tàu ngầm chạy yên tĩnh và trang bị nhiều công nghệ hiện đại hơn.
Theo Danviet
Chiếc tàu ngầm hạt nhân thảm họa của Trung Quốc
Dự án phát triển tàu ngầm hạt nhân Type-092 (lớp Xia) được cho là tốn nhiều công sức và tiề.n bạc, nhưng kết quả chỉ là nỗi thất vọng cho Bắc Kinh.
Tàu ngầm Type-092 neo đậu tại cảng. Ảnh: Blogspot.
Trong thập niên 1980, Trung Quốc nỗ lực hiện đại hóa lực lượng răn đe hạt nhân, trong đó có việc đóng tàu ngầm tên lửa đạn đạo hạt nhân Type-092 (lớp Xia). Tuy nhiên, dự án ngốn rất nhiều tiề.n này lại bị coi là một thảm họa khi các tàu ngầm lớp Xia không thể được biên chế sau 20 năm, theo National Interest.
Theo chuyên gia quân sự Kyle Mizokami, Trung Quốc có lực lượng răn đe hạt nhân được cho là tương đối nhỏ, gồm 260 tên lửa đạn đạo xuyên lục địa trên bộ (ICBM) và tên lửa đạn đạo phóng từ tàu ngầm, chủ yếu dùng để trả đũa hạt nhân. Việc phát triển tàu ngầm mang tên lửa đạn đạo trở thành ưu tiên hàng đầu của Trung Quốc, bởi chúng rất khó bị phát hiện và tiê.u diệ.t, phù hợp với chiến lược trả đũa hạt nhân của Trung Quốc.
Tàu ngầm Type-092 là tác phẩm của Phòng thiết kế tàu ngầm hạt nhân của Viện số 7, với sự giám sát của tổng công trình sư Huang Xuhua. Hầu hết các tàu ngầm Trung Quốc khi đó vẫn sử dụng hình dáng vỏ truyền thống phát triển từ thời Thế chiến II. Tuy nhiên, Huang muốn thiết kế vỏ tàu mới hình giọt nước, kiểu thiết kế do Mỹ tiên phong và giành được thành công lớn với tàu ngầm thử nghiệm USS Albacore.
Bản phác thảo đầu tiên hoàn thành vào tháng 10/1967 với mật danh Type-09 nhằm chế tạo hai tàu ngầm tấ.n côn.g Type-091 và Type-092. Chiếc tàu ngầm lớp Xia đầu tiên được hạ thủy năm 1981 và ra khơi sau đó hai năm.
Tàu ngầm lớp Xia dài 120 m, rộng 10 m, giãn nước khi lặn 6.500 tấn. Tàu có thủy thủ đoàn 140 người, có thể lặn sâu 300 m với tốc độ hành trình 40 km/h nhờ trang bị một lò phản ứng hạt nhân công suất 90 MW.
Lớp Type-092 được thiết kế để mang 12 tên lửa đạn đạo Julang JL-1, phiên bản sử dụng nhiên liệu rắn có tầm bắ.n chỉ 1.770 km và trang bị đầu đạn hạt nhân có sức công phá 250 kiloton. Loại tên lửa này lần đầu bắ.n thử nghiệm vào tháng 9/1982 trên biển Hoàng Hải, nhưng kết quả thu được rất thất vọng.
Tầm bắ.n ngắn khiến tên lửa JL-1 chỉ có thể chạm tới nửa trên của lãnh thổ Nhật Bản và không thể vươn tới quân cảng Khabarovsk quan trọng của Liên Xô. Muốn đ.e dọ.a được Moscow, tàu ngầm phóng tên lửa JL-1 phải hoạt động trên biển Baltic, sân nhà của Liên Xô khi đó.
Type-092 trong một chuyến thử nghiệm trên biển. Ảnh: Tonnel-ufo.
Bản thân Type-092 không thể coi là thành tựu quân sự, bởi việc đóng tàu gặp quá nhiều khó khăn, vượt quá khả năng đóng tàu ngầm của Trung Quốc. Tàu đi vào vận hành năm 1983 nhưng gặp nhiều vấn đề liên quan đến độ tin cậy và nguy cơ rò rỉ phóng xạ từ lò phản ứng hạt nhân trên tàu. Ngoài ra, tàu ngầm lớp Xia được cho là có độ ồn lớn nhất trong số các tàu ngầm của Mỹ, Trung, Liên Xô, khiến nó dễ bị phát hiện và theo dõi.
Tàu ngầm lớp Xia chỉ thực hiện đúng một chuyến tuần tra và không bao giờ ra khơi sau đó. Việc bảo quản ở bến tàu kéo dài đến nỗi xuất hiện tin đồn cho rằng nó bị bốc cháy và chìm năm 1985. Tàu ngầm này có thể chưa bao giờ ra khỏi lãnh hải Trung Quốc, trải qua lần đại tu năm 1995 và không xuất hiện trong nhiều năm.
Năm 2000, chiếc Type-092 nổi lên mặt nước trong một cuộc tập trận quân sự. Nhưng sau đó, nó tiếp tục không được sử dụng trước khi trở lại ụ nổi trong giai đoạn 2005-2007.
Tuy Type-092 không khác gì một tàu ngầm thử nghiệm, nó đã giúp Trung Quốc thu được những bài học kinh nghiệm quý giá về công nghệ chế tạo và vận hành tàu ngầm, từ đó chế tạo tàu ngầm lớp Type-094 hiện đại hơn.
Dù không hoàn hảo vì độ ồn cao, 4 tàu ngầm Type-094 đã tiến gần hơn tới tầm nhìn ban đầu của Trung Quốc về khả năng răn đe hạt nhân trên biển. Một phần không nhỏ trong thành công này là nhờ kinh nghiệm từ tàu ngầm Type-092, Mizokami nhận định.
Duy Sơn
Theo VNE
Lộ nguyên nhân Anh bắ.n thẳng Trident II D5 vào Mỹ Sau gần 7 tháng tàu ngầm hạt nhân HMS Vengeance của Anh bắ.n hỏng tên lửa Trident II D5, sự cố này mới dần được hé lộ. Lỗi do tàu ngầm? Theo The Sunday Times, tên lửa Trident II D5 phóng đi từ tàu ngầm HMS Vengeance nằm gần khu vực ngoài khơi bờ biển Florida đã bị chệch khỏi quỹ đạo dự...