Điều gì đã diễn ra trong cuộc họp kín Mỹ, Trung ở Shangri-La?

Trong cuộc họp kín với Bộ trưởng quốc phòng Mỹ Chuck Hagel diễn ra bên lề diễn đàn Đối thoại Shangri-La vào hôm 31.5, đoàn đại biểu Trung Quốc chỉ bàn về hợp tác quân sự và thương mại bất chấp việc trước đó trưởng đoàn của mình đã chỉ trích ông Hagel dữ dội.

Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ Chuck Hagel (trái) và Trung tướng Vương Quán Trung, trưởng đoàn Trung Quốc, tại Shangri-La – Ảnh: Reuters

Vào đầu ngày 31.5, trước khi hai phía họp kín, ông Hagel đã công khai chỉ trích Trung Quốc tiến hành những hành động “đơn phương và gây bất ổn để khẳng định chủ quyền ở biển Đông trong vài tháng gần đây”, theo tờ Washington Post.

Ngay sau đó, truyền thông Bắc Kinh dẫn lời Trung tướng Vương Quán Trung, trưởng đoàn nước này tham dự Đối thoại Shangri-La, kịch liệt lên án bài phản đối bài phát biểu của bộ trưởng quốc phòng Mỹ. Ông Vương nói rằng phát biểu của ông Hagel “vượt quá sức tưởng tượng, đầy tính bá quyền và đ.e dọ.a”.

Cũng vào ngày 31.5, trong cuộc họp kéo dài 20 phút với phía Mỹ do chính đoàn Trung Quốc yêu cầu, trưởng đoàn Trung Quốc tiếp tục chỉ trích bình luận của bộ trưởng Mỹ.

“Ông đã nói quá thẳng hồi sáng nay (31.5) và thực sự mà nói thì (bài diễn văn) đã vượt quá dự liệu của chúng tôi”, Washington Post dẫn lời ông Vương nói với ông Hagel.

“Tôi nghĩ trong sáng nay, trong bài phát biểu, ông đã bình luận trên quan điểm của cá nhân hoặc là ông đã muốn chỉ trích Trung Quốc. Mặc dù tôi nghĩ những chỉ trích này là vô căn cứ, tôi vẫn đán.h giá cao sự thẳng thắn của ông”, tướng Vương nói.

Washington Post cho biết giới phóng viên đã được yêu cầu rời khỏi phòng họp trước khi ông Hagel phản ứng lại chỉ trích của tướng Vương.

Một quan chức cấp cao giấu tên của Mỹ cho biết phía Trung Quốc đã thay đổi thái độ ngay khi chuyển sang họp kín, chỉ tập trung bàn về hợp tác quân sự song phương giữa Washington và Bắc Kinh, cũng như về quan hệ giao thương hai nước.

“Tôi đã có chút bất ngờ (với động thái của Trung Quốc)”, quan chức này nói với Washington Post, đồng thời cho biết thêm rằng vụ Mỹ truy tố 5 chuyên viên quân sự Trung Quốc vì tội làm gián điệp mạng đã không được nhắc đến.

“Đôi khi vẫn có khác biệt giữa những gì được nói trong cuộc họp kín với những gì được tuyên bố công khai”, vị này bình luận.

Ngay sau khi cuộc họp kín kết thúc, phát biểu với truyền hình nhà nước Trung Quốc CCTV, ông Vương tiếp tục phản đối bài phát biểu của ông Hagel: “Đây là một bài phát biểu đầy tính đ.e dọ.a và kích động, nhằm cổ xúy cho các phần tử gây bất ổn tại châu Á – Thái Bình Dương tạo ra tranh chấp”.

Theo Thanh Niên